Sharia-raad bevordert ongelijkheid van moslimvrouwen en is ongewenst

Eind februari 2012 bezocht de Brits-Pakistaanse vertegenwoordiger van de Islamic Sharia Council Haitham Al-Haddad Nederland. Al-Haddad is een vrouwonvriendelijk moslimgeleerde die niet met ongesluierde vrouwen aan tafel wil zitten. Dat ondervond de Nederlands-Pakistaanse presentatrice Naeeda Aurangzeb van de talkshow De Halve Maan. Al-Haddads gebrek aan openheid past niet bij de Nederlandse pluriforme samenleving. Hij kreeg kritiek en werd als een malloot geportretteerd, maar zei van de Nederlanders te houden en terug te komen. Nu wordt duidelijk waarom, hij wil dat er ook in Nederland een sharia-raad komt.

Volgens Al-Haddad behandelt zijn raad in Londen meer dan 200 zaken per maand.  Andere religies kennen overigens hetzelfde soort bemiddeling dat religieuze eenheid beschermt. Het is geen rechtbank, heeft geen wettelijke bevoegdheid en kan geen sancties opleggen. Toch heeft het macht. Het krijgt kritiek van moslimvrouwen die zich gediscrimineerd voelen omdat het door conservatieve mannen geleid wordt die mannen bevoordelen. Moslimvrouwen die er gerechtigheid zoeken zitten klem als vrouw en als moslim.

Ook Britse mensenrechtenactivisten hebben kritiek op de sharia-raad. In gevallen van familierecht worden vrouwen onder druk gezet en benadeeld. Dat ondermijnt het gelijkheidsbeginsel. Door cultureel-religieuze gevoeligheden en een zwakke sociaal-economische positie kunnen ze zich niet onttrekken aan de raad. Al-Haddad claimt dat er per jaar zo’n 20 Nederlandse moslimvrouwen bij zijn sharia-raad aankloppen om een islamitisch huwelijk te laten ontbinden. Het is ongewenst om deze sharia-raad naar Nederland te importeren.

De rol van de Nederlandse overheid is om Nederlandse moslimvrouwen die onder dwang in een islamitisch huwelijk gevangen zitten te bevrijden. Ze voelen zich gedwongen om bij de sharia-raad aan te kloppen. Het instellen van een sharia-raad is voor het tegengaan van vrouwongelijkheid geen oplossing, maar juist een bevestiging ervan. Via bemiddeling of het strafrecht zou de overheid de moslimvrouwen moeten kunnen helpen in hun emancipatie. Zodat een sharia-raad vol conservatieve mannen vanzelf overbodig wordt.

Foto: Haitham Al-Haddad houdt van Holland

Nederland kan haatimam Al-Haddad vol trots en zelfvertrouwen ontvangen

Martijn geeft op zijn blog een uitgebreid verslag van het bezoek van Haitham Al-Haddad aan Nederland. Hij vraagt wat we er van hebben geleerd. Ik denk dat de winst is dat het besef is gegroeid dat een open debat met gelijke wapens moet worden gevoerd en dat religiekritiek nodig is om religie op weg naar de moderniteit te helpen. In dit geval weg van de fundamentalistische variant van de islam. Ofwel, Al-Haddad mag eisen vooraf stellen, maar die hoeven niet gehonoreerd te worden als ze anderen schaden. Zo lijkt het me ondenkbaar dat Al-Haddad bij een volgend bezoek nog vrouwen van tafel kan weren. De organisator zal hoon treffen.

Opvallend is dat Haitham Al-Haddad zegt de ware islam te verkondigen en daarbij steun bij ISA-studenten vindt. Wie het curriculum van de islamstudie aan de VU leest krijgt een beeld van pluriformiteit. De steun roept de vraag op of die islamstudie wel zo modern is als de VU beweert. Het lijkt er niet op. Wellicht schreeuwen fundamentalisten het hardst, maar waarom hebben we geen gematigde studenten gehoord?

