Yuri Shafranik presenteert zich als het redelijke gezicht van de Russische energie-industrie. Hij is oud-minister van energie van de Russische Federatie en opteert voor samenwerking met andere landen, zoals de VS. Maar uiteindelijk zijn er grenzen aan wat hij kan zeggen. Iemand als Shafranik kan geen rode lijnen overschrijden. Dat is zijn tragiek. Hij verdedigt Nord Stream II dat hij als voordelig voor de Russische Federatie, de EU en Duitsland ziet. Vraag is of hij dat diep in zijn hart echt gelooft. In elk geval is Nord Stream II ongunstig voor de wereld. Mijn reactie bij deze video op You Tube:
The situation has not become a Russian-American confrontation, but a German-American confrontation. The Russian Federation is less important than Germany. It can be a strategic partner for the US.
The EU Member States do not need Nord Stream II for the longer term. Both the EU’s energy policy (Third Energy Package) and the Paris Climate Agreement contradict it. Furthermore, the EU is serious about making the economy more sustainable. All these aspects diminish the importance of Nord Stream II. It may still have a function until 2030, but a 50-year horizon as Gazprom believes is unrealistic.
The world is currently facing two enormous problems: global warming and the undermining of democracy in various countries. The remarkable thing is that in Nord Stream II these two problems come together. In other words, the gas pipeline not only symbolizes the climate problem and the rise of authoritarian regimes of which the Russian Federation is one, but it facilitates those two problems and gives them tailwind. Therefore Nord Stream II must be rejected.
Mr. Yuri Shafranik is right that Nord Stream II is built on a shaky foundation. But it is not the individual consumers, but the energy policy of the EU that can eventually bring the transition from Russian gas to the EU to a halt. If the Greens are in a good position to start in the German presidential elections in September 2021, the end for Nord Stream II will come even faster. The German Greens do not even want to commission the gas pipeline.
Nord Stream II has had a long planning. On the drawing board it had relevance, but during construction it was overtaken by reality. This has not so much to do with the geopolitical position of the US or with the opportunism of German politicians and business, but with the climate problem in which fossil fuels such as gas will not fit in the future.
Because the standards for energy are being raised. It may be that in the short term gas is still considered relatively clean compared to coal and brown coal, but natural gas is dirty compared to renewable energy. Therefore, when the relative advantage of gas has worn off, Nord Stream II will simply stop because gas is ‘contaminated’ as an energy carrier.
Gazprom would be wise to come up with an alternative to using the pipeline for the future beyond 2030. No longer gas from the Yamal peninsula, but for example the transport of hydrogen. Gazprom and partners would be wise to turn around now and start building hydrogen plants in northern Russia. The energy to generate it is available on site and the transport line has already been built. Natural gas plays a minor role in the energy mix of the future. It’s no use trying to straighten something that’s crooked. That’s old politics.
It is more sensible to follow an alternative path that is in line with the climate problem. That requires flexibility that is not (yet) available in the boardrooms of the energy companies and in the corridors of power in the Kremlin. Or in the television studios where the lobbyists for Nord Stream II tell their story.
FILE PHOTO: The logo of the Nord Stream 2 gas pipeline project is seen on a large diameter pipe at Chelyabinsk Pipe Rolling Plant owned by ChelPipe Group in Chelyabinsk, Russia February 26, 2020. REUTERS/Maxim Shemetov/File Photo.
De Nord Stream II gaspijplijn waarin het Russische Gazprom een meerderheidsbelang heeft is een hoofdpijndossier. De pijplijn die door de Oostzee van de Russische Federatie naar Duitsland loopt is voor meer dan 90% voltooid. Nord Stream II is een splijtzwam tussen bondgenoten. Tussen de VS en Duitsland, tussen Duitsland én Polen en de Baltische landen, tussen Duitsland en de VS én Oekraïne.
Waarschijnlijk is het door het Kremlin niet met die bedoeling opgezet, maar als een project om staatsgeld om te ploegen van de staatskas naar medestanders en partners van de regering én de EU-lidstaten te verdelen. Dat laatste is goed gelukt. Critici beweren dat de hoge kosten van 9,5 miljard euro die op de korte en middenlange termijn niet terugverdiend kunnen worden aangegeven dat het geen economisch, maar een politiek project is. Enkel voorstanders die er economisch van hopen te profiteren zoals Duitsland en Nederland geven schoorvoetend toe dat het ‘een economisch project met politieke implicaties’ is.
Het is onverklaarbaar dat er zoveel wordt geïnvesteerd in een project dat het verbruik van fossiele brandstoffen bevordert, terwijl de klimaatakkoorden beogen om dat verbruik al in 2030 fors te verminderen met het doel om CO2-emissies terug te dringen.
Een artikel van Politico geeft aan dat in de Amerikaanse Senaat bij beide partijen weerstand blijft bestaan tegen het beleid van de regering Biden om de pogingen op te geven om de aanleg van de pijplijn te blokkeren. De VS zou bij monde van vertegenwoordigers van het ministerie van Buitenlandse Zaken Oekraïne hebben verzocht publiekelijk geen kritiek meer te uiten op de Duits-Amerikaanse afspraken over Nord Stream II. Daar is Oekraïne niet gelukkig mee. Het ziet het als de omgekeerde wereld. Als land dat naar het Westen beweegt wordt het gestraft, terwijl de Russische Federatie dat door ondermijning en inmenging het Westen blijft provoceren wordt beloond.
Vooral in de Senaat krijgt deze kniebuiging van de VS voor Duitsland waar de Russische Federatie van profiteert en Polen en Oekraïne schade van ondervinden kritiek.
