Trump wordt naar verwachting aangeklaagd in New York. Wat zegt dat voor zijn kansen in 2024?

Een nieuwe week, een nieuw geluid. Deze week richt de westerse pers zich op drie onderwerpen. Als er geen calamiteit of natuurramp tussendoor komt. De strijd om het Oekraïense Bachmoet met in het verschiet het Oekraïense lenteoffensief dat half april wordt verwacht. En het driedaagse bezoek van de Chinese president Xi Jinping aan Moskou en zijn gesprekken met de Russische president Poetin.

En Trump. Steeds weer Trump. Het lijkt alsof rechtse en linkse Amerikaanse media geen genoeg van hem krijgen. Dat is begrijpelijk omdat zowel de Trump-kern van de Republikeinse partij als de Democraten een gemeenschappelijk belang hebben: aandacht voor Trump. De Trumpianen zien in Trump de grootste kanshebber om in 2024 president te worden en de Democraten beschouwen een beschadigde, grillige Trump de ideale tegenstander om te verslaan.

Beeldvorming van de media is niet neutraal voor de inhoud, maar bepaalt die ten dele. De laatste week ging het over Trump die deze week, waarschijnlijk dinsdag 21 maart 2023 in New York door Manhattan Officier van Justitie Alvin Bragg aangeklaagd wordt voor de zaak Stormy Daniels. Een pornoactrice die in 2016 door Team Trump met 130.000 USD ‘stil’ geld zou zijn afgekocht.

Het wordt niet ingeschat als een supersterke zaak, maar wel de eerste aanklacht tegen Trump. De zaken in Georgia, de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 of de door Trump achtergehouden topgeheime staatsdocumenten in Mar-A-Lago worden als zekerder voor de aanklagers ingeschat. Hier geldt echter het gezegde dat als een schaap over de dam is er meer volgen. Aanklagers willen blijkbaar niet de geschiedenis ingaan om als eerste een voormalig president aan te klagen.

Amerikanen zijn erover verdeeld of het van rechtsgelijkheid getuigt als iemand als Trump die in 2021 op het nippertje na een geslaagde staatsgreep pleegde na 26 maanden nog op vrije voeten is. Waarom zit hij niet allang in de gevangenis? Van de andere kant is dit een precaire zaak die goed voorbereid moet worden. Voormalig adviseur Anthony Coley van justitieminister Merrick Garland legde dat onlangs uit in de show van Ari Melber. Juridische molens malen langzaam.

Chuck Rosenberg legt in de video voor ‘Morning Joe’ uit dat Trump niet gearresteerd hoeft te worden om voor een rechter geleid te worden. Dat kan ook met een vrijwillige overgave (self-surrender). Dan hoeft Trump niet in de boeien te worden weggevoerd langs camera’s. Trump pocht op sociale media dat een aanklacht zijn campagne rugwind zal geven, maar tegelijk lijkt hij bang te zijn voor de procedure, zoals Maggie Haberman optekent. Ze stelt de zaak ietwat verkeerd voor als ze zegt dat de procedure noodzakelijkerwijze een arrestatie bevat.

De westerse bondgenoten zien het verbijsterd aan. Ook omdat Trump steeds dichter tegen Poetin aankruipt. Kunnen ze zo’n onstabiel land nog wel vertrouwen? En hoe moeten ze zelf in actie komen om zichzelf en elkaar te beschermen? Op de verre Amerikaanse oom valt niet op voorhand te vertrouwen.

Waarom de Democraten zich rijk rekenen met een aangeklaagde Trump is duidelijk. Hij kan zich koesteren in slachtofferschap en zal zo de kans op de nominatie van zijn partij als president in 2024 ermee versterken. Maar tegelijk zal het brede publiek bevreesd zijn om op een kandidaat te stemmen waar een juridisch luchtje aan hangt. Als Trump tegen die tijd al niet is veroordeeld en te boek staat als een boosdoener of crimineel en uitgesloten wordt om nog een politiek ambt uit te oefenen.

De eerste aanklacht ooit van een (voormalig) president is een gebeurtenis die aangejaagd wordt door Amerikaanse media. Linkse en rechtse media zijn behoorlijk boven hun theewater.

