George van Houts is kritisch op Het Financieele Dagblad. Over geldschepping

Theatermaker, politiek activist en initiatiefnemer van het burgerinitiatief Ons Geld George van Houts wil een publiek debat over de geldschepping door banken. Hij vraagt zich af of dit nog wel bij deze tijd past. Waarom zou de overheid of een door de overheid de geldschapping niet coördineren? In een hoorzitting op 14 oktober in de Tweede Kamer was hij een van de insprekers. Waarom wordt geldschepping uitbesteed aan commerciële banken die ook nog eens het verwijt treft dat ze door hun hoogmoedigheid en risicovol gedrag de economie in gevaar brengen en sinds de kredietcrisis van 2007 hun gedrag niet fundamenteel hebben veranderd?

George van Houts is kritisch op de opstelling van gevestigde kranten zoals NRC en Het Parool, maar richt zijn pijlen vooral op het Het Financieele Dagblad (FD) dat gericht is op economie en bedrijfsleven. De winst van FD Mediagroep dat zichzelf afficheert als ‘Partner van ondernemend Nederland’ waarvan het FD onderdeel is bedroeg in 2014 64 miljoen euro. Eigenaar is HAL Investments met 98,25% van de aandelen. Een Nederlandse investeringsmaatschappij van de Rotterdamse familie Van der Vorm. Van Houts meent dat gevestigde media de belangen van de banken dienen en daarom een open debat over de geldschepping uit de weg gaan of zelfs torpederen. Een logische conclusie voor wie ziet hoe eigenaren van deze media zijn verbonden met banken.

Advertentie

Burgerinitiatief over geldschepping ontvankelijk verklaard

In een Nieuwsbrief laat Luuk de Waal Malefijt namens Ad Broere, De Verleiders en Stichting Ons Geld weten dat het burgerinitiatief op 2 juli 2015 door de Tweede Kamer ontvankelijk is verklaard. Het wordt nu in behandeling genomen door de Vaste commissie voor Financiën. De initiatiefnemers hebben kritiek op de geldschepping door commerciële partijen zoals banken, waarvan ze vinden dat het de democratie en de samenleving niet dient. Wie het initiatief wil steunen, kan hier een donatie geven. Om op de hoogte te worden gehouden kan men zich hier inschrijven voor het ontvangen van de nieuwsbrief. De eerste horde is genomen.

Foto: Schermafbeelding van Nieuwsbrief Burgerinitiatief Ons Geld.

George van Houts interviewt Wouter Koolmees over macht banken

Theatermaker en monetair activist tegen wil en dank George van Houts in gesprek met D66-kamerlid en financieel woordvoerder Wouter Koolmees. Over het uiteenlopen van de reële economie en geldschepping, de macht en het gebrek aan ethiek van banken, de financiële crisis van 2008 en de rol van de politiek. Van Houts houdt Koolmees kort wat tot een essentieel, maar een voor niet ingewijden niet al te makkelijk debat leidt. (En warempel, na 27 minuten blijkt dat George van Houts net als ik ook D66 inwisselde voor de Piratenpartij).

Tweede Kamer houdt hoorzitting over het ‘bankenbeleid breed’

De SP heeft een hoorzitting aangevraagd over het bankenbeleid breed zoals de journalist opmerkt. Da’s toegekend. De Tweede Kamer heeft nu de kans om over het bankenbeleid breed te praten. Dat gaat verder dan 100.000 euro salarisverhoging van bestuurders van ABN AMRO of het ogenschijnlijk onvoldoende toezicht van de commissarissen van ABN op hun bank. Inclusief het door de vingers zien van corruptie. Of over het opereren van minister Jeroen Dijsselbloem. Politiek allemaal heel belangrijk, maar volstrekt niet belangrijk om de banken op een ander spoor te brengen. Een hoorzitting over het bankenbeleid breed geeft de Tweede Kamer de kans om over de verziekte cultuur van de financiële sector te praten en over de geldschepping door banken. Het is te hopen dat de Tweede Kamer deze kans grijpt en zich goed informeert om de structurele vragen te stolen die verder gaan dan de incidenten over arrogante bankbestuurders. Hoe irritant ze ook zijn.

