Imran Khan onder druk van islam-extremisten om Holocaust gelijk te stellen aan het beledigen van profeet Mohammed

In Pakistan dwongen islam-extremisten premier Imran Khan om publiekelijk te zeggen dat Westerse landen die het ontkennen van de Holocaust wettelijk hebben geregeld dat gelijk zouden moeten stellen aan het beledigen van de islamitische profeet Mohammed.

Maar islam-extremisten gaan daar niet over evenmin als de Pakistaanse premier. Khan weet dat natuurlijk ook wel. Daarnaast is het lastig om de grens te trekken tussen religiekritiek die valt onder de vrijheid van meningsuiting en laster. Wat weer wat anders is dan belediging.

Hoe men ook over de Holocaust denkt, onomstotelijk is onder historici vastgesteld dat het is gebeurd en een historisch feit is. Dat is van een andere orde dan de profeet Mohammed die een hoofdpersoon van de islam is. Hij is van belang voor degenen die in de islam geloven, maar is een fictief persoon voor degenen buiten de islam. Daarom is de eis van de islam-extremisten om andersdenkenden de dogmatiek van hun geloof op te leggen onhaalbaar. Andersdenkenden hebben een ander sentiment over profeten, verlossers en goden.

Een geloof is uitsluitend voor intern gebruik. Het belijden ervan kun je anderen niet dwingend opleggen. Achting ervoor is het hoogst haalbare en daartoe zijn de meeste andersdenkenden wel te porren. Religie is echter een fictief verhaal, een mythologisering die niet gelijk gesteld kan worden met historische feiten. Op een religieuze fantasie kan geen eis aan anderen afgedwongen worden die gelijk is aan historische feiten omdat de basis van religie denkbeeldig is.

Petitie ‘Stop cartoonwedstrijd over profeet Mohammed door Geert Wilders’ slaat de plank mis, is contra-productief en vraagt te veel

Op 19 augustus besteedde ik in een commentaar aandacht aan de in Pakistan op gang komende en van bovenaf georkestreerde protesten tegen de Muhammad Cartoon Contest waarvan Geert Wilders en de PVV later dit jaar de resultaten in de eigen ruimte van de Tweede Kamer willen presenteren. Tien dagen later zijn de protesten overgewaaid naar Nederland, zoals de petitie ‘Stop cartoonwedstrijd over profeet Mohammed door Geert Wilders’ verduidelijkt. Hiermee stapt de vermoedelijk Pakistaans-Nederlandse petitionaris Sohail Nawaz in het frame van Geert Wilders en ondersteunt hij diens zaak. De petitie is ongelukkig, ongewenst, overbodig, onlogisch en sterk af te raden. Het protest dient zowel de radicale islam als de radicale anti-islam.

Een godsdienst kan andersdenkenden niet haar wil opleggen. Want wat volgens de leerstellingen van een godsdienst voor de gelovigen van die godsdienst een voorwaarde of voorschrift is, is dat per definitie niet voor andersdenkenden. Dus als in dit geval binnen de islam de profeet Mohammed niet mag worden afgebeeld, dan geldt dat verbod alleen voor moslims of degenen die zich ondergeschikt achten aan de leerstellingen van de betreffende godsdienst islam. Maar voor mensen buiten de islam geldt dat verbod niet.

Evenmin worden moslims verboden opgelegd die gelden binnen andere godsdiensten dan de islam. Zoals de lijst met 613 mitswot (geboden) van het jodendom of de 613 geboden en verboden van het Christendom die in de Bijbel worden genoemd. Die gelden respectievelijk voor joden of christenen, maar niet voor moslims.

Religiekritiek is toegestaan omdat een godsdienst niet boven de wet staat. Religiekritiek helpt godsdiensten zichzelf te verklaren, uit de ivoren toren te komen en te verbinden met anderen. Religiekritiek houdt een godsdienst scherp en geeft het lucht. In Nederland is elke godsdienst of levensovertuiging ondergeschikt aan de nationale rechtsstaat. Oproepen tot geweld mag niet, maar beledigen van een godsdienst in algemene zin is toegestaan. Vooral machtige en invloedrijke wereldgodsdiensten als de islam moeten tegen een stootje kunnen. Daarnaast kennen die hun eigen agressie jegens anderen, zodat wie de bal kaatst die bal verwachten kan. Vaak is het zich beledigd voelen van gelovigen individueel bepaald. Dat is een kwestie van interpretatie. Veel beledigingen aan het adres van godsdiensten komen trouwens van concurrerende godsdiensten.

