Rachel Maddow gaat in op een artikel in The New York Times van 10 juni 2021 over het ministerie van Justitie (DoJ) onder Trump dat via een dagvaarding van Democratische leden van het House Intelligence Committee, hun assistenten en familieleden ‘bestanden van Apple in beslag [nam] met metadata’. Aanleiding hiervoor waren lekken in de jaren 2017 en 2018 die de regering Trump wilde opsporen. Het jaagde op de bronnen. Daartoe werden door DoJ ook gegevens van journalisten opgevraagd.
Dit is ongehoord en volgens juridische en politieke deskundigen nooit vertoond. Het raakt aan de scheiding der machten. Congresleden moeten de regering controleren en niet andersom.
Het DoJ had Apple een zwijgverbod opgelegd dat pas recent afliep. Daarom komt dit nieuws nu pas naar buiten. Uiteraard speelt ook mee dat de macht is gewisseld. Op 20 januari 2021 is president Biden aangetreden en heeft hij Merrick Garland aangesteld als Justitieminister die William Barr is opgevolgd. De laatstgenoemde ligt nu onder vuur omdat hij het DoJ zou hebben ingezet voor politieke doeleinden. Nu president Trump de controle over het DoJ kwijt is, kan dit nieuws naar buiten komen. Het was al lang duidelijk dat Trump, Barr en diens voorgangers sjoemelden met de rechtsstaat, maar nu wordt het hele plaatje duidelijk doordat de punten verbonden worden.
Het verklaart waarom Trump alle middelen inzette, inclusief de oproep tot een staatsgreep op 6 januari 2021, om de macht te behouden. Dat was niet alleen om rechtszaken tegen hem en zijn organisatie te blokkeren die hem in de gevangenis kunnen doen belanden en hem het opdoeken van zijn bedrijf kost, maar ook om dit wangedrag van Justitie te verhullen.
Het opvallende en onverklaarbare dat blijkt uit het slot van het Times-artikel is dat medewerkers van DoJ die meewerkten aan deze illegale actie daar nu nog werkzaam zijn. Dat kan op verschillende manieren verklaard worden. Of minister Garland houdt deze medewerkers dicht bij zich zodat hij ze kan verplichten om mee te werken aan een reconstructie in de garantie dat zoveel mogelijk wandaden van Trump en Barr boven water komen óf Garland heeft te weinig grip op zijn ministerie.
Er zijn aanwijzingen dat dit laatste het geval is. Dat is een constatering die verder gaat dan het veroordelen van voormalig president Trump voor zijn wangedrag, zijn gebrek aan kennis en respect voor de grondwet en zijn druk in vooral 2018 op het DoJ. Dat ministerie lijkt door Trump tot in de kern beschadigd en niet onder controle te brengen. Vraag is of het nog hersteld kan worden. Afgelopen weken kreeg Garland van Democratische zijde kritiek dat hij te defensief handelt en het DoJ zelfs inzet ter verdediging van Trump. Als de minister geen controle heeft over zijn eigen ministerie verklaart dit waarom hij zo slap en voorzichtig opereert.
Maddow interviewt Michael Schmidt die meeschreef aan het artikel.