Met controversiële verkoop van werken uit collectie heeft Berkshire Museum zich geïsoleerd. Is dat de les die hieruit te leren valt?

Ontzamelen van collectie-onderdelen van musea is aan voorwaarden verbonden. De opbrengst mag niet gebruikt worden voor een reparatie en renovatie van het gebouw vanwege achterstallig onderhoud. Het is in Nederland vastgelegd in de zogenaamde ‘Leidraad Afstoten Museale Objecten‘ (LAMO) dat een instrument voor zelfregulering en een praktisch verlengstuk van de afstotingsparagraaf in de Ethische Code is. Nationale museumverenigingen volgen de Ethische Code van de internationale Musemvereniging ICOM. In de VS is dat de Ethische Code van de AAM. De gedragsregels en ethische codes dienen om de museumsector te reguleren en er onder meer voor te zorgen dat individuele musea niet handelen tegen het belang van de sector in.

Dit blog gaf in een commentaar van 29 oktober 2017 aandacht aan het Berkshire Museum in Pittsfield, Massachusetts. Het is een cause célèbre geworden omdat bestuur en directeur Van Shields aangaven uit economische redenen delen van de collectie te willen verkopen en dat voornemen veel verzet ondervond. Na juridische uitspraken waarmee de museumsector niet tevreden was leverde onderhandse verkoop uit de museumcollectie  in april en mei 2018 47 miljoen dollar op. Op 25 juni kondigde het museum aan dat het van plan is om nog eens negen werken voor in totaal 8 miljoen dollar te verkopen. Het billboard verwijst naar die nieuwe verkoop. Bij de reacties zijn juridische, museale en publicitaire ontwikkelingen rond de verkoop na te lezen. Het deed veel stof opwaaien vanwege het precedent. Want als het ontzamelen om economische redenen bij dit lokale museum werd goedgekeurd, dan zouden andere besturen en museumdirecteuren het voorbeeld kunnen volgen. Zodat de uitverkoop van het openbaar kunstbezit hiermee werd aangekondigd.

In een videocommentaar gaat Michael Daly in op het feit dat het Berkshire Museum zich met de controversiële verkoop geïsoleerd heeft en in het bruikleenverkeer door de AAM wordt uitgesloten. Een andere ontwikkeling is het met pensioen gaan van museumdirecteur Van Shields. In een bericht van The Berkshire Eagle zegt een woordvoerder van het museum dat hij niet onder druk van het bestuur is opgestapt. De twijfel blijft echter bestaan of de positie van het museum wel zo precair was als Shields beweerde en moest leiden tot de verkoop van werken uit de collectie. Het is merkwaardig dat Shields opstapt nu hij zijn zin over de verkoop heeft doorgezet, de museumsector tegen zich in het harnas heeft gejaagd en zijn plannen niet meer kan uitvoeren.

Deze kwestie doet denken aan het voornemen van toenmalig directeur Stanley Bremer van het Rotterdamse Wereldmuseum om delen van de collectie (de deelcollectie Afrika) op de commerciële markt te verkopen en zo een fonds van 60 miljoen euro op te bouwen. Bremer werd na veel tegenstand uit de museumsector en een publieksbeweging in 2015 de laan uitgestuurd en liet het Wereldmuseum verweesd achter, als makkelijke prooi voor het Nationaal Museum van Wereldculturen (NMvW). Net als Shields stelde Bremer het ontzamelen voor als een noodzakelijke verkoop die diende om het museum het hoofd boven water te laten houden. Maar eerder lijkt het grote gebaar en de wil om met onorthodoxe maatregelen initiatief te nemen directeuren als Bremer of Shields te hebben gestuurd. In Rotterdam liep het goed af en werd de Afrikacollectie niet verkocht, in Pittsfield liep het slecht af en werden onder meer twee schilderijen van Norman Rockwell verkocht.

NB: Zie voor actueel nieuws via Twitter actiegroep Save the Art—Save Berkshire Museum

Foto: ‘This billboard along South Street in Pittsfield is visible near Guido’s as motorists drive north.’ In: The Berkshire Eagle, 2 juli 2018.