Het doet er niet toe of Wilders’ cartoonwedstrijd is bedoeld om moslims te beledigen. Dat is dan maar zo. Moslims moeten maar leren daar tegen te kunnen en mee om te gaan. De meeste in Nederland verblijvende moslims zijn overigens wijs genoeg om de provocaties van Geert Wilders, de PVV en alt-rechts te negeren.

Wat ‘de moslims’ vinden is interessant, maar ook niet meer dan dat. Als zoals de petitie stelt moslims worden geacht de integriteit en eer van hun profeet te beschermen en hoog te houden, dan hoeft dat niet door een verbod te eisen. En nogmaals, het is niet meer dan een waardevol advies voor gelovigen die zich door de islam laten inspireren. Ze kunnen daarbij niet buiten de rechtsgeldigheid en invloedssfeer van hun godsdienst gaan.

Moslims kunnen ook met humor en wijsheid reageren op Wilders’ provocaties. Door schouderophalen of door een houding die verder gaat dan het uitventen van misnoegen, de slachtofferrol en het zich beledigd voelen. Door zich als volwassen en geïntegreerde burgers van Nederland te gedragen. De miskenning voorbij.

Foto: Schermafbeelding van deel petitie ‘Stop cartoonwedstrijd over profeet Mohammed door Geert Wilders’ op Petities.nl.

Pakistaanse moslimradicalen reageren op Wilders’ Muhammad Cartoon Contest

Blasfemie of godslastering is een merkwaardig fenomeen. Het verbindt voor- en tegenstanders in intolerantie. Gelovigen redeneren volgens de dogmatiek van hun geloof, maar stoppen daar niet mee. Ze proberen hun geloof vervolgens ook anderen op te leggen. Uiteraard opgehitst door hun geestelijke leiders. Daarin gaan ze te ver. Want ze proberen de nationale rechtsstaat opzij te zetten en te vervangen door de wetten van hun godsdienst. Dat is een ongelukkige ontwikkeling omdat daardoor minder dominante godsdiensten en levensovertuigingen of andersdenkenden wettelijk, politiek en maatschappelijk in de verdrukking komen.

Hetzelfde geldt voor tegenstanders van godsdienst die dit aangrijpen om zichzelf mee te profileren. In dit geval ageert Wilders tegen de islam. Immers zijn unieke verkooppunt waarmee hij zich kan onderscheiden. Het onderwerp is een cartoonwedstrijd over Mohammed. De Mohammad Cartoon Contest is een moderne traditie bij radicaal-rechts. En als vervolgens radicale moslims zo’n tekencompetitie weer aangrijpen om te protesteren tolt de onredelijkheid tussen radicale gelovigen en radicale anti-gelovigen nog verder uit het lood.

In Pakistan lopen moslims achter banieren aan waarop wordt geprotesteerd tegen Wilders’ wedstrijd. Maar het kan ook een reprise zijn van een eerder protest jaren eerder. De heethoofdigheid, de verbolgenheid en de strategie blijven hetzelfde. Het gaat om het mobiliseren van mensenmassa’s voor politieke doeleinden. De paradox is dat in Nederland niemand meer serieus reageert op Wilders en aanslaat voor zijn tekencompetitie- ook Nederlandse moslims niet – terwijl Wilders in Pakistan wel serieus genomen wordt. Het lijkt eerder te gaan om het inzetten van volksprotest voor binnenlandse politieke doeleinden, dan dat demonstranten echt menen invloed uit te kunnen oefenen op een wedstrijdje Mohammed tekenen in Den Haag als initiatief van de PVV. De druk op de nieuwe Pakistaanse premier Imran Khan wordt opgevoerd. Via Wilders, Mohammed en Den Haag. Blasfemie is bruikbaar om mensenmassa’s op de been te krijgen en te laten figureren op sociale media.

Foto 1: Tweet, 18 augustus 2018.

Foto 2: Tweet, 18 augustus 2018.

