Oorlogsmist in berichtgeving over Russisch leiderschap

Terrorist Girkin-Strelkov reveals who's behind Prigozhin, making parallels with Russia of 1917. pic.twitter.com/O7X0T0Twri

— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) May 15, 2023

De oorlogsmist in de Russisch-Oekraïense oorlog wordt aan Russische kant dikker. Nauwelijks is nog te onderscheiden welke facties in de Russische politiek elkaar bestrijden en welke steun ze hebben in de politieke en militaire top.

In het verlengde daarvan is het mistig hoe zich dat vertaalt naar het Oekraïense slagveld. Even schimmig is hoe de Oekraïense en westerse inlichtingendiensten de Russische verdeeldheid proberen uit te buiten. Want dat dit gebeurt is een wetmatigheid in oorlog.

Uit een door Amerikaanse inlichtendiensten naar de Washington Post gelekt bericht (achter betaalmuur) blijkt dat Wagner-baas Jevgeni Prigozjin onderhandelde met Kyrylo Boedanov van de Oekraïense inlichtingendienst HUR MO. De deal die Prigozjin in januari 2023 voorstelde was dat Oekraïne Bachmoet opgaf en in ruil daarvoor posities van het Russische leger aan de Oekraïense frontlinie zou verraden. Oekraïne vertrouwde het niet en ging niet op het aanbod in.

Wat er waar is van dit bericht in de Post is nevelig. Sommige elementen ervan kunnen kloppen, maar dat wil niet zeggen dat alles echt zo is gebeurd. Hoe dan ook gaat het in op de verdeeldheid en de vetes binnen de militaire top van de Russische Federatie.

In de video die met vertaling wordt geplaatst door de Oekraïense bestuurder Anton Gerasjenko die volop betrokken is bij de informatieoorlog, gaat de Russische conservatieve nationalist Igor Girkin in op de positie van Jevgeni Prigozjin. Het wordt er akelig anti-semitisch op als Girkin zegt dat de Joodse Prigozjin niet de Russische nationaliteit heeft.

Girkin schetst een lijn van Prigozjin via de plaatsvervangend chef-staf van de presidentiële administratie Sergei Kirijenko naar de Kovaltsjoek broeders. Miljardair Joeri Kovaltsjoek staat bekend als Poetins bankier. Broer Mikhail Kovaltsjoek is een natuurkundige en bestuurder.

Girkin noemt die lijn van Prigozjin via Kirijenko naar Joeri Kovaltsjoek een geïntegreerde structuur. Waarbij Prigozjin een pion is en de suggestie is dat hij als protégé van Joeri Kovaltsjoek niet zomaar opzijgezet kan worden door de top van het ministerie van Defensie vanwege de financiële banden van president Poetin met Joeri Kovaltsjoek.

Of dit verhaal van nationalist Girkin die aast op een positie in de machtsstructuur klopt is even obscuur als al die andere gelekte berichten over de verdeeldheid binnen de Russische militaire top. Direct valt hij zoals gewoonlijk defensieminister Sergei Sjojgoe aan en voorzichtig indirect Poetin.

Om het nog gecompliceerder te maken moet ook de vraag gesteld worden van wie Girkin bescherming geniet. In berichten op sociale media voedt hij trouwens het vermoeden dat hij ernstig ziek is. Ook dat kan weer een voorwendsel zijn. Girkin kan zijn kritiek op minister Sjojgoe in de gelijkgeschakelde Russische informatiesfeer opvallend kritiekloos blijven herhalen.

Russische oorlogsmist toont als een sluier waar af en toe schaduwbeelden en schimmen doorheen schemeren die iets lijken te beweren zonder dat de omstandigheid van de bewering op juistheid valt te controleren. Met daar weer doorheen spoken uit het verleden van 1917, de Krimoorlog van 1853-56 of het 11e eeuwse Kyiv. Het enige wat zeker lijkt is dat de schaduwbeelden en schimmen elkaar niet kunnen luchten of zien.

Een beeld van verdeeldheid wordt door de vijanden van de Russische Federatie maar al te graag aangeblazen. Dit subgenre van de Kremlinologie neemt in belang toe naarmate de oorlog voortstrompelt.

Paul Cliteur neemt ON in bescherming door te wijzen op de desinformatie van het EO-geloof

Schermafbeelding van deel artikel ‘Paul Cliteur: “EO-geloof kan je ook desinformatie noemen”‘ op spreekbuis.nl, 28 april 2023.

Cliteur praat naast de kern van de zaak. Hij maakt een valse vergelijking. Het gaat er niet om of ON een identiteit heeft, maar dat het zich herhaaldelijk niet heeft gehouden aan de afspraken die het heeft gemaakt met de publieke omroep. 

Dat is een afspraak. ON krijgt gratis zendtijd en subsidie onder de voorwaarde dat het opereert binnen de kaders van de publieke omroep. Maar ON treedt daar bewust buiten. 

Enkel en alleen daarom wordt ON op de vingers getikt en dreigt het de publieke omroep te moeten verlaten. Erg is dat niet, want het kan elders een doorstart maken. 

Als Cliteur lid van een sportclub zou zijn, dan begrijpt hij ook dat de afspraak is dat iedereen zich aan de regels houdt. Als mensen eigen regels gaan maken, dan wordt het chaos. Als Cliteur daarbij een rode, aluminium of zwarte pet opzet om zijn identiteit te benadrukken, dan doet dat er niet toe. Het gaat om het nakomen van de afspraken over de regels. 

Er zijn argumenten om het christendom een haard van desinformatie te noemen. Het schetst een onjuist bestaan van het eigen ontstaan en leidt daar vervolgens van alles uit af. Maar dat mag volgens de godsdienstvrijheid. Want iedereen mag onzin prediken. Of doen alsof het normaal is om een petje, vergiet, stuk textiel of hoofddeksel op te zetten. Onze samenleving heeft afgesproken om dat te accepteren en daar geen vragen bij te stellen.

