Over ongewenstheid van Nord Stream II. Reactie op video ‘Sen. Cramer Discusses Infrastructure Negotiations, Nord Stream 2 Bill on Fox Business’

Om radicaal-rechtse religieuze complotdenkers, predikanten, politici en journalisten moet ik altijd vreselijk lachen. Hun selectiviteit en zelfgerichtheid geven aan wat ze zijn. Hun argumenten zijn daardoor weinig waard omdat ze hun eigen strijdpunten boven kritiek verheven achten en niet even kritisch benaderen als de argumenten van hun opponenten.

Senator Kevin Cramer van Noord Dakota is een Republikeinse rauwdouwer met conservatieve standpunten die een van de eerste politici was die zijn steun voor Trump uitsprak. Maar zelfs hij met uitgesproken reactionaire standpunten opereert volgens politieke normen die door Trump en zijn waterdragers niet erkend worden. Dat geeft de spanning die hij in gesprek met de rechtse talkhost David Asman van Fox Business niet kan erkennen, maar ook niet naast zich neer kan leggen.

In mijn reactie bij bovenstaande video op de YouTube-kanaal van senator Cramer probeer ik hem aan te spreken op zijn redelijkheid. Zeer vermoedelijk tevergeefs, maar nooit geschoten is altijd mis. Het stoort me dat de aanleg van Nord Stream II niet wordt gestopt, terwijl dat niet in het strategische belang van de EU én het klimaat is. De kortzichtigheid van het Duitse bedrijfsleven ontmoet de kortzichtigheid van de Amerikaanse politiek. Het Kremlin spint er garen bij.

I. But isn’t the reality of the current political climate in US politics that Republicans don’t want a compromise? Think of legislation or hearings on infrastructure, voting rights and the January 6 insurrection that the GOP is hindering or even trying to block.

Good exceptions are senators like Sasse, Romney, Collins and Murkowski who are not held hostage by the radicalism of former President Trump, but are powerless in their party.

The Fox Business reporter tries to seduce the senator in a direction in which he appears to prefer to stay away. But Senator Cramer also cannot escape from Trump’s grasp, which overshadows all reasonableness and nuance and is proclaimed daily in the media by his minions. Like this Fox’ ventriloquist.

If President Biden is not in control himself, but operates in a team of skilled people (think President Kennedy’s The Best and the Brightest), then this is no less true for former President Trump, who was guided by the Kremlin and his business interests abroad.

Trump’s attitude bordered on treason. This cannot be said of President Biden, who allows himself to be convinced by fellow party members and fellow countrymen. Or not. Trump was whispered by Russians, Ukrainians, Turks and Azerbaijanis who wanted to undermine US power and Trump helped them. Trump was blackmailed by President Putin and the GOP made it happen. Perhaps this Fox journalist can take a look at that with his selective look.

II. The Biden government’s problem with Nord Stream II is not its relationship with the Russian Federation, but with Germany. President Biden and Secretary Blinken need Germany for their Europe politics. After all, Germany is the most important member state of the EU. Even more than before due to the withdrawal of the United Kingdom from the EU.

I agree with Senators Cruz and Shaheen’s 2020 law to extend sanctions to companies working on Nord Stream II construction. But the effect of sanctions is limited. The EU Member States have their own autonomy and the US cannot impose its will on other countries.

Certainly because of the Wild West diplomacy of the Trump administration, relations with the Western allies have soured. The Biden administration is now trying to restore that, but former President Trump has caused a lot of damage. That is why it is now so difficult for the US to get the Europeans on its side because they can no longer trust US politics because of its fickleness, unpredictability and bluntness.

III. The strange thing is that European leaders of Nord Stream II publicly claim it is a commercial project, when they are smart enough to know that it is a political project. More precisely, they publicly call it a commercial project with political implications when it is a political project with commercial implications.

This attitude also contradicts the 2019 EU Energy Base Document (Third Energy Package) on energy dependence and diversification. The construction of Nord Stream II contradicts this.

The construction of Nord Stream II also ultimately contradicts the Paris 2015 agreements on the climate. This became concrete this week when in a Dutch lawsuit the Anglo-Dutch company Shell was obliged to reduce CO2 emissions by 45 percent compared to 2019. The exploitation of new sources of gas and oil does not fit there. Likewise, Nord Stream II is now becoming obsolete by the mental and legal conditions of the present time.