Een hoorzitting in de Senaatscommissie voor International Betrekkingen is veelzeggend. In gesprek met de genomineerde Karen Donfried voor onderminister voor Europese en Euraziatische Zaken merkte volgens een ander artikel van Politico commissievoorzitter Bob Menendez (Democraten) op dat het Witte Huis de Russische Federatie sancties had moeten opleggen voor haar rol in de vergiftiging van oppositieleider Alexei Navalny in 2020. Omdat dit tijdens Trumps presidentschap gebeurde is dit een tamelijk vrijblijvende opmerking en een verhuld verwijt aan de Republikeinen. Maar de op 20 januari 2021 aangetreden regering Biden stelde geen krachtige sancties in tegen de oligarchen in Poetins omgeving toen Navalny op 17 januari 2021 terugkeerde naar zijn land en kort daarna op valse gronden naar een strafkolonie werd verbannen.
Hoe aanhoudend groot het chagrijn en het onbegrip in de Senaat zijn om vanwege de relatie met Duitsland de sancties te beëindigen tegen Nord Stream II maakt een verklaring van 20 juli 2021 van de belangrijkste Republikein (‘ranking member’) Jim Risch in die Senaatscommissie Internationale Betrekkingen duidelijk:
Verklaring ‘RISCH ON U.S.-GERMANY DEAL ON NORD STREAM 2‘ van Jim Risch in de Senate Foreign Relations Committee, 20 juli 2021.
De regering Biden maakt de afweging dat de relatie met Duitsland dat het als haar belangrijkste Europese bondgenoot ziet essentieel is. Duitsland heeft zich afgelopen jaren met haar energiepolitiek in een lastige positie gemanoeuvreerd. De regering Merkel heeft in 2011 afscheid genomen van kernenergie (‘Energiewende’) en moet de meer vervuilende manieren van opwekking van energie, zoals bruinkool afbouwen vanwege de afspraken van het Parijse klimaatakkoord van 2015.
Tweet van GK aan de Duitse Ambassade in Nederland, 20 juli 2021.
Naar aanleiding van een afscheidsinterview van de Duitse ambassadeur in Den Haag Dirk Brengelmann in NRC stuurde ik bovenstaande tweet naar de Duitse ambassade. In dit interview in NRC komt Nord Stream II ter sprake. Het is jammer dat de interviewer niet doorvraagt als Brengelmann zegt dat Nord Stream II onderdeel is van een brede energiemix. Dat is aantoonbaar onjuist. De positie van de Duitse politiek in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven is bepaald om goedkoop Russisch gas af te nemen. Voor dat economisch belang heeft Duitsland de relaties met de VS en met landen als Polen en Oekraïne beschadigd. Het zijn niet alleen de Nederlanders die niet kunnen incasseren, maar ook de Duitsers.
Schermafbeelding van deel artikel ‘Interview; ‘Nederlanders kunnen uitdelen, maar minder goed incasseren’ van Stéphane Alonso in NRC, 18 juli 2021.
Wat Duitsland doet in de relatie met het Kremlin is schipperen, je zou het Duits polderen kunnen noemen. In het geval Navalny waren het Russische initiatieven die de vergiftigde oppositieleider in Duitsland deden belanden. Inderdaad had kanselier Merkel de behandeling in een Duits ziekenhuis aangeboden, maar of dat gezien kan worden als een naar voren stappen uit de schaduw van de Russische Federatie valt te betwijfelen. Het lijkt op een krijgsmacht die uitsluitend een medische ploeg naar een oorlog wil afvaardigen, maar geen militairen en daarna ook nog eens zichzelf op de borst klopt om te zeggen dat het stoer gehandeld heeft. Daarom klinken de woorden van ambassadeur Brengelmann zo vals.
Duitsland is samen met het minder belangrijke Nederland de stoorzender geweest in het opzijzetten van de randvoorwaarden van het EU-beleid inzake diversiteit en energie-onafhankelijkheid van het Third Energy Package (2018). Vraag is of andere landen daar Duitsland mee weg laten komen. Het is niet onmogelijk dat Annalena Baerbock de kandidaat van de Groenen voor het kanselierschap door de fundamentele kritiek van de Groenen op de geopolitieke en milieu-aspecten van Nord Stream II samen met aandacht voor de klimaatproblematiek (de recente overstromingen) gebruikt om zich uit een geslagen positie terug in de race voor het kanselierschap te vechten. De kritiek tegen Nord Stream II is nog lang niet definitief verstomd en lijkt alleen nog maar toe te nemen.
Bijna als een parodie op een GBJ Hilterman-achtige figuur debiteert François Asselineau zijn wijsheden. Deze rechtse politicus heeft de Popular Republican Union opgericht die Frankrijk eenzijdig wil terugtrekken uit de NAVO, Eurozone en EU. Dat laatste wordt Frexit genoemd. Als kandidaat haalde hij nog geen procent bij de laatste presidentsverkiezingen.
De tragiek van publieke figuren als Asselineau is dat ze met hun anti-establishment overtuiging na verloop van tijd in Russisch vaarwater terechtkomen en in eigen land gaandeweg hun geloofwaardigheid verliezen. Het type dat in de Sovjet-Unie werd gezien als ‘bruikbare idioten’. Hetzelfde overkwam de rechtse politicus Marine Le Pen die een lening van 9 miljoen dollar kreeg van een Russische bank en zo afhankelijk werd gemaakt. Ook de met de beste intenties begonnen Julian Assange werd de mentale diepte ingetrokken. Hij liet zich door het Russische propaganda-apparaat ronselen, kreeg geld voor programma’s en speelde uiteindelijk in opdracht van het Kremlin een rol in de campagne van de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2016 die eruit bestond de aantrekkingskracht van kandidaat Hillary Clinton te verkleinen.
De terechte kritiek die deze dissidenten op hun land, de EU, de VS of de NAVO hebben passen ze niet toe op de Russische Federatie. Dat is hun zwakte en tegenstrijdigheid. Ze laten zich door pluimstrijkerij of geldelijk gewin door de Russische staatspropaganda verlokken en er deelgenoot van maken.
