Schermafbeelding van deel artikel ‘Niet de VS, maar Duitsland heeft voor Oekraïne de sleutel tot tanks in handen‘ van 20 jan 2023 op Nu.nl.
Het is maar net hoe je kijkt naar ‘de sleutel tot tanks‘ die Duitsland, de VS en Europese landen als Polen, Finland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk in handen hebben. Alle ogen zijn gericht op Duitsland. Dit onderwerp is Chefsache. Het ligt dus in handen van kanselier Olaf Scholz.
Formeel lijkt Duitsland als producent van de Leopard2-tanks die sleutel in handen te hebben, maar mentaal, publicitair en machtspolitiek niet. Mijn reactie bij bovenstaand artikel:
Het is onbegrijpelijk dat de Duitse kanselier Scholz zich om partijpolitieke redenen laat gijzelen door de linkerflank van zijn partij de SPD. En door rechtse SPD’ers als oud-kanselier Schröder die met geld door het Kremlin is gekocht.
De argumenten van Scholz kloppen niet. Hij zegt een Alleingang van Duitsland te willen vermijden, maar door zijn oppositie tegen de levering van Leopard2-tanks aan Oekraïne stelt hij zich alleen op en vervreemdt zich van de VS en de Europese NAVO-bondgenoten. Zoals Duitsland jarenlang een Alleingang ging met de steun voor gaspijpleiding Nord Stream.
Duitsland heeft nog meer dan Nederland de krijgsmacht verwaarloosd. Die is in deplorabele staat. Ook de in 2022 toegezegde investering van 100 miljard euro in de krijgsmacht, de Zeitenwende, heeft nog tot geen enkele actie van Scholz geleid.
Scholz laat zich in zijn Rusland-beleid kennen als aarzelend, bang en eigenwijs. Hij beschadigt in en buiten de EU het aanzien van Duitsland dat mentaal hapert.
Wat is er toch mis met de Rusland-politiek van de Duitse sociaal-democraten? Dit interview van DW-correspondent Anja Köhler met het lid van de SPD-fractie in de Bundestag Ralf Stegner is inzichtelijk over hoe delen van de SPD denken. Köhler blijft goede vragen stellen. Stegner wordt beschouwd als een linkse SPD’er. Dat wil zeggen dat hij nog steeds ontvankelijk is voor de standpunten van de Russische Federatie. Hoewel ook hij Poetin als oorlogsmisdadiger beschouwt.
Stegner hamert op samenwerking, maar doet net alsof hij niet weet dat niet de anderen, maar de SPD de spookrijder is binnen de Westerse alliantie en de EU. De SPD staat op de rem om geavanceerd militair materiaal aan Oekraïne te leveren. Hij gaat ook bewust voorbij aan het feit dat in de coalitie de SPD tegenover de Groenen en de FDP staat over de levering van Duitse Leopard-tanks aan Oekraïne. Direct of via een vergunning aan andere landen om die tanks te leveren.
Het is niet zo dat de Duitse regering Oekraïne militair, economisch en humanitair niet helpt. Maar het beeld dat in de laatste 11 maanden is ontstaan is dat SPD-kanselier Olaf Scholz telkens door de VS, Polen, Frankrijk en andere bondgenoten tot de orde wordt geroepen en in beweging wordt gezet om Oekraïne te helpen en dat het initiatief niet vanuit de SPD zelf komt. Hoewel daar geluiden klinken die Oekraïne geavanceerd militair materiaal willen leveren.
De realistische co-voorzitter Lars Klingbeil sprak in een toespraak van juli 2022 over de toekomst van de sociaal-democratie, de Europese veiligheidspolitiek en de transformatie die de SPD zal moeten doormaken om bij de tijd te komen (vertaald): ‘Duitsland moet ernaar streven een leidende mogendheid te zijn. Na bijna 80 jaar terughoudendheid heeft Duitsland nu een nieuwe rol in het internationale systeem. Duitsland heeft de afgelopen decennia een hoog niveau van vertrouwen opgebouwd. Maar met dit vertrouwen komen verwachtingen. Dat hebben we net gezien in de discussies van de afgelopen weken. Duitsland staat steeds meer in het middelpunt van de belangstelling. We moeten aan deze verwachtingen voldoen‘.
