‘Zeeuwsche koopevrouw‘, 1900. Prentbriefkaart B.5? van Lichtdrukkerij J.M. Schalekamp in Buiksloot. Collectie: The New York Public Library.
Daar sta je dan zo’n goeie 100 jaar later in de Digitale Collectie van The New York Public Library. Op een prentbriefkaart van Lichtdrukkerij J.M. Schalekamp in Buiksloot. In de B-serie met klederdrachten. Zie ook hier.
Waarom de openbare bibliotheek van New York in de beschrijving de titel ‘Zeeuwsche koopvrouw‘ verandert in ‘Zeeuwse koopevrouw‘ is een raadsel. Dat staat er niet. Het Nederlands kent het beroep ‘koopevrouw’ niet.
De beschrijvers van de onderste prentbriefkaart van dezelfde B-serie van Schalekamp geven als datering 1907-1914. Een tijdperk mooi afgesloten door de Eerste Wereldoorlog. Er is wat voor de zeggen om de datum ‘1900’ van de bibliotheek van New York zo’n 10 jaar later te dateren.
De afbeelding van de ‘Zeeuwsche koopvrouw‘ lijkt op de achterkant van een schilderij waar gegevens van eigenaar of bruikleengever staan verzameld. Het geeft de kaart een zeker patina. Maar het roept ook de vraag op waarom de verzamelaar zo slordig is omgegaan met dit verzamelobject door erop te stempelen en potloodteksten op te schrijven. Mogelijk gaat het om een reproductie die opgevat werd als fiche.
Laten we de ‘Zeeuwse koopvrouw‘ en haar twee manden met waren maar op haar blauwe ogen geloven. Haar cyaanblauwe ogen die guitig de wereld inkijken.
Creator: Schalekamp, Johann Marius (Dutch publisher and photographic studio, 1870-1939); Date: ca. 1907-1914 (publication date); Image: 2018; Material: cardstock; paper; Measurements: 9 x 14 cm (3.54 x 5.51 inches) approximately.[Prentbriefkaart B.96].
In de media worden van kunstwerken in de openbare ruimte vaak niet de naam en de maker genoemd. Laatst gebeurde dat nog met de ruime aandacht voor het Nationaal Holocaust Museum in Amsterdam waar in de schooltuin een kunstwerk staat. Een ladder met een kader. Van Gabriel Lester. Zijn naam haalde de meeste media niet.
Hoe komt het dat naam van kunstwerk en kunstenaar in de media spaarzaam worden genoemd?
Neem bovenstaande persfoto uit vermoedelijk 1984 van een sculptuur in de binnentuin van het voormalig Stadskantoor van Naarden. Omstanders geven de indruk dat ze welwillend vuur zien branden.
Foto van de binnentuin uit vermoedelijk 2017 in rapport Gemeentehuis Muiden en Stadskantoor Naarden over Herontwikkeling Stadskantoor Naarden. .
Schermafbeelding van deel artikel ‘Kunstwerk uit tuin stadskantoor straalt nu op rotonde Keverdijk‘ in Naarden, 2020. Naam en maker van de sculptuur worden niet genoemd. Credits foto: Bob Awick.
De sculptuur verhuisde in 2020 naar de rotonde Meerstraat, Keverdijk, Visserlaan in Naarden. Een muurschildering van Eppo Doeve die in het stadskantoor aanwezig was werd gespaard.
De naam van de maker van de sculptuur wordt in de informatie van Gooise Meren niet genoemd. Noch op Wikipedia.
Noch in de database ‘Kunst in de openbare ruimte‘ van de RCE. Het zegt: ‘Er is in Nederland geen totaaloverzicht van kunst in de openbare ruimte. We weten dus niet precies hoeveel kunstwerken er zijn, wat de cultuurhistorische waarde daarvan is en in welke conditie het zich bevindt.’
Zo geraken kunstwerken in de openbare ruimte verweesd als ze dat al niet vanaf het begin zijn. Verbannen naar een rotonde. Of erger. En of ‘sculptuur’ de echte naam van het kunstwerk is valt te bezien. Het is lastig om er geen conclusies over de kille bejegening van kunst in de openbare ruimte door openbaar bestuur, media en publiek uit af te leiden.
PS. Het beeld is Open Kubus (1984) van Yvonne Kracht. Met dank aan Tine van de Weyer.
Wie vanuit Europa naar de uitspraken van Trump luistert valt van de ene in de andere verbazing. Hij zegt precies wat hij gaat doen als hij in november 2024 tot president verkozen wordt. Namelijk zich gedragen als een dictator en de rechtsstaat en democratie opzijzetten.