Trump loopt een risico als de straatprotesten tegen zijn arrestatie of vrijwillige overgave tegenvallen. Dat zou een teken van zijn afnemende populariteit zijn. Een deel van de Republikeinse partijtop heeft protesten veroordeeld. Van de andere kant kan Trumps schietgrage achterban goedmaken wat ze op 6 januari 2021 menen gemist te hebben. De New Yorkse politie en veiligheidsdiensten zijn in hoogste staat van paraatheid. Op wat komen gaat.

Advertentie

Een jaar na 24 februari 2022: Terugblikken op Russisch – Oekraïense oorlog

Ali Velshi beredeneert dat president Trump tussen 2017 en 2021 de kans voor president Poetin creëerde om Oekraïne onder druk te zetten. Publiekelijk zei Trump in Helsinki in juli 2018 dat hij Poetin meer vertrouwde dan Amerikaanse inlichtingendiensten. Trump vertraagde het leveren van de antitankraket Javelin ondanks brede steun daarvoor in de Senaat, zodat Oekraïne zich niet kon verdedigen tegen Russische tanks die ook toen al Oekraïense appartementengebouwen kapotschoten. Uiteindelijk stond Trump in 2018 toe de Javelins aan Oekraïne te leveren.

Een Amerikaans MSNBC-perspectief van Velshi mist de toenmalige terughoudende, om niet te zeggen naïeve houding van West-Europese landen als Duitsland die wellicht Poetins bedoelingen begrepen om met energie en atoomwapens Europa te bedreigen, maar daar uit economisch gewin, labbekakkerigheid en angst niet naar handelden. Hoe krom en incompetent Trump toen ook handelde door de positie van Joe Biden en zijn zoon Hunter als voorwaarde voor levering van de Javelins te stellen, uiteindelijk was het wel de VS die vertraagd leverde. En West-Europa niet.

Komende week is het op 24 februari een jaar geleden dat de troepen van de Russische Federatie met een grootschalige invasie een nieuw hoofdstuk schreven in de Russisch – Oekraïense oorlog die in 2014 begon met de inname van de Krim en delen van Oost-Oekraïne door Russische troepen.

Die invasie is een militaire mislukking door incompetent handelen van de Russische krijgsmacht, de goede tegenstand van de Oekraïense krijgsmacht en de onmogelijkheid om zo’n groot land als Oekraïne met een strijdbare, trotse bevolking die zich verenigt tegen de buitenlandse agressor onder controle te krijgen. Laat staan voor langere tijd onder controle te houden.

Poetin mikte op de omverwerping in Kyiv van de regering Zelensky, maar dat mislukte omdat Oekraïense en Amerikaanse inlichtingendiensten tijdig van de plannen om Zelensky te vermoorden op de hoogte waren zodat het Oekraïense leger er op kon anticiperen. Feitelijk was Poetins invasie na drie dagen al mislukt. Zelfs als de Russische krijgsmacht professioneler in Oekraïne had geopereerd dan het afgelopen jaar deed, dan nog was de invasie mislukt.

Het is vaker gezegd dat Poetin weinig strategisch inzicht heeft en mede om publicitaire binnenlandse redenen tactische voordeeltjes zoekt die voor zijn land op de langere termijn strategisch averechts uitpakken. Poetin denkt uitsluitend op de korte termijn. Hij mag dan een geslepen, wereldwijze KGB’er zijn, maar als staatsman heeft hij zich niet bewezen. Hij hangt aan de macht en de ontwikkeling van zijn land of het welzijn van andere landen is daaraan ondergeschikt.

Dat is de mentaliteit van de maffia met als enig verschil dat die liefst onzichtbaar opereert om zomin mogelijk op te vallen, terwijl Poetin het omgekeerde doet en zijn misdaden publicitair uitvergroot. Dat doet hij om zijn bevolking onder de duim te houden en het Westen te intimideren. Maar dat laatste lukt steeds minder omdat de Russische krijgsmacht niet geloofwaardig opereert in Oekraïne en Russische wapens tekortschieten tegenover westerse wapens.

Poetin mobiliseert zowel slecht geoefende mobiks die kanonnenvoer in Oekraïne zijn als westerse landen die wakker zijn geworden en beseffen dat het gevaar van een agressieve Poetin die liegt en zich niet aan de regels van de internationale rechtsorde houdt ook hen raakt, zijn afgekickt van goedkoop Russisch gas en olie, en nog steeds met de voet op de rem Oekraïne militair steunen omdat ze in hun achterhoofd bang zijn voor Poetins dreiging met atoomwapens.