Bij Asselineau straalt de ijdelheid, de zelfgenoegzaamheid en de miskenning eraf. Thierry Baudet heeft ook zo’n innerlijk, hoewel Asselineau aanzienlijk meer politieke inhoud heeft. Dat maakt deze personages tot een ideaal doelwit voor manipulatie. Zelfs als ze zonder hun medewerking genoemd worden door de Russische propaganda worden ze bewust de fuik ingetrokken waar ze na verloop van tijd niet meer uit kunnen ontsnappen. Dat is waarachtig diep tragisch.
Gezien zijn anti-EU overtuiging is het begrijpelijk en voorspelbaar hoe Asselineau reageert op het project Nord Stream II. In dit gaspijplijnproject heeft het Russische staatsbedrijf Gazprom een meerderheidsbelang. Het is een politiek project van de Russische Federatie dat nog steeds door politici als premier Rutte wordt afgeschilderd als een commercieel project met politieke implicaties. Kanselier Merkel zei dat ooit ook, maar heeft dat later genuanceerd en erkend dat het wel degelijk een politiek project is, zonder dat ze overigens haar steun ervoor heeft ingetrokken. De vijand van zijn vijand (EU, VS) is voor François Asselineau zijn vriend de Russische Federatie. Het wil immers de EU verzwakken door ondermijning. Daarom neemt hij het op voor Nord Stream II. Ik heb hem geantwoord op zijn YouTube-kanaal Frexit UPR. Zie onderin voor een Nederlandse vertaling:
Il reste curieux que les entreprises européennes et la politique allemande (à l’exception des Verts) financent le Kremlin via Nord Stream II pour être attaqué. C’est une politique de sécurité contre-productive avec laquelle l’Europe donne à l’agresseur la Russie des ressources financières supplémentaires pour être attaqué.
Pensez à l’ingérence dans les élections et l’opinion publique américaines, allemandes et françaises (France : récente campagne russe anti-Pfizer), les cyberattaques russes continues contre ces pays, le soutien russe à la Biélorussie et la répression de l’opposition russe (Alexei Navalny, ONG), la violation des droits de l’homme et la poursuite de l’érosion de l’état de droit.
L’Europe veut-elle financer l’agression russe qui se retourne contre elle-même en achetant du gaz russe qu’elle pourra acheter ailleurs ? Pensez à la Norvège, l’Algérie ou le Qatar.
La dépendance à l’égard du gaz russe, qui augmente en raison de la construction de Nord Stream II, est en conflit avec la politique énergétique de l’UE convenue, telle que définie dans le troisième paquet énergétique en 2019. Il mentionne comme objectifs la diversification et l’indépendance des fournisseurs. Comme mentionné, Nord Stream II est contraire à cela.
À plus long terme après 2030, l’utilisation de combustibles fossiles tels que le gaz doit être réduite. Les pays en ont convenu en 2015 dans l’Accord de Paris sur le climat ratifié. L’amortissement du Nord Stream II de plus de 9 milliards d’euros a une durée plus longue. D’ici 10 ans, Nord Stream II (s’il entre en vigueur en 2022) entrera donc en conflit avec les objectifs de durabilité.
Ce conflit est maintenant reporté à l’avenir, tandis que les États membres de l’UE veulent parvenir à la durabilité grâce à un Green Deal, ce qui est également rendu plus difficile par cela. Nord Stream II peut donc être vu comme la paresse d’une génération plus âgée qui va pour le gain économique et affecte l’avenir des jeunes générations.
La conclusion est claire. Nord Stream II est un projet malheureux qui n’aurait jamais dû être réalisé pour de nombreuses raisons :
1) il entre en conflit avec la sécurité nationale de l’UE;
2) elle renforce les divisions au sein de l’UE (notamment l’Allemagne vis-à-vis de la Pologne et des pays baltes) ;
3) elle entre en conflit avec la politique énergétique de l’UE car elle réduit la diversification et augmente la dépendance ;
4) il complique les relations avec les États-Unis où le Sénat est presque unanimement opposé à Nord Stream II, alors que l’UE est largement dépendante des États-Unis pour la défense ;
5) renforce avec un financement supplémentaire le régime autocratique du président Poutine, qui est économiquement largement tributaire des exportations de gaz et de pétrole qui se retournent directement contre l’UE par des actions subversives ;
6) il entre en conflit avec les objectifs de l’Accord de Paris sur le climat en ce qui concerne le verdissement et la durabilité car il maintient l’utilisation des combustibles fossiles après 2030, alors que l’accord est de le réduire.
Het blijft merkwaardig dat het Europese bedrijfsleven en de Duitse politiek (op de Groenen na) via Nord Stream II het Kremlin financiert om aangevallen te worden. Dat is een contraproductieve veiligheidspolitiek waarmee Europa de agressor Rusland extra financiële middelen geeft om aangevallen te worden.
Denk aan inmenging in Amerikaanse, Duitse en Franse verkiezingen en de publieke opinie (Frankrijk: recente Russische anti-Pfizer campagne), continue Russische cyberaanvallen tegen deze landen, Russische steun voor Wit-Rusland en de crackdown van de Russische oppositie (Alexei Navalny, NGO's), de schending van de mensenrechten en het verder uithollen van de rechtsstaat.
Wil Europa de Russsiche agressie die zich tegen zichzelf keert financieren door het kopen van Russisch gas dat het ook elders kan kopen? Denk aan Noorwegen, Algerije of Qatar.
De afhankelijkheid van Russisch gas die door de aanleg van Nord Stream II toeneemt is in strijd met de afgesproken energiepolitiek van de EU zoals die in 2019 werd vastgelegd in het Third Energy Package. Daarin worden diversificatie en onafhankelijkheid van leveranciers als doelstellingen genoemd. Zoals gezegd, Nord Stream II is daarmee in strijd.
Voor de langere termijn na 2030 moet het gebruik van fossiele brandstoffen zoals gas verminderd worden. Dat zijn landen in 2015 overeengekomen in het geratificeerde Klimaatakkoord van Parijs. De amortisatie van het meer dan 9 miljard euro kostende Nord Stream II heeft een langere looptijd dan dat. Binnen 10 jaar zal Nord Stream II (als die in 2022 in werking treedt) dan ook in conflict komen met de duurzaamheidsdoelen.