Historicus Michael Beschloss zegt dat zo iemand als Trump in de hele Amerikaanse geschiedenis nog nooit is voorgekomen. Gelukkig zegt Trump openlijk wat hij zal gaan doen, maar ongelukkig lijken vele kiezers dat best te vinden. Of ze beseffen niet dat Trump een einde wil maken aan de Amerikaanse republiek of ze zijn daar willens en wetens voorstander van.
Het is een race tegen de klok. Houdt Trump de schijn op tot november? Hoe snel treden de verschijnselen van dementie waar Trump aan lijdt en die resulteren in bizarre uitspraken naar buiten? Hoe snel wordt Trumps zakenimperium ontmanteld en het beeld van de succesvolle zakenman doorgeprikt? Hoe snel wordt Trump in een van de rechtszaken veroordeeld waardoor volgens onderzoek vele Republikeinse kiezers afstand van hem nemen?
Het valt moeilijk te zeggen hoe Trumps campagne de volgende acht maanden verloopt. Zijn basis steunt hem door dik en dun. Maar de steun van gematigde Republikeinen, en dan vooral vrouwen in de buitenwijken, en onafhankelijke kiezers is niet zeker. Trump doet ook geen enkele moeite om de kiezers terug te winnen die op Nikki Haley stemden.
Hoe dan ook zien we in de VS op dit moment iets bevreemdend. Namelijk een presidentskandidaat die openlijk zegt dat hij de rechtsstaat en de democratie wil afschaffen en op de eerste dag dat hij in functie is een dictatuur vestigt. De media signaleren dat tot nu toe onvoldoende en doen te lacherig en afwachtend over Trumps plannen om een dictatuur te vestigen.
Schermafbeelding van ANP-artikel ‘Zo’n 200 mensen voeren actie in Den Haag tegen kabinet met PVV‘ in het Voorburgs Dagblad, 17 maart 2024.
Zo’n 200 mensen demonstreerden tegen een kabinet met de PVV. Zo’n demonstratie is prima. Het is ook goed dat aan de framing in de gevestigde media dat een kabinet met de PVV centrum-rechts zou zijn wordt voorbijgegaan. Maar om het extreem-rechts te noemen is weer een stapje te veel omdat dit het gebruik van geweld suggereert. Radicaal-rechts dekt de lading beter.
De demonstratie ‘Geef Haat Geen Macht!’ symboliseert overdrijving, beperking en gebrek aan nuancering.
Uit berichtgeving van organisator Platform Stop Racisme & Fascisme blijkt dat op de demonstratie onder andere sprekers van FNV, Extinction Rebellion, MiGreat en de Haagse Stadspartij hun woordje deden.
Tot zover niets bijzonders aan de hand. Hoewel 200 deelnemers aan een demonstratie die door zo’n 50 organisaties wordt ondersteund opvallend weinig is. Er lijkt iets mis te zijn met de organisatie en publiciteit van het Platform. Of is er een andere reden voor de gebrekkige deelname?
Een reden voor de lage opkomst kan afgeleid worden uit het brede uitgangspunt van het Platform. Dat zegt: ‘Samen staan we op tegen racisme, antisemitisme, moslimhaat, lhbti+-haat en komen op voor iedereen die bedreigd wordt door extreemrechtse politiek‘.
Dat is veel. De opzet van de demonstratie was wijdlopig en wilde teveel tegelijk. Zodat het weinig bereikte en het Platform zichzelf in de weg zat. Het Platform is een links-radicale bureaucratische poldervariant waar kwantiteit boven kwaliteit gaat met als gevolg dat het geen focus heeft. Maar: less is more omdat het duidelijkheid geeft. Het is de vraag of duidelijkheid wordt beoogd.
Foto van demonstratie ”Geef Haat Geen Macht!’ op 17 maart 2024 in Den Haag. Via Bob van Keulen op X.
Wie de foto ziet begrijpt waarom de demonstratie een flop werd. Wat hebben Palestijnse vlagen en sjaals te maken met een afwijzing van kabinetsdeelname van Wilders en de PVV? Wat heeft het opkomen voor LHBT+ rechten met Wilders en de PVV te maken? Links-radicale discussiepunten leiden af van het beoogde doel van de demonstratie: de deelname van de PVV aan een kabinet.
De demonstratie lijkt eerder een krachtmeting tussen participerende en ondersteunende organisaties die elkaar de loef proberen af te steken om de beeldvorming te domineren.