Omdat het een jaar geleden is dat de krijgsmacht van de Russische Federatie grootschalig Oekraïne binnenviel zijn er vele documentaires gemaakt om daar bij stil te staan. Vooral de Britse en Duitse publieke omroep en het Frans-Duitse ARTE besteden er aandacht aan.

Ze kiezen verschillende invalshoeken, zoals de macht van Gazprom en energie als Russisch wapen, de internationale diplomatie tussen het Westen en Poetin (inclusief de Europese machteloosheid), de schaduwmacht van de Wagner Groep, de propaganda en de informatie-oorlog, het menselijk lijden van de Oekraïense bevolking, de komende heropbouw van Oekraïne en de volkenrechtelijke complicaties om Poetin en zijn medestanders voor oorlogsmisdaden ter verantwoording te roepen.

En de voorgeschiedenis met Trump die Poetin het idee gaf dat het Westen net als in 2014 Oekraïne in de steek zou laten. in 2014 was het trouwens president Obama die Oekraïne liet vallen. Dat gebeurde in 2022 niet. Hoewel aarzelend kwam het Westen Oekraïne te hulp.

Of dat komt omdat Poetin door zijn herhaalde leugens in het Westen zijn geloofwaardigheid en mojo heeft verloren en de afschrikking van de Russische krijgsmacht is uitgewerkt door de slechte resultaten op het slagveld is onduidelijk. Om dat allemaal te begrijpen en de vele losse eindjes met elkaar te verbinden staan we stil bij de Russisch – Oekraïense oorlog die de wereld op zijn kop heeft gezet.

De menselijkheid van Patron

Het is niet onbegrijpelijk dat iemand tijdens een Zoom-vergadering in slaap valt. Maar als het een hond is, dan haalt het de publiciteit. Vergaderen honden tegenwoordig ook al en praten ze mee? Indirect geeft dat de overbodigheid van vele Zoom-vergaderingen aan.

Patron is een aandoenlijke Jack Russel terriër die in dienst is van de Oekraïense krijgsmacht om niet-ontplofte bommen op te sporen. Hij redt levens.

De inzet doet denken aan dieren in eerdere conflicten als paarden, honden, duiven en dolfijnen die in dienst zijn bij een van de strijdende partijen. Soms eindigt dat met een medaille en een foto in de krant. Het dier krijgt een lekker hapje, maar beseft uiteraard niet waar het een middelpunt van is.

Dieren zijn een middel om de eigen menselijkheid te benadrukken. Hoe paradoxaal dat ook is omdat het dier in een menselijk frame wordt gewrongen. Als dieren tot onderdeel van de strijd worden gemaakt, dan worden ze tot mens gemaakt. Hun dierlijkheid wordt geminimaliseerd.

Dat past in het patroon van antropomorfiseren, het aan dieren toedichten van menselijke eigenschappen. Mensen grijpen die vertaalslag aan om dieren te begrijpen en te suggereren dat de afstand van mens tot dier kleiner is dan het lijkt. Walt Disney is er groot mee geworden.

Patron spoort bommen op. Van hem kan men beweren dat hij als beste vriend van de mens aan de goede kant van de dierlijkheid blijft.

Door Patron in de publiciteit als mascotte centraal te stellen onderscheidt Oekraïne zich van de Russische Federatie dat met humorloze parades en potsierlijk nationalisme de weg van het grote gebaar kiest dat moet imponeren door het uitstralen van militaire macht. De uitdrukking die betreffende landen kiezen reflecteert de doelen die ze nastreven. Het geeft ook een cultuurverschil aan.

Patron is de individuele hond die met het kleine gebaar tegenover het Russische collectivisme wordt geplaatst. Patron is door zijn spindoctors perfect toegesneden op het gerichte gebruik van de huidige sociale media. Patron is de menselijkheid die tegenover de onmenselijkheid wordt geplaatst.

Patron valt in slaap tijdens online persconferentie, mei 2022. Bron: Reddit.

Sluitend bewijs dat Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne door Kremlin zijn georkestreerd

Schermafbeelding van deel voorpagina van NRC, 6 april 2022.

Op 7 april 2022 kwam Der Spiegel met het bericht dat de Duitse inlichtingendienst BND (Bundesnachrichtendienst) berichten van Russische militairen in Oekraïne heeft onderschept die zoals het zelf zegt ‘gruwelijke nieuwe inzichten in de wreedheden begaan door Russische strijdkrachten’ verwerven.