Controversiële verkoop van 19 werken uit collectie van het Berkshire Museum

Update 8 april 2018: Na een maandenlange procedure heeft uiteindelijk een rechter afgelopen week het groene licht gegeven voor de verkoop om economische redenen van delen van de collectie op de commerciële markt. Het Berkshire Museum hoopt via een veiling bij Sotheby’s 55 miljoen dollar op te halen. The Association of Art Museum Directors (AAMD) reageert teleurgesteld in een verklaring omdat het in strijd is met de normen van de museumsector: ‘It does not resolve the violations of ethical and professional standards that will occur when the Museum’s plans are implemented.’ Een rechter heeft een afweging gemaakt en het korte termijn belang van dit museum boven dat van de museumsector geplaatst. Als het Berkshire Museum zoals het van plan is doorgaat met de veiling dan dreigt de AAMD met censuur en/of sancties. Zoals mogelijk uitsluiting uit het museumregister. In Nederland ontkwam in 2011 Museum Gouda op het nippertje aan dit lot toen het de ethische en professionele normen van de museumsector schond en het werk ‘The Schoolboys’ van Marlene Dumas om economische redenen bij Christie’s liet veilen. Zie hier over die kwestie. 

Het Berkshire Museum in het Amerikaanse Pittsfield, Massachusetts gaat het financieel niet voor de wind. In de afgelopen jaren heeft het 10 miljoen dollar verlies geleden, zo beweert een woordvoeder van het museum. Daarom zet de Raad van Toezicht het plan door om 19 kunstwerken uit de collectie te verkopen bij Sotheby’s op een veiling van Amerikaanse kunst op 13 november in New York. Waaronder twee schenkingen van werk van Norman Rockwell. Eén ervan, SHUFFLETON’S BARBERSHOP wordt op een waarde van 20 tot 30 miljoen dollar geschat. Ook presenteert het museum een nieuwe visie die wijst in de richting van interdisciplinariteit. Tegen dat laatste bestaat weinig protest, maar wel tegen de verkoop van stukken uit de collectie om economische redenen. Voor de deur van het museum geeft Elizabeth McGraw, de voorzitter van de Raad van Toezicht (Board of Trustees) uitleg. Ze is betuttelend en vanuit de hoogte, alsof de mensen het niet begrijpen en het nog een keer uitgelegd moet worden. Maar het lijkt vooral Elizabeth McGraw die het niet begrijpt.

In publicaties over deze controversiële verkoop blijkt dat de Raad van Toezicht in strijd met de ethische code handelt en zich niet kan beroepen op overmacht. Het wordt door media onvoldoende aangesproken op de ontoelaatbaarheid ervan. Volgens de ethische code van de AAM is een collectie er niet om het museum te behouden, maar is het museum er om de collectie te behouden: ‘The collections aren’t there to preserve the museum; the museum is there to preserve the collections. Therefore, good institutional (financial) stewardship and good stewardship of the collection are not mutually exclusive. Because a collection is held for the benefit of the public, it must not be treated as a disposable financial asset. It was not collected by, nor donated to, the museum with this intent. So, although objects in a museum’s collection may have a monetary value, once they become part of a museum’s collection, that value becomes secondary to their importance as a way to help us understand our world and ourselves.’ Elizabeth McGraw kijkt door een verkeerde bril naar de kwestie.

Foto: ‘WORKS OF ART SOLD TO BENEFIT THE BERKSHIRE MUSEUM. Norman Rockwell, SHUFFLETON’S BARBERSHOP. Estimate 20,000,000 — 30,000,000 USD.’ Aangeboden op veiling ‘American Art’ by Sotheby’s in New York City op 13 november 2017.

Sluiting Onterfd Goed roept vooral vragen op over opportunisme gemeentes die ontzamelden

De Stichting Onterfd Goed In Eindhoven stopt ermee en houdt uitverkoop. De reden die gegeven wordt is dat de kosten te hoog waren. Of de opbrengsten te laag. Het bedrijfsmodel dat opereerde zonder subsidie blijkt achteraf niet te hebben geklopt. Dat is jammer, maar de vraag is of dit niet te voorzien was. De stichting bemiddelde in de verkoop van delen van kunstcollecties van gemeentes en musea die werden ontzameld en op de markt werden gebracht. Onder meer zo’n 5000 kunstwerken van de gemeente Utrecht.