Identiteit is een hedendaags modewoord waar veel ongenoegen, zelfbewustzijn, slachtofferschap of onzin op wordt geprojecteerd. Iedereen verstaat er wat anders onder. De een verdedigt er bestaande belangen mee, de ander valt die er juist mee aan. 

Omdat identiteit een vaag begrip is dat op vele niveau’s en voor vele aspecten gebruikt kan worden, zorgt het vooral voor misverstand. Dat is vermoedelijk van voorbijgaande aard. Nu kan Cliteur het gebruiken om verwarring te zaaien over de ware aard van ON die hij vergeefs probeert te vertroebelen door de EO erbij te halen.

Nogmaals: ‘NOS Journaal blundert in berichtgeving over uitslagen Amerikaanse tussentijdse verkiezingen’. Waarom corrigeert het eigen fouten niet?

Afgelopen donderdag 10 november 2022 schreef ik in het commentaar ‘NOS Journaal blundert in berichtgeving over uitslagen Amerikaanse tussentijdse verkiezingen‘ waarin ik het NOS Journaal ervan betichtte er een ‘journalistieke puinzooi‘ van te maken het volgende:

Als de Democraten de Senaatszetels in Nevada en Arizona winnen wat door verkiezingsdeskundigen niet onwaarschijnlijk wordt geacht, dan hebben ze 50 zetels. Met de stem van vicepresident en voorzitter van het Huis Kamala Harris is dat een werkbare meerderheid. // De runoff tussen Warnock en Walker is dan niet meer van belang voor de meerderheid in de Senaat. Waarom was de verslaggeefster niet in Arizona of Nevada waar het verschil wordt gemaakt en bleef ze in Georgia waar voorlopig niets nieuws meer te melden valt?

Zoals voorspeld, maar niet voorzien door het NOS Journaal, hebben de Democraten de Senaatszetels in Nevada en Arizona gewonnen, zodat de runoff in Georgia voor de meerderheid van de Senaat niet meer van belang is.

Op de blunder van het 8-uur bulletin van het NOS Journaal op 10 november 2022 is tot nu toe geen correctie gekomen in de nieuwsmedia van NOS Nieuws. Nieuwslezer Rob Trip presenteerde in dat bulletin een tussenstand in het Huis van Afgevaardigden als eindstand en concludeerde daaruit dat de Republikeinen de meerderheid in het Huis van liefst 24 zetels hadden behaald.

Aantoonbare apekool werd door Trip als feitelijke informatie gepresenteerd. Het was een grove fout die echter tot geen enkele rimpeling in de Nederlandse publieke opinie leidde. Men kan vol compassie zeggen, waar gehakt wordt vallen spaanders. Maar zo’n fout moet wel gecorrigeerd worden om een nieuwsmedium serieus te kunnen blijven nemen. Het NOS Journaal heeft de fout tot nu toe niet gecorrigeerd.

Het is opmerkelijk dat het NOS Journaal of NOS Nieuws de fout tot nu toe niet hebben gecorrigeerd. Wordt doodzwijgen van eigen fouten gezien als de beste manier om eigen verantwoordelijkheid te ontlopen?

Het is een raadsel waarom dat zo is. Wat dat zegt over de kwaliteit van de nieuwsvoorziening van de Nederlandse publieke omroep die een breed publiek bedient is onduidelijk. Of wat zegt dat over de Nederlandse publieke opinie? Is die inmiddels zo gefragmenteerd, dat die feitelijk niet meer bestaat?

Tweet van NOS Communicatie van 24 oktober 2022.

Blijkbaar doet een grove onzorgvuldigheid van het NOS Journaal meer of minder er niet toe. Er komt geen vervolg op. Het loopt dood. Waarom de journalistieke professionals van het NOS Journaal vanuit hun eergevoel hun fout niet herstellen is de vraag die blijft kleven aan de blunder over een eindstand die een tussenstand was waar allerlei foute conclusies aan verbonden werden.

De geloofwaardigheid van het NOS Journaal staat op het spel als fouten niet publiekelijk worden verbeterd. Of is die geloofwaardigheid al verspeeld en interesseert het niemand of het NOS Journaal de waarheid spreekt?

NOS Journaal blundert in berichtgeving over uitslagen Amerikaanse tussentijdse verkiezingen

Schermafbeelding van de actuele verkiezingsuitslagen van de New York Times van 21.14 uur op 10 november 2022.

Wat is er aan de hand met de berichtgeving van het NOS Journaal over de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen? Die zit vol missers. Er worden elementaire fouten gemaakt. Door zowel verslaggevers als bureauredactie die de tekst aanlevert voor de nieuwslezer. Is er niemand met kennis van zaken en overzicht die dit soort fouten uit de bulletins houdt?

In een bulletin van enkele dagen geleden was het verslaggeefster Simone Tukker die de kern miste voor de reden van de runoff tussen Warnock en Walker voor een Senaatszetel in Georgia. Dat had niet’s te maken met het kleine verschil tussen de twee kandidaten zoals ze beweerde, maar met het feit dat geen van hen meer dan 50% van de stemmen achter zich had verzameld. 

Het 8-uur Journaal van 10 november 2022 (Seizoen 55 Afl. 224) schoot een nog grotere journalistieke bok. Nieuwslezer Rob Trip zei dat de strijd in het Huis van Afgevaardigden was beslist in het voordeel van de Republikeinen. Met 24 zetels meer.