Dat conflict wordt nu doorgeschoven naar de toekomst, terwijl de EU-lidstaten de duurzaamheid via een Green Deal willen realiseren die hier ook door bemoeilijkt wordt. Nord Stream II kan dan ook gezien worden als de gemakzucht van een oudere generatie die gaat voor economisch gewin en de toekomst van jongere generaties aantast.
De conclusie is duidelijk. Nord Sream II is om vele redenen een ongelukkig project dat nooit gerealiseerd had mogen worden: 1) het is in conflict met de nationale veiligheid van de EU; 2) het versterkt de verdeeldheid binnen de EU (vooal Duitsland tegenover Polen en de Baltische landen); 3) het is in strijd met de energiepolitiek van de EU omdat het de diversificatie vermindert en de afhankelijkheid vergroot; 4) het bemoeilijkt de relatie met de VS waar de Senaat bijna eensgezind tegen Nord Stream II is, terwijl de EU voor de defensie grotendeels afhankelijk is van de VS; 5) het versterkt door extra financiering het autocratische bewind van president Putin die economisch grotendeels afhankelijk is van de export van gas en olie dat zich direct tegen de EU keert door ondermijnende acties; 6) het is in strijd met de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs waar het streven naar vergroening en duurzaamheid betreft omdat het na 2030 het gebruik van fossiele brandstof in stand houdt, terwijl de afspraak vermindering ervan is.
Om radicaal-rechtse religieuze complotdenkers, predikanten, politici en journalisten moet ik altijd vreselijk lachen. Hun selectiviteit en zelfgerichtheid geven aan wat ze zijn. Hun argumenten zijn daardoor weinig waard omdat ze hun eigen strijdpunten boven kritiek verheven achten en niet even kritisch benaderen als de argumenten van hun opponenten.
Senator Kevin Cramer van Noord Dakota is een Republikeinse rauwdouwer met conservatieve standpunten die een van de eerste politici was die zijn steun voor Trump uitsprak. Maar zelfs hij met uitgesproken reactionaire standpunten opereert volgens politieke normen die door Trump en zijn waterdragers niet erkend worden. Dat geeft de spanning die hij in gesprek met de rechtse talkhost David Asman van Fox Business niet kan erkennen, maar ook niet naast zich neer kan leggen.
In mijn reactie bij bovenstaande video op de YouTube-kanaal van senator Cramer probeer ik hem aan te spreken op zijn redelijkheid. Zeer vermoedelijk tevergeefs, maar nooit geschoten is altijd mis. Het stoort me dat de aanleg van Nord Stream II niet wordt gestopt, terwijl dat niet in het strategische belang van de EU én het klimaat is. De kortzichtigheid van het Duitse bedrijfsleven ontmoet de kortzichtigheid van de Amerikaanse politiek. Het Kremlin spint er garen bij.
I. But isn’t the reality of the current political climate in US politics that Republicans don’t want a compromise? Think of legislation or hearings on infrastructure, voting rights and the January 6 insurrection that the GOP is hindering or even trying to block.
Good exceptions are senators like Sasse, Romney, Collins and Murkowski who are not held hostage by the radicalism of former President Trump, but are powerless in their party.
The Fox Business reporter tries to seduce the senator in a direction in which he appears to prefer to stay away. But Senator Cramer also cannot escape from Trump’s grasp, which overshadows all reasonableness and nuance and is proclaimed daily in the media by his minions. Like this Fox’ ventriloquist.
If President Biden is not in control himself, but operates in a team of skilled people (think President Kennedy’s The Best and the Brightest), then this is no less true for former President Trump, who was guided by the Kremlin and his business interests abroad.
Trump’s attitude bordered on treason. This cannot be said of President Biden, who allows himself to be convinced by fellow party members and fellow countrymen. Or not. Trump was whispered by Russians, Ukrainians, Turks and Azerbaijanis who wanted to undermine US power and Trump helped them. Trump was blackmailed by President Putin and the GOP made it happen. Perhaps this Fox journalist can take a look at that with his selective look.
II. The Biden government’s problem with Nord Stream II is not its relationship with the Russian Federation, but with Germany. President Biden and Secretary Blinken need Germany for their Europe politics. After all, Germany is the most important member state of the EU. Even more than before due to the withdrawal of the United Kingdom from the EU.
I agree with Senators Cruz and Shaheen’s 2020 law to extend sanctions to companies working on Nord Stream II construction. But the effect of sanctions is limited. The EU Member States have their own autonomy and the US cannot impose its will on other countries.
Certainly because of the Wild West diplomacy of the Trump administration, relations with the Western allies have soured. The Biden administration is now trying to restore that, but former President Trump has caused a lot of damage. That is why it is now so difficult for the US to get the Europeans on its side because they can no longer trust US politics because of its fickleness, unpredictability and bluntness.
III. The strange thing is that European leaders of Nord Stream II publicly claim it is a commercial project, when they are smart enough to know that it is a political project. More precisely, they publicly call it a commercial project with political implications when it is a political project with commercial implications.
This attitude also contradicts the 2019 EU Energy Base Document (Third Energy Package) on energy dependence and diversification. The construction of Nord Stream II contradicts this.
The construction of Nord Stream II also ultimately contradicts the Paris 2015 agreements on the climate. This became concrete this week when in a Dutch lawsuit the Anglo-Dutch company Shell was obliged to reduce CO2 emissions by 45 percent compared to 2019. The exploitation of new sources of gas and oil does not fit there. Likewise, Nord Stream II is now becoming obsolete by the mental and legal conditions of the present time.
IV. What the US Congress can do to stop Nord Stream II is to show understanding for the Biden administration to keep relations with Germany right. Furthermore, stopping Nord Stream II should not be linked to the pitching of the own LNG industry. That only plays into the hands of the opponents who are under the control of the Kremlin and is experienced as too simple. The US should not show power, but solid arguments that the EU can live with.