Wie tegen Wilders demonstreert moet zich beperken om tegen Wilders en de PVV te demonstreren. Dat geeft een krachtig signaal waar velen die niet tot links of radicaal-links behoren zich ook mee kunnen identificeren. Zodat de opkomst een succes kan worden zoals de demonstraties in Duitsland tegen de AfD leren die een simpele boodschap hebben. Namelijk de AfD uit het openbaar bestuur houden.
Het is onduidelijk waar het het Platform om te doen is bij zo’n demonstratie. Wil het werkelijk Wilders de pas afsnijden naar een kabinet of wil het zichzelf profileren? In het eerste geval had het zich compleet anders moeten opstellen en andere partners moeten zoeken, zoals GroenLinks/PvdA, Volt en D66.
Met brede en daarom krachteloze uitgangspunten die alle kanten uitwaaieren wordt het in Nederland nooit iets met het protest om de PVV uit het kabinet te houden.
Deze demonstraties van het Platform werken zelfs averechts omdat links-radicale organisaties die claimen ‘eigenaar‘ te zijn van dit onderwerp en dat niet goed uitvoeren tot een patstelling leidt omdat het niet-linkse organisaties de gelegenheid biedt het er bij te laten zitten. Zo kachelt Nederland naar een kabinet met de PVV zonder dat tegenstanders die er wel degelijk zijn gemobiliseerd worden en massaal de straat opgaan.
Schermafbeelding van post van Manuela Klerkx van 25 februari 2024 op Instagram.
Kunst is een verdienmodel. En kunstenaars zijn soms een halffabricaat om winst te maken. Kijk naar de organisatie van de EuropArtFair. Over de rug van kunstenaars organiseert de Stichting Kunstweek van Raoul Locht kunstbeurzen om kunstenaars hoge instaptoeslagen te vragen en zo winst te maken. Zie mijn commentaar van juli 2022. Of exposities in de buitenmarge van de Biënnale van Venetië met kunstenaars die duizenden euro’s voor wat vierkante meters betalen.
Over commerciële kunstbeurzen kan men nog zeggen dat ze zijn wat ze zijn. Hoewel ze dat met veel marketing proberen te verhullen. Wie er als kunstenaar instapt kan echter weten wat de uitgangspunten zijn.
Schermafbeelding van deel artikel ‘[re]Discoveries in Amsterdam’ op uitzinnig.nl, datum onbekend.
Dat was anders bij de recente kunstbeurs [re]Discoveries die op 9 en 10 maart 2024 plaatsvond in Loods 6 in Amsterdam. Een commerciële ruimte die men kan huren. Het werd georganiseerd door Manuela Klerkx die coach van de professionele en niet-professionele exposanten is. Of was. Want kunstenaars die gecoacht worden door de organisator zijn afhankelijk van de coach. Als daar vervolgens commerciële tarieven om deel te kunnen nemen en een percentage bij verkoop bijkomen, dan wordt het een verdienmodel dat een ethische grens overgaat.
In de media is geen enkel kritisch geluid terug te vinden over het uitgangspunt van [re]Discoveries en de afhankelijkheid van de deelnemers van coach Manuela Klerkx.
Het is nog merkwaardiger. De media-aandacht was positief. Deze kunstbeurs wist het tot de uitzending van 7 maart 2024 van Met het Oog op Morgen te schoppen (na 50’10”). Bij de introductie van de presentatrice gaat het gelijk al fout als ze zegt: ‘In Amsterdam opent morgen een kunstbeurs die draait om kunst van mensen die pas op latere leeftijd kunst zijn gaan maken. Mensen die al een hele carrière achter de rug hadden en het roer omgooiden‘.
Dat kan de redactie niet anders dan door organisatrice/coach Manuela Klerkx ingefluisterd zijn. Maar niet alle deelnemers voldoen aan dit profiel. Sommige deelnemers hebben een lange carrière als professionele kunstenaars zonder overgestapt te zijn vanuit een ander beroep. Ze worden in de marketing van Klerkx zoals die doordringt tot Het Oog genadeloos in een frame gewrongen dat haar als coach uitkomt.
Dit is des te schrijnender omdat de publieke omroep karig aandacht besteedt aan beeldende kunst vanwege de kunst. Als het gebeurt, dan gaat het niet om de kunst, maar om een bijzaak. Zoals in dit geval mensen die vanwege een crisis als hobbyist in de kunsten verzeild zijn geraakt. In het item van Het Oog wordt Manuela Klerkx niet genoemd, het uitgangspunt van[re]Discoveries niet toegelicht en wordt evenmin gezegd dat Klerkx coach van de exposanten is en daar dubbel geld aan verdient.
