Afgelopen donderdag had ik telefonisch contact met Stefan Grond, beleidsadviseur Cultuur en coördinator van de kunstveilingen op het Nijmeegse stadhuis. Hij had de discussie hier over de kunstveilingen gevolgd. Hij probeerde niet zozeer de kritiek te weerleggen, maar de zorgvuldigheid te benadrukken. Grond lichtte toe dat bij de ontzameling de richtlijnen van de LAMO zijn gevolgd. Daar twijfel ik niet aan, maar wel had ik een aanvullend verzoek, namelijk openheid van zaken. Juist om allerlei spookverhalen weg te nemen.
De leidraad noemt bij de afronding van een ontzameling een zorgvuldige documentatie en openheid van zaken als voorwaarden. Onder dat laatste kan de openbaarmaking van de veilingresultaten worden verstaan. Grond legde uit dat er twee bezwaren zijn die Nijmegen tot nu toe van openbaarmaking weerhield. Da’s de privacy van de kopers. Maar deze gegevens kunnen geanonimiseerd worden. En de weerstand van sommige kunstenaars die stellen dat een lage verkoopwaarde van hun werk ook een lage marktwaarde betekent.
In ons gesprek bleef hangen dat dat laatste verband niet zo direct hoeft te zijn als verondersteld. Gechargeerd gezegd kan een lage verkoopwaarde ook volgen uit een slecht opgezette en uitgevoerde veiling. Ik beweer niet dat dat aan de orde was, maar het aanvoeren van de bezwaren van genoemde kunstenaars over de lage verkoopwaarde komt vergezocht op me over omdat het niet noodzakelijk volgt uit hun lage marktwaarde.
Verder is er nog een praktisch bezwaar tegen openbaarmaking, namelijk de middelen die het vraagt. Da’s opnieuw onderdeel van een goede toepassing van de leidraad. Grond voegde toe dat daarvoor menskracht vrijgemaakt moet worden. Dat vergt wat planning en tijd. Ik schat in dat dat enkele maanden vraagt.
Al met al proefde ik in Gronds reactie begrip dat openbaarmaking ervoor kan zorgen dat de spookverhalen stoppen. Grond voegde toe dat zowel op de internet- als op de Rotary-veiling geen werk van Paul Klemann is verkocht. Of het moest oud werk van voor 1987 zijn. Maar da’s onwaarschijnlijk. Nijmegen had geen werk van Klemann in de collectie en daarom werd-ie niet bericht. Dat doet overigens weinig af aan de bezwaren van kunstenaars als Margriet Smulders en Dorian Hiethaar die kritisch zijn over de Nijmeegse kunstveilingen.
Kunstenaars van wie werk op de veiling is verkocht kunnen nu al een verzoek indienen om gegevens van hun geveilde werk in te zien. Volgens Grond heeft een aantal kunstenaars dat al gedaan. Mijn idee om via dit blog kunstenaars hun verzoek te laten bundelen tot een collectief verzoek zou een volgende stap kunnen zijn. Eerst ligt er de vraag hoe de bezwaren tegen en voor openbaarmaking afgewogen moeten worden. Ofwel, zijn de tot nu toe aangevoerde bezwaren tegen openbaarmaking houdbaar en in de geest van de LAMO-leidraad?
Hoe nu verder? Grond zegt het verzoek om openbaarmaking van alle veilingresultaten, inclusief de Rotary-veiling intern te willen bespreken. Vanwege de gevolgen leidt deze route voor de juridische verwikkelingen langs een juridisch adviseur en voor de bestuurlijke verwikkelingen langs cultuurwethouder Henk Beerten.
Foto: Jan van Goyen, Gezicht op de Valkhofburcht in Nijmegen, 1641. Collectie Museum Het Valkhof
George Knight 