Nuance is more difficult than childish party politics agitating against Biden. This is of no use to both the US and the EU. The EU is well aware that dependence on Russian gas is a strategic weakness that can be blackmailed into the future.
But, as in the US, it is investors and companies that are committed to economic cooperation with the Russian Federation that largely determine policy. Senate members would greatly serve the US, the EU and their own credibility if they put diplomacy and international cooperation back on track. And do not let themselves be guided by the interests of the companies that buy politics.
V. The Biden administration is trying to find a way around that. It would grace Republican members of the Senate if they realized that and acted on it. Through consultation and the joint search for a way out of the complex Nord Stream II dossier, which should in any case not strengthen the strategic position of the Russian Federation. A joint approach by the US with the main stakeholders Germany, the Netherlands, France, Austria, Poland, the Baltic countries and the United Kingdom must be the aim.
So Congress should leave the squabbling of American partisan politics in the debate with Europe. That is only laughable and confirms the old image that Europeans already have of Americans as uncivilized peasants.
The Fox journalist with his simple framing lacks the level to get that debate started. On the contrary, his sole purpose seems to be to destroy it. In his stupidity, he does not even realize that with such an attitude he is serving an enemy of the US: the Russian Federation. Exactly, the friend of former President Trump.
Het is goed dat de redactie van Nieuwsuur opnieuw aandacht besteedt aan het neerhalen in 2014 van de MH17 en de betrokkenheid van het Kremlin daarbij. Immers een van de grootste luchtrampen die Nederland ooit heeft getroffen. Het Kremlin is nooit zo hoffelijk geweest om volgens de diplomatieke gebruiken schuld te bekennen of verontschuldigingen aan te bieden aan de Nederlandse regering en het Nederlandse volk. Dat was het affront op een affront. Het item roept wel de vraag op wat de aanleiding ervoor is. Nieuwe feiten blijken er niet uit.
Niet dat dit Nieuwsuur te verwijten valt, maar de afwikkeling van de MH17 en de opstelling van de Nederlandse regering kunnen niet los gezien worden van de verbondendheid van Nederland met de Russische Federatie inzake het gasbeleid. FTM concludeerde in maart 2021 dat Nederland en de Russische Federatie achter de schermen samenwerken over het gasbeleid en de aanleg van Nord Stream II. Zo steunt Nederland achter de schermen via het Nederlandse bedrijf Gasunie en het Brits-Nederlandse Shell de aanleg van gaspijplijn Nord Stream II die aantoonbaar in strijd is met het energiebeleid van de EU inzake diversificatie en energie onafhankelijkheid. Dat staat omschreven in het Third Energy Package uit 2018.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken bij monde van minister Stef Blok geeft daar geen openheid over ondanks kritische kamervragen van vertegenwoordigers van D66 en GroenLinks. De bedrijfslobby heeft er in een onderonsje met de VVD voor gezorgd dat de gaspolitiek met de Russische Federatie bij de bewindslieden van VVD, te weten demissionair premier Rutte, minister Blok een minister Bas van ’t Wout van Economische Zaken en Klimaat onaantastbaar is.
Dit is dus schaken op meerdere borden. Nederland werkt in het niet eens zo geheime geheim hecht samen met het Kremlin op het gebied van het gasbeleid en heeft in de publiciteit volop kritiek op het Kremlin bij de schuldvraag en de afwikkeling van de ramp met de MH17. In zekere zin kan dat laatste als publicitaire afleiding voor het eerste worden beschouwd.
De fundamentele vraag is hoe een en ander samenhangt en of er een akkoordje tussen Moskou en Den Haag is afgesproken over de samenhang van deze twee kwesties. Daar zou Nieuwsuur eens in moeten duiken. Dan wordt het interessant. Want (of maar?) dat onderling verband ligt politiek net zo gevoelig in Den Haag als in Moskou. Of mogelijk zelfs gevoeliger.
Prima standpunt van D66 lijsttrekker Sigrid Kaag dat voortborduurt op de tegenstand tegen Nord Stream II die binnen GroenLinks, D66 en ChristenUnie is opgebouwd. Het is veelzeggend en slim van Kaag dat ze hier een strijdpunt van maakt. Op 17 maart 2021 zijn er landelijke verkiezingen.
Het commentaar van de VK is verwarrend als het suggereert dat het standpunt van de Nederlandse regering al jaren onveranderd is. Dat is niet zo. Onder druk van genoemde drie partijen werd in 2018 de regering Rutte gedwongen om de Europese Commissie te volgen in een autonome gaskoers die impliceert dat Nord Stream II geen commercieel, maar een (geo)politiek project is. Daarom oogt Kaags opmerking gedateerd omdat ze een achterhaald standpunt bestrijdt. Dat is Don Quichotterig. Niet toevallig zei in april 2018 de Duitse kanselier Merkel dat “uiteraard ook met politieke factoren rekening moet worden gehouden” bij de aanleg van Nord Stream II. Daarmee doelde ze niet alleen op de positie van Oekraïne.
Hoe dan ook is het goed dat Kaag dit standpunt verkondigt. Hoewel het te laat dreigt te komen omdat de aanleg van Nord Stream II in de laatste fase is aanbeland. Voltooiing is door onder meer de Amerikaanse en Oost-Europese oppositie nog niet zeker. Hopelijk kan Kaag haar standpunt met de buitenlandwoordvoerders van haar partij verder uitwerken en verbinden aan de positie van Alexei Navalny en de mensenrechten in de Russische Federatie, Shell en Gasunie, Oekraïne en Duitsland, de duurzaamheid en toekomstbestendigheid van de energievoorziening zoals die is verwoord in het Third Energy Package uit 2018 van de EU dat gaat over het vergroten van de diversiteit en onafhankelijkheid in de energievoorziening. De aanleg van Nord Stream II is daarmee strijdig en met de Duitse Alleingang om Nord Stream II vanwege eigenbelang te bouwen heeft Duitsland door haar arrogante opstelling enkele EU-lidstaten van zich vervreemd en de sfeer binnen de EU verziekt.
