Rijksmuseum Twenthe is boos op Facebook vanwege naaktverbod. Waarom heeft het zich voor de publiciteit zo afhankelijk gemaakt?

Tubantia meldt in een bericht dat het Rijksmuseum Twenthe in Enschede problemen heeft met de publiciteit vanwege een naaktverbod van Facebook. Gevolg is dat het beeldmateriaal afgelopen maanden herhaaldelijk werd geweigerd omdat er teveel bloot op te zien was en het museum zich zo niet met publiciteitscampagnes kan profileren op sociale media. Woordvoerder Karin Jongenelen zegt: ‘De censuur van Facebook heeft absurde vormen aangenomen. Het is nu eenmaal een gegeven dat op veel historische schilderijen bloot te zien is. Juist de mooiste werken uit onze collecties kunnen we nu niet meer gebruiken in onze promotie.’

Eerder dit jaar ageerde Toerisme Vlaanderen in een ludieke actie tegen Facebook (FB) omdat oude kunst in Vlaamse musea te naakt werd gevonden en werd gecensureerd. Ik concludeerde in een commentaar dat de macht van de Amerikaanse techbedrijven erg groot is geworden, dat de censuur duidt op het opkomen van een nieuwe preutsheid en dat ‘kunstmusea zich als ‘tentoonstellingsfabrieken’ afhankelijk hebben gemaakt voor hun publieksbereik’. Aan de eerste twee redenen kunnen de kunstmusea weinig veranderen. De macht van Facebook is iets wat de politiek bij voorkeur in grensoverschrijdend overleg (bijvoorbeeld EU of UNICEF) moet aanpakken en het terugdringen van de nieuwe preutsheid is een maatschappelijk proces. Maar die afhankelijkheid van sociale media valt de kunstmusea of overheden te verwijten. Daar kunnen ze zelf iets aan veranderen. Ze hadden het nooit zover moeten laten komen. Nu worden ze verschrikt wakker en beseffen ze ineens hoe afhankelijk ze zich voor hun publiciteit van Facebook en soortgelijke bedrijven hebben gemaakt.

Welke signalen hebben ze afgelopen jaren gemist? Hoe merkwaardig is het dat een woordvoerder van een Nederlands rijksmuseum zegt geen kant meer op te kunnen? Dat is een brevet van eigen onvermogen. Het gepaste antwoord erop is ‘eigen schuld, dikke bult’. De preutsheid is niets nieuws. De voorbeelden zijn talrijk.

In 2014 censureerde FB weliswaar niet de naaktfoto’s van de Australische kankerpatiënte Beth Whaanga die op haar FB-pagina verslag deed van haar ziekte, maar zeiden meer dan 100 ‘vrienden’ hun vriendschap met haar op omdat haar verslagen te onthullend zouden zijn. Dat is de werkelijkheid waarin Facebook opereert. Een commercieel bedrijf dat het om winstgevendheid te doen is en goed oplet hoe die winst geoptimaliseerd kan worden. Als daar censuur bij past en af en toe een slappe, ontwijkende schuldbekentenis in een hoorzitting om de politiek te pacificeren, dan moet dat maar. In 2013 sloot FB de pagina’s van de topless opererende activistes van het vrouwencollectief FEMEN. In 2015 zei FB nee tegen het naakte realisme van kunstenaar Jans Muskee. In 2016 verwijderde FB de iconische foto van het ‘napalmmeisje’ in Vietnam vanwege naaktheid.

Overheden en semi-overheidsinstellingen als Rijksmuseum Twenthe zijn jarenlang de fuik ingezwommen en deden alsof dat zonder gevolgen zou blijven en straffeloos kon. Hoe naïef men na talloze waarschuwingen kan zijn maakt de woordvoerder van Rijksmuseum Twenthe inzichtelijk. Zij kan dan wel zeggen dat ze boos is op FB, maar eigenlijk zou ze vooral boos op het eigen mediabeleid moeten zijn. Ze heeft gelijk ‘hoezeer we zijn doorgeslagen’. Maar ze heeft anders gelijk dan ze denkt. Overheden en semi-overheidsinstellingen hebben zich jarenlang afhankelijk gemaakt van techbedrijven en dachten op kosten van FB gratis publiciteit te kunnen maken. Op de commerciële markt bestaat zoiets echter niet. Rijksmuseum Twenthe en soortgelijke instellingen zouden er verstandig aan doen om zich los te maken van FB en op internet hun eigen media op te bouwen waarover ze volledige zeggenschap hebben. Gezien alle signalen en incidenten hadden ze daar vijf jaar geleden al mee kunnen beginnen. Volgzaamheid, onderworpenheid en afhankelijkheid lonen niet.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Rijksmuseum Twenthe boos op Facebook: kunst met blote borsten verwijderd’ van Herman Haverkate op Tubantia, 28 september 2018.