IV. What the US Congress can do to stop Nord Stream II is to show understanding for the Biden administration to keep relations with Germany right. Furthermore, stopping Nord Stream II should not be linked to the pitching of the own LNG industry. That only plays into the hands of the opponents who are under the control of the Kremlin and is experienced as too simple. The US should not show power, but solid arguments that the EU can live with.

Nuance is more difficult than childish party politics agitating against Biden. This is of no use to both the US and the EU. The EU is well aware that dependence on Russian gas is a strategic weakness that can be blackmailed into the future.

But, as in the US, it is investors and companies that are committed to economic cooperation with the Russian Federation that largely determine policy. Senate members would greatly serve the US, the EU and their own credibility if they put diplomacy and international cooperation back on track. And do not let themselves be guided by the interests of the companies that buy politics.

V. The Biden administration is trying to find a way around that. It would grace Republican members of the Senate if they realized that and acted on it. Through consultation and the joint search for a way out of the complex Nord Stream II dossier, which should in any case not strengthen the strategic position of the Russian Federation. A joint approach by the US with the main stakeholders Germany, the Netherlands, France, Austria, Poland, the Baltic countries and the United Kingdom must be the aim.

So Congress should leave the squabbling of American partisan politics in the debate with Europe. That is only laughable and confirms the old image that Europeans already have of Americans as uncivilized peasants. 

The Fox journalist with his simple framing lacks the level to get that debate started. On the contrary, his sole purpose seems to be to destroy it. In his stupidity, he does not even realize that with such an attitude he is serving an enemy of the US: the Russian Federation. Exactly, the friend of former President Trump.

Gedachte bij foto ‘Een onderwijzeres van de meisjesvervolgschool te Seroei (Japen) van de Evangelisch Christelijke Kerk, vertelt een sprookje’ (1958)

Een onderwijzeres van de meisjesvervolgschool te Seroei (Japen) van de Evangelisch Christelijke Kerk, vertelt een sprookje, mei 1958. Nieuw-Guinea. Collectie: Nationaal Archief.

Nederland heeft geen goede beurt gemaakt in Nieuw-Guinea. In het begin van de jaren 1960 heeft het onder internationale druk en door Indonesische inmenging de papoea’s in de steek gelaten. Ondanks beloften dat ze over hun toekomst zouden kunnen beslissen en Nederland daarbij zou helpen. De inlijving bij de Republiek Indonesië was niet logisch omdat Nieuw-Guinea geen deel van de Indonesische archipel is, maar van Melanesië.

De titel van de foto is ongewild komisch en tragisch. Dat behoeft eigenlijk geen commentaar: ‘Een onderwijzeres van de meisjesvervolgschool te Seroei (Japen) van de Evangelisch Christelijke Kerk, vertelt een sprookje’. Dat is vier jaar voor de onafhankelijkheid toen Nederland met de staart tussen de benen het gebied verliet.

Het is gissen welk sprookje de onderwijzers aan haar leerlingen vertelt. Deze foto van de Nederlandse overheidsvoorlichting (‘Kantoor voor Voorlichting en Radio Omroep Nieuw-Guinea’) suggereert eenheid tussen bevolking en kolonisator. Maar dat beeld hield niet lang stand. Het was allemaal een verzinsel. Inderdaad, een sprookje. Nederland was niet opgewassen tegen de werkelijkheid.

Oekraïne gaat naar de stembus om een president te kiezen. Wat kan de rol van Zelensky zijn?

Vandaag gaan de Oekraïeners naar de stembus om een president te kiezen. Als niemand meer dan 50% haalt, dan is er op 21 april een tweede ronde. De vooruitzichten zijn somber. Koplopers zijn de ‘oude’ kandidaten Julia Timosjenko en de huidige president Petro Porosjenko. Een ‘dark horse’ is acteur Volodymyr Zelensky die hoe dan ook lijkt door te gaan naar de tweede ronde. Is hij een stroman van oligarch Igor Kolomoyski?

Als het een tweestrijd Zelensky-Porosjenko wordt waar het op dit moment naar uitziet, zou het zo maar kunnen dat een kleine meerderheid met de pest in het lichaam toch voor de zittende president kiest omdat het de Rusland-agenda van Zelensky niet vertrouwt. Als velen in West-Oekraïne thuisblijven omdat ze de kandidaten tweemaal niks vinden, dan kan het dubbeltje de andere kant uitrollen. Kortom, super spannend. Maar hoe lastig is het kiezen tussen drie koplopers die niet aanspreken en elk specifieke nadelen vertonen?

