Gedachten bij de foto ‘Marsh Farm in Early Spring’ (1893) van Peter Henry Emerson

Deze fotogravure uit 1893 schreeuwt het uit dat het landleven hard is. Een verre echo van de hedendaagse industrialisatie of verhobbysering van het platteland waar nog slechts twee smaken bestaan: de fabriek of de boerderette. Het begrip ‘Hard labeur’ brengt het terug tot de kern. Die omschrijving roept de associatie op met de gelijknamige streekroman van Reimond Stijns uit 1904. Hard werk in povere omstandigheden.

Fotograaf Peter Henry Emerson publiceerde in 1893 On English Lagoons waar deze foto ‘Marsh Farm in Early Spring’ uit afkomstig is. De voorstelling wordt door de fotograaf meestal van korte afstand in scherpe focus geportretteerd, maar in dit voorbeeld juist niet vanwege de geringe scherptediepte. Niet het paard en de boer zijn scherp in beeld, maar het midden van de huizen en schuren in de achtergrond. Man en paard worden geesten. Deep-focus fotografie ontstond pas 40 jaar later door technische innovatie. Emerson volgt wat zijn eigen oog in de natuur ziet. De streek is ‘The Norfolk and Suffolk Broads’, sinds 1989 het Broads National Park aan de Engelse Noordzeekust en het grootste beschermde wetland van het land. Moerasland dus. ‘Zijn foto’s zijn vroege voorbeelden van het promoten van fotografie als kunstvorm’, is de samenvatting.

De ‘goede oude tijd’ is hier ver te zoeken. Nostalgie wordt de pas afgesneden. Het geploeter van de boer uit 1893 doet pijn. De lente is in aantocht, maar voorspoed kondigt zich niet aan. Emerson legde de sfeer vast.

Foto: Peter Henry Emerson, ‘Marsh Farm in Early Spring’, 1893. Uit: On English Lagoons. Fotogravure.

Reitschuster: Rusland probeert Duitsland met propaganda te destabiliseren

De Duitse journalist van het conservatieve tijdschrift Focus en voormalige correspondent in Moskou Boris Reitschuster spreekt met Nataliya Gumenyuk van het Engelstalige onafhankelijke Oekraïense Hromadske TV. Hij legt uit dat het Kremlin er belang bij heeft om de EU te verzwakken en te laten fragmenteren. Daartoe zet het publicitaire middelen in. Dat gaat verder dan propaganda. Het is de informatieoorlog met politieke middelen die in de publiciteit als verlengde van de strijd worden ingezet. Zoals gebeurtenissen die anders niet hadden plaatsgevonden of de organisatie van schijndemonstraties. Volgens Reitschuster speelt Duitsland een essentiële rol in de optiek van het Kremlin om de EU te verzwakken. Want Duitsland is binnen de EU politiek en economisch een belangrijk land en kanselier Merkel is als voormalig Oost-Duitse kritisch over de Russische intenties. Ook in het vasthouden aan de sancties. Daarbij kent Duitsland een grote Russische minderheid.

Opmerkelijk is dat Reitschuster beweert dat de sociale-democratische SPD die een coalitie met de CDU/CSU van Merkel vormt nog steeds onder invloed staat van oud-kanselier Gerhard Schröder. Dit zou de verlamming van de Duitse regering verklaren en het gebrek aan een harde opstelling jegens de Russische Federatie. Naar verluidt is Schröder voor 250.000 euro per jaar voorzitter van de aandeelhouderscommissie van Gazprom-dochter Nord Stream AG. Gazprom heeft een meerderheid van 51% in Nord Stream en de Russische staat heeft weer een meerderheid in Gazprom. Op kritiek van vooral Oost-Europese landen die zich gepasseerd voelden antwoordde kanselier Merkel in december 2015 dat Nord Stream geen politiek, maar een commercieel project is. Reitschuster wijst vooral op buitenlandminister Frank-Walter Steinmeier en vice-premier Sigmar Gabriel die in de zak van Schröder -en dus het Kremlin- zouden zitten. Pikant is dat Steinmeier namens Duitsland (met Frankrijk, Rusland en Oekraïne) een frequente deelnemer is aan de gesprekken over de Minsk II-afspraken.