Petitie vraagt om verbod vloeken en schelden op televisie. Een slecht idee

De petitie ‘Scheldwoorden en vloeken op TV verbieden en wegpiepen’ roept op om het vloeken op televisie te verbieden of door censuur weg te filteren door het weg te piepen. Ongetwijfeld een goed bedoelde maatregel, hoewel de overheid terughoudend moet zijn met censuur. Handhaving is het probleem. Het is een slecht idee.

Er kleven twee nadelen aan de petitie. Het redeneert vanuit een achterhaald idee van lineaire televisie dat nog het meest de ouderen bedient, terwijl de realiteit de vermenging van internet, sociale media en ouderwetse televisie is. Ofwel, censuur dient om consequent en doelmatig te kunnen zijn zich ook te bemoeien met de interactiviteit van internet en sociale media. Het valt eenvoudig in te zien dat dat in capaciteit en mentaliteit onhaalbaar is. Daarnaast is het in een open, pluriforme samenleving onmogelijk om overeenstemming te bereiken over wat wel of niet scheldwoorden en vloeken zijn. Wat voor sommigen een vloek of scheldwoord is, zal dat voor anderen niet zijn. Daarbij veranderen vloeken en scheldwoorden continu van betekenis.

Dat in sommige landen zoals de VS op televisie vloeken en scheldwoorden worden weggepiept wil niet zeggen dat dat verstandig is. Nog los van het feit dat hiermee mensen die lijden aan het syndroom van Gilles de la Tourette van de buis worden verbannen. Vloeken en scheldwoorden hebben een functie, zoals beledigen een functie heeft. Het is een onlosmakelijk onderdeel van creatief taalgebruik. Censuur blokkeert dat. Daarbij is het een politiek middel. Want neem het voorbeeld dat een gelovige de lof zingt van zijn of haar God of religieus voorbeeld. Dat past binnen de vrijheid van godsdienst. Maar kritiek erop is dat ook. Het wordt dan meten met twee maten als de hemelhoge lof van overheidswege wordt toegestaan en de kritische en platte afwijzing ervan niet. Innerlijke beschaving kan per definitie niet opgelegd door censuur, maar dient verinnerlijkt te worden. Een gedragscode kan dat helpen bewerkstelligen, maar een verbod werkt averechts.

Foto: Schermafbeelding petitie ‘Scheldwoorden en vloeken op TV verbieden en wegpiepen’ op petities.nl.

PVV toont Mohammad-cartoons in Zendtijd Politieke Partijen. Nou en?

Dit is het filmpje dat vanmiddag door de PVV op de publieke televisie uitgezonden zou worden in de Zendtijd van Politieke Partijen. Maar niet uitgezonden werd. Een onbegrijpelijke fout. Een medewerker van extern mediabedrijf Infostrada zou het verkeerde filmpje aangeleverd hebben. Het valt nauwelijks te geloven. Nu wordt het alsnog komende woensdag 24 juni om 17.55 uur in de Zendtijd voor Politieke Partijen uitgezonden.

Aan de inhoud valt weinig toe te voegen. Een tamelijk traditioneel vormgegeven filmpje met middelmatige cartoons en de voorgeschreven muziek. Da’s niets bijzonders omdat bijna alle filmpjes in de Zendtijd van Politieke Partijen saai en voorspelbaar zijn. Wie zich toch al opwond over de PVV of de islam zal in dit filmpje munitie vinden om zich nog meer op te winden. Maar wie houdt van vrijheid van meningsuiting, zakelijke religiekritiek, pluriformiteit en goede cartoons wacht een schouderophalen. Is dit het nou? Ja, dit is de PVV.

Foto: Schermafbeelding van filmpje ‘Video Muhammad Cartoons – Geert Wilders’.

Een bijna-aanslag op Wilders. Gottegot wat schieten we ermee op?

Dit is de cartoon van Bosch Fawstin die de Mohammad Cartoon Contest in Garland, Texas won. De profeet als Satan, niet als mens. Met meer agressie dan humor. Geert Wilders sprak er en was juist een paar minuten weg toen twee aanvallers werden doodgeschoten door de bewaking. Het waren moslims met de verwachting dat ze door Allah als strijders zouden worden geaccepteerd. Hun actie was dus een zelfgekozen zelfmoord. Op haar site en de FB-pagina ‘AFDI American Freedom Defense Initiative’ geeft organisator Pamela Geller nadere bijzonderheden. Minister Koenders heeft Geert Wilders telefonisch gesproken en de ambassade ingeschakeld.

