Gedachten bij foto’s van Juliusz Dutkiewicz in de Boekovina (1867-1880)

 Juliusz Dutkiewicz, Landschaftsansicht mit einem Ölbohrturm in Sloboda, in der Bukowina (vom Bearbeiter vergebener Titel), 1867. Collectie: MAK Wien – MAK Museum Wien.

Iedereen heeft zich opgedirkt voor fotograaf Juliusz Dutkiewicz (1834-1908). De houten olieboortoren Zygmunt in de Boekovina is versierd. Het lijkt een circusact van trapezewerkers. Toen was dit voormalig hertogdom Oostenrijk-Hongaars gebied. Nu is het noorden van de Boekovina Oekraïens en het zuiden Roemeens.

Een toelichting bij de tentoonstelling Ölrausch und Huzulenkult – Fotografische Streitobjekte aus Galizien und der Bukowina (tot 26 maart 2023) in het Volkskundemuseum in Wenen zegt (vertaald): ‘De modernste industrie in de armste regio: nergens botsten de tegenpolen meer dan aan de rand van de Habsburgse monarchie. Terwijl petroleumingenieurs en speculanten Galicië en Boekovina naar de moderne tijd katapulteerden, zochten etnografen naar de overblijfselen van een veronderstelde originaliteit bij de mensen die in de ontoegankelijke oostelijke Karpaten woonden, naar ononderbroken tradities in kleding of handwerk, gebruiken of huizenbouw.’ De Hutsuls is een etnische groep waarvan er volgens opgave van de Roemeense overheid in 1930 nog 12.456 waren.

Juliusz Dutkiewicz: Ansicht der Schächte in den Petroleum-Minen in Słoboda Rungórska, Bezirk Kolomea, Ostgalizien, um 1880 © Scientific Library of the PAAS and the PAS in Cracow, FD 488.

In de foto’s van Juliusz Dutkiewicz uit de tweede helft van de 19de eeuw komen beide uitersten samen: de moderne en traditionele tijd. Of de vermeend traditionele tijd. Dus exploitatie en exploratie van deze streek die nu behoort tot de Oekraïense Oblast Iwano-Frankiwsk.

De verkenning van het eigen Oostenrijks-Hongaarse achterland past in een 19de eeuws patroon van koloniale machten die continenten verkenden en daarmee probeerden er hun stempel op te zetten. Economische en culturele macht gaan vaak nauw samen. Etnografisch onderzoek kan de claim op land of grondstoffen rechtvaardigen.

De benauwdheid van Oostenrijk-Hongarije was dat het geen koloniën had en daarom niet mee kon komen met de andere toenmalige Europese natiestaten die wereldwijd grondgebied veroverden. Dan blijft de innerlijke oriëntatiereis over. Tussen de boortorens door. Innerlijke exploratie lijkt een oud familielid van innerlijke emigratie.

Smits Alvarez en Van der Roest: A Tale of Two Cities

8060331433_f72c394fbc_b

Laatst maakte ik een vergelijking tussen twee PvdA-raadsleden uit de provincie Utrecht die ongunstig in het nieuws waren. De Utrechtse Bert van der Roest die 45.000 euro uit de kas van de daklozenkrant verduisterde en de Amersfoortse Ramón Smits Alvarez van wie toen bekend was dat er met een pinpas die hij beheerde 4.000 euro van de rekening van de lokale PvdA-fractie was opgenomen. Op maandag 21 oktober maakte Smits Alvarez in Spanje een eind aan z’n leven door van een brug te springen. Daarvoor al nam iemand me de vergelijking kwalijk: ‘wat is dit nu voor een stom verhaal om een verband te leggen tussen van de Roest en deze vermissing. Het is al erg genoeg zo, want de voortekenen zijn niet erg goed.’ Wat voor stom verhaal?

De voortekenen waren niet goed en het zou tragisch eindigen met Smits Alvarez. Maar er komen steeds meer feiten boven water die de vergelijking onderbouwen. RTV Utrecht zet het op een rijtje: Er zijn niet 4.000, maar tienduizenden euro’s uit de kas van PvdA Amersfoort verdwenen. De PvdA hult zich in stilzwijgen, maar bevestigt dat er aangifte is gedaan. De omroep geeft aan dat er twee onderzoeken lopen. Eén naar het lekken van vertrouwelijke informatie over het functioneringsverslag van burgemeester Bolsius en één naar het verdwenen PvdA-geld. Het imago van Smits Alvarez brokkelt nu dus ook af. Bemoeilijkt door de tragische afloop die het lastig maakt er voluit over te praten. Zo zou de Amersfoortse PvdA’er een rekening van een partijbijeenkomst nooit hebben voldaan. Zoals dat ook gebeurde met het imago van de joviale Van der Roest.

Foto: Amersfoort-Utrecht.