Het besef dat Duitsland als belangrijkste Europese land een nieuwe rol heeft te spelen nu de Europese veiligheidspolitiek onder druk staat door de oorlog die de Russische Federatie tegen Oekraïne is begonnen lijkt binnen de SPD nog steeds niet goed ingedaald te zijn. Zeker niet wat de praktische politiek betreft.
Stegner speelt zijn rol als SPD’er die probeert het goede te doen, maar nog niet weet wat dat inhoudt. Zoals Duitsland deed met de aanleg van Nord Stream II waartegen binnen de EU oppositie bestond, maar Berlijn doof en blind een Alleingang ging. Nu lijkt de SPD de fout te herhalen met de Rusland-politiek. Toch lijkt het besef in Berlijn toegenomen dat het zal moeten inschikken. Mede door de rampzalige conditie van de Duitse krijgsmacht. Dat maakt het land afhankelijk van VS en Frankrijk.
Klopt het wat SPD-fractievoorzitter Rolf Mützenich in de Bundestag afgelopen dagen zei en Ralf Stegner in het interview met DW herhaalt: ‘Kriege werden in der Regel nicht auf dem Schlachtfeld beendet‘? Denk aan de Eerste en Tweede Wereldoorlog die op het slagveld beslist werden. Of denk aan kleinere oorlogen zoals de Golfoorlogen die op het slagveld door militair overwicht van de overwinnaar beslist werden. Of denk aan de Napoleontische oorlogen die op het slagveld betwist werden. Wat proberen deze SPD-afgevaardigden te bereiken met een uitspraak waarvan ze weten dat die niet klopt?
Tegelijk zegt Mützenich geen rode lijn te zien om geavanceerde tanks aan Oekraïne te leveren. Loopt hij vooruit op een politiek geïsoleerd Duitsland dat onder Amerikaanse, Franse en Poolse druk zal worden gedwongen om Leopard-tanks aan Oekraïne te leveren?
Het beeld van Duitsland is dat het nog steeds op zoek is naar een eigen identiteit en die nog niet gevonden heeft. Tachtig jaar politieke terughoudendheid in de luwte is niet zomaar overwonnen. Dat vraagt een mentale omslag die tijd vraagt. Zeker bij de oudere generatie politici, zoals de 64-jarige kanselier Scholz. In de tussentijd zullen SPD’ers als Stegner argumenten blijven reciteren om de achterhoede van een verloren slag te dekken. Je zou graag willen weten of hij gelooft wat hij zegt.
Links-radicale partijen zijn gewaarschuwd om de talking points van het Kremlin over de Russisch-Oekraïense oorlog en de energiepolitiek niet te strikt te volgen. Zoals de SP in Nederland.
In Duitsland is het Die Linke die aan te veel begrip voor de Russische Federatie en te veel kritiek op de regering Scholz aan het splijten is. Dat betekent zeer waarschijnlijk het einde van de partij in haar huidige vorm.
Die waterscheiding is niet tussen ‘fundis’ en ‘realos’ zoals bij de Groenen, maar tussen hervormers die de partij als brede coalitie van maatschappelijke bewegingen zien en traditionele, nationalistische links-radicalen. Vaak uit de voormalige DDR afkomstig schurken ze aan tegen de (neo)-Sovjet mentaliteit van Poetin die ze moeiteloos verinnerlijken. Dat is onverteerbaar voor de hervormers die opteren voor een brede beweging.
Traditionalisten hebben zich rond de controversiële Sahra Wagenknecht verzameld die geen officiële functie in de partij heeft. Als dan de partijleiding niet ingrijpt, dan is iedereen ontevreden.
