Russische kunstenaars veroordelen in open brief gang van zaken rond film ‘Matilda’

De uitbreng van de met staatssteun gemaakte Russische film Matilda van regisseur Aleksey Uchitel laat op zich wachten en wordt nu voorzien voor oktober 2017. Terwijl eerst nog 30 maart 2017 als uitbrengdatum genoemd werd. Russische regisseurs hebben een open brief gepubliceerd waarin ze protesteren tegen de gang van zaken rond de film. Onder druk van conservatieve krachten in het parlement zond plaatsvervangend aanklager Natalia Poklonskaya in november 2016 een verzoek naar algemeen aanklager Yury Chaika om deze film te toetsen. Bovenstaande trailer was voldoende voor dit protest. Het lijkt erop dat de film op de plank wordt geschoven. Niet een op zichzelf staande censuur is hoofdzaak, maar de strijd tussen maatschappelijke krachten die de film als middel aangrijpen. Dat is een reflectie van de afnemende vrijheden in het land.

Het verhaal over de affaire van tsaar Nicolaas II en de groothertogen Sergej Michajlovitsj en Andrej Vladimirovitsj met ballerina Mathilde Ksjesinska speelt zich af vanaf 1890. Het zou de nationale veiligheid bedreigen, pornografie zijn en de door de Russisch-orthodoxe kerk heilig verklaarde Nicolaas II in een kwaad daglicht stellen. Hoewel de episode met Nicolaas zich afspeelt voor zijn huwelijk in 1894 met Alexandra Fjodorovna. In de brief merken de filmmakers op dat de organisatie ‘Orthodoxe staat – Heilig Rusland’ door te dreigen met brandstichting en gewelddadige acties distributeurs onder druk zet de film niet uit te brengen.

Volgens de regisseurs past de gang van zaken rond Matilda in een verslechterend cultureel klimaat waar zogenaamde orthodoxe activisten ruimte krijgen voor hun dreigementen, terwijl de kerk en het Ministerie van Cultuur geen officieel standpunt innemen. Ze wijzen onder meer op het verbieden van de opera Tannhäuser van Boris Mezdrich in Novosibirsk in 2015 waarbij ook gevoelens van gelovigen zouden zijn beledigd. En naar het ongenoegen over het tentoonstellingsbeleid in de Peterburgse Hermitage. Ze roepen op tot een seculiere democratie waar geen plek is voor censuur. Vooral oudere filmmakers zeggen zich de communistische censuur te herinneren die de kunst in haar ontwikkeling belemmerde. De geschiedenis herhaalt zich. 

Zie voor actueel Russisch cultuurnieuws op Colta.ru.

TYT: Bernie Sanders wordt niet gesteund door progressieve media

Cenk Uygur vraagt zich af over er in de VS progressieve (‘liberal’) media bestaan. Dit naar aanleiding van de bejegening in de campagne van de progressieve Democratische kandidaat voor het presidentschap Bernie Sanders. Cenks antwoord is ontkennend. Zelfs de als progressief bekend staande Washington Post is naar zijn idee niet progressief, maar zou in de zak van het bedrijfsleven zitten. Omdat Sanders zegt het bedrijfsleven aan te pakken als hij president wordt, laten de progressieve media Sanders vallen. Republikeinse kandidaten Donald Trump en Ted Cruz worden door die progressieve media minder als bedreiging gezien dan Sanders die aan politieke structuren wil morrelen. Bij de campagne in 2012 was het de Republikeinse outsider en  libertariër Ron Paul die gif voor de media was. Evenals Sanders nu had Paul relatief veel steun onder jongeren.

Het is een misverstand dat de gevestigde media links zijn, want ze zijn rechts. Ook in Nederland, waar NRC, Volkskrant en Trouw eerder tegen de zittende macht aanschurken dan die kritisch volgen. Dat is er de laatste jaren nog erger op geworden omdat de redacties ondergeschikt zijn gemaakt aan het nieuwsbedrijf. Ondanks redactiestatuten en plechtige woorden over onafhankelijke journalistiek. Dat laatste bestaat niet echt in een commercieel bedrijf. Ook goedwillende redacties die goede journalistiek willen bedrijven hebben steeds minder te zeggen in hun eigen medium. Nog onlangs kwam dat tot uiting in een botsing tussen de redactie van de NRC en het bedrijf NRC Media die het nieuwsbedrijf commercieel uitbaat over een artikel in een commerciële bijlage over de Krim door Munda de la Marre. De NRC-Ombudsman ontkende trouwens in een commentaar dat er vermenging bestaat van redactie en commercie, maar leek daarbij toch weg te kijken voor de macht van het bedrijfsleven die verder gaat dan de garantie van de journalistieke onafhankelijkheid.