De VK schetst de valkuil waar Kaag in kan vallen als het zegt dat zij wil dat Nederland in haar buitenlandbeleid aansluiting zoekt bij Frankrijk en Duitsland. Dat kan probleemloos op onderdelen, maar de twee landen zitten niet altijd op dezelfde lijn. Juist Nord Stream II maakt duidelijk dat deze twee landen er verschillend tegenaan kijken. Dat is begrijpelijk voor wie de energievoorziening van genoemde landen in ogenschouw neemt. Duitsland heeft kernenergie in de ban gedaan en Frankrijk niet. Die energiepositie bepaalt grotendeels de afhankelijkheid van de opstelling. Frankrijk is al jaren tegen het voltooien van Nord Stream II, terwijl Duitsland voor is. Tegelijk gebruikt de Franse diplomatie de tegenstand om op andere dossiers wisselgeld te vergaren, en bindt het telkens in.
Het Nederlandse kabinet is onder druk van GroenLinks, D66 en Christen Unie én de Europese Commissie dus al sinds 2018 verwijderd van het standpunt dat Nord Stream II een zuiver commercieel project is. Maar tegelijk heeft Rutte III het standpunt dat Nord Stream II een (geo)politiek project is evenmin omarmd. Daar zal de positie en het lobbywerk van Shell en Gasunie niet vreemd aan zijn.
Het feit dat in de Nederlandse politiek in het midden is blijven hangen of Nord Stream II een commercieel of politiek project is kan opgevat worden als een compromis tussen enerzijds VVD en anderzijds D66 en Christen Unie in Rutte III, met het CDA in een tussenpositie. Vreemd overigens omdat sinds 2018 vele landen wel opgeschoven zijn naar het standpunt dat Nord Stream II een zuiver politiek project is van het Kremlin.
Omdat minister Sigrid Kaag als minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking blijkbaar geen macht had om minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken in beweging te krijgen richting mensenrechten, een Europese energie-onafhankelijkheid en -diversiteit, en een hardere koers tegenover de Russische Federatie probeert ze nu in verkiezingstijd haar punt te maken dat het kabinetsberaad niet haalde of daar onvoldoende steun kreeg. Zo is het niet ondenkbaar dat Nederland in een nieuwe Tweede Kamer een harder Rusland-standpunt inneemt in navolging van de regering Joe Biden. Door de Yukos- en de MH17-rechtszaak op Nederlandse bodem is Nederland een betrokken buitenstaander die ook een publieke mening dient te geven over Nord Stream II.
Foto’s: Schermafbeelding van delen van het artikel ‘Kaag de lijsttrekker hekelt buitenlandbeleid Rutte: ‘We moeten optrekken met de Fransen en Duitsers’’ in de Volkskrant, 10 februari 2021.
DDS behoort tot de radicaal-rechtse media en laat dat graag weten. Het is een wetmatigheid dat dit soort media afstand neemt van de EU, de ‘talking points’ van het Kremlin napraat en president Trump zoveel mogelijk krediet geeft terwijl het waar mogelijk kritisch is op de VS. Het is niet anders. Jammer is wel dat het tot gewrongen en gekunstelde standpunten leidt die alle logica en realiteitsbesef missen. De logica sinds 2012 en vooral 2014 van de Europese veiligheidspolitiek is dat de Russische Federatie en de VS uit elkaar zijn gegroeid en dat de Russische bezetting van de Krim en Oost-Oekraïne de sfeer tussen het Westen en de Russische Federatie heeft verziekt. De landen groeien niet naar elkaar toe, maar nemen juist afstand van elkaar. Daar helpt geen Nord Stream II aan. Dat geldt zowel voor de EU-lidstaten, de VS als de Russische Federatie afzonderlijk tegenover de anderen. Mijn commentaar bij het artikel ‘Russisch-Duitse gaspijplijn provoceert Amerikanen en laat zien hoe de geopolitieke vork in de steel zit’ van Wout Willemsen op DDS.
Als de Russische Federatie in de nabije toekomst democratiseert, dan lijkt het nog goed te komen. Maar het ziet er niet naar uit dat dat gebeurt. Daartoe zijn de persoonlijke belangen van Putin en zijn partners te groot omdat ze vooral goed voor zichzelf zorgen. Bij democratisering zullen ze in moeten leveren of zelfs terecht moeten staan voor wat ze in het verleden gestolen hebben van de gewone Russen.
Welnu, dat gebeurt nergens, namelijk dat een autoritaire macht vrijwillig de macht opgeeft. Een revolutie waarbij het huidige bewind omver wordt gegooid is eveneens mogelijk, maar zal evenmin op korte termijn voor stabiliteit zorgen in de Russische Federatie. Kortom, hoe dan ook is de Russische Federatie geen evenwichtige partner op basis van gelijkheid.
De aanleg van Nord Stream II heeft vele aspecten. Een ervan is inderdaad de Amerikaanse concurrentie, maar dat is zeker niet het enige aspect. De aanleg is in strijd met het in 2018 aangenomen energiebeleid van de EU dat zegt te streven naar energieonafhankelijkheid en -diversificatie van de EU. Zowel het een als het ander wordt door Nord Stream II niet dichterbij gebracht, maar zelfs verminderd. Dat is onbegrijpelijk.
En daar komt nog eens de afbouw van fossiele brandstoffen bij waar de EU nu beleid voor ontwikkelt. Dat valt niet te rijmen met een project van 10 miljard euro dat voor tientallen jaren investeert in de transitie van fossiele brandstof, te weten aardgas. In dit opzicht is Nord Stream II niet alleen in strijd met het energiebeleid van de EU, maar ook met het staande klimaatbeleid.