Ali Velshi die waarneemt voor Rachel Maddow in de gelijknamige show spreekt met duo-hoofdredacteur Melanie Amann van Der Spiegel over de nieuwe berichtgeving. Dus de door de Duitse inlichtingendienst onderschepte Russische kortegolf radio-uitzendingen waarin Russische soldaten vrijuit spreken over de moord op burgers en andere wreedheden die zij in Oekraïne hebben begaan.

Van belang is of het om een ontsporing gaat van individuele militairen of groepen militairen of een strategie van de Russische legerleiding. Deze onderschepte berichten zijn er een ondersteuning voor dat het om een van bovenaf bepaalde strategie gaat. Dat wordt steeds duidelijker.

Nog op woensdag 6 april 2022 zette NRC een kop bij een artikel én op de voorpagina over de moorden in Bucha die luidde: ‘Was dit een ontsporing of strategie?‘. Zelfs met de kennis van 6 april 2022 was de kop achterhaald, wat trouwens ook uit het artikel zelf bleek. Het is strategie. Dit geeft de trage bewustwording bij media aan om te wennen aan het idee dat oorlogsmisdaden in de op het oog nette kantoren van het Russische regeringscentrum kunnen zijn beraamd.

De strategie past in de retoriek van Poetin en zijn woordvoerders dat Oekraïne geen autonome staat is, geen bestaansrecht heeft en alle middelen geoorloofd zijn om het te ‘denazificeren’. De tragiek is dat het leiderschap in het Kremlin daar door emoties overmand zo in opgaat dat het zich tot de nieuwe nazi’s verklaart. Het vermeende anti-fascisme van Poetin is het nieuwe fascisme.

Veelzeggend zijn de opmerkingen van Oekraïense overlevenden uit de Tweede Wereldoorlog in Kharkiv die een vergelijking maakten met de recente Russische invasie die ze als gewelddadiger en meedogenlozer typeren als het optreden van het Duitse leger toen.

De Russische propaganda die de wandaden van Russische militairen ontkent wordt er steeds potsierlijker op. Terwijl deze Ausradierung van Oekraïne notabene door het Russische leiderschap zelf is georkestreerd. Doet dat niet denken aan de Holocaust en de Wannsee-conferentie van 1942?

De opzet verklaart tegelijk de reden voor de ontkenning door het Kremlin. De propaganda is alleen bedoeld voor binnenlands gebruik. De Russische bevolking blijft volgens opiniepeilingen de Russische invasie van Oekraïne in grote meerderheid steunen. Met knip-en-plakwerk uit dit soort ontkenningen wordt de binnenlandse propaganda gevoed.

Interessant is dat de Russische propaganda in het Westen steeds minder voet aan de grond krijgt. Daar verliest het de informatie-oorlog. Tekenend is dat de rechts-radicale bondgenoten die de afgelopen jaren Poetins ondermijning van de EU steunden nu bijna allemaal afstand van hem nemen. Steun voor Poetin in Europa brokkelt af.

Wat is de les die de westerse landen moeten trekken uit deze door het Kremlin georkestreerde oorlogsmisdaden tegen Oekraïne en de Oekraïense bevolking? De les is vierledig:

1. Het Westen moet Oekraïne maximaal en zo snel mogelijk voorzien van zwaar en snel inzetbaar militair materieel zodat het zich kan verdedigen tegen de Russische agressie die bedoeld is om Oekraïne te onderwerpen, zo niet te vernietigen.
2. Het Westen moet per omgaande de strengste sancties doorvoeren inclusief een invoerverbod van alle Russische energie die de Russische economie zodanig beschadigen dat het de oorlog in Oekraïne niet kan financieren.
3. De internationale gemeenschap en NGO’s moeten de Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne documenteren en na de oorlog de daders in het Kremlin ter verantwoording roepen.
4. De Russische Federatie dient gedekoloniseerd te worden zodat de volkeren ervan autonomie krijgen. Als dat kan door afsplitsing of een werkelijke federalisering waarbij de deelstaten soevereiniteit hebben. De Russische Federatie dient haar vetorecht in de Veiligheidsraad te verliezen en zo ingericht te worden dat het vreedzaam omgaat met haar buren.

Durft Kremlin de gok aan van een Oekraïne-gambiet?