Volgens Reitschuster verkeert Duitsland in een toestand van ontkenning zodat het niet echt beseft wat er op dit moment in de Russische Federatie aan de hand is. Hij vindt niet dat op de verslaglegging van de feiten de boodschapper van het slechte nieuws aangekeken moet worden, in zijn ogen komt dat enkel en alleen voort uit de slechte situatie in Rusland. Tegelijk meent hij dat de Duitsers langzaam wakker worden en zich steeds beter realiseren wat er in Rusland gebeurt. Ook omdat het zo overduidelijk is. De welwillendheid van de Duitse elite jegens het Kremlin en de afstand die het tot Oekraïne bewaart is al eerder opmerkelijk genoemd. Een en ander zou gevoed worden door een verkeerd begrepen schuldcomplex over de Tweede Wereldoorlog.

Obama bezorgt ons met de ‘War on Terror’ permanente kopzorgen

Kan iemand beseffen in wat voor tijd ie leeft? Twee tegengestelde sentimenten werken op elkaar in. We overschatten de eigen tijd omdat we nu leven. Dan wordt gezegd dat het nog nooit zo beroerd, bloedig, onrechtvaardig of armoedig was. Tegelijk zitten we te dicht op de gebeurtenissen om overzicht te hebben. De hedendaagse geschiedenis loopt nog door. Een gefragmenteerd beeld resteert. Sommige aspecten worden uitvergroot, andere schuiven naar de achtergrond. We zien alles in diepe focus, zonder dat ons oog stilstaat.

Het ligt in de menselijke natuur om afgeleid te worden. Dat gebeurt uit zelfbescherming. Besef kan namelijk te groot zijn. Continu denken aan het einde helpt niet. Dat leidt tot apathie. Of wanhoop. Daarom bezweren we onze tijd en construeren manieren om het leven te veraangenamen. Het meest geavanceerd zijn religies die ons bezweringen tot na het einde aanreiken. Als pijnstiller en ultiem wondermiddel voor de geest.

Voor de gegeven tijd blijft het dus tobben om te doorgronden wat er om ons heen gebeurt. Ik maak me grote zorgen over de weg die de huidige Amerikaanse regering is ingeslagen. En ons meetrekt op die weg naar beneden. Twee jaar geleden veroordeelde ik Rob Riemen van Nexus die Geert Wilders een fascist noemde. Welk leger had Wilders ter beschikking om geweld te gebruiken? Nu is er president Obama met het duurste en machtigste leger ter wereld. Die met de drones van zijn ‘War on Terror‘ medewerkers op een knop laat drukken om ons als een lastige vlieg te doden. Niet de machteloze Wilders is de fascist maar Barack Obama.

Maar Riemen zwijgt. Of de critici van de Vrijdenkersruimte. Of de NRC die ik bekritiseerde omdat het over de toespraak van president Obama in de Algemene Vergadering van de VN tamelijk kritiekloos berichtte toen hij claimde op te komen voor de universele rechten. Hun zwijgen benauwt me. Missen ze het overzicht om hun eigen tijd te begrijpen? Is het nog te vers allemaal? Of zien ze het wel, maar berichten ze niet? Zijn ze hun omslag aan het voorbereiden? Of is wellicht toch mijn focus verkeerd? Vechten media en opiniemakers bij gebrek aan focus nog steeds hun vorige oorlog uit? Ik hoop dat ik het verkeerd zie, maar ik vrees van niet.

Glenn Greenwald doet verslag van de dubbelhartigheid van Barack Obama en het zwijgen van de gevestigde media. Zoals hij zegt: ‘Het is de moeite om een moment te nemen om dit alles goed in te laten zinken.’

Foto: President Barack Obama