Wagenknecht is geboren in het Oost-Duitse Jena en is sinds 2014 getrouwd met partijoprichter en partij icoon Oskar Lafontaine. Hij verliet de partij in maart 2022 omdat hij meende dat Die Linke niet langer ‘een links alternatief [is] voor de politiek van sociale onzekerheid en ongelijkheid.‘
Waarom Wagenknecht in haar rede in de Bundestag in een alles of niets offensief haar Rusland-politiek centraal zette en niet een sociaal onderwerp waarvoor ze vermoedelijk bij de andere vleugel meer begrip zou krijgen is een vraag die nog onbeantwoord is. Het lijkt erop dat Wagenknecht bewust de confrontatie met haar partijgenoten zocht. Blaast zij op instigatie van Lafontaine de partij bewust op?
Wagenknecht kreeg van de rechts-radicale AfD meer bijval voor haar rede dan bij haar eigen partij.
Wat verklaart de angst van de Duitse kanselier Olaf Scholz om militair materiaal aan Oekraïne te leveren? Hij zoekt steevast smoesjes om dat niet te doen of de levering te vertragen. Het gaat bij hem niet vanzelf.
Wie deze terughoudendheid van het belangrijkste land van Europa wil begrijpen moet hier geen politieke, maar een psychologische analyse op loslaten. Scholz worstelt met zijn rol en zelfbeeld.
De SPD en Scholz moeten in therapie om de rol te vinden die bij de statuur van het huidige Duitsland past. Scholz heeft nog steeds niet door wat zijn rol is. Hij durft geen verantwoordelijkheid te nemen. In de beeldvorming komt hij over als aarzelend, kortzichtig en zelfzuchtig voor Duitsland.
Door dat gebrek aan begrip en inzicht blijft de huidige Duitse regering het prestige van Duitsland in het Westen beschadigen. Zowel bij het publiek als bij westerse regeringsleiders.
Het Oekraïense leiderschap heeft het al lange tijd gehad met de Duitse regering die belooft (onder nationale en internationale druk), maar steeds weer uitvluchten vindt om militair materiaal niet te hoeven leveren.
In het diplomatieke verkeer wordt kritiek doorgaans in diplomatieke termen geuit. De Oekraïense ambassadeur in Duitsland Andrij Melnyk houdt zich in dit interview in. Eerder lag hij op ramkoers met kanselier Scholz die hij een beledigde leverworst noemde toen die niet ontvangen werd in Kyiv vanwege zijn gebrekkige steun aan Oekraïne.
Melnyk is vervangen door de regering Zelensky en wordt eind september 2022 teruggeroepen naar Kyiv. Zo werd in juli 2022 bekendgemaakt. Voorlopig functioneert ambassadeur Melnyk nog prima in de Duitse media door de Duitse regering een spiegel voor te houden waarin de fouten duidelijk uitkomen. Maar wie Scholz en de SPD wil begrijpen moet achter de spiegel kijken.
Schermafbeelding van ingezonden brief ‘Duitse terughoudendheid tegenover Rusland was juiste weg‘ van Herman Sloot in NRC, 17 juni 2022.
Herman Sloot meent in een ingezonden brief die op 17 juni 2022 door de redactie Opinie van NRC werd geplaatst dat de naoorlogse terughoudendheid van Duitsland op moreel en militair gebied terecht was. Hiermee reageert Sloot kritisch op het artikel ‘De Duitse Zeitenwende komt jaren te laat’ van Hanco Jürgens.
In dit artikel zegt Jürgens over de stemming in Oekraïne over Duitsland: ‘Logisch dus dat het land nu stelt te weinig rugdekking te hebben gehad van Duitsland, dat de onderhandelingen – samen met Frankrijk – in het Normandie-Format naar zich toe had getrokken. Daar komt bij dat Duitsland steevast koos voor energiezekerheid tegen een voordelige prijs boven geopolitieke rust in Oost-Europa. De directe pijpleidingen tussen Duitsland en Rusland waren het antwoord op onlusten in Oekraïne.’
