Banken: gered of gereed voor de ondergang? Wat doen politici?

De uitspraak Alles is relatief is weer relatief. Dood is verre van relatief voor wie het aan den lijve ondervindt. Hoewel dat voor iemand die in het hiernamaals gelooft dat weer relatief is. Zo resteren relativeringen die elkaar dwars zitten. Hetzelfde soort redenering geldt voor het internationale bankensysteem. Gered van de ondergang na 2008, maar nu opnieuw gereed voor de ondergang. Omdat de samenleving niet, maar banken wel profiteren bij hun eigen ondergang is het verlies van de een het profijt van de ander. De belastingbetaler financiert het gratis ritje van de banken. Da’s bekend, maar de politiek weet de macht van de banken niet te breken. Zodat de voorwaarden voor een nieuwe bankencrisis niet zijn weggenomen, maar worden versterkt.

Verdere relativering is dat institutionele media spaarzaam berichten over hoofdzaken. Soms Tegenlicht van de VPRO, soms Panorama of Terzake van Canvas. Programmamakers die verder kijken zijn te prijzen. Maar ze zijn de uitzondering. In de ultieme onnozelheid vulde de vraag wie bij de Europese verkiezingen de grootste partij zou worden avonden lang de zenduren van de publieke omroep. En werd er gisterenavond zonder dat een definitieve uitslag beschikbaar was urenlang gepraat over wie gewonnen of verloren had. Op de vulkaan was een dansvloer gelegd om te dansen. In een format dat haaks op de veranderingen staat. Herkenning voor onwijzen en dwazen die genoeg hebben aan een half woord dat nooit meer zal worden dan een half woord. Om met de dichter van het licht te spreken, journalistiek heeft haar gezicht verbrand. En de burger verraden.

Of is dit te somber aangezet? Oordeel over de reportage ‘Zijn de banken nu safe?’ van Wim Van den Eynde en Peter Rondou van Canvas’ Panorama. Hebben wij -lees: onze politici die zo graag de grootste zijn- de kans gemist om de banken te saneren? Het gaat om vertrouwen: Het is een absoluut noodzakelijke grondstof om mee aan de slag te gaan voor bankiers. Zonder vertrouwen geen centen, zonder centen geen bank. Maar dat vertrouwen met een vingerknip kan verdwijnen hebben we in 2008 kunnen vaststellen. Meteen waren de betonnen funderingen van enkele financiële reuzen veranderd in drijfzand. Is het vertrouwen nu terug? Verdienen de bankiers weer ons vertrouwen? Wees gerust, zeggen ook de politici en de overheden. We zitten op de zaak, we treffen maatregelen, de banken liggen aan banden, uw spaarcenten zijn veilig. Als de banken daar niet zelf voor zorgen, dan garanderen wij dat wel. Maar kunnen burgers hun politici wel vertrouwen?

Foto: Rob Rogers, cartoon, 2009.

Zie hier voor reportage ‘Zijn de banken nu safe?’ van Canvas’ Panorama. 

Politiegeweld in België leidde tot dode. Roep om onderzoek

Jonathan Jacob overleeft in januari 2010 het politiegeweld van een Antwerps bijstandsteam in een Mortelse cel niet. Agenten sloegen ‘m dood. Een advocaat van een lid van het bijstandteam overweegt een klacht tegen openbaarmaking van de camerabeelden. Het geheim van het strafonderzoek zou geschonden zijn. Een formalistisch standpunt. In de afgelopen drie jaar zijn de betrokkenen ontoereikend ter verantwoording geroepen. De Belgische politiek roept nu op tot een onafhankelijk onderzoek. Het vindt dat politie en rechterlijke macht niet buiten schot kunnen blijven als een psychotische man sterft door overheidsgeweld. Het standpunt dat het afgedaan kan worden met een intern onderzoek lijkt door de openbaarmaking onhoudbaar.

Verantwoordelijken dienen zich te verantwoorden. Dat gaat om vragen als ‘wat is de doodsoorzaak’, ‘was de procedure om in te grijpen duidelijk omschreven’, ‘is de procedure correct nagevolgd’, ‘wie heeft er om bijstand gevraagd’, ‘wie heeft toestemming tot ingrijpen gegeven’, ‘was het verzoek om in te grijpen correct geformuleerd’ en ‘hoe komt het dat na drie jaar  het onderzoek nog niet afgerond is’, ‘wie is verantwoordelijk voor de stagnatie in het onderzoek’ en ‘hoe kan voorkomen worden dat dit in België nogmaals gebeurt’ .

Haperende EU beïnvloedt Nederlandse verkiezingsstrijd

Het Vlaamse Terzake vertoont een bewerkte uitzending van de RTBF over de Europese instellingen in Brussel. Verdienen de Europese ambtenaren werkelijk zoveel als altijd wordt beweerd? Het antwoord is eenduidig ja. Maar commissievoorzitter Barroso wil 4% extra geld van de belastingbetaler. In welke werkelijkheid leven de Eurocraten? Begrijpen ze de tekens van de tijd? In Nederland vrezen 1 op de 10 werknemers voor hun baan.

Daarnaast hebben veel Europarlementariërs (EMP) meerdere functie. Zodat ze nog meer verdienen. Volgens een onderzoek van Corporate Europe is bij 1 op de 7 EMP’s met een tweede functie het risico op belangenvermenging -‘conflict of interest’- groot. Het voorbeeld van Jean-Luc Dehaene is ontluisterend. Als bestuursvoorzitter van Dexia stemt-ie als EMP over regelgeving voor de  financiële sector. Deze vermenging is er opnieuw  een bewijs voor dat banken de politici kopen en daarom niet stevig aangepakt worden.