Wat is er in hemelsnaam aan de hand met de Duitse Ampel-coalitie van rood (SPD), geel (FDP) en groen (Groenen)? Het hapert op vele fronten. Maar vooral, het komt er niet uit betreffende de steun aan Oekraïne.
Levering van de Duits-Zweedse Taurus-kruisraket is symbool van een verdeelde coalitie en een aarzelende kanselier geworden. Dat speelt al in de Duitse binnenlandse politiek sinds mei 2023. Kanselier Olaf Scholz (SPD) wil Taurus niet leveren aan Oekraïne omdat er dan Duitse manschappen in Oekraïne gedetacheerd zou moeten worden, aldus Scholz.
Opponenten noemen dat argument onwaarachtig. Ook de Zuid-Koreaanse en Spaanse krijgsmacht hebben Taurus-kruisraketten zonder dat die door Duitsers bediend worden. De Oekraïense krijgsmacht heeft de afgelopen twee jaar bewezen dat het snel allerlei westerse wapensystemen onder de knie krijgt en op het slagveld inzet.
Als Duitsland in mei 2023 Oekraïne de levering had toegezegd en Oekraïeners had opgeleid om de Taurus te bedienen dan waren de kruisraketten nu al inzetbaar geweest met uitsluitend Oekraïense ondersteuning op het slagveld.
Kanselier Scholz verschuilt zich achter dit argument. Trouwens in het befaamde door de Russen afgeluisterde en gepubliceerde telefoongesprek zeiden hoge Duitse opperofficieren van de Luftwaffe dat de Britse en Franse krijgsmacht in Oekraïne hun kruisraketten met manschappen op de grond ondersteunen. Dat gaf Scholz dekking voor zijn argument om de Taurus niet te leveren aan Oekraïne.
Opponenten bij vooral CDU/CSU en Groenen verdenken Scholz ervan dat hij die ondersteuning op de grond als een schijnargument gebruikt om de werkelijke reden om de Taurus niet te leveren niet te hoeven geven. Het is onduidelijk wat die werkelijke reden is. Is dat wellicht een verkeerd verwerkt, misplaatst schuldgevoel dat de oorsprong vindt in de Tweede Wereldoorlog? Of is Scholz bang voor zijn linkerflank?
Hoe dan ook maakt kanselier Scholz een onzekere indruk. Hij verliest in binnen- en buitenland aan vertrouwen. Vooral bij zijn partners Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk die hij ook nog eens onnodig te kijk zette met het uitgelekte telefoongesprek.
Het werd er op donderdag 14 maart 2024 absurd op toen SPD-fractieleider Rolf Mützenich in de Bundestag pleitte voor bevriezing van de levering van wapens aan Oekraïne. Vanwege zijn pro-Russische opstelling wordt Mützenich een Putinversteher genoemd, wat hij overigens ontkent. Hij behoort tot de linkerflank van de SPD.
Bevriezing van wapenleveranties aan Oekraïne is echter in strijd met het beleid van de Ampel-coalitie om Oekraïne zolang van wapens te voorzien dat het zelfs de Krim bevrijden kan van de Russen. Heeft Mützenich zijn toespraak afgestemd met kanselier Scholz? Als dat zo is, dan gaat Scholz tegen zijn eigen kabinetsbeleid in. Als dat niet zo is, dan gaat Mützenich bewust tegen het kabinetsbeleid in en heeft Scholz zijn fractieleider niet onder controle.
In de coalitie staan vooral de Groenen en de sociaal-democratische SPD lijnrecht tegenover elkaar. In de Bundestag is het de christen-democratische CDU-CSU die kanselier Olaf Scholz (SPD) hard aanvalt op zijn in hun ogen slap Rusland-beleid dat de urgentie mist die nodig is om de Russische agressie te counteren.
De Ampel-coalitie vertoont het gedrag van een verkeerd afgesteld verkeerslicht dat op hol dreigt te slaan en tot ongelukken gaat leiden.
PVV-leider Geert Wilders mag een goed politicus zijn, maar hij is een beroerde kenner van het staatsrecht en een slechte rapporteur van wat er in de formatie aan de orde is.
Wilders zit ernaast dat het ondemocratisch is dat de leider van de grootste partij per definitie premier wordt. Dat is onjuist. Het gaat erom dat een kabinet steunt op een kamermeerderheid. Daar hoeft de grootste partij geen deel van te zijn.
Wilders verwijst selectief naar 1912 (of 1913) toen de partijloze Pieter Cort van der Linden premier werd van een extraparlementair kabinet. Maar hij vergeet omdat het hem niet uitkomt 1977 toen de PvdA met 53 zetels de grootste partij werd, maar premierskandidaat Joop den Uyl toch geen premier werd vanwege een bondje tussen het CDA en de VVD. Dat was balen voor de PvdA, maar volstrekt democratisch.