Dijsselbloem stelt besluit beursgang ABN AMRO uit vanwege salarisverhoging

Minister van Financiën Dijsselbloem (PvdA) stelt een besluit over de beursgang van ABN AMRO uit, zo schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Als reden noemt hij ‘de salarisverhoging van het bestuur van ABN AMRO’. Eind 2008 werd de bank genationaliseerd. In totaal stopte de Nederlandse staat inclusief rentelasten 32 miljard euro in de bank onder de belofte van de toenmalige minster Wouter Bos (PvdA) dat dit bedrag tot op de laatste cent zou worden terugbetaald. Bijvoorbeeld door een beursgang. Maar ABN-topman Gerrit Zalm logenstrafte in 2010 deze bewering door te verklaren dat het terugbetalen van de staatssubsidie onzeker was. Dit beschadigde het vertrouwen in de politiek en uiteindelijk in de soliditeit van ABN AMRO zelf. Dat er al voor de kredietcrisis van 2008 om bekend stond dat het de kosten steeds maar niet onder controle wist te krijgen.

Naar schatting zou een beursgang in het najaar van 2015 maximaal 20 miljard euro opleveren voor de staat. Zodat het 12 miljard euro zou moeten toeleggen op de steun aan ABN AMRO. De salarisverhoging bestond uit 100.000 euro over 2014 voor zes van de zeven bestuursleden die een vast salaris van 608.000 euro hadden. Bestuursvoorzitter Gerrit Zalm kreeg op zijn vaste salaris van 759.000 euro geen salarisverhoging. Ex-minister Financiën en VVD’er Zalm ligt al jarenlang onder vuur wegens zijn vermeend ondeskundig handelen in 2007 en 2008 bij Dirk Scheringa’s DSB Bank. Of hij een echte bankier is wordt nog steeds betwijfeld.

Bij het besluit van minister Jeroen Dijsselbloem om de beursgang van ABN AMRO uit te stellen kan meespelen dat hij het verlies voor de staat van 12 miljard euro naar de toekomst wil doorschuiven. Naar zijn opvolger. Juist omdat hij zich er herhaaldelijk kritisch over heeft uitgesproken lijkt de ergernis van de minister over de wereldvreemdheid, het gebrek aan tact en de schaamteloze zelfverrijking van de top van ABN AMRO gemeend.

De bankensector in het algemeen krijgt veel maatschappelijke kritiek. Banken bezuinigen op de werkvloer, brengen klanten steeds meer kosten in rekening voor producten en hypotheken, knijpen het krediet naar ondernemingen af en stellen zich onaantastbaar op door salarisverhogingen van de top terwijl ze niet eens voldoen aan hun eigen normen voor die verhogingen. De reactie van Dijsselbloem kan ingegeven zijn door de machteloosheid van de politiek om de bankensector onder controle te krijgen wat steeds weer mislukt. Omdat de financiële sector delen van de politiek omkoopt. Achter het uitstel van de beursgang van ABN AMRO gaat de wens schuil om de macht van de banken aan banden te leggen. De minister heeft nu niet veel anders voorhanden dan uitstel dat zijn ongenoegen symboliseert. Echt nodig is hervorming van de financiële sector.

Foto: Schermafbeelding van kamerbrief van minister Jeroen Dijsselbloem over uitstel beursgang ABN AMRO.

Burgerinitiatief Ons Geld: hoe kan het vervolg succesvol zijn?