Schieten we iets op met een vitrine van het eigen gelijk? Twee moslims die zich voor hun geloof opofferen, aandacht voor Geert Wilders en Pam Geller, een debat dat ontstaat of media wel of niet bovenstaande cartoon durven plaatsen, een bijeenkomst over de vrijheid van meningsuiting die geassocieerd wordt met intolerantie, het vrije woord dat met geweren wordt verdedigd en aangevallen, een cartoon die agressie met agressie beantwoordt en dat alles eindigend in de zoveelste episode in het debat over religie en de meningsuiting.

Met vermelding van de feiten moeten we in gesprek blijven en afstand nemen van zowel specifieke religies als religiekritiek. Niet ter verwerping ervan, maar omdat het nodig is om breder te kijken. Het gaat immers om meer dan een religieuze of een religieuskritische waarheid. In een pluriforme samenleving met honderden religies en levensovertuigingen worden de inwoners van Nederland enkel gebonden en verplicht door de nationale wet. Uitgangspunten van een religie of een levensovertuiging gelden uitsluitend voor mensen die zich erdoor willen laten inspireren. Anderen hebben dat te respecteren, maar hoeven er niet in mee te gaan.

Vrijheid van meningsuiting staat kwetsen toe. Als uitingen oproepen tot geweld wordt het een andere zaak. Beledigen van religies is in Nederland volgens de wet gewoon toegestaan. De gedachte is dat religies machtige instituten zijn die vanwege hun eigen opstelling die niet altijd even fijngevoelig is tegen een stootje moeten kunnen. Zeker grote religies als de islam of het christendom zijn miljardenbedrijven die niet kinderachtig moeten doen. Zelf vallen ze maar al te vaak op kwetsende wijze andersdenkenden of collega-religies aan.

Foto: Bosch Fawstin, winnaar van de Mohammad Cartoon Contest’s People’s Choice Award van de AFDI American Freedom Defense Initiative.

Beschaafd radicalisme van Ralph Posset in Museum Oirschot

Update 2 september 2016: In een opinie-artikel voor TPO suggereert Ralph Posset dat de recensie van kunstcriticus Rob Schoonen in het ED over zijn tentoonstelling in Oirschot door hem georkestreerd is. Schoonen wordt als drankzuchtig en makkelijk beïnvloedbaar  voorgesteld. Posset meent dat hij ‘Een middelmatige kunstenaar’ is ‘die zowel goede als slechte pers heeft gekregen. Een kleurloos typetjes. Precies zoals alle andere kunstenaars.’ Maar dat laatste is nog maar helemaal de vraag. Hoe middelmatig is Posset? 

Update 4 maart 2015: Ralph Posset pikt de kritische recensie door journalist Rob Schoonen van het ED over zijn tentoonstelling in Museum Kruysenhuis niet. Volgens Omroep Brabant gaat Posset aangifte doen. Hij ziet in de recensie broodroof. Is Posset van de pot gerukt? Want als hij gelijk krijgt dan maakt dat elke kritische recensie praktisch onmogelijk. In een eerste reactie zegt Rob Schoonen dat Posset met zijn beschuldiging ‘alleen maar op publiciteit uit is’. Of Posset met het dreigen met aangifte tegen Schoonen positieve publiciteit genereert is de vraag. Zie bij reacties voor de recensie van Rob Schoonen en een videoverslag van het ED. 

Aldus Bossche kunstenaar Ralph Posset in februari 2014. Een jaar later opgepakt door Museum Kruysenhuis Oirschot waar Posset van 1 maart tot 7 april een solo heeft: ‘Mythe’. In een toelichting zegt Mark van de Voort: ‘De meeste kunstenaars kiezen veilig voor een hoogstpersoonlijk, hermetisch oeuvre, maar een enkeling gooit de kont tegen de maatschappelijke krib en zet alle regels van het betamelijke opzij. De taboedoorprikkende kunst van kunstenaar Ralph David Posset schrijnt, zet je voortdurend op het verkeerde been en laat je mild grimlachen. Een lucide flirt met provocatie maar de kunstenaar zal je nooit direct kwetsen.’