Het mag niet verwonderen dat Wilders niet weet hoe het hoort in een democratie. Hij toont zich in het interview rancuneus tegenover NSC, zonder die partij met name te noemen. Wilders suggereert dat Pieter Omtzigt hem het premierschap heeft ontstolen. Dat is een aantijging die staatsrechtelijk onjuist is.
Omtzigt op zijn beurt beweert dat hij een minderheidskabinet PVV-VVD-BBB met Wilders als premier had willen gedogen. Dat roept de vraag op waarom de drie partijen per se NSC aan boord willen hebben. De VVD zit in de positie om zich niet in de kaart te laten kijken, maar vanaf het begin van de onderhandelingen is onduidelijk geweest of de VVD Wilders als premier kan accepteren.
Dat belooft nog wat voor de komende formatiegesprekken over de inhoud. Wilders blijft Omtzigt van alles verwijten en De Telegraaf is als waterdrager voor het ultra-rechtse geluid maar al te bereid om dat in de publiciteit te brengen. Wat steeds weer zorgt voor een slecht humeur bij de partijen.
Wilders lijkt tegen zijn grenzen aangelopen te zijn. Dat is het gevolg van zijn radicalisering over migratie en de islam die de PVV weliswaar een verkiezingswinst heeft opgeleverd, maar die partij tegelijk niet salonfähig voor andere partijen heeft gemaakt. Wilders plukt de vruchten van zijn radicalisering.
Het is zelfs de vraag dat als er een ultra-rechts kabinet met de PVV komt, die partij een geschikte kandidaat heeft voor het premierschap. Zodat Wilders niet een, maar twee keer nat gaat. Hij weet de winst niet te verzilveren en zoekt vanwege gebrekkig zelfinzicht de schuld daarvoor niet bij zichzelf.
Schermafbeelding van deel artikel ‘Tom de Wal snoeihard door de mangel bij Vandaag Inside; Johan Derksen doet opvallende oproep‘ op Cvandaag, 12 maart 2024.
Het is opmerkelijk dat het rechts-populistische praatprogramma Vandaag Inside en de christelijke website Cvandaag op een lijn zitten. Of liever gezegd dat Cvandaag positief spreekt over een item van Vandaag Inside. Wat is hier aan de hand om de uitersten elkaar te laten vinden?
Het gaat over Tom de Wal van het Frontrunners Ministries. Een kritisch artikel in het AD (achter betaalmuur) van 9 maart 2024 heeft veel aandacht getrokken en Tom de Wal in het centrum van de publieke opinie geplaatst. Eindelijk is het reilen en zeilen van De Wal doorgedrongen tot de gevestigde media. Laat, maar niet te laat om de nieren van De Wal te proeven.
Aanleiding voor de aandacht is onder meer het omstreden plan tot de bouw van een gebeds- en evenementencentrum ter waarde van 12 miljoen in Dussen in de gemeente Altena (NW Brabant) met een capaciteit van 1775 gasten. Vandaag Inside reageerde op de berichtgeving van het AD.
De Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) schrijft in een artikel van 11 maart 2024 over Tom de Wal en zijn organisatie:
Frontrunners kwalificeert zich als een ‘nieuwe religieuze stroming’. De Frontrunners-acts tonen echter weinig respect voor geloof, kwakzalverij is een betere kwalificatie van de nepgenezingen; bedrog zou ook een kwalificatie kunnen zijn. Het verdienmodel van Frontrunners-eigenaar Tom de Wal, donateurs en giften, lijkt op dat van Jomanda, die bijna dertig jaar geleden in de Evenementenhal in Tiel wekelijks druk bezochte healing-bijeenkomsten organiseerde. Haar show van indertijd vertoont gelijkenis met de ‘genezings’-bijeenkomsten van Frontrunners-baas Tom de Wal nu.
VtdK-Bestuurslid Michiel Hengeveld zegt: ‘Maar in deze situatie gaat het om wanhopige mensen die makkelijke slachtoffers zijn en iedere religieuze idioot kan roepen wat hij wil‘. Hij meent dat de wetgeving over wie wel en geen medische adviezen mag geven strenger moet worden.