Een burgerinitiatief met 105.000 handtekeningen over geldschepping kan succesvol genoemd worden. Maar ook zorgwekkend omdat het nodig is. Het is bedoeld is om een debat te starten over de vraag waar ons geld vandaan komt. Achter die vraag gaat de wens schuil om de macht van de banken aan banden te leggen. Of preciezer gezegd, de politiek ervan te overtuigen dat het harder moet en kan optreden tegen de financiële sector die zich tot nu toe succesvol onttrekt aan striktere regelgeving die werkelijk iets om het lijf heeft.

Burgers voelden zich verplicht om dit initiatief te nemen omdat de politiek het af laat weten en er sinds de kredietcrisis van 2007 niets fundamenteel veranderd is in de machtsverhouding tussen overheid en banken. Die nog steeds uit het lood staat omdat banken teveel macht hebben. En zo met hun onvoorspelbaar gedrag een gevaar voor de economie vormen. Dus voor de burgers. Kortom, hoognodige hervormingen gevraagd.

Het burgerinitiatief is bedoeld om de bewustwording over geldschepping te vergroten. Niet in de laatste plaats voor de politici die volgens initiatiefnemer Luuk de Waal Malefijt van toeten noch blazen weten. Maar nu wel net doen alsof ze overzicht en controle hebben. Da’s levensgevaarlijk. Het debat is er uiteindelijk op gericht om de scheefgegroeide macht van banken recht te trekken door concrete voorstellen die uit het debat komen.

Het op 9 januari 2015 gelanceerde burgerinitiatief kwam tot stand door samenwerking van Ons Geld  (onderdeel van de International Movement for Monetary Reform), De Verleiders en Ad Broere. Luuk de Waal Malefijt en theatermaker George van Houts spreken met Maria van Boekelen van We Are Change Rotterdam.

Zie hier voor het Burgerinitiatief Ons Geld.

Burgerinitiatief wil het taboe op geldschepping doorbreken. En de macht van de banken

In Nederland is een burgerinitiatief ‘een voorstel dat een kiesgerechtigde, met ondersteuning van 40.000 handtekeningen, kan indienen om een bepaald onderwerp op de agenda van de Tweede Kamer te laten plaatsen. Indien het voorstel aan de vereisten voldoet, komt het onderwerp op de Kameragenda.’ aldus Wikipedia. Het is minder vrijblijvend dan een petitie omdat het de Kamer verplicht om te antwoorden.

Ik heb het op 9 januari gelanceerde burgerinitiatief van Ons Geld (onderdeel van de International Movement for Monetary Reform), De Verleiders en Ad Broere getekend omdat ik hetzelfde ervaar als Ons Geld-oprichter Luuk de Waal Malefijt die zich zorgen maakt over de geldcreatie, de rol van de banken daarin en uitblijvende hervormingen ondanks het besef van urgentie: ‘Banken creëren met het oog op winstmaximalisatie zoveel mogelijk ‘geld’ uit het niets door middel van kredietverlening, en bankencrises worden dan ook in de regel voorgegaan door excessieve kredietgroei. Als dit privilege eenmaal is aangenomen door private partijen blijkt het dikwijls moeilijk te zijn dit nog terug te krijgen want met de verworven rijkdom wordt de politiek beïnvloed en wordt er veel geld in de campagne gestoken die de overheid als onverantwoordelijk afschildert.’

Het nadeel dat we op de koop moeten nemen is een grotere rol van de overheid. Of de grotere commerciële banken met veel geld achter de hand om politieke partijen en politici te beïnvloeden ooit nog hun privilege vrijwillig afstaan is zeer de vraag. Daartoe lijken politiek en bankenwereld te veel vermengd. Voorop staat de vraag: Bankiers zijn klojo’s. Hoe komen we ooit van deze idioten af? Het is onze burgerplicht om het in elk geval te proberen en te doen wat de politiek nalaat. Er is een marge van 10.000 ingebouwd om er zeker van te zijn dat het streefgetal van 40.000 gehaald wordt. Er zijn nog zo’n 4.500 stemmen nodig. Tekenen kan hier.

Foto: Schermafbeelding van deel van het Burgerinitiatief Geldschepping.