Ik ben het eens met Jürgens en oneens met Sloot. De energiepolitiek van Duitsland wordt nu door velen ingeschat als mislukt en opportunistisch, maar zo werd er al langer tegenaan gekeken. Duitsland voer ermee in de EU een eigen koers waarmee het Oost- en Zuid-Europese landen bewust van zich vervreemdde. Ook was het Duitse energiebeleid dat de EU meesleepte in strijd met de energiepolitiek van de EU zoals vastgelegd in het Third Energy Package van 2009 dat streefde naar energie-onafhankelijkheid en -diversificatie.
Het in mijn ogen verstoorde zelfbeeld van de Duitse politieke en economische elite naar aanleiding van de les van de Tweede Wereldoorlog beschreef ik in een commentaar van 15 februari 2021 naar aanleiding van de problemen met de Russische gaspijplijn Nord Stream II:
In any case, the attitude of German politics (except for the Greens, the Liberals and some CDU members) towards the Russian Federation is rather distorted and disturbed. This has to do with the Second World War and the suffering caused by the Nazis.
How that can go wrong, President Steinmeier showed when he recently consciously or naively confused the victimization of Balts, Poles, Belarusians and Ukrainians with the victimization of Russians. Professor Timothy Snyder has repeatedly demonstrated to a German audience, including parliamentarians, with figures that Poles, Belarusians and Ukrainians have suffered proportionally more from the German war machine than the Russians.
But those facts do not reach the very top of German politics. Although it is also possible that they do know what victims they have made, but consciously perpetuate the misunderstanding in order to reach a rapprochement with the Kremlin. A rapprochement that on closer inspection is not appropriate, not ethical and not permissible. But this rather disproportionately favors German business at the expense of Eastern and Western Europe. That misunderstanding has marked Germany’s Russia policy since Willy Brandt, with the SPD in the most malicious role of helping the Kremlin, and not Germany or the EU.
The conclusion of the Nord Stream II fuss is not that it is about Germany’s relationship with the Russian Federation, but essentially about Germany’s self-image. That is seriously distorted and clouded. Even 75 years after the war, German politics has not yet properly processed that war. Or as said, and what is even more false and poignant, it has processed that war, but deliberately misinterprets it for opportunistic reasons.
This not only alienates Germany even further from the real victims of World War II, such as Poland, Belarus and Ukraine, as well as France and the Netherlands, but with that false self-image it also does itself considerable damage because it knowingly deceives itself.
Sloot heeft in zijn gespeelde onwetendheid allang duiding gekregen van een historicus die de houding van Duitsland anno nu beschrijft vanuit de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog: de in Wenen werkzame Amerikaan Timothy Snyder.
Als Duitsland werkelijk lering had getrokken uit de Duitse invasie van de Sovjet-Unie in 1941, dan had het zich tot 1991 niet voornamelijk verbonden met de leiders in het Kremlin en na 1991 van de rechtsopvolgers daarvan. Dan had Duitsland contact gezocht met die landen waar het de meeste schade had aangericht en de grootste schuld mee had te vereffenen: Oekraïne, Belarus, Polen, Estland, Letland en Litouwen.
Anders gezegd, als Duitsland werkelijk had begrepen welke schade het aan wie had aangericht in de Tweede Wereldoorlog dan had het zich in de na-oorlogse periode niet door de Sovjet-Unie en na 1991 door de Russische Federatie kunnen laten chanteren. Dat argument van terughoudendheid van Sloot dat Duitsland als het ware zou zijn opgelegd vervalt omdat het historisch niet klopt.
Ergo: Kanselier Scholz moet zich schamen dat hij Oekraïne nu niet met zwaar materiaal steunt terwijl het vecht voor het voortbestaan. Door de inval in 1941 heeft Duitsland de grootste schuld te vereffenen met Oekraïne. Niet met Herr Poetin of Rusland.
Het is verbazingwekkend dat velen waarschijnlijk onbewust de Russische propaganda napraten. Zeker waar het de Duitse politieke en economische elite betreft die pas in februari 2022 een beetje wakker is geworden. Op de al wakkere Groenen na. Of slaapwandelend probeerden te profiteren door van twee walletjes te eten.