Sinds 2014 is er in Europa sprake van een oorlog tussen twee landen die nog steeds voortduurt. De Russische Federatie bezette in dat jaar de Oekraïense Krim en initieerde een strijd in Oost-Oekraïne, in het gebied dat de Donbas wordt genoemd. Een kapotgeschoten en onder Russische controle staande regio in Oekraïne. In maart 2014 bevestigde met 100 stemmen voor de Algemene Vergadering van de VN in Resolutie 68/262 de territoriale integriteit en soevereiniteit van Oekraïne en verklaarde een Russisch referendum over de Krim ongeldig.

De Russische agressie van 2014 werd beantwoord met een slappe reactie van het Westen. De toenmalige leiders president Obama en premier Cameron maakten niet waar dat in 1994 hun landen de handtekening hadden gezet onder het Boedapester Memorandum dat de territoriale integriteit en soevereiniteit van Oekraine garandeerde. Dat land had als belangrijke kernmacht na onderhandelingen met de VS en de Russische Federatie de (weliswaar verouderde) kernwapens ingewisseld in ruil voor die garantie van autonomie. Het gaf immers een belangrijk defensief wapen uit handen.

Het leiderschap van de Russische Federatie negeerde in 2014 de garantie door een onrechtmatige inname van de Krim en onrechtmatige militaire inmenging in Oost-Oekraïne en de VS en het VK wisten niet hoe snel ze smoezen konden verzinnen om niet militair in te hoeven grijpen. Ze volstonden met economische sancties. Ze lieten Oekraïne vallen.

Het idee bestaat dat de slappe reactie van president Obama en premier Cameron in 2014 heeft geleid tot de gespannen situatie van nu met het risico van een grootschalige, bloedige invasie van delen van Oekraïne door troepen van de Russische Federatie. President Poetin is overmoedig geworden. President Biden was in 2014 vice-president onder Obama en zag hoe slecht voorbereid de VS waren op de Russische agressie en hoe aarzelend en ondoelmatig Obama reageerde.

Biden heeft geleerd van de reactie van Obama in 2014. Hij poogt het Kremlin af te troeven in de informatieoorlog door het continu lekken van informatie van de eigen inlichtingendiensten over de Russische vorderingen op het strijdtoneel en de oorlogsplannen. Zo heeft de VS het het Kremlin lastig gemaakt door de ‘false flag’-plannen van het Kremlin als excuus voor een inval in Oekraïne naar buiten te brengen.

Op wat complotdenkers na wordt in het Westen deze Russisch desinformatie toch niet geloofd, maar dat is voor de Russische campagne niet van belang. Het is in eerste instantie bedoeld voor intern gebruik. Het dient om de Russische bevolking via de gelijkgeschakelde staatspers achter een oorlog met Oekraïne te krijgen. Ook hier geldt het uitgangspunt van de buitenlandse politiek dat het in de kern altijd binnenlandse politiek is.

De opzet van het Kremlin sinds 2014 en de jaren daarvoor, omdat de toenmalige invasie van de Krim een lange voorbereidingstijd van jaren had, is duidelijk: het destabiliseren van Oekraïne zodat dit land niet aan de voorwaarden kan voldoen om lid te worden van NAVO en EU. Iets wat dit land graag wil om zich te ontworstelen aan de Russische invloed en bescherming te zoeken onder de paraplu van het Westen. Oekraïne als soeverein land heeft daar volgens internationale verdragen die notabene door de rechtsvoorganger van de Russische Federatie zijn ondertekend ook alle recht toe.

Nu is 75% van de Russische krijgsmacht rond Oekraïne samengetrokken. Dat is geen toeval, maar het resultaat van een grootscheepse operatie die een voorbereidingstijd van jaren vergt. Zoals in 2014 de invasie van de Krim. Er lekt uit westerse bronnen steeds meer informatie dat steeds meer Russische troepen hun basiskamp hebben verlaten en in tamelijk oncomfortabele omstandigheden provisorisch worden gehuisvest dicht bij de grens met Oekraïne. Het materiaal van de Russische krijgsmacht kan up to date zijn, het sociale aspect en de organisatie zijn dat niet. Deze situatie kan niet al te lang voortduren. Of de Russen vallen definitief Oekraïne binnen of ze trekken zich terug, verder van de grens. Maar dat laatste leidt tot gezichtsverlies van president Poetin en het leiderschap in het Kremlin.