Opmerkelijk is dat Cvandaag instemt met de kritiek op De Wal, zijn megalomane plannen en het bedrog van de zogenaamde gebedsgenezing. Maar het is begrijpelijk. In het commentaar ‘Tom de Wal kiest met Frontrunners Kingdom Business School voor de kracht van de hemel in zijn eigen portemonnee‘ uit 2021 schreef ik het volgende:
De tragiek en relatieve dekking voor De Wal en zijn organisatie is dat dit bedrog niet principieel afwijkt van wat gevestigde godsdiensten doen die eveneens proberen de aan hen toevertrouwde gelovigen te overreden om geld te schenken. Bijvoorbeeld door 1% van het nettoloon te vragen. De Wal gaat met de Frontrunners Kingdom Business School echter in een hogere versnelling van afzetterij omdat het zo openlijk gebeurt. Men kan wachten op het antwoord uit protestante kringen die krokodillentranen huilen die zeggen dat hierdoor de godsdienst onaanvaardbaar beschadigd wordt.
Tom de Wal heeft ook medestanders in othodox-protestante hoek. Dat tekent de tweedeling in christelijke kring door het handelen van De Wal. Een scheiding der geesten. Het evangelische Revive van Dick van den Bos neemt het voor De Wal op en verwijt in een artikel van 11 maart 2024 het AD een obsessie te hebben met De Wal en het Frontrunners Ministries. Revive neemt het ook in meerdere artikelen op voor gebedsgenezer Jelthe Kloens op wie de Vereniging tegen de Kwakzalverij in genoemd artikel van 11 maart 2024 kritisch is.
Maar het is framing van Revive om het AD een obsessie te verwijten. Dat is stemmingmakerij. Er lijkt door Tom de Wal niet zozeer een richtingenstrijd tussen AD/Vandaag Inside en christelijke media ontstaan te zijn, maar tussen de christelijke media onderling. Revive neemt het vanuit eigen evangelisch gedachtegoed op voor Tom de Wal en ander gebedsgenezers en Cvandaag sluit zich aan bij de kritiek van Vandaag Inside op Tom de Wal.
Cvandaag ziet wat De Wal doet als dwaalleer die haaks staat op het traditionele christendom. Op de FB-pagina van Revive bij een stuk hoe de gebedsgenezing is doorgedrongen tot Vandaag Insidereageert ene Mario-Ange Kinscher-Veltrop: ‘Afschuwelijk vind ik het. Slechte reclame. Het wordt eigenlijk belachelijk gemaakt hoe debielig daar gedaan wordt. Gaat toch geen mens meer in de Here geloven zo, die poppenkast.‘ De Wals handelen leidt tot een tweedeling in protestante kring.
Het laatste woord is aan Vandaag Inside zoals verwoord door Cvandaag. Johan Derksen van Vandaag Inside zegt over de bijeenkomsten van Tom de Wal: ‘Mensen vallen flauw, mensen liggen te gillen én mensen storten geld, want het is echt business. Een snotneus van dertig jaar! Het is echt verschrikkelijk. Alle pastoors en dominees zijn tegen en de hele medische wereld waarschuwt ervoor‘.
Hoe dan is Tom de Wal definitief doorgedrongen tot de gevestigde media. Nu de politiek nog.
Schermafbeelding van deel opinie-artikel ‘Nederland gaat slaapwandelend een nieuwe wereldoorlog in’ van Ewald Engelen en Martijntje Smits in NRC, 6 maart 2024.
Hoeveel onjuistheden mag een opinie-artikel hebben om nog geloofwaardig te zijn? Ewald Engelen en Martijntje Smits deden op 6 maart 2024 een geslaagde poging om zichzelf ongeloofwaardig te maken. Ze vinden dat er te weinig wordt gekeken naar een staakt-het-vuren met de Russische Federatie.
Maar Vladimir Poetin wil niet onderhandelen. Niet alleen vanwege de situatie op het Oekraïense slagveld, maar omdat een oorlogseconomie zijn manier is om een vaste grip op de Russische Federatie te houden. Tevens is de oorlog een afleiding voor alles wat Poetin niet realiseert: welvaart, persvrijheid, goede infrastructuur buiten de grote steden en rechtsstaat. Dus Poetin heeft geen enkel belang bij een staakt-het-vuren.
De auteurs hebben gelijk dat er een patstelling is ontstaan. De westerse wapenhulp aan Oekraïne was telkens te weinig en kwam te laat en hield in dat Oekraïne niet zou verliezen. Maar winnen, ho maar. Het Westen komt geleidelijk tot het inzicht dat er meer wapenhulp moet komen om Oekraïne te laten winnen. Dat is nog niet geprobeerd. Dus de patstelling bestaat, maar hoeft niet blijvend te zijn. Hun opmerking ‘domweg hetzelfde te blijven doen‘ is onjuist.