Een en ander geeft te denken over de professionaliteit van de stichting en de levensvatbaarheid van het bedrijfsmodel als blijkt dat ‘de inkoop bij de meeste collectie hoger was dan de opbrengst’ zoals Omroep Brabant in het verslag optekent. Het beeld ontstaat dat gemeentes de Stichting Onterfd Goed hebben gebruikt waarvan vanaf het begin duidelijk was dat het niet tegen haar taak opgewassen was en met een verkeerd bedrijfsmodel de markt op werd gestuurd. Het opportunisme van de gemeentes weegt zwaarder dan het falen van de Stichting Onterfd Goed die gebruikt werd als afvalputje van een falend gemeentelijk collectiebeleid.

BKR-kunst Slochteren wordt digitaal geveild. Sla uw slag. Of niet

Update 15 mei 2015: Naar aanleiding van een uitzending van Nieuwsuur besteedden media vandaag aandacht aan BKR-kunst alsof er iets nieuws te melden viel. Maar gemeenten zijn al jaren bezig met het opschonen en ontzamelen van openbaar kunstbezit, waaronder BKR-kunst. Volgens een enquête van Nieuwsuur zouden bij 193 gemeenten nog 42.000 kunstwerken opgeslagen liggen op zolders, in kelders en in depots. Ze worden vaak onder slechte omstandigheden bewaard. Wat de Stichting Onterfd Goed in Den Bosch doet door kunstwerken te vertrutten tot notitieblokjes lijkt het ergste van alles. Beeldende kunst heeft voor gemeenten blijkbaar zo weinig standing dat de collecties vooral als een probleem gezien worden. Daar gaat het al mis. 

‘De kwaliteit is wisselend, maar daar kijken de liefhebbers wel doorheen’. Dat belooft niet veel goeds. Uit informatie van Stichting Artos (Artotheek Slochteren) valt op te maken dat het voor de gemeente Slochteren ruim 800 kunstwerken beheert waarvan er 245 online worden geveild. Ze staan in de weg. De veiling sluit op dinsdag 23 september om 20.30 uur. Het betreft in meerderheid werken die onder de BKR-regeling (1956-1987) tot stand kwamen. Veilinghuis Omnia uit Hoogezand is daarvoor door de gemeente Slochteren in de arm genomen. Hier is de catalogus in te zien en kan geboden worden. Zoals uit het verslag blijkt verkochten eerder de gemeenten Eemsmond (Uithuizen) en Delfzijl hun BKR-kunst via een veiling. Niet alle kunstenaars van wie werk wordt verkocht werden door de gemeente Slochteren ingelicht. Hoor hier geluidsfragment.

Foto: Marten Klompien, Comp. Scheepsboeg, 1984. (Olieverf). Kavel 234.

Drents Museum stoot objecten af. Ontzamelen gaat van au

Harry Tupan, adjunct-directeur van het Drents Museum in Assen legt uit wat ontzamelen is en hoe dat in z’n werk gaat. Het betreft een paar duizend objecten van de C-collectie die de deur uit moeten. Een bulkafstoting van landbouwwerktuigen. Naar andere musea als ze dat willen, waarbij Drentse de voorkeur hebben. Ook de loods die C-collectie huisvestte -en niet geklimatiseerd en goed beveiligd lijkt- wordt verlaten. De vraag of er zich nog onder voorwaarden ontvangen schenkingen en legaten onder de af te stoten objecten bevinden wordt niet gesteld. Evenmin of er nog stukken geveild worden. Gezien de kwaliteit zal dat weinig opbrengen. Tupan schetst de dilemma’s van collectievorming, maar draait er ook charmant omheen. Want natuurlijk ruimt het Drents Museum meer op dan het verwerft. Deels een bezuinigingsactie, deels een beheerprobleem.

In de afgelopen jaren was er binnen de museumsector veel debat over ontzamelen. De te volgen richtlijn stond daarbij centraal waarbij in een tijd van bezuinigingen belangrijk werd wie over de bestemming van de opbrengst kon beslissen. Directie of wethouder? Zodat ermee zelfs gaten in de exploitatie gevuld konden worden wat voorheen ondenkbaar was. Naast de officiële LAMO-richtlijn van de museum- en erfgoedsector kwam de VNG zelfs met een richtlijn wat gemeenten weer ruimte bood om voorwaarden op te rekken en weer een eigen richtlijn op te stellen. Zoals Rotterdam deed naar aanleiding van de plannen van het Wereldmuseum om de Afrika-collectie af te stoten. Daarnaast speelt nog de afstoting van niet-museale collecties, zoals bij de CBK’s die weer hun eigen voorwaarden hanteren. Zodat er een veelheid van richtlijnen ontstond die in de wijze van afstoten zoals Harry Tupan die schetst tamelijk identiek bleven, maar in de bestemming gingen variëren.