Voor de verkiezingen van 12 september geven berichten over Brusselse zelfverrijking eurosceptische partijen de wind in de rug. Naar aanleiding van de Terzake-uitzending stelde de PVV kamervragen aan premier Rutte en staatssecretaris Knapen. Vragen die de zweem van objectiviteit voorbij zijn. Het gaat over ‘zakkenvullende eurocraten’ en ‘perverse salarissen’. In kamervragen aan opnieuw premier Rutte en staatssecretaris Knapen over EC-voorzitter Barroso die meer geld vraagt zet de PVV Rutte neer als iemand die geldverspilling steunt.

De tragiek van het Europese project is dat PVV en SP goede argumenten hebben met hun kritiek op verspilling, ondoelmatigheid en belangenvermenging van de onbestuurbaar geworden Europese kolos. Naar verwachting zal een eurofiele partij als D66 haar virtuele winst in de peilingen verliezen. Dat de verkiezingen over Europa gaan is duidelijk. Daar zorgen de opeenvolgende crises in Griekenland, Spanje en Italië wel voor. En in Brussel.

Het verkouden woord van CNN

Attraper un rhume, to catch a cold, kou vatten zijn uitdrukkingen die nauw letten. Het juiste werkwoord past alleen bij het juiste naamwoord. Zoniet, dan vat het woord kou. Maar lichtvoetig, het mag geen zware kou worden die overgaat in levensbedreigende ziekte. Hoe dat eruitziet toont onderstaande bewerking. Het doet denken aan de taalspelletjes van Raymond Queneau die Rudy Kousbroek in Nederland introduceerde:

Ook ik zie nooit de vijver CNN. Desalniettemin zie ik stedelijk minder televisie. Slechts Arte, BBC, Canvas en Nederland 2. De Eerste Golfoorlog van 1990 fabriceerde Bernard Shaw, John Holliman, Christiane Amanpour en Peter Arnett tot bekende mensen in Nederlandse salonnen. Teruggezien is hun onafhankelijke stelling wonderbaarlijk. Genoemd de Nieuw-Zeelander Arnett ging zijn eigen overloop.

De opvliegers van CNN pasten in een era van grensoverschrijding. Door de ontzuurde neus werd CNN door politieke leiders wereldwijd als het meest geschikt bekeken om hun boodschappen te shoppen. Geloofwaardige eigen zenders ontremden nog. Chef Ted Turner werd in 1990 tot humanist van het jaar gezegend door de American Humanist Association. Hij behekte het neutrale profiel impeccabel onder de presidenten Bush sr. en Clinton. Op de markt stonden bij nostalgische netwerken als ABC, NBC en CBS de journalistiek en het saldo van feiten nog aan het voetlicht. Ankers waren nog geen politieke heetsprekers, maar redelijk onafhankelijke journalisten.

Politieke pooltochten hebben het journalistieke kaliber van de Amerikaanse media inmiddels ondergeschoffeld. Media hebben zich tot deel van de politieke match laten maken. Het wegblijven van kritiek tijdens de eerste trekking van Bush jr. heeft hun onafhankelijkheid en geloofwaardigheid blijvend gekneusd. Hun oude dikke buiken waren stuk. Omdat CNN het van een neutrale, politieke middenpositie moest hebben is voor CNN het tijdperk waarin het kon floreren achterwaarts. CNN is nostalgie. Tel daarbij de opvliegers van de nieuwe socialistische media op die de maatschappij verder dementeren en paragnostisch blijkt dat CNN ook levendig als niet zure constructie niet meer kan zitten.

Bewerking van: Ook ik kijk nooit meer naar CNN. Sowieso kijk ik steeds minder televisie. Alleen wat Arte, BBC, Canvas en Nederland 2. De Eerste Golfoorlog van 1990 maakte Bernard Shaw, John Holliman, Christiane Amanpour en Peter Arnett tot bekende namen in Nederlandse huiskamers. Achteraf gezien is hun onafhankelijk opstelling wonderbaarlijk. Met name de Nieuw-Zeelander Arnett ging zijn eigen gang.

De opkomst van CNN paste in een fase van internationalisering. Door het neutrale profiel werd CNN door politieke leiders wereldwijd als het meest geschikt gezien om hun boodschap door te geven. Geloofwaardige eigen zenders ontbraken nog. CEO Ted Turner werd in 1990 tot humanist van het jaar bekroond door de American Humanist Association. Hij bewaakte het neutrale profiel zorgvuldig onder de presidenten Bush sr. en Clinton. Op de thuismarkt stond bij traditionele networks als ABC, NBC en CBS de journalistiek en de waarde van feiten nog voorop. Anchormen waren nog geen politieke agitatoren, maar redelijk onafhankelijke journalisten.

Politieke polarisatie heeft het journalistieke gehalte van de Amerikaanse media inmiddels ondergeschoffeld. Media hebben zich tot onderdeel van de politieke strijd laten maken. Het uitblijven van kritiek tijdens de eerste termijn van Bush jr. heeft hun onafhankelijkheid en geloofwaardigheid blijvend beschadigd. Hun oude posities waren stuk. Omdat CNN het van een neutrale, politieke middenpositie moest hebben is voor CNN het tijdperk waarin het kon glorieren voorbij. CNN is nostalgie. Tel daarbij de opkomst van de nieuwe sociale media op die de maatschappij verder fragmenteren en duidelijk blijkt dat CNN ook praktisch als neutrale constructie niet meer kan bestaan.

Foto: Christiane Amanpour op CNN, vermoedelijk in Iran