De auteurs vragen zich af of winnen van een kernmacht mogelijk is. Op dit moment is de inzet van Russische kernwapens in Oekraïne niet reëel. Door de Chinese druk op Poetin, door de strijdende partijen die dicht bij elkaar vechten, door het feit dat het grondgebied van de Russische Federatie niet bedreigd wordt en door de globalisering die economieën met elkaar verbindt. China heeft Poetin op het hart gebonden geen kernwapens in Oekraïne in te zetten. Poetins dreigementen om kernwapens in te zetten zijn loos en niet meer dan retoriek. Opinieleiders zouden er verstandig aan doen niet aan die misleiding mee te doen.
Dan komt het dieptepunt van het opinie-artikel als de auteurs verwijzen naar ‘De Amerikaanse veiligheidsexpert Benjamin Abelow‘. Abelow is geen vaste waarde. Op zijn website verwijst hij naar de rechtse complotdenker Robert F. Kennedy jr. als ‘progressive‘. Beide auteurs lenen veel van Abelows gedachten.
Volgens Abelow is niet de Russische Federatie de oorlog begonnen, maar hebben VS en NAVO de oorlog naar Oekraïne gebracht. Abelow volgt de talking points van het Kremlin en de auteurs volgen wat Abelow zegt. Ze draaien oorzaak en gevolg om en gaan voorbij aan Poetins ambities en zijn voornemen om Oekraïne van de kaart te vegen omdat het geen bestaansrecht heeft. Vraag aan de auteurs is of ze handelen vanuit naïviteit of kwaadwillendheid.
Met de frase ‘In weerwil van eerdere toezeggingen heeft het Westen de eigen invloedssfeer steeds verder richting de Russische grens verlegd‘ bewegen de auteurs zich op glad ijs. Het is onjuist wat ze beweren. Die toezeggingen zijn nooit in een verdrag vastgelegd en hebben nooit bestaan. De laatste Sovjet-leider Gorbachov heeft later meermalen gezegd dat de Sovjet-Unie rond 1990 helemaal de macht niet meer had om van het Westen te eisen dat de Navo zich niet uitbreidde. Er werden wel officiële afspraken over de toenmalige DDR gemaakt.
De auteurs beweren dat wie niet meegaat in die verkeerde weergave van het recente verleden wordt weggezet als Poetinversteher of ‘op zijn best als hedendaagse Chamberlain‘. Daarin hebben ze gelijk. Wie een verkeerde lezing van de geschiedenis volgt verdraait bewust de waarheid. De auteurs proberen dat slim te weerleggen, maar kunnen er desalniettemin niet aan ontkomen dat ze in het kamp van de Poetinversteher zijn terechtgekomen.
Het gaat er namelijk niet om dat het verketteren van dissidente opinies leidt tot een gevaarlijke versmalling van het publieke, democratische debat. Het gaat erom dat die zogenaamde dissidente opinies een bewuste misleiding zijn. Daar doen beide auteurs gretig aan mee. Het wordt er potsierlijk op als ze zich een slachtofferrol aanmeten. Wat worden ze slecht gehoord met hun opinie-artikel dat in NRC geplaatst wordt. Meerdere perspectieven zijn goed, maar niet als die niet uitgaan van de feiten.
De volgende vraag die de auteurs stellen is interessant: ‘Hoe valt te verklaren dat de vele pacifistische organisaties en initiatieven die Nederland van oudsher kent niet of nauwelijks tot het publieke debat doordringen terwijl ze net als vroeger welig tieren?‘
Het valt te bezien of die bewering klopt. Ze menen dat vertegenwoordigers van de Nederlandse krijgsmacht ‘kritiekloos‘ hun verhaal kunnen doen in de media. Andere stemmen zouden geweerd worden. Aan het feit dat die stemmen niet krachtig genoeg zijn of geen geloofwaardig antwoord geven op de vraag hoe de oorlog onder het mom van een staakt-het-vuren beëindigd kan worden zonder een overgave van Oekraïne gaan ze voorbij.
De suggestie dat andere stemmen geweerd worden, klopt overigens niet. Jolle Demmers die op de lijn van de auteurs zit is lid van de commissie Vrede en Veiligheid van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV), en van de Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) van de Nederlandse Defensie Academie.