Worden zo Oekraïne en Europa een oorlog ingerommeld die Poetin durft te beginnen omdat hij denkt die te kunnen winnen? Nog is er een weg terug via de diplomatie. Maar denkt Poetin dat er voor hem nog een weg terug is? Poetin is geen serieuze schaker als hij denkt met zijn Oekraïne-gambiet de strijd te kunnen winnen. Poetin is een gokker die een slag probeert te winnen, maar onvoldoende lijkt te zien wat dat voor zijn eigen toekomst en de toekomst van de Russische Federatie betekent. De tegenstanders zijn beter voorbereid dan in de vorige match in 2014. Aan de rand van de afgrond houdt de wereld de adem in.

Amerikaanse democratie is in gevaar. Steve Schmidt over de radicalisering van Trump en de Republikeinse partij

Steve Schmidt is een voormalig Republikeinse strateeg, nu een Never Trumper. In 2018 verliet hij de Republikeinse partij (GOP). Hij gaf als reden de volgende verklaring: ‘De Republikeinse Partij is een georganiseerde samenzwering met als doel de macht te behouden voor eigenbelang en het eigenbelang van haar donorklasse … Het is niet langer toegewijd aan de Amerikaanse democratie’. Schmidt liet zich eerst registreren als onafhankelijk en sinds eind 2020 als Democraat. Want hij meent dat de enige partij die nog tussen de GOP en het fascisme staat de Democratische partij is. Hoe onvolmaakt deze partij ook is.

Schmidt toont aan hoe snel de GOP in het afgelopen jaar is geradicaliseerd. De partij is volledig door Donald Trump overgenomen en leeft in een eigen realiteit waar feiten niet tellen. Schmidt toont ook aan wat de werkwijze van deze nieuwe Amerikaanse fascisten is. Ze gooien zand in de motor van de Amerikaanse democratie en de Republiek, erkennen het presidentschap van Joe Biden niet hoewel hij met een ruime meerderheid is gekozen, werken de Democraten op alle manieren en alle niveau’s tegen en beloven voor de toekomst orde in plaats van de chaos die ze zelf helpen creëeren.

De opstand van 6 januari 2021 die op een haartje na slaagde wordt algemeen opgevat als een generale repetitie voor de volgende opstand die een grote kans maakt om te slagen doordat de GOP heeft geleerd van gemaakte fouten. Dat is een onheilspellend vooruitzicht voor een land dat langzaam in de richting van een situatie koerst waar de Republiek, de democratie en de rechtsstaat buiten werking zijn gesteld.

De enige hoop om zo’n afloop te voorkomen is dat de Democraten het anti-democratische gedrag van voormalig president Trump en zijn medestanders tijdig en overtuigend bewijzen, publiekelijk naar buiten brengen en zo de fascistische tendenzen binnen de GOP terugdringen.

Zowel Democraten in Huis en Senaat als de regering Biden opereren tot nu toe behoedzaam en volgens velen te terughoudend. Hoewel de Huiscommissie die de opstand van 6 januari 2021 onderzoekt op stoom komt en mensen die Trump bij die opstand hielpen in het vizier heeft en afgelopen week heeft gedagvaard. Maar vraag is of dat snel genoeg tot resultaten leidt. Alles valt plat als de Democraten het niet hard genoeg durven spelen.

Daarnaast zijn er op lokaal niveau rechtszaken tegen Trump die aantonen dat zijn bedrijf een maffia-achtige criminele structuur heeft. Maar ook daarvan is het de vraag of ze ruim voor de tussentijdse verkiezingen van november 2022 hun invloed op de publiciteit hebben door aan te tonen hoe crimineel en opportunistisch Trump en zijn bedrijf in de afgelopen decennia hebben geopereerd.

Het snel en duidelijk een halt toeroepen aan het Trumpiaanse facisme binnen de GOP en het ontmantelen ervan is ook voor Europa belangrijk. Van de VS gaat toch nog steeds een voorbeeldfunctie uit. Ook in negatieve zin. In Nederland zit Thierry Baudet op de lijn van Trump. Ook hij is steeds meer losgezongen van de realiteit, erkent nauwelijks nog feiten en leeft in zijn eigen fantasiewereld. Hoewel Baudet geen direct gevaar meer lijkt voor de Nederlandse democratie omdat hij een beroerd politicus is die mensen niet kan overtuigen en mobiliseren. Maar het gaat om de structuur die er ligt om aan te wenden voor een volgende volksmenner. Zoals een slimme versie van Trump kans maakt om straks succesvol de Amerikaanse democratie om zeep te helpen, zou een politiek handige versie van Baudet dat in de toekomst in Nederland kunnen realiseren.