De na-oorlogse Duitse buitenlandse politiek in West-Europa is geslaagd door integratie en de gerede angst om in herhaling te vallen door Alleingang. Maar de Duitse energiepolitiek staat daar haaks op en is mislukt. Door een verkeerde opvatting over het vereffen van een historische schuld voor de nazi-terreur ging het fout. De Duitse Ostpolitik die diende om de Tweede Wereldoorlog te corrigeren was verkeerd gericht, opportunistisch vormgegeven (Wandel Durch Handel) en leidde tot verergering in plaats van verbetering van een scheefgegroeide situatie. Om het passend te zeggen: Duitsland belandde van de wal in de sloot.
Het is onbegrijpelijk dat Sloot de verkeerde lessen die door de naoorlogse Duitse economische en politieke elite zijn getrokken niet herkent. Sloot vergeet ook dat pseudo-tsaar Poetin uitsluitend door toedoen van Duitsland heeft kunnen groeien. En nog een advies aan Sloot: lees de boeken en artikelen van historicus Timothy Snyder.
Van de afwijzende reactie van de Duitse regering om Oekraïne miltair en politiek te ondersteunen valt onderhand niets meer te begrijpen. Ondanks aankondigingen om de bakens te verzetten doet Berlijn niets.
Is Duitsland nog steeds bang voor het ‘brute‘ Rusland en vlucht het weg in de illusie van een speciale relatie met het grote land? De uitwisseling van techniek voor ruwe grondstoffen, zoals het eeuwenlang was. Nog steeds ‘business as usual’ en ’Wandel durch Handel’ die zich bewezen hebben als zelfbedrog?
Achtereenvolgende Duitse regeringen hebben geprobeerd om een goede verstandhouding met het Kremlin te hebben. Zelfs Hitler, Adenauer, Brandt, Kohl, Schröder, Merkel en Scholz. En ook in de eeuwen daarvoor al.
Waar gaat het zoeken van een verstandhouding met een ander land over in verraad? Ziet de huidige Duitse regering echt niet dat Oekraïne koste wat kost de oorlog tegen de Russische Federatie moet winnen, zodat de Europese veiligheidssituatie niet voor lange tijd instabiel is? Dat is het gevaar voor Duitsland.
Waarom laat kanselier Scholz zich gijzelen door het Kremlin? Waarom breekt Duitsland niet met de politiek van schipperen die Nord Stream I en II voortbracht tegen oppositie van vele Europese landen in? Wat denkt Berlijn nou werkelijk te bereiken met Alleingang na Alleingang?
Men kan beweren dat Scholz geen staatsman is, maar een kruidenier die vreest dat de Duitse economie schade oploopt als Poetin de gaskraan dichtdraait. Daardoor mist hij het grote plaatje van de Europese veiligheidssituatie.
Wie zijn in hemelsnaam zijn adviseurs? Maar vooral, wie is zijn psycholoog om Scholz uit de schaduw van zichzelf te laten treden?
Hoe kan het dat achtereenvolgende Duitse kanseliers bijziend zijn, denken het goede te doen maar het verkeerde doen? De terughoudende opstelling van de huidige Duitse kanselier grenst aan lafheid, domheid, faalangst en egoïsme. Voor hem geldt het gezegde ’goedkoop is duurkoop’.
Het is onvermijdelijk dat een CDU-parlementariër de kritiek op de Duitse regering verwoordt. Het is niet anders. Maar Roderich Kiesewetter doet dat met kennis van zaken en het juiste morele kompas. De tragiek is dat hij de rol van de goede Duitser speelt. Bij gebrek aan beter.
