In de optiek van Britten is hun land geen deel van Europa. Is het dan een uitzonderlijk, buitenaards deel van de aarde? Earthexit!

Er is iets hartgrondig mis met het zelfbeeld van de Britten, en dan vooral de Engelsen. Het is aannemelijk om te veronderstellen dat dit gebrek aan zelfkennis tot de Brexit heeft geleid. De Engelsen kennen hun plaats niet. Neem nou een artikel van Dan Snow in The Guardian dat onder meer over de Britten zegt: ‘We leven op een kleine archipel vlak voor de noordwestkust van Europa’ of ‘Er is geen eindtoestand in onze betrekkingen met Europa’. De suggestie dat die archipel geen deel van Europa is wordt bevestigd in de kop: ‘Brexit is not an end to Britain’s liaison with Europe. It’s just a new beginning’. Dat is een vreemde kop, want Groot-Brittannië is deel van Europa. Dus hoezo ‘contact met Europa’ als Groot-Brittannië zelf een onderdeel van Europa is? Als er gesproken zou worden over de EU of het continent zou het begrijpelijk zijn, maar nu is het onbegrijpelijk.

Of moeten we voor een verklaring voor een Europees volk dat zegt niet-Europees te zijn ons heil zoeken in verklaringen die ons geen steek verder helpen, maar ronddraaiend in zichzelf verwijzen naar de excentriciteit en de bizarre manier van denken van de Engelsen? Ook het idee van het imperium biedt geen voldoende verklaring, want Portugezen, Spanjaarden en Nederlanders waren ook ooit een wereldmacht, maar hebben vrede met hun verdwenen machtspositie. Ze beseffen dat hun landen deel van Europa zijn. Britten zijn met 66 miljoen inwoners in inwonertal het vijfde in Europa gelegen land, na de Russische Federatie, Duitsland, Turkije en Frankrijk, dus de grootte of omvang maakt evenmin het verschil. Andere eilandstaten als IJsland, Ierland of Malta (of het Britse Schotland) voelen zich Europees en geven niet het idee niet tot Europa te (willen) behoren.

De intentie van Dan Snow is goed. Hij is een internationalist en geen isolationist die zich wil afzonderen. Maar ook hij is het slachtoffer van een zelfbeeld dat uiteindelijk Groot-Brittannië positioneert tegenover Europa. Zelfs in zijn omarming van Europa neemt hij afstand van Europa. Dat kan tot niks goeds leiden. In de verte lijkt dat op het debat aan de andere kant van Europa, namelijk in Rusland dat zich afvraagt of het tot Europa behoort. Maar waar in Rusland de pendule soms pro-Europees tikt (Peter de Grote), terwijl een groot deel van het Russische imperium in Azië ligt, is het Verenigd Koninkrijk geografisch en cultureel onmiskenbaar voor 100% Europees. Overigens werkt het ook de andere kant op, want die vreemde snuiters aan de uiteinden van Europa werden soms met tegenzin door Fransen en Duitsers geaccepteerd, zodat ze rechtvaardiging konden ontlenen aan die weerzin door zich mentaal apart te zetten. Mijn reactie op de FB-posting bij dit artikel:

Typically British pride this title above an opinion. Because Britian is part of Europe. Or does Dan Snow or the editor of The Guardian think that Britian is a part of Asia or Africa? Or an exceptional, extraterrestrial part of the earth? The piece and the idiom of the piece raises the question whether Britian has a relationship with itself. Or does it end up in confusion, incorrectly defined definitions and false ideas about splendid isolation? In short, the British self-image among supporters ánd opponents of the Brexit is wrong and leads to misconception and overestimation.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Brexit is not an end to Britain’s liaison with Europe. It’s just a new beginning’ van Dan Snow in The Guardian, 1 januari 2019.

Reden waarom migratiepolitiek van de EU faalt: de geschiedenis

De keerzijde van het globalisme wordt niet evenwichtig betaald. Al sinds de 15de eeuw trekken Engelsen, Spanjaarden, Portugezen, Nederlanders, Russen, Japanners, Amerikanen en ander volkeren andere landen binnen. Kolonialisme of imperialisme werd het genoemd. Soms lag daarbij het accent op militaire, soms op culturele of economische hegemonie. Hoe dan ook gingen landen hun land te buiten om de ander uit te buiten. In het koloniserende land profiteerde niet iedereen daar in gelijke mate van, hoewel wel iedereen enigszins meeprofiteerde. De aandeelhouder, scheepsbouwer of wapenfabrikant behaalden het meeste nut.

In een artikel beschrijft Politico dat de migratiepolitiek van Europa om vijf redenen faalt. Angelsaksische media houden van lijstjes en opsommingen. Het bedoelt daarmee de EU, maar verwart dat steeds met het continent.