Facebook censureert schilderijen van Vlaamse meesters. Dat toont macht techbedrijven, opmars preutsheid en popularisering musea

Dit reclamefilmpje van Toerisme Vlaanderen maakt veel duidelijk over onze tijd. Met een omweg kijken we naar onszelf. Aanleiding is het beleid van Facebook om oude kunst in Vlaamse musea die te naakt wordt bevonden te censureren. Het wordt door Facebook verwijderd. Het is de Vlaamse toeristensector en musea een doorn in het oog. Ze tekenen protest tegen de censuur door Facebook aan. In een bericht geeft de Vlaamse publieke omroep VRT de bijzonderheden. Er is zelfs een brief naar Mark Zuckerberg verstuurd.

Deze kwestie maakt duidelijk dat bedrijven als Facebook veel macht hebben waar overheidsinstellingen geen afdoende antwoord op hebben. Ze zijn voor hun publiciteit via sociale media afhankelijk van bedrijven als Facebook, Google of Twitter. Tevens duidt de censuur door Facebook aan dat een nieuwe puriteinsheid en preutsheid in opmars is die de samenleving overspoelt. Inclusief de traditionele oude schilderkunst. Het antwoord van Toerisme Vlaanderen geeft tenslotte aan hoe eng toerisme en museumsector verknoopt zijn en kunstmusea zich als ‘tentoonstellingsfabrieken’ afhankelijk hebben gemaakt voor hun publieksbereik.

Facebook verwijdert iconische foto van 9-jarig napalmmeisje vanwege naaktheid. Machtsmisbruik of preutsheid?

Dit is de iconische foto van het ‘napalmmeisje’ in Vietnam. Een foto van Nick Ut met onder meer centraal in beeld de 9-jarige Phan Thị Kim Phúc met napalm op haar lichaam. Ze was naakt omdat haar kleren door de napalm waren verbrand. Haar dorp Trang Bang was op 8 juni 1972 gebombardeerd door de Zuid-Vietnamese luchtmacht omdat vermoed werd dat er strijders van de Vietcong aanwezig waren. Ut won er de World Press Photo en Pulitzerprijs mee. De foto hielp er aan mee om de publieke opinie te beïnvloeden en te doen kantelen. Vanaf 1973 trokken de Amerikaanse troepen zich geleidelijk terug uit Vietnam.

De foto is niet te zien op Facebook, zo bericht nu.nl in een bericht. Het napalmmeisje zou te naakt zijn en mogelijk zelfs kinderporno zijn. Aanleiding was de Noorse krant Aftenposten die de foto plaatste bij een artikel op Facebook, waarna het sociale netwerk die verwijderde. Nu’nl: ‘Facebook zegt vrijdag dat het bij beelden van naakte kinderen moeilijk is onderscheid te maken tussen geoorloofde nieuwsfoto’s en kinderporno.’ Opmerkelijk is dat niet het geweld van een oorlog, maar de naaktheid van een 9-jarig meisje door Facebook als reden voor verwijdering wordt aangevoerd. Ik plaats dit commentaar met foto op Facebook.

Wat gaat er verkeerd als een foto die in het historische geheugen van generaties is gegrift, prestigieuze prijzen won en eraan meehielp om de publieke opinie te beïnvloeden door Facebook wordt verwijderd? Is hier sprake van nieuwe truttigheid of machtsmisbruik van internetbedrijven die onder een hoedje met regeringen spelen? Kinderporno wordt door politici vaak aangevoerd om maatregelen te nemen die neerkomen op de inperking van de internetvrijheid. Pornografie als excuus voor staatscensuur. Het is absurd dat Facebook meent een historisch belangrijke foto te moeten censureren vanwege de naaktheid van een 9-jarig meisje. Ook nog eens ‘functioneel naakt’ omdat het de verbranding van haar kleren en lichaam accentueert.