Tekst ‘Vakantie op de Krim; Op zoek naar Natalia’ van Munda de la Marre

Foto’s: Schermafbeelding van artikel ”Vakantie op de Krim; Op zoek naar Natalia’ van Munda de la Marre’ als commerciële bijlage bij NRC, 9 januari 2016.

Munda de la Marre op de Krim op zoek naar Natalia Poklonskaya. In een reisbijlage bij NRC verwoordt ze het standpunt van het Kremlin

Munda de la Marre-van Langen is volgens haar LinkedIn-account op dit moment ‘Onderwijsontwikkelaar’ bij de Haagse Hogeschool. Ze is tevens ‘Hogeschooldocent Levensbeschouwing en Diversiteit‘ geweest en geeft training in onder meer ‘Deep Democracy (Deep democracy is een manier van besluiten nemen waarbij de wijsheid van de minderheid wordt meegenomen in het meerderheidsbesluit)’. Munda lijkt een vrouw van de wereld aan wie geen knollen voor citroenen verkocht kunnen worden. Ze leert studenten zelfs om citroenen en knollen te onderscheiden. Dat schept verwachtingen over haar autonomie en intellectueel gehalte.

Munda de la Marre levert sinds 2011 ook bijdragen voor reisbijlagen die in een commerciële bijlage bij NRC verschijnen. De inhoud ervan valt niet onder verantwoordelijkheid van NRC Handelsblad, zo wordt expliciet vermeld in de laatste editie ‘Bijzondere Reizen’ ter promotie van de Vakantiebeurs voor bijzondere reizen die deze maand in Amsterdam en Maastricht wordt gehouden.

Munda wist zoals uit de tekst ‘Interview met drie wereldreizigers’ in de reisbijlage blijkt zelfs met de in 1989 gestorven auteur van reisverhalen Bruce Chatwin in gesprek te komen. Via een medium. ‘Chatwin’: ‘Wel, u vraagt me dit op een maandagmorgen via een slechte verbinding. Uw medium stottert bovendien, zodat ik haar niet goed kan verstaan.’ Munda de la Marre schuwt in haar teksten de verdichting niet en kan fictie en non-fictie onmerkbaar in elkaar laten overlopen.

Munda schreef ook een artikel ‘Vakantie op de Krim; Op zoek naar Natalia’ over Natalia Poklonskaya die begon als Oekraïens procureur, maar in maart 2014 niet trouw bleef aan de regering in Kiev. De Oekraïense overheid is daarop een strafzaak tegen haar begonnen en heeft haar ontdaan van haar ambtelijke rang. Marc Jansen liet gisteren in een reactie op het artikel van Munda in een tweet weten dat Poklonskaya controversieel is omdat ze de oorspronkelijke bewoners van de Krim, de Krimtataren van extremisme beschuldigt. Munda verzwijgt dat en legt Natalia en anderen die ze op haar reis naar de Krim tegenkomt van alles in de mond.

Ze beeldt de Oekraïners af als ‘fascisten‘, Putin als ‘de man die stabiliteit garandeert in Rusland’, de Russen als ‘de authentieke bewoners van de Krim’ en ziet de Maidan-opstand niet als revolutie, maar als ‘coupe’ (!). Ze volgt het standpunt van het Kremlin over de in VN-resolutie 68/262 veroordeelde Russische annexatie van de Krim.

Het is onduidelijk in opdracht van welke reisorganisatie Munda de la Marre dit artikel schreef. Dat wordt niet vermeld. Voor een HBO-docent aan wie enig gezond verstand toegemeten zou moeten kunnen worden is het onduidelijk waarom ze het Russische standpunt en de misleidingen van de Russische propaganda volgt. Voor iemand die coach is in ‘Deep Democracy’ zou meer intellectuele autonomie, distantie en wijsheid verwacht kunnen worden. Ook haar werkgever de Haagse Hogeschool moet zich achter te oren krabben wie het eigenlijk in huis heeft.

De Nederlandse overheid ontraadt in navolging van besluitvorming in de EU in een reisadvies het reizen naar de Krim. Wat het belang is van een artikel over reizen naar de Krim in een commerciële reisbijlage is daarom de vraag. Zoals vermeld valt deze bijlage niet onder verantwoordelijkheid van NRC, maar als lezer werkt het verwarrend om zo’n tendentieus artikel van Munda de la Marre in de dikke zaterdagkrant te vinden.

Foto: ‘Natalia Poklonskaya has faced beatings, attempted bombings and continued threats, but manages to keep perspective: ‘My looks have never been an obstacle. I hope they deceive my enemies.’’, 2014. Natalia Poklonskaya is op 12 mei 2014 op de sanctielijst van de EU geplaatst (nr.12).