Banken: gered of gereed voor de ondergang? Wat doen politici?

De uitspraak Alles is relatief is weer relatief. Dood is verre van relatief voor wie het aan den lijve ondervindt. Hoewel dat voor iemand die in het hiernamaals gelooft dat weer relatief is. Zo resteren relativeringen die elkaar dwars zitten. Hetzelfde soort redenering geldt voor het internationale bankensysteem. Gered van de ondergang na 2008, maar nu opnieuw gereed voor de ondergang. Omdat de samenleving niet, maar banken wel profiteren bij hun eigen ondergang is het verlies van de een het profijt van de ander. De belastingbetaler financiert het gratis ritje van de banken. Da’s bekend, maar de politiek weet de macht van de banken niet te breken. Zodat de voorwaarden voor een nieuwe bankencrisis niet zijn weggenomen, maar worden versterkt.

Verdere relativering is dat institutionele media spaarzaam berichten over hoofdzaken. Soms Tegenlicht van de VPRO, soms Panorama of Terzake van Canvas. Programmamakers die verder kijken zijn te prijzen. Maar ze zijn de uitzondering. In de ultieme onnozelheid vulde de vraag wie bij de Europese verkiezingen de grootste partij zou worden avonden lang de zenduren van de publieke omroep. En werd er gisterenavond zonder dat een definitieve uitslag beschikbaar was urenlang gepraat over wie gewonnen of verloren had. Op de vulkaan was een dansvloer gelegd om te dansen. In een format dat haaks op de veranderingen staat. Herkenning voor onwijzen en dwazen die genoeg hebben aan een half woord dat nooit meer zal worden dan een half woord. Om met de dichter van het licht te spreken, journalistiek heeft haar gezicht verbrand. En de burger verraden.

Of is dit te somber aangezet? Oordeel over de reportage ‘Zijn de banken nu safe?’ van Wim Van den Eynde en Peter Rondou van Canvas’ Panorama. Hebben wij -lees: onze politici die zo graag de grootste zijn- de kans gemist om de banken te saneren? Het gaat om vertrouwen: Het is een absoluut noodzakelijke grondstof om mee aan de slag te gaan voor bankiers. Zonder vertrouwen geen centen, zonder centen geen bank. Maar dat vertrouwen met een vingerknip kan verdwijnen hebben we in 2008 kunnen vaststellen. Meteen waren de betonnen funderingen van enkele financiële reuzen veranderd in drijfzand. Is het vertrouwen nu terug? Verdienen de bankiers weer ons vertrouwen? Wees gerust, zeggen ook de politici en de overheden. We zitten op de zaak, we treffen maatregelen, de banken liggen aan banden, uw spaarcenten zijn veilig. Als de banken daar niet zelf voor zorgen, dan garanderen wij dat wel. Maar kunnen burgers hun politici wel vertrouwen?

Foto: Rob Rogers, cartoon, 2009.

Zie hier voor reportage ‘Zijn de banken nu safe?’ van Canvas’ Panorama. 

Hoeveel meer dan absurd drama zijn de Europese verkiezingen?

Wat heeft de EU eigenlijk gedaan om herhaling van een nieuwe bankencrisis zoals die in 2008 plaatsvond te voorkomen? Niets. De oude bankencrisis ziekt nog steeds door zeggen critici. Zie wat Joris Luyendijk zegt. De lijken van de oude crisis liggen nog in de kast. Als de EU meer was dan een economische eenheid, dan was dat allemaal nog te overkomen. Er zou dan iets anders zijn dat zin had. Schrijnend is dat het in de EU juist om de economie draait. Die is niet in orde. Opvallend is dat de EU de bankencrisis in Europa nooit afdoende heeft aangepakt. Wat in de VS wel gebeurde. Het sterke vermoeden bestaat dat dat komt omdat de EU niet is opgewassen tegen de lobbyisten van de financiële sector. Zodat er niet krachtig opgetreden wordt. Toezicht en controle ontbreken. Strenge regelgeving voor banken is afgezwakt. Wie gelooft dat dat in een nieuwe Europese Commissie verandert is een fantast. Kortom, de komende verkiezingen laten de hoofdzaak liggen.