Het is een dubbele boodschap van Museum Kruysenhuis door Posset te afficheren als taboedoorbrekend, maar dat tegelijk klein te maken door hem speels en niet kwetsend te noemen. Dat lijkt eerder een politieke dan een kunsthistorische opstelling. Posset ziet zichzelf als de ontregelaar die ontwricht en op een radicale wijze over grenzen zegt te gaan, maar in eigen ogen volgens anderen nooit extreem wordt en kwetst. Posset is de kunstenaar die zijn taart eet zonder dat deze in zijn maag verdwijnt. Hij is de duivelskunstenaar die poseert als radicaal, maar toch door allen als geschikt geaccepteerd wil worden. Posset ruilt een radicale opstelling uit tegen acceptatie waardoor de vraag ontstaat hoe radicaal Posset in de kern eigenlijk is.

Het geaccepteerde radicalisme van Ralph Posset treft buiten de muren van de kunstwereld desondanks doel. Omroep Brabant: ‘Ondertussen is er ophef ontstaan over de expositie. Zo krijgt bestuursvoorzitter Han Smits van Museum Kruysenhuis mails van verschillende christelijke organisaties waarin ze schrijven dat ze zich beledigd voelen door de kunst. Ook zag hij op Twitter voorbij komen dat christelijke organisaties oproepen tot protest bij de expositie.’ Een beschaafde storm in een fijn glas water. Smits meent dat er volgens hem ook discussie moet kunnen plaatsvinden over het geloof: ‘Als je niet meer kunt discussiëren, bestaat het geloof niet meer’. Is het trouwens niet eerder andersom? Smits meent dat iedereen na de aanslagen bij Charlie Hebdo de vrijheid van meningsuiting moet respecteren. Wat voor kunst dat oplevert blijft vooralsnog onbeantwoord.

Niet perfecte advertentie tegen Jodenhaat vraagt teveel

Een oproep tegen Jodenhaat die redelijk lijkt, maar dat bij nader inzien toch niet helemaal is. Het verscheen vandaag in een advertentie op de achterpagina van De Telegraaf. Ondertekenaars zijn onder meer Louis van Gaal, Inge de Bruijn, Gerard Joling, Mart Visser, Gerrit Zalm, Jan-Michiel Hessels, Jan Peter Balkenende, Emile Roemer, Bram van Ojik en Jaap de Hoop Scheffer. De oproep om de strijd uit het Midden-Oosten niet naar Nederland te importeren is logisch. Antisemitisme kan onder geen voorwaarde getolereerd worden. Het is tekenend voor de gespannen sfeer dat zoiets vanzelfsprekend in een advertentie benadrukt dient te worden.

Maar de oproep dat het schelden tegen Joden op sociale media ‘nu moet stoppen’ legt de grens verkeerd. Dat kan opgevat worden als een oproep tot zelfcensuur. De ruimte voor schimpen, tieren, vloeken, beledigen of schelden biedt de wet. Niet een moreel appel van een willekeurig groepje mensen. Daarom is de advertentie een gemiste kans. Er is een maatschappelijk debat of er een recht op belediging via schelden op sociale media bestaat. De ondertekenaars van deze oproep kiezen daarin eenzijdig partij. De grens moet liggen bij haatzaaien dat het bestaansrecht van de Nederlandse Joden aan de orde stelt. Niet bij beledigen en schelden. 

Foto: Deel van advertentie ‘Geen excuus voor Jodenhaat’, 7 augustus 2014 in De Telegraaf.

Catladies tegenover christelijke lobbygroep op internet

Catladies van ACL hebben het domein AustralianChristianLobby.org gekocht. De andere ACL, de Australian Christian Lobby gebruikt acl.org.au. De Christelijk Lobby heeft geen plannen om het domein van de Catladies terug te kopen. De ‘katten‘ ACL gaat voor gelijke rechten, abortus, een stop op discriminatie, sexuele voorlichting op scholen en verantwoordelijk kattenbezit. De ‘christelijke’ ACL is daar tegen, hoewel onduidelijk is hoe het over kattenbezit denkt. Naar verluidt is de als satire opgevatte actie op sociale media een hit. In Australië staan progressieve seculieren lijnrecht tegenover de conservatieve christenen. Blijkbaar symboliseren katten vanuit een feministische gedachtengoed het tegenovergestelde van waar christelijke conservatieven voor staan. Zetten deze als digitaal antwoord straks honden of kangoeroes in?