Oekraïne worstelt met haar verleden. En met de oorlog met de Russische Federatie die nu al meer dan vijf jaar duurt en nog dagelijks slachtoffers vergt. Maar Oekraïne worstelt vooral met corruptie, een haperende economie en uitblijvende, krachtige hervormingen. Hoewel er wel wat beweging is in dat immense land.

Vraag is of Zelensky het in zich heeft om een vergelijkbare rol te spelen die president De Gaulle vanaf 1958 op zich kon nemen. Zelensky’s politieke kwaliteiten én onafhankelijkheid lijken niet erg ontwikkeld. De generaal werd met de steun van de kolonisten (colons) gekozen, maar begon vervolgens onderhandelingen met de rebellen die resulteerde in Algerijnse onafhankelijkheid in 1961. Hij werd door de hardliners als verrader bestempeld. Komt er ooit een deal waarin het Russische leger en de speciale troepen zich terugtrekken uit het oorlogsgebied Oost-Oekraïne en het Kremlin de territoriale integriteit en soevereiniteit van Oekraïne voortaan ondubbelzinnig erkent en van zijn kant Oekraïne de Krim met pijn in het hart aan de Russische Federatie laat? Ook in dat geval zullen hardliners moord en brand schreeuwen en Zelensky én Putin als verrader bestempelen.

Sociale media: Offensief en tegenoffensief in strijd om Catalaanse claim op onafhankelijkheid. Wat moeten wij ervan vinden?

De strijd om de onafhankelijkheid van Catalonië wordt ook op sociale media gevoerd. Op de pro-Catalonië video ‘Help Catalonia. Save Europe’ volgen een dystopische ondergangsparodie of de onvermijdelijke Der Untergang–parodie in Hitlers bunker. Uiteraard is er ook een pro-Spanje reactie. Alles wordt met plakken en knippen in stelling gebracht in de slag om de Europese publieke opinie. Met emoties, overdrijvingen en valse claims. Wie deze filmpjes maken of in opdracht van wie ze gemaakt worden is onduidelijk. De belangen zijn groot en de belanghebbenden komen uit alle gaten en hoeken. Oordeel zelf wie het meeste gelijk heeft.

Madrid reageert onbezonnen op onverstandig Catalaans referendum over onafhankelijkheid. Een dag met verliezers

De tegenstanders van een sterk en verenigd EU wrijven vandaag vergenoegd in hun handen. Zij zijn de winnaars. In Spanje houdt de Catalaanse regering vandaag een referendum over onafhankelijkheid dat in strijd is met de Spaanse grondwet. Door de hoogste rechters van het land is het verboden. Als de Catalanen de rechtstaat zouden respecteren hadden ze het referendum niet doorgezet. Dat deden ze wel. De reactie van de centrale Spaanse regering op zijn beurt was dom en contraproductief. Het machtsvertoon van de Guardia Civil werkt averechts, zorgt voor schrijnende beelden voor komende campagnes en jaagt in Catalonië de twijfelaars richting onafhankelijkheid. Heethoofdige en kortzichtige politieke leiders in Madrid en Barcelona zijn twee vechtende honden die niet beseffen dat een derde er met de buit vandoor gaat. Het is vandaag een beroerde dag voor Catalonië, Spanje en de EU. Volksmenners die Europa willen ontrafelen trekken het weefsel kapot. De protesten overtroeven trouwens de EU-sceptici die voor de natiestaat gaan met een roep om regionalisering.

Varoufakis bedrijft politiek in WdW Review. Is dat onafhankelijk?

In een blogdiscussie over de Griekse ex-minister Varoufakis wees King Billy in een reactie op het volgende: ‘Politieke getinte bijdragen van Varoufakis ingebed in emotionele sfeerverslagen, die samen met zijn vrouw de culturele organisatie Vital Space.org beheert welke als ‘Athens desk’ van het Witte de With Center for Contemporary Art in Rotterdam (sponsors Min. van OCW en SNS Reaal) fungeert. Geplaatst in WdW Review.’