Dat is onjuist. Trip liet een tussenstand zien met Republikeinen 209 en Democraten 185 zetels en concludeerde daaruit dat dat de eindstand was. Voor een meerderheid in het Huis zijn 218 zetels nodig. Geen van de partijen heeft op dit moment dat aantal bereikt. Er druppelen nog steeds uitslagen binnen. Er is zelfs nog een hele kleine kans dat de Democraten hun meerderheid in het Huis nipt behouden. De marges zijn flinterdun. Vele uitslagen in California laten nog op zich wachten. 

Vervolgens ging dezelfde Simone Tukker in Atlanta Georgia in gesprek met een Republikeinse jongere. De context van dat gesprek was dat de runoff op 6 december tussen Warnock en Walker beslissend zal zijn voor de meerderheid in de Senaat. Hoe journalistiek relevant was de focus op deze runoff?

Het is nog onduidelijk of de runoff van belang is. Als de Democraten de Senaatszetels in Nevada en Arizona winnen wat door verkiezingsdeskundigen niet onwaarschijnlijk wordt geacht, dan hebben ze 50 zetels. Met de stem van vicepresident en voorzitter van het Huis Kamala Harris is dat een werkbare meerderheid.

De runoff tussen Warnock en Walker is dan niet meer van belang voor de meerderheid in de Senaat. Waarom was de verslaggeefster niet in Arizona of Nevada waar het verschil wordt gemaakt en bleef ze in Georgia waar voorlopig niets nieuws meer te melden valt?

Hoe kan het dat het NOS Journaal er zo’n journalistieke puinzooi van maakt? Het is een raadsel. Bezuinigingen, personeelsgebrek, vakantie, slechte coördinatie? Het overzicht in vele buitenlandonderwerpen lijkt steeds meet te ontbreken. Ook over Oekraïne worden wilde speculaties gedaan of irrelevante zaken als belangrijk gemeld. En trouwens, waarom worden dit soort fouten nooit publiekelijk erkend? In een rubriek correctie en aanvulling.

Het NOS Journaal doet, waarschijnlijk onbewust, aan misleiding van de kijker. Goede nieuwsvoorziening is het niet. Dat is beschamend voor het belangrijkste journaalbulletin van de Nederlandse publieke omroep. Wie grijpt er in om de buitenlanddesk van NOS Nieuws op een hoger peil te brengen? Dit soort fouten worden bij een schoolkrant nog niet gemaakt. Maar wel bij het NOS Journaal.

Ontbrekende context is journalistieke zonde: Heston Hurley en zijn swastika-kunstwerk uit 2017

Context geeft duidelijkheid. Verhullen van context is misleiding. Bovenstaande video werd op 24 september 2022 door Giacomo Luca geplaatst op zijn YouTube-kanaal. Zonder toelichting behalve de titel ‘Sacramento designer stands by controversial swastika artwork‘. Luca noemt de maker van een controversieel object dus een ontwerper.

Luca claimt journalist te zijn. Hij presenteert zich op YouTube als: ‘Southern Illinois bureau reporter/multimedia journalist with KFVS-TV in Cape Girardeau, MO’. Op Facebook presenteert hij zich anders: ‘Reporter/Multimedia Journalist for ABC 10 News in Sacramento, California.’

Het fragment is om meerdere redenen onduidelijk. De naam van de ontwerper wordt niet genoemd, het jaartal waarin dit gebeurde wordt niet genoemd en welke omroep dit fragment uitzendt is ook onduidelijk. Onduidelijk is ook of het een fragment uit een langer verslag is. Luca geeft bij het fragment op YouTube geen informatie.

Het gaat om meubelmaker Heston Hurley en het incident vond plaats in februari 2017. Zijn werk werd buiten zijn medeweten van de tentoonstelling ArtStreet in Sacramento verwijderd. Zijn verwijzing naar ‘de nieuwe president’ en de Dakota-pijplijn betreft dus niet Joe Biden, maar Donald Trump. Door een onduidelijke context wordt dat onduidelijk.

In het artikel ‘Alum’s swastika sculpture benched from ArtStreet extravaganza’ van 7 februari 2017 in ‘The State Hornet‘ zegt Scott Eggert, een woordvoerder van ArtStreet dat de verwijdering geen politiek motief heeft. Het werk zou niet aan de afgesproken regels voldoen.

Hurley denkt daar anders over, volgens hem gaat het wel degelijk om de inhoud. Tegelijk waren op de tentoonstelling politiek gemotiveerde werken te zien die gewoon werden getoond, zo blijkt uit een verslag van 4 februari 2017 van CBS Sacramento.

Het raadsel is waarom Luca dit fragment zonder context en basale informatie vijf en een half jaar later op zijn YouTube-kanaal plaatst. Wil hij zoveel jaar later politiek over Hurley heen toepen via het korte gewin van de sociale media? Dit roept naast het negeren van journalistieke mores ook de vraag op hoe krachtig controversiële kunst die controversieel wordt geframed nog kan zijn.

Om pseudo-wetenschap in de media te bestrijden moet er een Vereniging tegen de Kwakzalverij in de Media worden opgericht

Het is opvallend dat zowel economen als filosofen de huidige COVID-19 pandemie gebruiken om zich als individu te profileren en hun zaak te bepleiten. Ook en zelfs juist als die slechts zijdelings iets met de pandemie te maken heeft. Het wordt er potsierlijk op als deze deskundigen net doen alsof hun vakgebied een wetenschap is, laat staan een exacte wetenschap. Maar het wordt er idioot op als deze deskundigen net doen alsof ze ook verstand hebben van een ander vakgebied. Dat hebben ze niet. Dat is bewuste misleiding en zelfoverschatting waar overigens de media ook een rol in te spelen hebben. Ze moeten zo’n opinieleider die buiten zijn of haar vakgebied gaat stoppen onder het mom: ‘tot hier en niet verder’. Media moeten de desinformatie niet aanwakkeren.