Deze ingreep door Facebook zegt dat dit bedrijf te veel macht heeft en er niet weet mee om te gaan. Er is onderhand een catalogus van fouten van Facebook te maken over de bizarre en preutse omgang met naakt. Zoals kankerpatiënte Beth Whaanga, de activistische feministes van FEMEN die hun blote borsten gebruiken als politiek wapen of kunstenaars als Jans Muskee van wie een tekening leidde tot de tijdelijke afsluiting van zijn Facebook-account. Het is de hoogste tijd dat Facebook door de gebruikers tot de orde wordt geroepen.

Foto: Nick Ut, Napalm Girl. Vietnam, 1972.

Facebook, vrouwelijke seksualiteit, islam en de meningsuiting

Feitelijk een brave foto. Een zwaar opgemaakte vrouw ligt op bed. Een blauwe doek onttrekt haar gezicht aan het zicht en laat ogen en wenkbrauwen vrij. Ze staart naar rechts. De linkerhand ligt tussen haar benen. Twee vingers in het midden. Op de achtergrond een boek met op de omslag  ‘The Holy Qur’an’ en een dildo. De Photoshop is van Daniel Vrangsinn, een FB-vriend sinds we deel uitmaken van de groep Free Hamza Kashgari.

‘Something I made in Photoshop demanding “legalization” of muslim female sexuality. It caused one of Norway’s biggest debate forums to be mass-reported away from Facebook by angry muslims. Fascinating. Especially since Facebook insists it is not breaching their standards.’ Aldus het commentaar van Vrangsinn die in Noorwegen woont. De posting draait om de richtlijnen van Facebook en over de vrouw binnen de islam.

Facebook kent strikte richtlijnen over zedelijkheid die bijvoorbeeld de feministes van FEMEN achtervolgt.  Hun borsten -hun actiemiddel- worden telkens ‘geblurd’. In bovenstaande montage is geen sprake van naaktheid. Die is er uit verwijderd. Alleen de suggestie ervan is aanwezig. Zodat de vele meldingen over de posting die in strijd zou zijn met de richtlijnen van Facebook spaak lopen. Zoals Daniels vrienden tevreden constateren.

Foto: Posting op Facebook van Daniel Vrangsinn.

Facebook, Beth Whaanga, kanker, naaktheid en vriendschap

Facebook kent strenge regels over naakt. Zoals geen blote borsten. De activistes van FEMEN die hun lichaam inzetten om topless te protesteren kunnen zo op Facebook geen volledig verslag van hun acties doen. Verschillende pagina’s van nationale afdelingen werden vorig jaar zelfs tijdelijk afgesloten door Facebook. Onvrijwillig. Die sluiting leverde nieuw protest op als een eeuwig vliegwiel van tegenstand. Nu worden door Facebook de tepels van de feministes geblurd. Vaag gemaakt. Wat de vrouwen schimmiger maakt dan ze zijn.

Facebook neemt als commercieel bedrijf dat allerlei doelgroepen bedient het zekere voor het onzekere. Het maakt geen onderscheid tussen naakt als politiek protest, illustratie van een ziekte, kunst of pornografie. Facebook kenmerkt op voorhand elke naaktheid als pornografie. Toch kan het dat niet in alle gevallen volhouden, zoals het verhaal van de Australische Beth Whaanga verduidelijkt. De Vrouw Onder de Rode Jurk.

Beth Whaanga is kankerpatiënte, moeder van vier kinderen, heeft een FB-pagina, maatschappelijke steun en de behoefte om verslag van haar ziekte te doen. Door de littekens van de operaties te laten zien wil ze aantonen wat kanker kan aanrichten. Als een Sophie Ristelhueber-project dat het lichaam als oorlogstoneel toont. Met als doel om te laten zien hoe belangrijk preventie is en regelmatige lichaamscontrole noodzaak is.

Hoe moet Facebook daarmee omgaan? Het zou bot zijn om het oprechte verslag dat Beth Whaanga van haar lichaam geeft te blurren. Facebook heeft dat dan ook niet aangedurfd. Maar meer dan 100 ‘vrienden’ zeiden de vriendschap op, zo gaat het verhaal. De naaktheid zou te onthullend zijn. Wat Beths zus Emma Rayner tot de opmerking bracht dat deze vrienden geen ruggengraat hebben. Het roept de vraag op wat vrienden op Facebook waard zijn en hoe diep een vriendschap op Facebook gaat als vrienden zo gemakkelijk afhaken.

Foto: Beth Whaanga toont haar lichaam na operaties.