Het Centraal Museum in Utrecht met toenmalig hoofd collectie Errol van der Werdt -nu directeur van het Textielmuseum- zwengelde dat debat in 2006 aan en thematiseerde het met de tentoonstelling Uit het depot annex veiling met medewerking van Sotheby’s die liet zien wat afstoten van 1500 kunstwerken omhelsde. Daarna is het niet meer rustig geworden in de depots van museumland. Waarbij Boijmans het groter zoekt.

Opnieuw de verderfelijke wereld van Arto Imago. Concurrentievervalsing

Een unieke kans om een topschilderij op de kop te tikken! Kunstuitleen Arto Imago is haar collectie namelijk weer flink aan het updaten. Ruim 475 werken gaan dit keer onder de digitale veilinghamer, waaronder werken van Armando, Roger Raveel, Ad Verstijnen, Jan Cremer maar ook van schilders uit de alom bekende Tilburgse school: Marc Mulders, Paul van Dongen en Reinoud van Vught, aldus een aankondiging van Arto Imago.

Acryl op doek uit 1991 van Toon Laurense uit het depot van Kunstuitleen Arto Imago. Te koop via de internetveiling van het Notarishuis Arnhem die loopt tot 27 mei. Hoogste bod tot nu toe 40 euro. Afgelopen weekend was ik in Galerie Jan van Hoof in Den Bosch met grote doeken van Toon Laurense. Meer omfloerst en minder pasteus dan voorheen. De nieuwe werken deden me aan Roland Schimmel denken. Internetveilingen uit door gemeentelijke instellingen afgestoten en door particulieren opgekochte openbare collecties werken concurrentievervalsend. Voor galerie en kunstenaar. ‘Het werk heeft een galerie waarde van tweeduizend euro. Het betreft hier dus een koopje’ zegt zo’n internetveiling. Maar dus een koopje op kosten van een ander.

In de informatie van het Notarishuis wordt deze keer niet de herkomst vermeld, maar uit de informatie van Arto Imago valt af te leiden dat het om werk van de Kunstuitleen Tilburg gaat. Deze voormalige gemeentelijke collectie werd in 2010 als bezuinigingsmaatregel door de gemeente Tilburg afgestoten en overgenomen door Arto Imago. De cultuurwethouder Marjo Frenk zei over deze voortzetting: ‘Met deze overeenkomst zorgen we ervoor dat de gemeentelijke kunstcollectie behouden en toegankelijk blijft voor de kunstliefhebbers van de stad’. De overeenkomst heeft een looptijd van 5 jaar, zodat de Tilburgse raad binnenkort een evaluatie wacht.

De Tilburgse kunstenaar Marc Mulders reageerde bij ’n eerdere veiling in 2012 afwijzend op de internetveiling door te spreken over ‘de verderfelijke wereld van Arto Imago’. Hij had werk verkocht aan de Kunstuitleen Tilburg om de Tilburgers ervan te laten genieten, niet om het door de gemeente te laten veilen, zo voegde hij toe. Kunstenaar en moderator van Trendbeheer Jeroen Bosch merkte toen op: ‘Nu alles op de schroothoop ligt krijgt waarde een andere kleur – maar welke precies.’ Dat wordt steeds duidelijker: de kleur van geld.

Ger van Elk’s ‘western style masters – Gem. techniek/ Papier – 81×102 cm’ heeft tot nu toe een hoogste bod van 20 euro. Sla uw slag ten koste van kunstenaars en galeries. Mede dankzij de gemeente Tilburg die ooit haar stadscollectie van de hand deed. Blijft door verkoop de gemeentelijke kunstcollectie behouden, Tilburg?

Foto 1: Schermafbeelding van Toon Laurense – zonder titel 3 1991 – acryl/doek – 82 x 75. Internetveiling bij het Notarishuis Arnhem.