Denk aan de economen Coen Teulings en Barbara Baarsma die de afgelopen maanden voorlopig hun plek in de geschiedenis hebben verspeeld met slecht onderbouwde, onzinnige uitspraken. Ze hadden moeten zwijgen over gezondheidskwesties waar ze niet echt verstand van hebben en hadden niet de schijn moeten wekken dat de deskundigheid op hun economisch terrein niet zonder meer uitgebreid kan worden naar andere terreinen. Want daarop zijn ze net zo onwetend en ondeskundig als elke willekeurige, nadenkende burger. Voor Ad Verbrugge geldt hetzelfde.

Verbrugge neemt een loopje met de waarheid. Is het angst of realisme dat er in de VS nu al meer dan een half miljoen geregistreerde doden zijn als gevolg van COVID-19? Overheden handelen aarzelend en nemen soms de verkeerde beslissingen omdat ze dit (sinds 1919) niet meer bij de hand hebben gehad. De macht van overheden en techbedrijven moet ingeperkt worden en de privacy en vrijheid van burgers moet beschermd worden. Dat is zinvolle kritiek, maar het is grotesk en gevaarlijk voor de volksgezondheid om dit direct te koppelen aan de bestrijding van de huidige pandemie.

Afgelopen maand was er op de Vlaamse publieke omroep VRT de 3-delige serie BDW met de rechtse politicus Bart De Wever. Voorzitter van de rechts-nationalistische N-VA en burgemeester van Antwerpen. Hij gaf een inkijkje in zijn handelen en de strategie van de (partij)politiek. Of men het nou met zijn politieke overtuiging eens is of niet. Hij zei dat politici moeten zwijgen als ze niks te zeggen hebben. Daarmee doelde hij vooral op PS-voorzitter Paul Magnette die volgens hem telkens de onderhandelingen over een regeringscoalitie bemoeilijkte en zelfs onmogelijk maakte door er in de media bijna dagelijks zijn commentaar op te geven. Interessant is dat de kritiek van De Wever deels bestaat uit fundamentele mediakritiek en deels uit eigen politieke profilering. Hij is zo door de wol geverfd dat moeilijk valt te zien waar het een in het ander overgaat.

Wat zou het helpen als we weten dat als een politicus of opinieleider publiekelijk spreekt en daar in de media verslag van gedaan wordt we er vanuit konden gaan dat zo iemand dan ook echt iets zinvols te melden heeft. De talkshows en krantenkolommen zouden er opgeruimd door worden (‘Less is more’) en de kwantiteit van de loze beweringen zou ingewisseld worden voor de kwaliteit van de inhoud. En we weten nu toch al dat er eerder een te groot dan een te gering beroep wordt gedaan op de tijd, het geduld en de goede smaak van de nieuwsconsument? Het is zoals gezegd niet in de laatste plaats aan omroep of krant om de oprispingen en losse flodders van ‘wetenschappelijke’ opinieleiders die zich buiten hun vakgebied begeven en zich manifesteren als pseudo-deskundigen geen plek te geven.

Sommigen noemen het hoogmoed, publiciteitsgeilheid of een verdienmodel van al die (pseudo)-wetenschappers die met hun praatjes als een plaag de media teisteren. Het is de hoogste tijd dat de loze beweringen, schijnwaarheden en filosofietjes in het publieke debat fundamenteel worden bestreden. Nu gebeurt dat goedbedoeld, maar halfslachtig vanuit het idee om desinformatie te bestrijden. Het valt te bezien of dat de juiste invalshoek is. Verboden of blokkades zijn niet het juiste antwoord, maar een aanschouwelijke weerlegging met argumenten als boter bij de vis is dat wel.

Er is in Nederland een vrije pers, maar de interne correctiemechanismen van de journalistiek zoals Ombudsmannen zijn verregaand uitgekleed. Het mechanisme van zelfregulering heeft weinig tanden. Op sociale media is de tegenspraak en correctie zo goed als uitgeschakeld door het eilandenrijk van de bubbels.

Waar de publieke uitspraken van politici en opinieleiders raken aan of gaan over wetenschappelijk onderwerpen is in de media een evenknie van de Vereniging tegen de Kwakzalverij nodig die per omgaande en wijd verspreid corrigeert, in de goede context zet en deskundigen die onder de pretentie van alwetendheid buiten hun vakgebied gaan terechtwijst. Dan kunnen in elk geval de misverstanden die opgeroepen worden snel opgeruimd worden. Als het vuil van het land dat uit de studio’s en krantenredacties wordt verwijderd. En ook van de universiteiten.

Foto 1: Schermafbeelding van deel artikel ‘Onze angst voor het virus geeft de staat te veel ruimte’ van Kees Versteegh in NRC, 28 februari 2921.

Foto 2: Schermafbeelding van deel aankondiging ‘Webinar 2020 On demand: Sociale media, slecht voor de gezondheid?’ van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, 19 augustus en 21 oktober 2020.

Column van Marcel van Roosmalen over Baudet roept vragen op over het redactioneel beleid van NRC

Het schrijven van een column wordt een valkuil als de schrijver ervan om een onderwerp verlegen zit en over iets schrijft zonder daar verstand van te hebben. Dan komt er een mening uit die plichtmatig is. Niet interessant, niet relevant en zelfs aantoonbaar onjuist. De columnist valt er dan zelf snikkend in.

Marcel van Roosmalen is een columnist die bij NRC wekelijks zo’n drie of vier stukjes schrijft. Van 400 of meer dan 700 woorden. Die taak is te zwaar voor een journalist die het over meer wil hebben dan voetballen, katten of Kronkeliaanse alledaagse beslommeringen. Het gezegde zegt dat in de beperking zich pas de meester toont. Maar het omgekeerde is evenzeer waar: in het tekort aan beperking toont zich pas de brekebeen.