Onder coördinatie van de Amerikaanse regering zenden meer dan 30 landen militair materiaal naar Oekraïne. Vooral aan artillerie, tanks, langeafstandsraketwerpers en luchtverdediging heeft het Oekraïense leger gebrek om passend te kunnen reageren op de Russische invasie. Russen vertrouwen op hun artillerie en raketten waarmee ze Oekraïne op afstand bestoken. Nederland zendt pantserhouwitsers, maar dat is een beperkt aantal. Nederland heeft er 54 in gebruik waarvan de helft inzetbaar is. Vraag is wanneer ze op het slagveld inzetbaar zijn en welk verschil ze kunnen maken.
De Duitse kanselier Olaf Scholz blijft op de rem staan en wijst leveranties van zwaar materiaal aan Oekraïne af en maakt zich hiermee in Kyiv, Brussel, Londen en Washington niet populair. Wel in Moskou. Scholz frustreert de eenheid binnen de EU. Het is de tragiek dat de huidige Duitse regering de historische rekening die de Duitse nazi’s in Oost-Europa hebben gepresenteerd nu niet vereffent door Oekraïne ruimhartig te hulp te schieten. Het ontbreekt Scholz en zijn partijgenoten aan zelfkennis, urgentie en daadkracht om snel te handelen nu de Europese veiligheid door de Russische agressie direct wordt bedreigd. Op termijn kan de obstructieve opstelling van de SPD ook de eenheid binnen de Duitse regering bedreigen omdat coalitiepartners Groenen en de liberale FDP Oekraïne wel willen helpen en de blokkade van kanselier Scholz met zorgzaam aanzien.
Experts waarschuwen wekelijks dat de Russisch-Oekraïense oorlog in een nieuwe fase terechtkomt. Maar dat gebeurt niet. Het Russische offensief in de Donbas is tot nu toe te krachteloos en te slecht georganiseerd om een doorbraak te forceren en het Oekraïense leger de genadeklap toe te brengen.
Zo kondigt zich een uitputtingsslag aan waarbij de partij die de meeste middelen weet te organiseren de winnaar wordt. De Russische Federatie ontbreekt het aan manschappen en Oekraïne aan materiaal. Wie het tekort het best en snelst kan aanvullen heeft gerede kans om de oorlog te winnen.
De huidige Amerikaanse steun doet denken aan de Tweede Wereldoorlog toen de VS vanaf oktober of november 1941 de toenmalige Sovjet-Unie van Stalin via de noordelijke zeeroute van wapens voorzag onder de Lend-Lease Act. De VS namen toen officieel nog niet aan de oorlog deel, dat gebeurde pas in december 1941 na de Japanse aanval op Pearl Harbor. Die materiële steun van de VS bleek voor de Sovjet-Unie doorslaggevend om de Duitse invasie te counteren. De waarde was in de valuta van toen 11,3 miljard dollar dat volgens de VS in de huidige valuta 180 miljard dollar is.
Het is nu Oekraïne dat steun krijgt van de VS dat officieel opnieuw (nog) geen oorlogspartij is om de invasie van de Russische Federatie te weerstaan. Het is een gedeeltelijke omkering van de geschiedenis. Want de Russen van nu gedragen zich als de nazi’s van toen, maar de Oekraïners van nu zijn nog steeds de Oekraïeners van toen die vochten tegen de indringers die ongevraagd hun land binnenvielen en dood en verderf zaaiden.
Het panel van het rechtse BILD onder leiding van Hans-Ulrich Jörges is er duidelijk over dat de Duitse president Frank-Walter Steinmeier (SPD) moet aftreden vanwege zijn Rusland-politiek die volgens hen te eenzijdig pro-Kremlin was en dat feitelijk nog steeds is. De leden betwijfelen of de SPD inclusief kanselier Olaf Scholz (SPD) werkelijk tot inzicht is gekomen over de eigen Rusland-politiek of nog steeds economische en politieke lijntjes openhoudt naar het Kremlin van de toekomst als de Russisch-Oekraïense oorlog voorbij is.