De EU handelt dus in strijd met eigen beleid. Eigenlijk moet dat anders geformuleerd worden. Duitsland handelt in strijd met het energiebeleid van de EU dat het met powerplay geblokkeerd heeft. Dat heeft tot onmin geleid bij vooral Oost- en Zuid-Europese landen die zich als tweederangs landen behandeld voelen. Daarin hebben ze gelijk. Dat roept weer reacties op van deze Oost- en Zuid-Europese landen die in de hoofdsteden van West-Europa dan hoegenaamd niet begrepen worden. Maar in deze miskenning ligt de oorzaak.
Zo ontstaat de situatie dat Duitsland de kat is die de muizen van de EU de hoeken van de kamer laat zien. De VS is de hond die het opneemt voor de muizen. De Duitse kat en zijn partners (Nederland, Frankrijk, Oostenrijk) schreeuwen moord en brand en zegt dat de hond zich hier niet mee moet bemoeien. Maar de kat vergeet dat het zelf op de muizen jaagt en de interventie van de VS door eigen onrechtmatig en agressief handelen over zichzelf afgeroepen heeft.
Ik ben het niet vaak eens met de buitenlandse politiek van de VS, maar in dit geval wel. Het is trouwens eerder beleid van het congres in zeldzame eensgezindheid dan van president Trump die een 2/3de veto van beide kamers niet kan overrulen. Naast het feit dat de sanctiewet over Nord Stream II en Turkstream van senator Ted Cruz is opgenomen in de Defensiebegroting voor 2020. (Wel wat laat nu de pijplijn naar verwachting binnen een half jaar voltooid en opgeleverd wordt).
Het is jammerlijk dat de sancties van Nord Stream II door de VS opgelegd worden omdat het de machteloosheid van de EU symboliseert. Maar Duitsland en haar economische partners hebben dit te danken aan hun eigen autisme. Ze hadden beter na moeten denken voorbij hun idee van een ‘fast buck’ en afstand moeten houden tot het Kremlin en hadden beter het energiebeleid van de EU naar de lezer en de geest gevolgd.
Foto: Schermafbeeling van deel artikel ‘Russisch-Duitse gaspijplijn provoceert Amerikanen en laat zien hoe de geopolitieke vork in de steel zit’ van Wout Willemsen op DDS, 22 december 2019.
Zoals verwacht heeft president Trump de Defensiebegroting voor 2020 ondertekend waarin het wetsvoorstelthe Protecting Europe’s Energy Security Act of 2019 van de senatoren Cruz en Shaheen opgenomen was. Daarmee is dit voorstel ook in werking getreden. Met direct resultaat, want het Zwitsers-Nederlandse bedrijf Allseas heeft vandaag in een persbericht aangekondigd haar werk (pijpenleggen) aan Nord Stream II op te schorten. Dit zorgt voor verdere vertraging van het project met een budget van 10 miljard euro. De sancties gelden ook voor Turkstream. Volgens een bericht van Politico wijst een woordvoerder van de Russische regering de Amerikaanse sancties af omdat het ‘kredietwaardige landen verbiedt om de reële sector van hun economie te ontwikkelen’. Een woordvoerder van de Duitse regering zegt in een tweet dat het ‘dergelijke extraterritoriale sancties afwijst’ omdat ze ‘inmenging in onze interne aangelegenheden vertegenwoordigen’.
De EU, en dan vooral Duitsland lijkt deze Amerikaanse sancties die in strijd met de sfeer in Washington overweldigende steun van beide partijen genieten over zichzelf afgeroepen te hebben. Ze tonen vooral de machteloosheid van de EU aan en het ontbreken van een geloofwaardige en doelmatige buitenlandse politiek.
Foto: Tweet van Ulrike Demmer, plaatsvervangend woordvoeder van de Duitse regering, 21 december 2019.
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas heeft gelijk als hij in deze reportage van de Russische televisie zegt dat de Europese energiepolitiek in Europa beslist moet worden en niet in de VS. Het probleem met de aanleg van Nord Stream II is echter dat het niet in Europa, te weten het Europarlement, de Europese Commissie of de Europese Raad van regeringsleiders beslist is, maar in Duitsland, het Kremlin en in de bestuurskamers van energiebedrijven als het Brits-Nederlandse Shell, het Franse Engie, het Oostenrijkse OMV en het Duitse Uniper en Wintershall. Minister Maas heeft ongelijk omdat Europese energiepolitiek evenmin ‘in Europa’ wordt bepaald. Kritiek van Oost-Europese lidstaten is nooit serieus in overweging genomen. Omdat Duitsland Nord Stream II heeft doorgedrukt en dat slecht heeft weten te verbergen en zelfs lange tijd bleef ontkennen dat het een politiek project was gaf het de VS munitie in handen om het tegen te werken.
In het Amerikaanse congres is er unanieme overeenstemming bereikt tussen Democraten en Republikeinen in zowel Huis als Senaat om een wetsvoorstel van Senator Ted Cruz (Rep.) en Senator Jeanne Shaheen (Dem.), the Protecting Europe’s Energy Security Act of 2019 op te nemen in Sectie 7503 van de Defensiebegroting van 2020. Dat betekent dat sancties kunnen worden opgelegd aan bedrijven die meewerken aan de aanleg van Nord Stream II. Naar verwachting keurt in de komende, laatste week voor het reces na het Huis ook de Senaat de defensiebegroting goed, waarna president Trump er zijn handtekening onder zet zodat de wet nog voor eind 2019 van kracht wordt. Cruz legt de wet uit: ‘The Protecting Europe’s Energy Security Act would counter Russia’s expansionism by targeting the vessels involved in the pipeline’s construction. The United States must stand with our European allies, support energy diversity, and combat Russia’s economic blackmail. I am grateful for the serious consideration of this bipartisan measure, and its passage in committee. I urge my colleagues in the Senate to quickly pass our bill and ensure that construction of Nord Stream 2 is halted.’