Neem nou de kop van Van Roosmalens column van 8 oktober 2020: ‘Ooit was Baudet een serieus te nemen alternatief, maar die tijd is voorbij’. Waar heeft hij het in hemelsnaam over? Het waarheidsgehalte van deze kop is nul. Baudet is nooit een serieus te nemen alternatief geweest. Maar blijkbaar wel voor Van Roosmalen.

Via een omweg zegt deze kop daarom meer over de politieke onkunde van Van Roosmalen, dan dat het iets zegt over Baudet. Van Roosmalen is een vaardige columnist die goed kan schrijven. Maar zijn genre is beperkt, namelijk de bespiegeling over het menselijk tekort op licht spottende toon. Daar excelleert hij in.

Het gaat mis als hij zich aan onderwerpen waagt waar hij onvoldoende gevoel voor of inzicht in heeft. Juist om zijn geloofwaardigheid niet te verliezen zou hij daar behoed voor moeten worden door zijn chef bij NRC die hem het volgende op het hart drukt ‘Marcel, schrijf op lichte toon over alledaagse onderwerpen, dat kun je goed, en laat de zwaardere onderwerpen over aan de politieke, parlementaire of economische journalisten‘.

Uiteraard is een column een vrijplaats waar dwarse, onjuiste of ontsporende meningen onderdak kunnen vinden. Daar hoeven de feiten niet gevolgd te worden. Dat geldt vooral voor columns die niet de pretentie hebben om het laatste woord te geven over de EU, Iran, Jemen, het Kremlin, het Binnenhof of het Witte Huis.

Als een column die doorgaans spot met het menselijk tekort en de complexiteit van het bestaan, en bij gelegenheid losjes omgaat met de feiten, een ‘hogere’ ambitie krijgt, dan ontstaat er een vermenging waar de lezer geen raad mee weet. Dan schemert in een serieus bedoeld betoog nog steeds de vorm van spot door, zelfs als die spot ontbreekt. Dat is genrevermenging. Als een kop als slagroom op de taart dan ook nog misleiding biedt met onjuiste informatie, dan werkt het tegen de journalistiek en het idee van de waarheid in.

Foto: Schermafbeelding van column ‘Ooit was Baudet een serieus te nemen alternatief, maar die tijd is voorbij’ van Marcel van Roosmalen in NRC, 8 oktober 2020.

Jan Roos weet niet waarover hij praat. Met column over Trump verliest hij het laatste restje geloofwaardigheid dat hij nog bezat

Mijn reactie bij de column ‘Trump wint met historische zege straks groots van verwarde bejaarde Biden’ van Jan Roos op DDS. De column wekt medelijden op met een opinieleider die blijkbaar gedwongen wordt om zijn kletspraatjes te verkopen, maar geen idee heeft waarover hij praat en door niemand serieus genomen wordt:

Jan Roos is een clown. Hij noemt nieuws nepnieuws en noemt nepnieuws nieuws. Jan Roos keert het om. Jan Roos veegt feiten van tafel en boetseert met de overgebleven kruimels zijn fantasieverhaal. Jan Roos is het gezicht van 2020. Dat is het gezicht van iemand die aandacht wil en zijn meningen verkoopt zonder dat hij zelf gelooft wat hij zegt.

Het is te veel eer om Roos’ meningen te weerleggen omdat ze zulke aantoonbare onzin bevatten. Want het gaat hem duidelijk niet om het weergeven van de waarheid, maar om het vertroebelen ervan. Maar goed, ook Jennifer Griffin van Fox News heeft het bericht van Jeffrey Goldberg van The Atlantic over Trumps uitspraken dat gesneuvelde militairen ‘losers’ en ‘suckers’ zijn bevestigd. Vele critici en mensen die Trump al lang kennen hebben bevestigd dat dit past in het patroon van Trumps denken.

In zijn nieuwe boek ‘Rage’ tekent Bob Woodward op dat president Trump op 7 februari 2020 tegen hem in een (getaped) gesprek zei dat COVID-19 vijfmaal dodelijker is dan een gewone griep. Waar laat dat complotdenkers als Willem Engel of andere voormannen van deze tegenbeweging die op sociale media carrière maken door onwaarheden over COVID-19 te verkondigen? Onder meer met de claim dat een gewone griep dodelijker is dan COVID-19. Als Trump meent dat COVID-19 vijfmaal dodelijker is dan de griep, hoe brengen deze complotdenkers dan hun mening over Trump en COVID-19 in harmonie?

Sinds eind januari 2020 wordt Trumps beleid inzake de bestrijding van COVID-19 dagelijks aangevallen. Door onder meer Democraten, ex-Republikeinen en medische experts in zijn regering die door Trump op een zijspoor zijn gezet omdat ze de waarheid vertellen die Trump alleen tegen Bob Woodward bevestigt maar publiekelijk ontkent. Ofwel, Trump spreekt zichzelf tegen. Het is onzin van Roos dat Trump niet kan worden aangevallen op zijn beleid. Trump wordt continu aangevallen op zijn beleid. Roos heeft zitten slapen, begrijpt niets van de Amerikaanse politiek of liegt bewust.

Het is niet ondenkbaar dat Trump de verkiezingen van 3 november wint. Maar het wordt onwaarschijnlijk geacht dat hij de meeste stemmen krijgt. Ook in 2016 kreeg Hillary Clinton ongeveer 2,1% of 2,9 miljoen stemmen meer dan Trump. Roos’ bewering dat in 2016 uit de peilingen zou blijken dat Clinton met 97% zekerheid zou winnen is onjuist. Het is onduidelijk op welke data hij zich baseert. De meest gezaghebbende verkiezingstatisticus van de VS Nate Silver voorspelde op 8 november 2016 dat Clinton 71,4% en Trump 28,6% kans had om te winnen. Nu is die inschatting ongeveer hetzelfde, hoewel Trump het iets slechter doet met 25% tegen 75% kans voor Biden om te winnen.

