Liefde tussen dictators en Olympische Spelen: Hitler en Putin

Oud-wereldkampioen schaken Garry Kasparov trekt voor de Daily Beast een parallel tussen de Olympiade van Berlijn 1936 en Sochi 2014. De overeenkomst is dat het in beide gevallen draait om de persoonlijke glorie van de leiders: Adolf Hitler en Vladimir Putin. Dit in tegenstelling tot Moskou 1980 of Beiijng 2008 die dienden om landen in het zonnetje te zetten: ‘In those cases, the authoritarian propaganda machine was in the service of promoting the achievements of a country and a system. They were dedicated to the greater glory of Communism, the Totalitarian State, the superiority of the system and the athletes it produced.‘

In Sochi gaat het dus om president Putin. Zoals Kasparov opmerkt, de voorzitter van het Russische Olympische Comité of de directeur van de Spelen in Sochi verschijnen nooit in de media of in de openbaarheid. Het spektakel Sochi draait om Putin, zoals Berlijn om de ‘overmoed van een alomtegenwoordige man’ draaide.

Kasparov ziet nog meer overeenkomsten. Sochi volgt het draaiboek van Berlijn tamelijk nauwgezet door in kritiek op de ‘bekrompen wetten’ wat symbolische concessies toe te staan. Ook het IOC is nu even gecorrumpeerd als in 1936. Met als moreel dieptepunt de oproep bij de opening door voormalig adviseur van Siemens AG en IOC-voorzitter Thomas Bach om sport en politiek gescheiden te houden. Terwijl hij zich tijdens het uitspreken van diezelfde woorden een onderdeel weet van de propagandamachine van Putin.

Vraag is wat erger is, het zonnekoninggedrag van Putin of Hitler of dat van de sportbestuurders, bedrijven (zoals Siemens) en politici (premier Rutte) die zich onder het uitspreken van mooie woorden met een verre echo van ethiek voegen in hun rol als entourage om reliëf te geven aan de grootheid van president Putin.

Foto: Berlijn, 11 augustus 1936: De Amerikaanse atleet Jesse Owens (midden) bij de ceremonie voor het Verspringen. De Duitser Luz Long (rechts) wordt tweede en de Japanner Naoto Tajima derde. Credits: AP.

SS-VA pakt flink uit op Aalster carnaval. En wordt zelf ingepakt

Carnaval in Aalst. De Oost-Vlaamse stad van priester Adolf Daens en schrijver Louis-Paul Boon. En nu ook van de ‘SS-VA‘ rel die de Bulgaarse directeur-generaal van de Unesco Irina Bokova tot de uitspraak brengt dat de Holocaust niet gebanaliseerd mag worden. Ook niet voor het aankaarten van een lokale, politieke kwestie. Het carnaval van Aalst is opgenomen als immaterieel cultureel erfgoed op de Unesco-lijst. Mevrouw Bokova zegt gechoqueerd te zijn door wat er in de carnavalsoptocht gebeurde en spreekt van een onaanvaardbare daad die een belediging is voor de nagedachtenis van de 6 miljoen Joden die gedood zijn tijdens de Holocaust.

Carnavalsvereniging Eftepië deed verkleed als SS-ers mee. Een met ‘E. de Waar’ ondertekende verklaring op Facebook spreekt over een misverstand: ‘De link met de jaren 30 hebben we gelegd omdat hier in Aalst de NVA het voorstel gelanceerd zou hebben om alle franstalige boeken uit de Bibliotheek te halen. Dit doet ons (Eftepië) nogal aan 10 mei 1933 doet denken, wanneer de NSDAP aanhangers op de Opernplatz 25000 boeken over ongewenste onderwerpen of van ongewenste auteurs hebben verbrand.’ De Weer legitimeert het optreden door te verwijzen naar een toespraak van koning Albert die verwees naar een jaren ’30 klimaat.

De Aaltse burgemeester Christoph D’Haese is lid van de N-VA van Bart De Wever en probeert de kwestie niet groot te maken. Hij betreurt de kwestie, wijst op het goede verloop en merkt tegelijkertijd op dat van de 3500 deelnemers aan het carnaval er slechts zes behoorden tot de ‘SS-VA’. Context is dat er niks verboden werd.

Directeur-generaal Bokova van de Unesco heeft gelijk dat de Holocaust niet gebanaliseerd mag worden. Het is echter twijfelachtig of dat uit het optreden van Eftepië opgemaakt kan worden. Uit de beelden blijken ze dat niet specifiek aan de orde te stellen, hoewel er verwijzingen naar de vernietingskampen waren: Zyklon en een goederenwagen. Maar geen hakenkruizen. In navolging van koning Albert verwijst Eftepië naar de jaren ’30, terwijl de ‘Endlösung der Judenfrage’ pas in 1941 begon. Verschillende fases in de nazi-dictatuur. Het verwijt dat de SS vermenselijkt wordt zou eerder hout snijden. Dat trof ook de film Der Untergang met Bruno Ganz als een menselijke en bij vlagen tierende Hitler. Fijnzinnig is Eftepië niet, kwaadwillend evenmin. Domweg naïef.

Foto 1: Gefotoshopte Affiche van Eftepië met bekende N-VA’ers; SS-VA voor het beeld van priester Daens in Aalst, 2013.

Foto 2: Eftepië als SS-VA tijdens de carnavalsoptocht in Aalst, februari 2013. Credits: Belga.