Smits Alvarez maakt in Spanje eind aan leven

ponte

Volgens een bericht in de regionale Noord-Spaanse krant La Voz de Galicia heeft Ramón Smits Alvarez zelfmoord gepleegd. Gisteren is aan het eind van de middag zijn lichaam gevonden te Ponte Ulla in de gemeente Vedra. Iets na 17.00 uur belde hij nog met zijn vrouw in Amersfoort om haar te waarschuwen dat-ie zich van het leven ging beroven. Ook belde hij de Guardia Civil om de locatie door te geven. Onmiddellijk ging er een patrouille naar de bewuste plek. Ze zagen hem nog op een brug maar konden niet voorkomen dat-ie er van afsprong. Het lichaam werd om 19.15  uur gevonden door brandweermannen en leden van andere diensten die een zoektocht waren gestart. Voor dit tragisch voorval had de moeder van Smits Alvarez contact opgenomen met de uitgever van La Voz de Galicia in Carballo om aan te geven dat haar zoon van een brug in de buurt van Santiago zou gaan springen. Maar zonder te specificeren welke.

Het is nog steeds gissen naar de reden voor de daad van dit veelbelovende Amersfoortse PvdA-raadslid. Zonder dat dat in de partij of de raad geweten werd zou Ramón Smits Alvarez zakelijke problemen hebben gehad. Bijvoorbeeld niet bij zorgverzekeraar Agis werken zoals-ie tegen zijn omgeving vertelde. Ook wordt erover gespeculeerd dat-ie naar de pers vertrouwelijke informatie had gelekt uit een functioneringsgesprek van de Amersfoortse burgemeester Bolsius van eind december 2012. De uiteindelijke reden blijft onduidelijk.

Ik kende Ramón nauwelijks en veel slechter dan anderen, maar had enkele malen telefonische gesprekken met hem over een politieke kwestie die in Amersfoort speelde. Uit de gesprekken kwam-ie op me over als  een schrander, doortastend en energiek mens.  Triest dat het niet anders mocht eindigen. Partijleden en anderen uit de Amersfoortse politiek, maar vooral z’n familie zullen zich deze bijzondere persoon altijd herinneren.

Foto: Rio Ulla in Ponte Ulla te Vedra, provincie A Coruña, 2011. Credits: Jose Luis Cernadas Iglesias.

Smits Alvarez verdwenen om lek functioneringsgesprek Bolsius?

scale.php

De verdwijning van het Amersfoortse raadslid voor de PvdA Ramón Smits Alvarez krijgt een onverwachte, maar gelukkige wending. Hij wordt sinds donderdagmiddag 10 oktober vermist. Vermoed wordt dat-ie naar Spanje is afgereisd. Hij is van Spaanse afkomst en heeft een appartement in OzaBinnenlands Bestuur brengt zijn verdwijning direct in verband met het lekken door hem uit het functioneringsgesprek met burgemeester Lucas Bolsius (CDA) van december 2012 met de drie fractievoorzitters van PvdA, GroenLinks en VVD. In het AD stond toen dat ‘de burgemeester meer leiderschap moet tonen en zichtbaarder moet zijn. Ook moet Bolsius beter luisteren, empathie tonen en niet meteen met een oplossing klaar staan.’ Smits Alvarez zou dan de informatie goedschiks of kwaadschiks via PvdA-fractievoorzitter Rob van Muilekom hebben verkregen.

De fractievoorzitters die zich trouwens niet in deze weergave zeiden te herkennen stapten daarop naar de politie om melding van het lek te doen. De recherche startte een onderzoek en is nu dus blijkbaar Smits Alvarez op het spoor gekomen. Volgens het AD onderzoekt de recherche al enige tijd een computer uit de PvdA-fractiekamer op sporen van de uitgelekte informatie. Vermoedelijk werd het Smits Alvarez te heet onder de voeten. Burgemeester Bolsius verzoekt hem om terug te komen. Deze oproep krijgt extra betekenis omdat het functioneren van de burgemeester ten grondslag ligt aan de oorzaak van de verdwijning van de PvdA’er.

Geruststellend is dat iemand uit rationele overwegingen vlucht voor een recherche-onderzoek. Zo wordt de kwestie-Smits Alvarez teruggebracht tot een storm in een glas water. Het gaat nergens over, behalve over wat er in het openbaar bestuur van Amersfoort speelt. Waar een burgemeester niet optimaal functioneert en dat vertrouwelijk binnen de partijpolitiek moet blijven. Zo zijn nu eenmaal de spelregels, maar een halsmisdaad is het lekken niet. Wel weer verontrustend is dat Ramón Smits Alvarez zich blijkbaar zo vereenzelvigt met de Amersfoortse politiek dat-ie werkelijk is gaan denken dat dit een vlucht waard is. Dat is het absoluut niet.

Foto: Ramón Smits Álvarez, gefotografeerd in Carballo. 20 augustus 2103. Credits: Ana Garcia.