Het probleem met het Amerikaanse electorale systeem waarbij niet de meeste stemmen gelden, maar via een getrapt systeem per staat kiesmannen worden gekozen, is dat het een vertekening van 3% in het voordeel van de Republikeinen heeft. Dat komt onder meer door de bovengemiddelde weging van het platteland waar overwegend Republikeinen wonen. Daarbij komt nog het actieve programma van kiezersonderdrukking en -ontmoediging van de Republikeinen, de desinformatiecampagne van de Russen op sociale media en specifiek voor 2020 het bewust afbreken door de regering-Trump van de Posterijen die het stemmen per post moeten faciliteren.

De inschatting is dat Joe Biden om gelijk te eindigen met Trump om deze redenen een vertekening van flink meer dan 3% moet wegwerken. Dat tekent gelijk het probleem van de opiniepeilers om deze aspecten in hun modellen te vangen. In 2016 was er nog de complicatie van de ‘derde’ kandidaten Jill Stein (Greens) en Gary Johnson (Libertarians) die voornamelijk stemmen bij de Democraten weghaalden. Zo haalde Stein in een staat als Michigan meer stemmen dan het verschil tussen de winnende Trump en Clinton was. Zonder Steins deelname had Clinton zeer waarschijnlijk deze staat en nog twee andere swing states gewonnen waar in totaal het verschil in stemmen ongeveer 70.000 was.

Het is begrijpelijk dat Jan Roos in de aandacht wil staan. Hij heeft nog wat goed te maken. Zijn eigen politieke carrière werd een grote mislukking. Het is echter niet te verwachten dat lezers zijn mening als een serieuze analyse beschouwen en anders lezen dan amusement. Roos is een symbool van zijn tijd. Hij kletst uit zijn nek en probeert zijn gebrek aan kennis over en inzicht in de Amerikaanse politiek om te keren door zichzelf te overschreeuwen. Jan Roos is het gezicht van 2020. Van de lachende clown die van binnen huilt. Om zichzelf.

Foto: Schermafbeelding van deel column ‘Trump wint met historische zege straks groots van verwarde bejaarde Biden’ van Jan Roos op DDS, 4 september 2020.

Misleidende column van Frits Bosch over Trump en Biden valt op te vatten als een vreemde reis naar een alternatief sprookjesland

Mijn reactie bij het artikel ‘Column Frits Bosch: Democraten spreken goed, maar slaan de plank toch mis’ op DDS, 25 augustus 2020. Met een rare rol voor een academicus die opgevoerd wordt als Bosch’ influisteraar.

De kern van de kritiek op president Trump van Democraten, Republikeinen, ex-Republikeinen en Onafhankelijken is het omgekeerde van wat Manfred Wolf zegt. Namelijk dat ze voelen en weten dat Trump niet voor hen, maar voor zichzelf spreekt. Trump en zijn kinderen beschouwen zich als ‘royals’ en gedragen zich als zodanig, namelijk vanuit het idee dat ze het recht op hun positie hebben.

Trump laat zijn persoonlijk belang voor het algemeen belang gaan. Dat begrijpen steeds meer kiezers. Niet in het minst door Trumps mislukte aanpak van COVID-19 waardoor hij onnodig de levens van Amerikanen in gevaar heeft gebracht. De kritiek op Trump is dat hij niks geeft om gewone Amerikanen en geen empathie heeft voor en verbondenheid toont met gewone mensen. Trump is vooral betrokken bij zijn donors die hij belastingvoordelen geeft.

Uit een recente peiling van ABC News / Ipsos blijkt dat Trump populariteitscijfers laag zijn en steeds verder wegzakken. Met 60% die hem ongunstig inschat, tegenover 32% gunstig doet Trump het slecht. Ook in vergelijking met Joe Biden die een score heeft van 45% gunstig tegenover 40% ongunstig. Dat is een verschil in persoonlijke populariteit van 33% in het nadeel van Trump. Dat is het grote verschil met 2016 toen Hillary Clinton even slechte cijfers had als Trump. De twijfelende kiezers liepen toen over naar Trump en lopen nu over naar Biden. Dat is het verschil tussen 2016 en 2020.

De stijlfiguur die Wolf hanteert is de omkering. Van zwart maakt hij wit, van hoog maakt hij laag en van dik maakt hij dun. Met als gevolg dat hij van een geloofwaardige academicus die hij was een ongenuanceerde partijpoliticus maakt. Waarom doet Wolf dat zichzelf aan? Is hij de Rudy Giuliani van San Francisco State University?

Zo zijn het niet de Democraten die de toon van het land bepalen, maar is dat Trump. Hij is 3,5 jaar aan de macht en bepaalt de toon van het land met zijn voortdurende tweets, persconferenties, interviews en losse uitspraken.

Trump zaait verdeeldheid, sluit Amerikanen uit en richt zich in zijn retoriek uitsluitend tot zijn basis van zo’n 40% van de kiezers. Trump doet geen enkele handreiking naar de gematigde centrumkiezers. Peilingen wijzen erop dat de meeste Amerikanen buiten adem zijn van de aandacht die Trump voor zichzelf creëert en zijn nalatigheid om zijn land kundig te besturen.