Foto 2: Ger van Elk – western style masters – Gem. techniek/ Papier – 81×102 cm

Zie hier de catalogus van de internetveiling van werken van Arto Imago door Notarishuis Arnhem.

Teylingen: aanschaf van kunst die past bij inrichting van kantoren

Soms blijft het oog aan een zin hangen. Neem nou het bericht van de gemeente Teylingen over de verkoop van een deel van de gemeentelijke kunstcollectie. De werken met een cultuurhistorische waarde blijven behouden. Ze vinden straks hun weg naar bestuurscentrum en gemeentekantoor. Andere werken worden geschonken aan musea en de rest wordt geveild. Op 28 september is de veiling. Volgens het Leidsch Dagblad dateren de af te stoten werken nog uit de tijd dat Warmond, Voorhout en Sassenheim zelfstandige gemeenten waren. Wethouder Leo van der Zon ziet de kunstcollectie als ‘een samengeraapt zooitje’ met veel BKR-kunst. Kunst die onder die regeling tot stand is gekomen dateert van voor 1987. En vaak van voor 1972.

Tot zover niks bijzonders. Hoewel het opvallend is dat er in het bericht naar geen enkele wet, nota of richtlijn wordt verwezen mag aangenomen worden dat Teylingen het huiswerk heeft gedaan en voor de afstoting van haar kunstbezit aansluit bij de richtlijn ‘Afstoting cultuurbezit‘ van de VNG uit januari 2012. Er zijn echter wel risico’s. In een brief van 1992 over het afstoten van BKR-kunst waarschuwt de VNG onder meer voor de marktverstorende effecten voor de kunstenaars. Maar die zijn na meer dan 25 jaar als beperkt in te schatten.

Aan welke zin bleef het oog nou hangen? Aan deze: ‘De opbrengst van de veiling wordt gebruikt voor de aanschaf van eigentijdse kunst, in de vorm van foto’s, die past bij de moderne en flexibele inrichting van de kantoren.‘ Deze zin doet een wereld van onvrede met de huidige kunstcollectie vermoeden. Dus dat ‘samengeraapt zooitje’ van BKR-kunst waarvan de wethouder rept. Die oogt na meer dan 25 jaar immers niet meer eigentijds. Nog belangrijker is voor Teylingen dat de eigen kunstcollectie niet meer zou passen bij de ‘moderne en flexibele inrichting van de kantoren’. Dat de keuze in Teylingen op foto’s valt omdat ze passen bij de ‘moderne en flexibele inrichting van de kantoren’ is opmerkzaam. In de illustraties bij deze posting wijs ik graag op Willem van den Hoed die zijn foto’s streek voor streek opbouwt alsof het schilderijen zijn. Beeldig.

Foto 1: Willem van den Hoed, ‘1255, 2013, the shilla seoul, oplage 10, inkjetprint op barietpapier, diasec, aluminium, lijst, 37x46x4cm‘. Courtesy Galerie de Zaal, Delft.

Foto 2: Willem van den Hoed, ‘here, 2013, conrad hilton hotel seoul, oplage 10, inkjetprint op barietpapier, diasec, aluminium, 46x50cm‘. Courtesy Galerie de Zaal, Delft.

Opnieuw: Arto Imago veilt 475 werken van Kunstuitleen Tilburg

Kunstuitleen Arto Imago met vestigingen in Uden en Tilburg veilt weer ‘modern’ werk. Deze keer gaan bij het Notarishuis Arnhem 475 objecten onder de hamer. Schilderijen, aquarellen en heel veel grafiek. Er kan online geboden worden. Kijkdagen in Tilburg (naast Textielmuseum) op 19 en 20 mei en in Arnhem op 25 en 26 mei.

In de informatie van het Notarishuis wordt deze keer niet de herkomst vermeld, maar uit de informatie van Arto Imago valt af te leiden dat het om werk van de Kunstuitleen Tilburg gaat. Deze voormalige gemeentelijke collectie werd in 2010 als bezuinigingsmaatregel door de gemeente Tilburg afgestoten en overgenomen door Arto Imago. De cultuurwethouder Marjo Frenk zei over deze voortzetting: ‘Met deze overeenkomst zorgen we ervoor dat de gemeentelijke kunstcollectie behouden en toegankelijk blijft voor de kunstliefhebbers van de stad’. De overeenkomst heeft een looptijd van 5 jaar, zodat de Tilburgse raad binnenkort een evaluatie wacht.