De ACL is politiek actief. In januari 2013 bracht het naar buiten dat de Australische premier Gillard religieuze groepen had verzekerd dat deze onder een nieuw wetsvoorstel het recht behielden om homosexuelen en andere ‘zondaars’ te blijven discrimineren. Zo liet ACL-directeur Jim Wallace in de publiciteit weten. Hiermee suggereerde de ACL dat Julia Gillard de discriminatie door christelijke organisaties billijkte. Een bewuste actie om haar te compromitteren. Door het verwijt dat ze aan de leiband van de VS loopt en consulair onvoldoende doet voor Julian Assange is ook bij progressief Australië de steun voor premier Gillard sterk afgenomen.

Foto 1: Schermafbeelding van ‘kattenprotest’ door ACL (Australian Cat Ladies).

Foto 2: M.S. Belfleur, Tattoo.

Australië billijkt discriminatie door religieuze organisaties

De Australische premier Julia Gillard (Labour) kan in progressieve kringen weinig goed doen. Ze ligt al sinds 2010 onder vuur omdat ze de Australische Julian Assange consulair niet bijstaat en politiek uitgeleverd zou hebben aan de VS. Nu heeft Gillard religieuze groepen verzekerd dat deze onder een nieuw wetsvoorstel her recht behouden om homosexuelen en andere ‘zondaars’ te blijven discrimineren. Zo heeft directeur Jim Wallace van de Australische Christelijke Lobby (ACL) naar buiten gebracht, aldus de Sydney Morning Herald.

Gillard is atheïst en heeft kortgeleden aanvaringen gehad met de christelijke lobby. In september 2012 trok ze zich terug om te spreken op een nationale conferentie van de ACL vanwege beledigende opmerkingen over homosexuelen van Jim Wallace. Hij suggereerde dat een homoseksuele ‘levensstijl’ schadelijker voor de gezondheid is dan roken. Het is niet onmogelijk dat Wallace Gillard in verlegenheid wilde brengen.

Onder de huidige wet kunnen religieuze instellingen zoals scholen en ziekenhuizen weigeren medewerkers in dienst te nemen die ze als zondaars beschouwen. Met het argument dat het noodzakelijk is om schade te voorkomen aan de religieuze gevoeligheden van gelovigen. Dit is een voorrecht dat niet-gelovigen missen.

Premier Gillard heeft Jim Wallace enkele keren ontmoet en hij zegt dat ze hem verzekerd heeft dat ze niet van plan is om de vrijheid van godsdienst in te perken als het gaat om het recht van religieuze groeperingen om te discrimineren in het aannemen en ontslaan van werknemers. Deze religieuze organisaties, en dan met name de katholieke, zijn grote werkgevers en afhankelijk van staatssubsidie. Zodat de overheid een drukmiddel heeft om een einde te maken aan de discriminatie. Ze hebben het recht vanwege hun religieuze status om potentiële werknemers uit te sluiten op een manier die voor niet-religieuze organisaties onwettig is. Een en ander maakt het onbegrijpelijk waarom Labour deze rechtsongelijkheid wil laten voortbestaan.

De vrijheid van godsdienst kent rechten en plichten. Een religieuze organisatie moet autonoom kunnen handelen volgens de eigen doelstelling. Zelfs als dat andersdenkenden uitsluit. De opstelling van de Australische overheid om discriminatie van werknemers financieel mogelijk te maken is een brug te ver. Voorrechten van deze voornamelijk christelijke organisaties zijn in andere tijden tot stand gekomen en passen niet langer bij een pluriforme samenleving. Privileges dienen afgeschaft te worden. Daar zou de regering-Gillard haar beleid op af moeten stemmen. Ook als Gillard zich electoraal of psychisch onder druk gezet voelt.

Foto: Affiche van de ACL voor de nationale conferentie waar Julia Gillard uiteindelijk niet sprak.