Zo rijgt het opinie-artikel onjuistheden, onwaarheden en illusies aan elkaar. De conclusie viel te verwachten: ‘Er moet een krachtige internationale diplomatieke druk worden uitgeoefend op Rusland om het vuren te staken en om de tafel te gaan zitten.‘ Dat is sinds 2014 meermalen geprobeerd. Maar de Russische Federatie heeft politieke en economische dekking van China, India, Noord-Korea en andere niet-westerse landen. Alternatieven voor wapengeweld bestaan niet. Oorlogseconomie Russische Federatie dat steeds meer dictatoriale trekken vertoont heeft daar geen belang bij.
Beide auteurs kunnen er trots op zijn dat ze zich in hetzelfde kamp bevinden als Geert Wilders en Thierry Baudet die in de kern hetzelfde beweren als Engelen en Smits. Alleen lijken de twee ultra-rechts politici daar ondubbelzinnig voor uit te komen. Ze hebben daar geen drogredenen over vrede en staakt-het-vuren voor nodig. Ze kiezen eerlijk partij voor Poetin en tegen Oekraïne. Uit eerlijkheid zouden Engelen en Smits zonder alle schijnbewegingen kleur moeten bekennen als Wilders en Baudet.
In gesprek met de Italiaans-Zwitserse publieke omroep RSI praat de Rooms-Katholieke paus Franciscus over ‘de moed van de witte vlag’ ofwel ‘de moed van de overgave’ als hij het over Oekraïne heeft. Dat land zou volgens deze paus de moed moeten vinden om te onderhandelen.
De paus houdt er een merkwaardige argumentatie op na. Niet een land dat zich verzet tegen de agressie van een binnenvallend buurland ziet hij als sterk, maar een land dat zich overgeeft. Vanuit Oekraïense hoek worden vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog gemaakt. Had Engeland zich in 1940 over moeten geven aan Hitler omdat het slecht ging? Onduidelijk is waar de inschatting van Franciscus op gebaseerd is dat Oekraïne verslagen is. De oorlog verkeert in een patstelling.
In het interview met RSI zegt Franciscus (vertaald):
Maar ik geloof dat degenen die de situatie zien, degenen die aan de mensen denken, degenen die de moed hebben om de witte vlag te hijsen en te onderhandelen sterker zijn. En vandaag de dag kan hierover worden onderhandeld met de hulp van internationale machten. Het woord onderhandelen is een moedig woord. Als je ziet dat je verslagen bent, dat het niet goed gaat, moet je de moed hebben om te onderhandelen. Je schaamt je, maar met hoeveel doden zal het eindigen? Onderhandel op tijd, zoek een land dat als bemiddelaar kan optreden.
Er is veel kritiek op Donald Trump (77) en president Joe Biden (81) vanwege hun hoge leeftijd. Ze zouden niet meer geschikt zijn om het presidentschap van de VS uit te oefenen. Biden is fysiek en Trump geestelijk zwak. Er zijn steeds meer tekenen die erop wijzen dat Trump lijdt aan dementie.
Paus Franciscus is met 87 jaar nog zes jaar ouder dan president Biden. Het is merkwaardig dat er geen kritiek is op de hoge leeftijd van Franciscus. Is hij nog wel geschikt voor zijn functie? Zijn voorganger Joseph Ratzinger trad in 2013 als paus terug op 85-jarige leeftijd.
Franciscus is naast geestelijk leider ook staatshoofd van Vaticaanstad. Is hij nog wel goed bij zinnen en heeft hij nog wel voeling met de realiteit en de actuele politiek? Weet hij wat internationale verdragen over territoriale integriteit en soevereiniteit van landen zeggen? Zijn benadering van Oekraïne dat volgens hem voor de Russische agressie de witte vlag moet hijsen lijkt op de abstracte benadering van de Jezuïet die hij is.
Omdat hij ermee verdeeldheid zaait is het triest wat Franciscus zegt. Hij begrijpt blijkbaar niet de volledige strekking van zijn woorden én waar velen voor waarschuwen. Zijn wereldbeeld gaat uit van het goede en miskent het kwade. Het recente verleden heeft namelijk uitgewezen dat er niet met het Kremlin van Poetin te onderhandelen valt omdat het zich niet aan afspraken houdt. Daarnaast heeft Poetin meermalen gezegd dat hij Oekraïne van de kaart wil vegen.
Spreekt Franciscus in het interview met RSI uit de losse pols en is hij overvallen door de vraag van de interviewer of heeft hij zijn uitspraak afgestemd met zijn staf? Hij zou als staatshoofd moeten beseffen dat als hij pleit voor het hijsen van de witte vlag door Oekraïne hij daarmee de agressor in de kaart speelt. Zijn uitweiding over vrede en onderhandelen klinkt wereldvreemd, vooral omdat Franciscus niets zegt over de agressor Russische Federatie.
George Knight 