De consensus over de Democratische Conventie is dat de Democraten een breed platform, een brede tent, hebben weten te creëren en dat hun stem tamelijk eensgezind klonk. Ook Fox News sprak daar waardering voor uit. Democraten zetten hard in op de inhoud en bereiden een mogelijke regering serieus voor met beleidsprogramma’s. Zo zijn op Bidens website allerlei gedetailleerde plannen voor de reparatie van de buitenlandse politiek te vinden. Zeg, een nieuwe start. Zoals bekend heeft Trump de relaties met de Europese bondgenoten onder druk gezet en heeft hij zich om onverklaarbare redenen verbonden met autoritaire leiders zoals president Putin.

Hoe er binnen het Republikeinse establishment werkelijk over de eigen achterban wordt gedacht maakt Steve Bannon duidelijk. Voor zijn flessentrekkerij klopte hij met enkele medestanders de goedgelovige ‘deplorables’ tientallen miljoenen dollars uit de zakken om zogenaamd een grensmuur te bouwen die hij nooit van plan was om te bouwen. Bannon was de belangrijkste adviseur van Trump en staat nog steeds in contact met hem. Het OM heeft hem in staat van beschuldiging gesteld.

Geloofwaardige kritiek op Democraten moet een andere zijn. De vraag is niet of ze goed kunnen besturen of beleidprogramma’s en -nota’s kunnen produceren, want dat hebben ze keer op keer bewezen, maar of ze wel kunnen vechten. Zijn de Democraten wel opgewassen tegen de harde, bijna oorlogszuchtige toon van de Republikeinen die politiek bedrijven die valt samen te vatten als politiek van de verschroeide aarde?

Het uitgebreide programma van kiezersonderdrukking dat de Republikeinen (al vóór Trump) hebben opgetuigd moet vanwege demografische ontwikkelingen hun geleidelijk afkalvende steun bij de kiezers neutraliseren. De brug naar de niet-witte kiezer is onder Trump opgehaald. Zelfs president George ‘W’ Bush probeerde zwarte en Latino kiezers te bereiken. Het opvallende aan het Amerikaanse politieke systeem is dat kiezersonderdrukking succesvol is. In West-Europese landen zouden kiezers, politieke partijen en juridische colleges dit onrecht corrigeren, maar in de VS zijn de onregelmatigheden de regel geworden.

Dat is nog gerekend buiten de inmenging van het Kremlin in het electorale proces. Dat gebeurde in 2016 en herhaalt zich in 2020, zoals inlichtingendiensten en de Inlichtingencommissie in de Senaat objectief hebben vastgesteld. Daarnaast heeft het grote geld de macht in de politiek naar zich toe weten te trekken door een gerechtelijke uitspraak die dat mogelijk maakt (Citizens United; 2010).

Frits Bosch maakt een parodie van een serieuze analyse van de toestand in de VS. Hij probeert in navolging van Manfred Wolf alles in een links-rechts frame te passen. Maar dat gaat voorbij aan de werkelijke situatie. Op dit moment krijgt Trump de felste tegenstand van conservatieven die Trump beschouwen als een afvallige Democraat en iemand die de Republikeinse partij en zijn land in het verderf heeft gestort en de nationale veiligheid van de VS in gevaar heeft gebracht.

De breuklijnen lopen anders dan Bosch en Wolf het voorstellen. Want het merkwaardige is dat in de VS de grootste links-rechts tegenstellingen binnen de grote partijen te vinden zijn. In geen enkel ander land zouden een centrumrechtse, pro-establishment politicus als Joe Biden en een links-radicale progressieve vertegenwoordiger als Alexandria Ocasio-Cortez in dezelfde partij te vinden zijn. Voor Nederlandse begrippen is dat het verschil tussen de VVD en GroenLinks. In de Republikeinse partij is onder Trump de interne pluriformiteit afgenomen. De meeste gematigde Republikeinen hebben vanwege Trump de partij verlaten, zodat een tamelijk eenzijdig versie van het gedachtengoed van de Republikeinse partij is overgebleven. Uitzonderingen zijn politici als John Kasich en Colin Powell die echter al een loopbaan achter zich hebben. Voor de toekomst is dat een slecht uitgangspunt voor de partij om zich te vernieuwen en te herbronnen met nieuwe ideeën.

Of het verstandig is om de alternatieve feiten van Bosch en zijn influisteraar Wolf te negeren omdat ze toch maar uitsluitend resoneren in het eigen afgesloten domein van rechts-radicale retoriek of dat het zinvol is om ze te voorzien van nuanceringen en de echte feiten valt te bezien. Mij verbaast het niet dat Bosch die een karikatuur van zichzelf maakt zegt wat hij zegt omdat hij nu eenmaal niet beter lijkt te weten in zijn alternatieve werkelijkheid. Mij verbaast het wel dat een persoon als Wolf die wel beter weet niet de ruimdenkendheid en ruimhartigheid vindt om genuanceerd naar de Amerikaanse politiek te kijken. Dat is de tragiek van de politiek die slachtoffers maakt.

Zie hier voor een ander commentaar van 18 augustus 2020 op een DDS-column van Frits Bosch.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Column Frits Bosch: Democraten spreken goed, maar slaan de plank toch mis’ op DDS, 25 augustus 2020.

Misleidende column van Frits Bosch over Trump valt op te vatten als een raar sprookje. DDS is totaal losgezongen van de realiteit

Mijn reactie bij de column ‘Trump is bezig aan een inhaalrace’ van Frits Bosch op DDS. Wie het beschouwt als een sprookje dat niks met de werkelijkheid te maken heeft kan volop genieten van de absurde beweringen:

De auteur strooit met zoveel desinformatie, dat het lastig is waar te beginnen. Het is jammer dat Frits Bosch geen poging doet om de situatie te verduidelijken, maar klaarblijkelijk bewust een misleidend beeld van de realiteit geeft. Daar heeft de lezer van DDS die geïnformeerd wil worden niets aan. Ik ga de hoofdpunten van kritiek langs. Men kan zich overigens alleen maar afvragen uit welke duim Bosch zijn schijnwerkelijkheid zuigt en waarom DDS deze aantoonbare onzin publiceert.