Kunstinitiatieven zijn soms heerlijk naïef en eenzijdig. Ze hoeven in hun publicaties ook niet wetenschappelijk verantwoord of representatief te zijn. Alles kan gezegd. Maar ik vraag me af of Witte de With zich er bewust van was wie het met de internationale correspondent en neo-marxist Yanis Varoufakis precies in huis haalde. Dat hij zich ferm uitspreekt hoeft geen bezwaar te zijn. Maar wel dat hij politiek bedrijft onder het mom van maatschappijkritiek of anti-politiek. Varoufakis is iemand met een politieke agenda die anderen voor zich probeert te winnen. Moet een kunstinitiatief als Witte de With zich daartoe lenen? Het lijkt niet omdat het zich daardoor niet afzet tegen of kritisch uitlaat over de politiek, maar zich er tot onderdeel en vehikel van maakt.

Witte de With moet als culturele organisatie onafhankelijk en zonder dwang van de politiek kunnen opereren. En het biedt met een uitdagend tentoonstellingsprogramma doorgaans goede kwaliteit en exposities die zeer de moeite waard zijn. Laat dat in hemelsnaam zo blijven. Zoveel culturele vrijplaatsen zijn er niet in Nederland nu de musea zo angstvallig op veilig spelen. De pijn lijkt hem echter niet in het tentoonstellingsprogramma, maar in de publicatie, de WdW Review te zitten dat volgens het Jaarverslag 2014 46.081 euro per jaar kost.

De gemeente Rotterdam gaf over 2013 413.000 euro ondersteuning aan presentatie-instelling Witte de With dat een begroting van zo’n 1,5 miljoen euro heeft. De politiek moet verre van de kunst blijven, maar in het geval Varoufakis en WdW Review kan ik me voorstellen omdat zijn politiek niet verre van de kunst blijft dat fracties uit de Rotterdamse raad willen weten welke afspraken en garanties er precies gemaakt zijn over de onafhankelijkheid van het WdW Review. Het kan niet dat het partijpolitiek met andere middelen bedrijft.

Foto: Yanis Varoufakis, slot van ‘The Serpent’s Greek Lair’ in WdW Review november 2013. Zie hier voor overzicht bijdragen van Yanis Varoufakis vanuit het initiatief Vital Space voor WdW Review. 

Schijn van vrijheid met Tommy Wieringa en conferentie Cyberspace

Internetvrijheid. Is er een minder sexy onderwerp denkbaar dat weinigen aanspreekt? Evenals privacy. In de vijfde Kousbroeklezing meent Tommy Wieringa dat burgers zonder morren hun individuele vrijheid inleveren voor welvaart en veiligheid. Zodat er voor bedrijven en overheden geen beletsel bestaat om nog verder op te dringen. Ongenoemd laat Wieringa dat de ultieme consequentie de controlestaat is. Het 1984 van een mak gebeukte kudde burgers. Is er nog een ontsnappen mogelijk aan de almacht van bedrijven en overheden?

Wieringa: ‘Het is verleidelijk om de westerse geschiedenis voor te stellen als een lange, vaak gefrustreerde maar toch min of meer ononderbroken beweging in de richting van de grootst mogelijke individuele vrijheid, en het is beslist een opluchting dat we aan de onderdrukking van priesters en koningen ontkomen zijn, maar daarvoor in de plaats heeft zich de staat tot in de fijnste vertakkingen van ons bestaan genesteld. In de materiële wereld, waar je kinderen een paar dagen langer mee op vakantie wilt nemen of een schuurtje wilt bouwen, en in de digitale wereld, waar bijna al je bewegingen worden gevolgd en geïnterpreteerd.’

Bureaucratie disciplineert de burger die zich uitstrekt tot een opvoeding die handelen aanleert dat niet alleen in lijn is met de staat, maar zelfs met de zittende macht. Dat omvat de aanvaarding van politieke partijen, de concessies en eigendomsverhoudingen, een in 1815 ontstaan koningshuis dat zichzelf benoemde en op de troon plaatste en nu verafgood dient te worden, gevestigde religieuze organisaties die een streepje voor hebben en een politiek-culturele Leitkultur dat onderscheid oplegt tussen wat leidend en wat volgend is.