Moeten we positief zijn over de toekomst van de Amerikaanse democratie? Tot nu toe hebben de instituties het nog net gehouden dankzij moedige individuen. Maar dat is te hachelijk. Er moeten twee dingen gebeuren om te zorgen dat Trump in 2024 of een Trump 2.0 in de toekomst met ondemocratische middelen de macht grijpt.

De instituties moeten juridisch en politiek verstevigd worden zodat kwaadwillenden er geen misbruik van kunnen maken. En Donald Trump moet ruim voor november 2022 publiekelijk en overtuigend aangeklaagd worden voor zijn crimineel en ondemocratisch handelen dat leidde tot de opstand van 6 januari 2021 waar hij enkel en alleen verantwoordelijk voor moet worden gehouden. Het is op zich merkwaardig dat Trump nog steeds vrij rondloopt en niet in de gevangenis zit.

De Democraten moeten aan de bak om de Amerikaanse Republiek te redden. Ze dienen meedogenlozer en harder op te treden dan ze nu doen. Of ze dat in zich hebben en zichzelf kunnen overtreffen in standvastigheid en hardheid zal van invloed zijn op de afloop van een ontketende GOP die in een chicken race met de Amerikaanse democratie richting afgrond dendert.

Bewijs stapelt zich op dat Trump in januari 2021 een coup pleegde. Vandaar het ongeduld ‘Lock Him Up!’

Het bewijs is overweldigend dat voormalig president Donald Trump die in november 2020 7 miljoen minder stemmen kreeg dan Joe Biden en de verkiezingen verloor in januari 2021 een mislukte staatsgreep heeft gepleegd om het resultaat terug te draaien en president te blijven. Dat is een strafbaar feit waarvoor Trump tot nu toe nog niet aangeklaagd is, laat staan opgesloten zit in de gevangenis. Waarom Trump nog steeds vrij rondloopt wekt verbazing bij velen. De laatste week zijn veel nieuwe feiten naar buiten gekomen en lijkt Trumps vervolging uiteindelijk op gang te komen.

Een speciale commissie van het Huis onderzoekt de feiten rond de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 en voegt daar nu de bestuurlijke onregelmatigheden vanuit de toenmalige regering Trump aan toe. Dat leidt tot stevig bewijs tegen Trump, hoewel nog niet alle opdrachten en handelingen in kaart zijn gebracht. Dat gebeurt aan de hand van getuigenverklaringen.

Zoals Glenn Kirschner uitlegt is het niet essentieel voor het aanklagen van iemand wegens conspiracy dat die samenzwering ook is gelukt. Trumps plan waarvoor hij de ondergeschikte medewerker van het ministerie van Justitie (DoJ) Jeffrey Clark bereid vond om aan mee te doen bestond eruit dat de verkiezingsresultaten in zes staten waar Biden had gewonnen zouden worden overruled vanwege vermeende onregelmatigheden.

Weliswaar waren in de maanden voor januari 2021 geen onregelmatigheden geconstateerd door meer dan 50 rechters, maar zou Trump ermee op 6 januari 2021 de formele optelling van de Electoral Votes waar Biden een meerderheid van 306 tegenover 232 had hebben kunnen blokkeren. Zodat er een constitutionele crisis vol onzekerheden zou zijn uitgebroken. Trumps plan bestond eruit om door de bestorming van het Capitool op die dag de congresleden onder druk te zetten, chaos te creëeren en in dat niemandsland van juridisch onbekende wateren de macht te grijpen.

De VS zou dan niet langer een democratie zijn, maar door toedoen van Trump en de Republikeinse partij veranderd zijn in een bananenrepubliek waarin rechtstaat, grondwet en democratie bij het oud vuil waren gezet.

De achterliggende gedachte van Trump waren de verloren verkiezingen en zijn verlies aan macht om onderzoeken naar zijn frauduleus handelen nog langer te kunnen blokkeren omdat hij geen macht meer had over het DoJ. De Republikeinse wetgevers hoopten via Trump de macht te houden omdat ze beseffen dat ze op een reguliere manier niet langer landelijke verkiezingen kunnen winnen. Daarom zet de Republikeinse partij sterk in op wetten die de toegang tot de stembus voor kiezers van minderheidsgroepen blokkeert, hertekenen ze grenzen van districten en zijn ze zelfs bezig om het bestuurlijk mogelijk te maken dat niet het aantal stemmen bepaalt wie verkiezingen wint, maar het feit wie de stemmen telt. In dit geval zijn dat Republikeinse bestuurders in de swingstates die in de toekomst los van de resultaten kunnen bepalen wie er wint. Dat is zoals het in autoritaire landen als Wit-Rusland, Noord-Korea, China of de Russische Federatie gaat.