Jörges verbaast zich erover dat Steinmeier blijkbaar de bui al zag hangen en als staatshoofd van het belangrijke Duitsland niet alleen naar Kyiv durfde afreizen. Hij zou door dekking te zoeken in een gemeenschappelijke bezoek met Oost-Europese regeringsleiders hebben gehoopt dat Kyiv hem niet zou weigeren. De anderen lieten hun bezoek doorgaan toen bleek dat Steinmeier niet welkom was.
Dat is geen inbreuk op Europese solidariteit, maar een bevestiging ervan. Want het was Duitsland dat jarenlang met haar Rusland-politiek een Alleingang ging die haar niet in dank werd afgenomen en de Europese solidariteit verstoorde. Inclusief het ten koste van Europese tegenstand doorzetten van de aanleg van gaspijplijn Nord Stream II dat Duitsland niet als politiek project wilde zien.
Het past niet bij de statuur van Duitsland dat de president ervan wegduikt en niet alleen op bezoek durfde gaan bij de Oekraïense president Zelensky. De SPD wordt nu mede afgerekend op wat het de afgelopen decennia in haar Rusland-politiek verkeerd heeft gedaan. Dat is nu niet zomaar met wat mooie woorden van een president hersteld. Waarvan de vraag blijft hoe gemeend ze zijn.
Er is oud-kanselier en voormalig SPD-leider Gerhard Schröder niet eens voor nodig om de rot in de SPD aan te tonen. Hij heeft zich ‘opgewerkt’ tot vriend van Poetin die in de SPD en in Duitsland de pro-Kremlin belangen verdedigt. Oekraïne beschouwt Schröder als vijand. De SPD heeft hem nog steeds niet geroyeerd als lid.
Jörges meent dat Duitsland tot de idioten van Europa behoort. Idioot in beleid, idioot in moraal en idioot in diplomatieke status. De Duitse idiotie is in de kern een geloofwaardigheidsprobleem.
De inschatting is dat de SPD met president Steinmeier en kanselier Scholz niet van koers is veranderd, maar zich uit opportunisme nu tijdelijk anders opstelt omdat de politieke en diplomatieke omgeving waarin hun leiders opereren veranderd is. Van harte gaat het niet. Het is gespeeld. Dat werd in Kyiv zo opgevat en daarom was Steinmeier niet welkom. Dat zou dus niet alleen vanwege zijn vroegere opstelling zijn, maar ook vanwege zijn huidige opstelling die in de kern nog steeds pro-Kremlin is. Het tegendeel dat het niet zo is kan hij niet aantonen. Dat tekent zijn geloofwaardigheidsprobleem.
Het valt niet te verwachten dat Steinmeier aftreedt. De Duitsers zijn in meerderheid verbolgen dat hun president in Kyiv niet welkom was. Maar zijn opstelling inzake de Russisch-Oekraïense oorlog is een probleem dat de relaties met andere Europese landen en de VS blijft beschadigen. Hetzelfde geldt voor kanselier Scholz die net als Steinmeier mentaal nog redeneert vanuit een voorgoed voorbij verleden. Als die redenering al te volgen is en klopt, wat nog maar helemaal de vraag is. Dat alles beschadigt Duitsland.
Het is niet alleen dat de SPD-leiders opportunistisch zijn en zaken willen blijven doen met de agressor Poetin die de Europese veiligheidssituatie en het bestaan van de soevereine staat Oekraïne bedreigt, het is dat Duitsland als belangrijkste land van de EU moreel corrupt is en geen zelfbewustzijn en ruggengraat heeft. Zo’n Duitsland kan geen voorbeeld voor andere landen zijn. Het disfunctioneren van de Duitse regeringsleiders is ook een Europees probleem.
Duitsland begrijpt nog steeds het eigen recente verleden niet en weet daar voor de praktische politiek van de 21ste eeuw niet de juiste conclusies uit te trekken. Dat wreekt zich vooral bij de Rusland-politiek, maar ook de relatie met de VS is moeilijk. Wellicht moet Duitsland wachten op een jongere generatie politieke leiders die meer in hun eigen tijd staan om definitief met het eigen verleden in het reine te komen.
George Knight 