Het individu kan niet anders dan zorgen zo min mogelijk afhankelijk van staat en zittende macht te zijn. Meer zit er niet in. Financiële onafhankelijkheid, een kritische geest die tracht grijstinten in een duister landschap te blijven zien en vooral: benoemen of een onafhankelijke, licht-anarchistische houding die zich niet schaart achter vaandels, partijprogramma’s, leiders of het ergste van alles: bijzaken helpen staande te blijven onder de oprukkende controlestaat. Wat in Turkije sneller gaat dan in Nederland. Vrijheid, een snoezig onderwerp voor beschouwingen die in het reservaat van de weldenkende burgers de status quo mogen ondersteunen. Tommy Wieringa heeft er werkelijk behartenswaardige uitspraken over. Maar een lezing is geen realiteit.

Foto: Krijttekening op lei van Tacita Dean op Documenta (13) 2012 in voormalige kapel van een voormalig belastingkantoor in Kassel. Bergen gebaseerd op de omgeving van Kabul in Afghanistan. Eigen foto.

Schotse onafhankelijkheidsstreven toont dat Oekraïne kansen mist

De president van Catalonië Artur Mas zou in een referendum voor Schotse onafhankelijkheid ‘ja’ stemmen. Hij legt uit dat Catalonië een referendum door de Spaanse regering onthouden wordt. Mas meent dat als een meerderheid van de Schotten ‘ja’ stemt dat door de EU zal worden erkend en Schotland door onderhandelingen een plek in de EU krijgt. Juist vanwege de zorgvuldige procedure en voorbereiding.

Op een ander front meent de Oekraïense zender Ukraine Today dat gebruikers van sociale media die het Kremlin steunen in het streven naar onafhankelijkheid van de Schotten parallellen ziet met het streven naar onafhankelijkheid in Oekraïne. Maar eerder is het omgekeerde waar. Het Schotse referendum is volgens alle partijen wettelijk, goed georganiseerd, tijdig gepland (al in 2012), heeft maatschappelijke steun en is door overleg tussen vertegenwoordigers van het Schotse en het Britse parlement tot stand gekomen.

Niet door geweld, maar met overleg is het Schotse referendum tot stand gekomen. Dat is de enige juiste manier om te beslissen over onafhankelijkheid. Wellicht was dat begin 2014 in Oekraïne onmogelijk omdat evenals in Spanje de centrale macht uit angst zo’n referendum niet toe wilde staan. Maar het opdelen van een staat is ook niet niks en vraagt tijd en geduld. Bij een boedelscheiding wat de afscheiding van een regio is dienen complexe belangen uit elkaar geknoopt te worden. Dat vraagt rust, overleg en bezinning.

Degenen in Oekraïne die naar onafhankelijkheid streven, zoals op de Krim of de Donbass hadden hun oprechtheid getoond als ze evenals de Schotten of de Catalanen niet hun toevlucht tot haastige manipulatie van referenda of geweld hadden genomen. Ook nog eens met inroepen van hulp uit andere landen. Het onafhankelijksheidsstreven van de staat Azawad in Noord-Mali maakt duidelijk dat het omvormen van een stateloze staat tot een staat een traag proces is dat niet overhaast moet worden. Juist om de culturele bedding van onderop vorm te geven en volken tijd te geven om te wennen aan een idee van verzoening.

Jonas Staal en Moussa Ag Assarid over Azawad. De stateloze staat

Gisterenavond bezocht ik een debatavond op de ‘ambassade’ van Azawad in Utrecht. In kunstcentrum BAK. Een ambassade als onderdeel van een onderzoeksproject met de staat als culturele uiting en uitdrukking van het volk. Voordat het een concrete bureaucratische en zelfs militaire constructie wordt. Beeldend kunstenaar Jonas Staal zocht binnen zijn langlopend project over stateloze staten New World Summit samenwerking met de nu in Frankrijk wonende schrijver en vertegenwoordiger van het seculiere MNLA (Nationale Beweging ter Bevrijding van Azawad) Moussa Ag Assarid. Staal bezocht de regio in mei 2014 en deed er in NRC verslag van.