Positief opgevat kunnen we zeggen dat Nederland een sterke rechtsstaat is waar democratische instellingen optimaal functioneren. We hoeven niet bang te zijn voor een fundamentalist als Al-Haddad. Nederland kan tegen een stootje en dit type contestanten vol zelfvertrouwen ontvangen. Hij mag zijn opinie geven, maar zijn uitspraken moeten in een open debat nog harder en beter bestreden worden dan nu al gebeurde.

Prikkelend vond ik de uitspraak in De Halve Maan van Fouad el Haji dat de meerderheid van de Marokkaanse-Nederlanders vrijzinnig is. Is dat zo? De volgende slag die gemaakt moet worden is om ze in het publieke debat aan het woord te laten. Zodat ze Al-Haddad in een intra-islam debat massaal lik op stuk kunnen geven.

Moslims in Nederland krijgen bovenmatige aandacht. Een islamindustrie met voor- en tegenstanders houdt dat in gang. Schattingen van het aantal variëren van 210.000 tot 825.000. Het ligt eraan of men belijdenis of herkomst vooropzet. Ik schat het aantal op 350.000. Al-Haddad veroorzaakte een mediastorm, maar het idee dat het een loze dreiging door weinigen aan weinigen betreft wordt nog steeds onvoldoende uitgelegd.

Foto: Haitham al-Haddad op Schiphol, 17 februari 2012

Haitham al-Haddad wordt zowel onterecht geweigerd als uitgenodigd

De Brits-Pakistaanse Haitham al-Haddad is vertegenwoordiger van de Islamic Sharia Council, de grootste Britse sharia organisatie, gevestigd in Oost-London. Volgens Al-Haddad behandelt zijn informele raad meer dan 200 zaken per maand. Ze hebben geen wettelijke bevoegdheden en kunnen geen sancties opleggen. Het krijgt kritiek van moslimvrouwen die zich gediscrimineerd voelen omdat het door mannen geleid wordt die mannen bevoordelen. Vrouwen die er gerechtigheid zoeken zitten klem tussen hun geloof en hun vrouw-zijn.

Al-Haddad is uitgenodigd door de Islamitische Studentenvereniging Amsterdam (ISA) aan de VU om te spreken op een symposium. Volgens de brochure gaat het over de overlevering van de koran en de moslim-academicus in het Westen. Maar een kamermeerderheid van VVD, PVV, CDA, SGP en CU heeft Minister Opstelten verzocht Al-Haddad te weren uit Nederland. Redenen zijn diens anti-semitische en anti-christelijke uitspraken, vrouwonvriendelijkheid en oproepen tot geweld. Vorige week werd na klachten van studenten door de Students Union aan de London School of Economics een uitnodiging aan Al-Hassad ingetrokken.

Weinig Nederlanders, inclusief moslims zullen Al-Haddads standpunten over joden, christenen, vrouwen en afvalligen delen. Zijn intolerantie past niet in een pluriforme samenleving. Maar domheid of beledigingen zijn geen reden om hem te weigeren. Oproep tot geweld zou dat wel zijn. Dat vraagt om concrete aanwijzingen. Die lijken er niet te zijn. Ofwel, de oproep van de volksvertegenwoordigers om Haitham al-Haddad op voorhand te weren is ongepast omdat het zich mengt in de onderlinge contacten tussen burgers. Daarbij komt dat Al-Hassad de beste anti-reclame is die tegenstanders van de islam zich maar kunnen indenken.

De uitnodiging door de ISA roept vragen op. Hadden de mensen die belast waren met de screening van Al-Haddad genoeg specialistische kennis over het onderwerp om zijn achtergrond te beoordelen? Wie Al-Haddads uitspraken op een rijtje zet twijfelt daar aan. Het studieprogramma van de Bachelor Religie en Levensbeschouwing, traject Islam vraagt hoe rechtsstaat en sharia zijn te verenigen: Alle burgers in dit land moeten zich natuurlijk ook aan de wet houden. Dat ook geeft aan dat er op de VU nog heel wat reparatiewerk wacht. Te beginnen met het doorlichten van het uitnodigingenbeleid door studentenverenigingen.

Foto: Brochure van de ISA over het Tweedaags symposium met Shaykh dr. Haitham al-Haddad, 17 en 18 februari 2012.