De EU is niet bij machte om snel te schakelen vanwege de complexe problematiek. Het zal wel dat het aanbod te groot is, een EU-leider ontbreekt die het voortouw neemt, het EU-establisment verdeeld is (Tusk tegenover Juncker), er een wig bestaat tussen volk en elite en er geen militaire oplossing is. Maar dat is niet de essentie.

De EU heeft geen antwoord door de geschiedenis die Europa haar eigenheid en diversiteit gaf. De paradox van een rijk verleden. De zesde reden is bepalend. Europa zit klem in haar verleden dat het heden blokkeert. EU- lidstaten hebben geen voor de hand liggende reactie op de migratiepolitiek omdat ze geen gemeenschappelijk verleden hebben. De EU of haar voorlopers bestaan nog geen 60 jaar. De verschillen van het verleden zijn nu te groot om tot een makkelijke oplossing te komen die verschillen tussen landen en binnen landen overbrugt.

Foto: Cartoon op FB-pagina Europe says OXI.

Marjolijn Februari dicht de Piraten macht toe die ze niet hebben

In de NRC-column ‘Staatsinrichting van het internet’ van 18 juni 2012 richt Marjolijn Februari haar pijlen op de Piraten. Doorgaans kan ik me vinden in de bevindingen en observaties van deze columniste. Deze keer niet. Het lijkt erop dat ze een verkeerd beeld van de Piratenpartij heeft, de invloed van de bestaande politiek onderschat, en het belang van internet en de stand van het recht en de democratie overschat.

Op internet dat ze het nieuwe gebied noemt wil ze democratie en recht brengen. Maar Februari is bang dat dit op het continent van onbegrensde mogelijkheden averechts uitpakt: ‘Anderzijds moet je bij het versterken van de plaatselijke democratie wel uitkijken dat je van dat pas ontdekte continent geen producten en vondsten overneemt die averechts werken en die de invloed van de burger in feite doen afnemen’. 

Is internet naast de bestaande zeven continenten het achtste continent zoals Februari beweert? Is het internet een fundamenteel andere wereld dan het oude postkoetsen-, telegraaf- of telefoonnet? Was de aparte wereld van bibliotheken, archieven, documenten, atlassen, boeken en tijdschriften ooit een continent? Of stapt het internet gewoon in de voetsporen van deze vroegere achtste continenten? Overwaardering van nieuwe techniek is van alle tijden. Zelfs als een technische vernieuwing tot maatschappelijke doorbraken leidt, rechtvaardigt dat nog niet het idee dat de wereld op haar grondvesten schudt. En een nieuw continent baart.

Februari neemt een aanloop naar de Piratenpartij als ze vertelt op de markt van Turnhout getuige te zijn van een televisieprogramma met een gast van ‘De Vragende Partij‘. Een project van de nieuwsdienst van de Vlaamse publieke televisie VRT om burgers bij de lokale politiek te betrekken. Ze kunnen beleidsvoorstellen bij hun gemeente indienen. Februari vermoedt dat dit initiatief in gang is gezet door het succes van de Duitse Piraten die de publieke software Liquid Feedback toepassen om zo de basis een woordje mee te laten spreken.

Februari heeft gelijk dat Piraten in hun technische kijk op de wereld deze software overschatten. Een techniek kan nooit overleg, sturing en besluitvorming van een politieke partij vervangen, maar deze wel op grotere schaal toepassen. Dus meer burgers bij de politiek betrekken. Die vernieuwing mist Februari. Gechargeerd gezegd verwachten Piraten te veel van nieuwe techniek die basisdemocratie zou realiseren, maar schiet Februari tekort in het besef dat slechts 2% van de bevolking partijlid is en democratie nu ook ver te zoeken is.

Februari gaat de mist in als ze praat over wat ze het ‘tweede piratenprobleem‘ noemt. Ze beschuldigt de partij ervan niet te streven naar transparantie, de pers te weren en de besluitvorming via internet anoniem te laten verlopen. Uit ervaring weet ik dat dit onzin is. Sinds enkele maanden ben ik aangemeld op de mailinglijst van de Piratenpartij. Ik heb zelden zo’n open en transparant forum gezien waar ook de top van de partij meepraat en iedereen antwoordt. En Piraten willen maar al te graag dat hun campagne in de pers gecoverd wordt.

Februari treft doel als ze zegt dat democratie niet afgeschaft moet worden, maar het internet moet versterken. Maar waarom richt ze dat verwijt aan de Piraten? Het zijn belangenorganisaties, bedrijven en landen die de macht op internet naar zich toe trekken. Vreemd om de Piraten te verwijten niet naar democratie en recht te streven, terwijl dat op allerlei plekken ontbreekt. Het zijn de gevestigde partijen die de burger buiten de deur houden en kieshervormingen blokkeren. Daarom zou Februari haar pijlen beter op deze partijen richten. Door internet een apart continent te noemen kan ze voorbijgaan aan een eerlijke vergelijking tussen oud en nieuw.

Foto: Chappatte, Egyptian Revolution, 2011. Credits: Chappatte in “NZZ am Sonntag” (Zurich)