Azawad is het noordelijke deel van Mali dat in 2012 na een opstand door de MNLA tot staat werd uitgeroepen. Nog door geen enkel land erkend, hoewel er contacten zijn met de Franse missie en de VN-blauwhelmen in Mali. Vergemakkelijkt omdat MNLA en Fransen zich beide afzetten tegen de moslimterroristen van de lokale Al Qaida. Geleid door de Toeareg streeft de beweging voor de multi-etnische bevolkingsgroepen (ook: Songhai, Fula en Arabieren) geweldloos naar zelfbeschikking. Een referendum moet uitwijzen hoe reëel de steun voor onafhankelijkheid is. Omdat er  bodemschatten in de grond zitten kan Azawad economisch levensvatbaar zijn.

Moussa Ag Assarid kreeg kritische vragen over de representativiteit van de MNLA die hij in welluidend en goed navolgbaar Frans -vertaald in het Engels- beantwoordde. Nicolaas Vrijboer schetste op 25 juni 2014 min of meer gelijkluidende bezwaren in een stuk voor de Max van der Stoel Stichting. Ag Assarid weersprak dat de MNLA samenwerkte met moslimterroristen. Hij verklaarde de beeldvorming op drie manieren: 1) Strijders van de MNLA en de terroristen bevonden zich soms in hetzelfde gebied zonder militair samen te werken; 2) Een minderheid van de MNLA ziet militair optreden als hoofddoel; 3) De Malinese regering heeft er belang bij de MNLA in een kwaad daglicht te stellen. Op dit moment vinden er in Algiers onderhandelingen plaats tussen de diverse bevrijdingsbewegingen (ook: HCUA en MAA) en de Malinese regering. Een langlopend proces.

Volgens een toelichting van Staal bestaat de stateloze ‘in de vorm van taal, poëzie, muziek en literatuur, en door symbolen en beelden. Het is kunst die de geschiedenis van van een volk draagt, en daarmee de belofte van een nieuwe wereld.’ Debatdeelnemer en oorlogsjournalist Arnold Karskens gaf het MNLA het advies mee die symboliek te benadrukken en contact met de media te zoeken om juist dat over te brengen. Het debat eindigde met een humanistisch betoog van Ag Assarid dat volkeren zich met elkaar moeten verbinden zonder zich te laten beperken door staatsbelang dat vaak dat volksbelang in de weg zit. Jonas Staal sprak even vlammend en weersprak daarmee terloops het idee dat kunst en kunstenaars maatschappelijk niet relevant kunnen zijn. Of zich in de kunstpraktijk weg moeten laten stoppen en temmen in het vakje ‘politieke kunst’.

Wat te denken van het streven naar een autonome staat Azawad? Juist in de week dat het Britse establishment alles op alles zet om te verhinderen dat het Schotse volk voor autonomie kiest. Deze gebeurtenis is ook van invloed op Azawad en andere stateloze staten die zowel een vorm als legitimatie voor hun aspiraties zoeken. Ze leggen dat uit als het corrigeren van fouten die tijdens de periode van het kolonialisme zijn gemaakt. Hoe grijpen ze hun kans? Sympathiek in het streven van de MNLA is dat uitgaat van culturele uitingen van het volk en militair optreden niet voorop zet. Maar zelfbeschikkingsrecht van volkeren opent een doos van Pandora die tot verzwakking en fragmentatie van bestaande staten kan leiden. Zoals de Russische Federatie waar talloze etnische niet-Russische volkeren naar federalisering of autonomie streven. Het voorbeeld Azawad toont aan dat staatsvorming niet altijd zo vanzelfsprekend is als het lijkt en er ruimte voor correcties wordt gezocht.

Foto 1: Moussa Ag Assarid, ‘The Revolution is Without Frontiers’, met vlag van Azawad.

Foto 2: Azawad, zoals geclaimd door de MNLA.

Opmerking: De reader ‘The Art of Creating a State’ geeft meer bijzonderheden over het project van Jonas Staal. 

Putin is een terrorist, maar zal nooit bloeden. Lucky him!

Update 18 juli: Bewijzen stapelen zich op dat pro-Russische separatisten een Maleisisch vliegtuig neerschoten. Ze meenden dat het om een Oekraïens AN-62 transportvliegtuig ging en toonden zich euforisch over hun succes. Het werd door de Russische propaganda al gemeld. Met zo’n 173 Nederlandse doden. Totdat ze beseften wat de internationale reacties konden zijn. President Petro Porosjenko probeert de internationale gemeenschap voor de zoveelste keer op de Russische militaire inmenging in z’n land te wijzen. Ook daarvoor zijn overvloedige bewijzen. Maar de leiders van de EU en de lidstaten aarzelen, treuzelen en lijken een psychische blokkade te hebben om de confrontatie met president Putin aan te durven gaan. Nederland kan als land dat zwaar getroffen is door het terrorisme van de separatisten en de Russen het initiatief nemen. Rutte in de hoofdrol. Laat Putin kiezen: stoppen met het ondermijnen van Oekraïne of plaatsing op de terroristenlijst. 