De reportage van het Russische Vesti Nieuws kiest een andere invalshoek dan het Amerikaanse congres. Vesti heeft het niet over de energieonafhankelijkheid van de EU of Russische chantage, maar over de kansen van de Amerikaanse energie industrie in het verschepen van Liquid Natural Gas naar Europa. Maar ondanks de zogenaamde fact-checking myths die Nord Stream II op de eigen site geeft neemt door de aanleg ervan wel degelijk de energieonafhankelijkheid van EU-lidstaten van de Russische Federatie toe. Dat is in strijd met het beleid van de EU, zoals geformuleerd in het Third Energy Package uit 2018 dat streeft naar diversificatie en onafhankelijkheid. Nord Stream II is hiermee in strijd. Door zich hecht aan het Kremlin te verbinden en door de EU-lidstaten eenzijdig haar wil op te leggen heeft Duitsland zich kwetsbaar gemaakt voor kritiek.
Opmerkelijk is dat Vesti Nieuws Oekraïne niet noemt. Dat is vanuit Russische perspectief om twee redenen begrijpelijk. De Russen willen verzwijgen dat Nord Stream II mede bedoeld is om de gaspijplijnen in Oekraïne te omzeilen en zo Oekraïne inkomsten uit de doorgang van Russisch gas naar Europa te ontnemen. En financieel minder stabiel te maken. Een andere reden is dat Nord Stream II vertraging heeft opgelopen en de deadline van 1 januari 2020 niet heeft gehaald om in bedrijf te zijn. De verwachting is nu dat de pijplijn pas half 2020 wordt opgeleverd. Dat houdt in dat het Russische Gazprom met Oekraïne een nieuw contract moet afsluiten voor de doorgang omdat toevallig het 10-jarige contract verloopt. De Russen willen slechts een 1-jarig contract bieden, terwijl de Oekraïners een meerjarig contract willen. Daarover wordt nog onderhandeld.
In de buitenlandse politiek van de VS kan ik sinds het aantreden van president Trump en het uitkleden door hem van het State Department weinigs positiefs ontdekken. Trump is de spookrijder van de Westerse alliantie. Op één punt ben ik het hartgrondig eens met de buitenlandse politiek van de VS: de kritiek op Nord Stream II en de naïviteit en kortzichtigheid van de EU, en dan vooral Duitsland. Een politiek die overigens vooral wordt gevoed door het U.S. Congress en niet door Trump of het State Department. Hoe trouwens de aanleg van een megaproject dat Europa in de komende decennia van gas, dus fossiele brandstof voorziet zich verhoudt tot de voornemens van de Green Deal die nu in de Europese Commissie mede door Commissaris Frans Timmermans wordt vormgegeven is een bijkomend raadsel over de aanleg van Nord Stream II. Voor een debat hierover zie reacties bij een YouTube-video toen ik op een gematigde pro-Russische verdediger van Nord Stream II stuitte.
Foto: Schermafbeelding van deel wetsvoorstel ‘the Protecting Europe’s Energy Security Act of 2019’ van Senator Ted Cruz (Rep.) en Senator Jeanne Shaheen (Dem.).
President Donald Trump en Senator Ted Cruz (Republikeinen, Texas) hebben elkaar voor rotte vis uitgemaakt tijdens de campagne van 2016. Nu lijken ze een werkbare relatie te hebben. Trump noemt Cruz niet langer Lyin’ Ted, maar Beautiful Ted. Politiek kan het zich niet veroorloven een geheugen te hebben. Trump is afhankelijk van Cruz als de Senaat naar verwachting volgend jaar over de impeachment van Trump stemt. Als 20 Republikeinse senatoren voor impeachment stemmen, dan kan Trump als president worden afgezet.
Op zijn YouTube-kanaal plaatste senator Cruz op 22 november deze video met de titel ‘TIME IS RUNNING OUT, The U.S. Must Stop Nord Stream 2‘. De Senaat gaat over buitenlandse politiek. Cruz pleit ervoor om de aanleg van Nord Stream II te stoppen. Sancties zijn daarbij het middel. Maar in hoeverre meent Cruz wat hij zegt door omcirkelende bewegingen te maken en niet tot de kern te komen? Die kern is namelijk de pro-Russische opstelling van Trump. In mijn reactie bij de video spreek ik Cruz aan op zijn ontwijkende opstelling:
It is nice what you say, Senator, but you know what the real problem is. Namely the relationship between President Trump and the Kremlin. Trump follows the talk points of the Kremlin closely. Trump defends the interests of the Russian Federation harder than those of the US.
It is absolutely true that there is bipartisan support in the Senate for tackling the Russian Federation. But you only show guts if you go against Trump’s delaying actions in the relationship with the Russian Federation. Do you have that guts?
The role of Germany remains underexposed in the video. This country plays a splitting and malicious role within the EU. That even goes so far that the German embassy in Washington, as the direct mouthpiece for the Kremlin, urges the Trump government to postpone sanctions against Nord Stream II, Gazprom and the Kremlin.
Because Trump is doing the Kremlin bidding, it is not to be expected that he will seriously impose sanctions against the construction of Nord Stream II in 2019. Even if the Congress has decided that by a large majority. So if you want to implement those sanctions, then you have to dismantle Trump’s opposition. For example, by organizing a veto that overrules Trump’s pro-Kremlin attitude.
If you do not go too far and tackle the core of the problem, namely the obstruction of Trump, then you know that you are working cosmetically by playing nicely on social media with your indignation about that perfidious Russian Federation and that hesitant and uncertain EU.
Nord Stream II is not in the interest of the US, but also not in the interest of the EU and the people of the Russian Federation. Nor is it in the interest of our planet because an investment of more than USD 10 billion for the construction is not being written off in the short term.
In short, yes, good that you are against the construction of Nord Stream II. But yes, you also know that the biggest obstacle to sanctions is not the Kremlin, Brussels or Berlin, but your own Washington. President Trump is the biggest obstacle that you must solve if you really want Nord Stream II to be stopped. To stop Nord Stream II, you have to stop Trump. It is that simple. And you know it is that simple.
Do you dare to tackle Trump? Or are you afraid of that?
George Knight 