Trump wil geen nieuwe moslims. Herhaalt de geschiedenis zich?

Donald Trump wordt door zijn uitspraken steeds meer in verband gebracht met het fascisme van de jaren ’20, ’30 en ’40 van de 20ste eeuw in Italië. Wegens verwarring van historische begrippen bedoelen velen met ‘fascisme’ het Duitse nationaal-socialisme van de NSDAP. Feitelijk een hardere variant van het fascisme. Het is één ding dat iemand zoiets zegt, het is een ander ding dat velen hem daarin steunen. Cenk Uygur van The Young Turks verwijst naar de internering van Amerikaanse staatsburgers van Duitse, Italiaanse en Japanse herkomst tijden de Tweede Wereldoorlog. Een beschamende episode in de Amerikaanse geschiedenis die Trump met zijn uitspraken over moslims opnieuw in herinnering brengt. En zelfs wil laten herleven.

In 2013 citeerde ik in een commentaar over de internering van Japans-Amerikanen -met een bijrol voor de huidige minister Lodewijk Asscher- opperrechter Hugo Black aan wie de volgende uitspraak toegeschreven wordt: ‘the need to protect against espionage outweighed individual rights‘. Dus de noodzaak om tegen spionage te beschermen weegt zwaarder dan individuele rechten. De hedendaagse variant van deze uitspraak luidt: ‘the need to protect against terrorism outweighs individual rights’. Ook politieke modes veranderen.

Spionage dat afgelopen jaren door de regering-Obama tegen de klokkenluiders Chelsea Manning, Edward Snowden en Julian Assange in stelling werd gebracht wordt nu rechts ingehaald door Trump. Een interessante ontwikkeling die de belangstelling voor het ‘Diepe Amerika’ in het centrum van de publieke opinie zet. Is het een reden voor Obama om voor het aflopen van zijn tweede termijn met de oneigenlijke verwijzing naar spionage de vervolging van klokkenluiders te staken? Als dat zo is, dan heeft Trump toch nog zin gehad.

Korematsu, Patriot Act, Fourth Amendement en Asscher

In een discussie over de praktijken door de Amerikaanse overheid zoals die blijken uit de recente onthullingen wijst jurist Darren Hutchinson in een tweet naar Korematsu. Vraag is hoe het Fourth Amendement van de grondwet het sleepnet van onderzoek en opslag van persoonsgegevens onder de Patriot Act kan legitimeren.

‘Het Fourth Amendment beschermde oorspronkelijk het huis, de eigendom, en de papieren tegen doorzoeking en inbeslagname‘, aldus Lodewijk Asscher in zijn proefschrift ‘Communicatiegrondrechten. Een onderzoek naar de constitutionele bescherming van het recht op vrijheid van meningsuiting en het communicatiegeheim in de informatiesamenleving’ uit 2002. De laatste jaren zoekt het juridische debat een antwoord op de vraag hoe computervrijheid en privacy zich verhouden tot het Fourth Amendement. Hoe dan ook lijkt de praktijk die onder president Obama is gegroeid te grof en in strijd met de bescherming van de levenssfeer. Vice-premier Asscher is deskundig om een wetenschappelijk juridisch geluid over de bescherming van persoonsgegevens in het kabinet te laten horen. Tegenover minister Ivo Opstelten die zich tegenwoordig profileert met Veiligheid.

Fred Korematsu gaat over de internering van Japanse-Amerikanen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een aan opperrechter Hugo Black toegeschreven uitspraak uit de video blijft resoneren: ‘the need to protect against espionage outweighed individual rights‘. Dus de noodzaak om tegen spionage te beschermen weegt zwaarder dan individuele rechten. Spionage wordt nu opnieuw door Amerikaanse aanklagers in stelling gebracht tegen klokkenluiders als Bradley Manning, en vermoedelijk ook tegen Julian Assange in een geheime aanklacht. Het recht van het individu dat ondergeschikt wordt gemaakt aan andere belangen, is niet meer hetzelfde recht.

Foto: Ansel Adams, ‘Loading bus, leaving Manzanar for relocation, Manzanar Relocation Center, California‘. 1943.