Er gaan steeds meer stemmen op om de president van de Russische Federatie Vladimir Putin op een terroristenlijst te zetten. Volgens de Oekraïense premier Arseni Jatsenjoek exporteert Putin behalve olie en gas ook terrorisme naar zijn land. Er zijn steeds meer bewijzen dat Russische militairen in Oost-Oekraïne de onrust aanwakkeren en coördineren. Zo bestormden pro-Russische activisten een theater in Charkov waarvan ze dachten dat het het stadhuis was. Dit duidt er niet op dat de pro-Russische activisten uit de streek komen.

De Oekraïense geheime dienst SBU postte Engelstalige berichten die de betrokkenheid van het Russische leger in Oost-Oekraïne moeten aantonen. Zoals over de gezochte agent van de Russische militaire geheime dienst GRU Igor Strelkov van wie ook vermoed wordt dat-ie betrokken was bij de overname van militaire installaties op de Krim. Volgens de SBU leiden ‘speciale verkennings- en operatie-eenheden van het 45ste Detached Reconnaissance Regiment van de Russische Luchtlandingstroepen uit Moskou en militaire inlichtingendiensten uit het zuiden van Rusland de opstand’. Ontmaskering van Russische strijders is de meest doelmatige strategie om de onbeperkte oorlogsvoering te stoppen, denkt Patrick Tucker voor Defense One.

Voor de hand ligt dat de SBU voor het aanleveren van gevoelige satelliet-informatie en middelen samenwerkt met Westerse inlichtingendiensten. Dit is een beleidswijziging die de veranderde politieke  situatie kenmerkt. Want de Oekraïense geheime dienst werkte tot voor kort samen met de Russische geheime diensten. Dit geeft de SBU een voorsprong over de denk- en handelswijze van de Russen. De animositeit tussen de Oekraïense en Russische geheime dienst wordt versterkt door de dood van SBU-kapitein Henndiy Bilichenko die op 13 april tijdens een anti-terroristische actie bij Slovyansk door Russische paramilitairen werd gedood.

Op de grond hapert het Oekraïense leger. Slecht materiaal en slecht opgeleide manschappen, onvoldoende voorbereiding en instructies, en povere bevelvoering zorgden afgelopen dagen voor een publicitaire ramp. Trouwens ook al op de Krim. Robert van Voren roept Oekraïne op om op te staan en te vechten. Hij vraagt vooral om andere instructies. Volgens Alexander Mnatsakayan moeten de Oekraïners leren doden. Een leger kan in een conflictsituatie niet te beschaafd en te vriendelijk zijn. Maar de moderne oorlogsvoering is asynchroon en wordt niet alleen in de steden en dorpen van Oost-Oekraïne gevoerd. Er zijn vele fronten, zoals tussen de geheime diensten, in de media en in de economie door de isolering van Russische bedrijven en banken. Russische banken dreigen losgekoppeld te worden van het internationale betalingssysteem.

Is president Putin een terroristenleider? Ja, dat is-ie zonder twijfel, zoals president Bush dat was met z’n inmenging in Irak of president Obama dat is met z’n drone-programma in Azië. Of president Reagan was met het Iran-Contra-schandaal in de jaren ’80. De lijst van wereldleiders die terroristen waren is eindeloos. Maar ze hebben een gemeenschappelijk kenmerk. Ze worden namelijk nooit aangeklaagd en hoeven nooit terecht te staan. Ondanks een verdwaalde generaal Pinochet of Yitzhak Shamir. In de grote wereld zijn het de idealisten en klokkenluiders die moeten bloeden en komen criminele leiders als Putin of Obama weg met hun streken. Dus zet Putin gerust op een terroristenlijst waarop-ie thuishoort, het maakt toch geen enkel verschil.

Foto: Vladimir Putin. Credits: Alexei Nikolsky/RIA Novosti Kremlin, via Associated Press