De achterstand van president Trump in de peilingen is gemiddeld nog steeds zo’n 7 tot 8%. De peiling van CNN die een verschil van 4% meet wordt door deskundigen niet als representatief gezien, maar als een outlier, een afwijking.

De gezaghebbende statistische nieuwssite FiveThirtyEight van journalist Nate Silver voorspelt dat Joe Biden een kans van 72 tegen 27 heeft om in november 2020 tot president te worden gekozen. Dat vertaalt zich in 323 tegen 215 Electoral Votes voor Biden. Zeker is echter niks, het is nog lang tot 3 november 2020. Maar op dit moment wijzen alle peilingen erop dat Trump kansloos is.

De bevolking is BLM niet zat, maar steunt de antiracisme beweging. Dat is een tamelijk stabiele meerderheid die niet afneemt. Volgens onderzoek van Monmouth University beschouwt zo’n 76% van de bevolking racisme als een groot probleem. Dat is een forse toename van 26% vergeleken met 2015. Ofwel, de uitgangspunten van Trump om electoraal te kunnen profiteren van racistische uitspraken of kritisch te zijn op de antiracisme-beweging is fundamenteel slechter dan in 2016.

Wat Bosch bedoelt met zijn uitspraak dat Trump het goed heeft gedaan met ‘minder doden dan bij ons’ is onduidelijk. Maar als dat over de COVID-19 pandemie gaat, dan klopt deze observatie niet. De VS heeft op dit moment meer dan 170.000 doden als gevolg van deze pandemie, dat zijn proportioneel meer doden dan in Nederland of in andere westerse landen. Trump verkeert op voet van oorlog met zijn eigen medische deskundigen met als gevolg een volkomen mislukte bestrijding van COVID-19.

Economisch heeft Trump niet kunnen leveren wat hij beloofde. Daarmee heeft hij ook zijn sterkste wapen uit handen laten slaan. De groei van het BNP is in het tweede kwartaal van 2020 met 32,9% (op jaarbasis) gedaald. Dat is de hoogste afname in 75 jaar. De werkloosheid is hoog en een aantal van liefst 56,2 miljoen Amerikanen zocht in juli 2020 ondersteuning vanwege werkloosheid.

Werkloosheid en een haperende economie zijn geen aanbeveling om op Trump te stemmen. Daarbij komt de harde opstelling van de Republikeinse Senaatsfractie die weigert om de steunmaatregelen van het eerste pakket voort te zetten.

Joe Biden en Kamala Harris hebben niets met de zogenaamde antifa-beweging te maken. Ze nemen er afstand van. Dat zou ook niet logisch zijn omdat zowel Biden als Harris gematigde Democraten zijn die niks van The Squad of de links-radicalen moeten hebben.

Trump scoort slecht bij de gekleurde gemeenschap. Volgens een recent PEW-onderzoek heeft hij zo’n 11% steun onder Afro-Amerikanen. Biden heeft hier een marge van +81%. Trump heeft totaal niks voor de gekleurde gemeenschap gedaan. Of het moeten de spaarzame zwarte miljardairs en sponsors van hem zijn die hij een belastingvoordeel heeft gegeven door de invoering van een nieuw belastingstelsel dat de rijken bevoordeelt.

Kamala Harris komt uit California en is daar senator. Dat is een veilige Democratische zetel in een staat met een Democratische gouverneur die over haar vervanging gaat. Andere Democratische senatoren in staten die minder uitgesproken Democratisch waren hadden daardoor het nadeel om vice-president te worden omdat daardoor de gooi naar de meerderheid in de Senaat door de Democraten bemoeilijkt werd.

Kamala Harris wordt door de overgrote meerderheid van meer dan 90% van de Democraten enthousiast gesteund. De Democraten opereren hoe dan ook tamelijk eensgezind in hun steun voor Biden. Ze zien haar als een gekwalificeerde, stevige kandidaat die het bijvoorbeeld vice-president Mike Pence in de vice-presidentiële debatten aardig moeilijk kan maken.

Bosch laat zich kennen als iemand die nauwgezet de talking points van Trump volgt door president Obama en Hillary Clinton erbij te halen. Maar teruggrijpen naar het verleden toont een gebrek aan argumenten. Het is nu 2020 en niet 2016.

Trump laat zich kennen als een gevaar voor de democratie, de grondwet, het welzijn én het leven van gewone Amerikanen. Hij werkt samen met het Kremlin om door kiezersonderdrukking, fraude en misleiding de verkiezingen te stelen. Want normaal kan hij niet winnen. Vele Republikeinen zeggen voor Joe Biden te stemmen omdat ze het ermee eens zijn dat Trump alleen het belang van Trump dient. Niet dat van zijn land, dat van zijn bewoners en zelfs niet van zijn partij.

Het is een raadsel waarom een commentator van DDS meent Nederlandse lezers zoveel onwaarheden op de mouw te moeten spelden. Denkt hij dat die lezers gek zijn en zijn desinformatie geloven? Enfin, een ding maakt het duidelijk, DDS en Frits Bosch zijn er niet om de lezers te informeren, maar om ze te desinformeren.

DDS laat zich weer eens kennen als een politiek platform. Met journalistiek heeft dat niks te maken. Goed dat het weer eens bevestigd wordt. De verdienste van Frits Bosch is zijn misleiding. Hij is een prima sprookjesverteller.

Foto: Schermafbeelding van deel column ‘Trump is bezig aan een inhaalrace’ van Frits Bosch op DDS, 18 augustus 2020.