In maart 2012 veilden de eigenaren van Arto Imago Catherine Megens en Cessy Paardekooper 537 werken van de Kunstuitleen Tilburg, in mei 2012 zo’n 150 werken en in oktober 2012 407 werken. Zodat nu ruim 1500 werken van de Kunstuitleen Tilburg op de markt zijn gebracht. Het valt moeilijk in te zien hoe door verkoop de gemeentelijke kunstcollectie behouden en toegankelijk kan blijven als de opschoning zo fors uitpakt.

In hoeverre zo’n veiling marktverstorend werkt voor kunstenaars die via een galerie of op eigen initiatief hun werk op de markt brengen is de vraag. Trendbeheer sprak in oktober 2012 over de Dolle Dwaze Dagen bij Notarishuis Arnhem onder verwijzing naar de voorwaarden: ‘De circa 400 werken zullen voor slechts 10% van de verkoopprijs worden ingezet!‘. De Tilburgse kunstenaar Marc Mulders reageerde afwijzend op de veiling door te spreken over ‘de verderfelijke wereld van Arto Imago’. Hij had werk verkocht aan de Kunstuitleen Tilburg om de Tilburgers ervan te laten genieten, niet om het door de gemeente te laten veilen, zo voegde hij toe. Kunstenaar en moderator van Trendbeheer Jeroen Bosch merkte op: ‘Nu alles op de schroothoop ligt krijgt waarde een andere kleur – maar welke precies.’ Dat wordt steeds duidelijker: de kleur van geld.

Foto: Schermafbeelding van Marc Mulders, papegaaitulpen, olieverf op doek. Startprijs 150 euro. Uit de Collectie van de Kunstuitleen Tilburg dat ‘beheerd’ wordt door Arto Imago en dit werk veilt bij Notarishuis Arnhem. (In oktober 2012 was er sprake van dat ook een doek met de titel ‘Papegaaitulpen’ van Marc Mulders werd geveild; voor 4000, mogelijk een typefout).

Zuid-Holland heeft kunstcollectie zonder kunstvisie. Is dat erg?

‘Provincie Zuid-Holland heeft een kunstcollectie van circa 1700 exemplaren. Met oog op een aanstaande verbouwing en veranderingen binnen de organisatie wil de provincie een kunstvisie ontwikkelen op deze collectie. Daarvoor moet de omvangrijke kunstcollectie eerst geïnventariseerd en gedigitaliseerd worden. Hiervoor doet de provincie een beroep op QKunst.‘ Aldus QKunst ‘dat werkt met een flexibel, multidisciplinair team, dat continu een vinger aan de pols houdt van de hedendaagse kunst en de kunstmarkt‘. Dag en nacht houdt het altijd wakkere QKunst de vinger aan de pols van de hedendaagse kunst en de kunstmarkt. Experts, adviseurs en coaches van QKunst gedijen door het gebrek aan kennis bij overheden. Ze pronken onverhuld met dat gebrek van de overheden. Wethouders of gedeputeerden met hun handen in het haar wacht nog maar een uitweg: snel de vinger van QKunst aan de pols van hun kunstcollectie en dan komt alles goed.

Veel lijkt de kunstcollectie van Zuid-Holland met 1700 werken niet waard. De Jaarstukken 2012 noemt een verzekerde waarde  van 400.000 euro. Dat maakt een kunstobject gemiddeld 235 euro waard. Jaarstukken 2008 noemt een zelfde bedrag en de toevoeging dat de taxatie is verschoven naar 2009 in verband met de reorganisatie van het ‘traject’ Organisatie van de Toekomst. Jaarstukken 2009 zegt dat de besluitvorming van het beheer van de kunstcollectie in voorbereiding is. En: ‘Na besluit zal de collectie worden ontsloten en uitbesteed.’ In de Jaarstukken 2007 stond overigens dat de waarde van de kunstcollectie 1,5 miljoen euro bedroeg. En: ‘In 2008 wordt de gehele kunstcollectie geïnventariseerd, gedigitaliseerd en getaxeerd.’ QKunst krijgt nu de klus die de provincie al meer dan 5 jaar voor zich uitschuift. Opvallend is dat in Zuid-Holland tussen 2007 en 2008 de kunstmarkt is ingestort en de kunstcollectie 73% afgewaardeerd moest worden.