Wie de verkiezingsdebatten over de EU ziet en weet te genieten van het absurdisme aanschouwt een prachtig toneelstuk. Een aantal grijze heren is op zoek naar een personage. Om zich een houding te geven. En een grens af te bakenen. Voor allen wacht de afgrond als ze met fundamentele kritiek komen op de kern van het functioneren van de EU. Dat gespeelde houvast in een politieke familie of de klassieke tegenstellingen tussen links en rechts is saai en van een grote dramatische armoede. Niet alleen omdat het voorspelbaar is, maar ook omdat het aantoonbaar echte kritiek vermijdt en geen idee van urgentie geeft. Dat bij een echte aanpak van de bankencrisis met lijken in en uit de kast wel zou gebeuren. De EU blijft dus een aanpak die geen aanpak is.

Foto: Toneelbeeld van Thomas Bernhard, Die Jagdgesellschaft. Wenen, 1974.

Vijf jaar na crisis Lehman Brothers zijn banken nog niet aangepakt

Deskundigen menen dat een volgende, nog desastreuzere bankencrisis onvermijdelijk is. De reden is dat de oorzaken ervoor niet zijn weggenomen. Sinds de crisis van vijf jaar geleden heeft de politiek de volle vijf jaar verlummeld. Journalist Joris Luyendijk licht toe dat 1) toezicht op de banken ontbreekt, 2) het bancaire systeem door en door kapot is, 3) de reserves op zijn en 4) de redding van de politiek dient te komen. Om banken die politici omkopen terug in hun hok te krijgen is een sterke, ambitieuze politiek vol idealisten nodig. Anders kan niet. Maar dat valt slecht in een tijdperk van salonpopulisme van elites, zoals Pieter van Os het in de NRC omschrijft. Naast bestaand rechtspopulisme. Ik ben het met ‘m eens en schreef eerder dat de redding van de politiek van de politiek moet komen: ‘Kritiek van loslopende idioten, cabaretiers en reaguurders die vol op het orgel gaan tegen vermeende politieke zakkenvullers speelt de financiële sector in de kaart.‘

David Callahan en Wallace Turbeville zien op Demos.org zes redenen voor een volgende financiële crisis: 1) er zitten nog veel vergiftigde leningen in het banksysteem, 2) banken zijn groter dan ooit, 3) banken zijn nog steeds roekeloos, 4) derivaten blijven ondergereguleerd, 5) niemand is voor de vorige crisis van 2008 bestraft en 6) regelgeving door overheden wordt nog steeds met overmacht door banken beantwoord en tenietgedaan.

Westerse landen hebben zich in een positie gemanoeuvreerd waaraan geen ontsnappen mogelijk lijkt. De politiek is verantwoordelijk voor rampzalige liberaliseringen sinds de jaren ’80 door een politieke klasse die afscheid heeft genomen en niet meer ter verantwoording is te roepen maar de samenleving met schulden heeft opgezadeld. Foute besluiten en het weglopen voor verantwoordelijkheid hebben het aanzien van en het vertrouwen in de politiek aangetast. Populistische stromingen breken dat aanzien van de politiek verder af in minachting (salonpopulisme) of rancune (rechtspopulisme). Slotstuk van deze ontwikkeling is de paradox dat de verzwakte politiek geen tegenspel meer kan bieden aan de lobby van schatrijke banken die sleutelfiguren uit de politiek omkopen. Tot in regeringen toe. Zodat de geloofwaardigheid van de politiek nog verder daalt.

Foto: Prikkelende tekst met een waarheid: ‘Geef iemand een wapen en-ie kan een bank beroven. Geef iemand een bank en-ie kan de wereld beroven.’