De Nationale SIGINT Organisatie (NSO) heeft een satellietgrondstation in Burum en twee radio-afluisterstations in Eemnes en Eibergen (Kamp Holterhoek). Respectievelijk in Friesland, Utrecht en Gelderland. In de loop van 2014 gaat de NSO over in de Joint Sigint Cyber Unit (JSCU). Het hoofdkantoor van de JSCU wordt gevestigd in het pand van de AIVD in Zoetermeer. Andere onderdelen zullen in bij de MIVD in Den Haag komen. Kortom, de Nederlandse geheime diensten zijn operationeel in Friesland, Utrecht, Zuid-Holland en Gelderland.
In de VS zit de democratie zo in elkaar dat er op lokaal niveau initiatieven genomen kunnen worden die hout snijden. Zoals Cenk Uygur van The Young Turks uitlegt is er van onderop veel kritiek op de afluisterpraktijken van de NSA en ongenoegen met de regering-Obama die nalaat om openheid van zaken te geven en de geheime diensten aan banden te leggen. De list is om wat landelijk niet lukt, lokaal te doen. De kritiek komt van Republikeinen en Democraten. Van conservatieven, libertariërs en progressieven (liberals). Hoewel trouwe partijgangers zich er niet bij aansluiten. Het is simpel, een staatswet om nutsvoorzieningen naar NSA-gebouwen af te sluiten en sancties op te leggen aan iedereen die op staatsniveau met de NSA samenwerkt.
Kan deze strategie naar Nederland worden vertaald? Of wordt dat symboolpolitiek zonder tanden? Doel hoeft niet het tegenwerken van de AIVD of MIVD te zijn, maar wel het via een omweg aan banden leggen van deze diensten en het vergroten van de grip erop door de politiek. Het kamerdebat met minister Plasterk maakte duidelijk dat de Nederlandse politiek nodeloos geheimzinnig doet over het opereren van inlichtingendiensten. Terwijl het ‘Noorse-model‘ van openheid haalbaar is. Zowel in Friesland, Gelderland, Utrecht als Zuid-Holland vormen de partijen die tegen de motie van wantrouwen tegen minister Plasterk stemden (VVD, PvdA, CU en SGP) de minderheid. Een strategie van politieke actie van onderop is op het lijf geschreven van de SP.
Foto: Het mysterie van de Eemnesser Volkersweg. Credits: De Gooi- en Eemlander, 2012.