Als het klopt wat QKunst zegt, dan is het nog treuriger gesteld met het kunstbeleid van overheden dan de vooruitgesnelde reputatie al doet vermoeden. Zuid-Holland heeft een kunstcollectie, maar geen kunstvisie op deze collectie. Hoe is er in het verleden dan verzameld? Door het gooien van een dobbelsteen? Da’s net zoiets als een huis bouwen zonder plan en hopen dat het een huis wordt. Zelfs particuliere verzamelaars die een paar centen te besteden hebben doen dat niet zonder een eigen gezichtspunt. Maar de qua inwonertal veruit grootste provincie van ons land heeft geen kunstvisie op de eigen kunstcollectie en geen ambtenaren die de kunstvisie kunnen ontwikkelen. Ook niet bij het Kunstgebouw, ‘expert in Zuid-Holland voor kunst en cultuur’.

Hoe erg is het dat uit alles blijkt dat Zuid-Holland niet weet wat het met de provinciale kunstcollectie moet? Volgens QKunst verzameld zonder visie. Maar wat moet de provincie ook met een winkeldochter waarvoor geen enkele gedeputeerde verantwoordelijk is? Is een kunstcollectie met een verzekerde waarde van 400.000 euro het inhuren van een particulier bedrijf als QKunst waard? Waarom is de collectie niet met gesloten beurs overgedragen aan een museum binnen de provinciegrenzen? Met Rotterdam, Den Haag, Leiden of Dordrecht en veel kleinere gemeenten had dat toch moeten lukken? Nu tikt de vinger aan de pols van QKunst pittig aan. 

Foto: Roy Villevoye, Voorkeurkleur Moerwijk. Den Haag, 1998. Kunst in de openbare ruimte, in opdracht van Woningbedrijf Den Haag Zuid-Oost en Stroom, Haags Centrum voor Beeldende Kunst.

Arto Imago houdt weer internetveiling: tik topschilderij op de kop

Kunstuitleen Arto Imago (Uden en Tilburg) biedt weer kunst per internet aan. Een veiling in maart 2012 riep vragen over afstoten van openbaar kunstbezit op. Nu worden 407 werken geveild. Opnieuw door het Notarishuis Arnhem. Ze komen onder de digitale hamer, zo zegt het. Bieden kan tot maandag 22 oktober. Arto Imago noemt het goed nieuws voor liefhebbers van Nederlandse schilderkunst, want ‘binnenkort krijgen zij weer een unieke kans om een topschilderij op de kop te tikken!‘. Echt? ‘Voor een zeer aantrekkelijke prijs‘. Of het ook goed nieuws is voor kunstenaars is de terugkerende vraag. Hun markt kan worden verstoord.

Wat voor richtlijn volgt een particuliere organisatie als Arto Imago die los van de gemeente Tilburg staat? Wie controleert dat? De veilinginformatie geeft daarover geen duidelijkheid. De kunstveiling is een gevolg van de marktwerking. Het gaat niet om het normale ontzamelen dat gebeurt vanwege fysieke (depot is vol) of kwalitatieve (mindere werken wegdoen) normen. Arto Imago zegt immers dat er topschilderijen op de kop getikt kunnen worden. Hoewel dat uit het aanbod niet blijkt. Bedrijfseconomische redenen tellen. Volgens de eigenaren worden de werken geveild omdat de collectie ‘upgedated’ moet worden. Arto Imago blijft bij de tijd.

Veel grafiek wordt aangeboden. Vaak nog voor de startprijs van 10 euro. De informatie zegt dat de werken voor slechts 10% van de verkoopprijs worden ingezet. Wordt hiermee hetzelfde als de marktwaarde bedoeld? In ieder geval bestaat de kans dat de verkoopprijs onder de marktwaarde ligt. Namen die deze keer opduiken zijn onder meer Armando, Marc Mulders, Paul Bogaers en J.C.J. van der Heyden. Sla hier uw slag. Of niet.

Foto: J.C.J. van der Heyden – Midnight Sun – Grafiek/ Papier 49/50 – ong. 75 x 95 cm. Hoogste bod 19 oktober: 180 euro.