Het ongeduld is dus groot om Trump definitief de politieke arena uit te sturen. Als wordt bewezen dat Trump een coup heeft gepleegd, dan kan hij voorgoed uitgesloten worden van een politiek ambt. Dat is niet zozeer om Trump een lesje te leren, maar om te voorkomen dat hij en zijn meelopers het nogmaals proberen en dan wellicht succesvol zijn.

Dat het Trump in januari 2021 niet lukte om een coup te plegen was afhankelijk van enkele mensen in de top van het DoJ die zich ertegen verzetten. Die menselijke factor is echter een te zwakke garantie om de democratie veilig te stellen. De instituties moeten worden versterkt om zo’n greep naar de macht die Trump deed voor de toekomst te voorkomen. Mehdi Hasan verwoordt het gevoel waarom Trump nog steeds niet strafrechtelijk is aangeklaagd:

Rudy Giuliani leert dat Amerikaanse politiek een gok is. Groot inzetten is voorwaarde voor succes, maar leidt tot grote risico’s

De gok is mislukt. Voormalig president Donald Trump en zijn medestanders gingen over grenzen om aan de macht te blijven. Met het doel om hun operaties te verhullen en rechtszaken die daar uit zouden kunnen volgen tegen hen te blokkeren. Juist omdat ze over grenzen gingen en alles op alles zitten om aan de macht te blijven hebben ze zich kwetsbaar gemaakt. Nu alle details naar buiten komen blijkt pas goed wat ze hebben uitgevreten. Daarom kunnen ze diep vallen omdat ze misgegokt hebben.

Het verschil tussen president Joe Biden en voormalig president Trump is dat de laatste de begunstigde was van Russische operaties en de eerste het doelwit. Trump dekte die Russische acties af omdat hij ervan profiteerde. President Biden geeft het ministerie van Justitie, de FBI en andere overheidsdiensten volop de ruimte om de Russische operaties en de samenspanning van pro-Trump sympathisanten met de handlangers van het Kremlin te onderzoeken en aan te klagen in rechtszaken.

Justitieel onderzoek vraagt tijd en daarom is het drie maanden relatief stil geweest. Onderzoek dat tijdens Trumps presidentschap van bovenaf werd geblokkeerd. President Biden wil niet alleen de rotte appels uit de mand halen, hij wil ook geopolitieke gevolgen geven aan de Russische inmenging in de Amerikaanse politiek. Deze rechtszaken dienen daarom indirect als onderbouwing voor hardere actie tegen het Kremlin in Europa of Oekraïne. President Biden pakt het groot aan en bouwt het dossier zo op dat zijn Republikeinse tegenstanders het niet als partijdig ter discussie kunnen stellen. In elk geval niet geloofwaardig dat ze veel mensen meekrijgen.

Het opvallende nieuws van afgelopen week was dat de kantoren van Trumps’ adviseur Rudy Giuliani door de FBI zijn onderzocht en bleek dat ook zijn computer en telefoon in beslag waren genomen. Hij is focus van onderzoek omdat hij een intermediair was tussen Trump en het Kremlin. Noem hem de missing link die nu aan het licht is gebracht. Giuliani en de Republikeinse senator Ron Johnson waren tijdig door de FBI gewaarschuwd dat ze zich voor het karretje lieten spannen door het Kremlin en deel van een Russische inlichtingenoperatie waren. Maar ze negeerden die waarschuwingen.

In 2016 lukte het het Kremlin om Donald Trump via inmenging in de Amerikaanse politiek president te maken. Om twee redenen heeft Trump dat nooit toegegeven. Omdat daaruit zou blijken dat hij niet op eigen kracht had gewonnen en omdat het zijn samenspanning met het Kremlin zou bevestigen. Trumps tegenkandidaat Hillary Clinton werd door computerbacks beschadigd. Toenmalig FBI-directeur James Comey stapte in dat Russische frame door elf dagen voor de verkiezingen van 2016 publiekelijk te verklaren dat er een onderzoek naar Clinton was ingesteld. Dat was tegen alle gebruiken van niet-inmenging voor overheidsdiensten om 60 dagen voor of na verkiezingen geen gevoelige informatie naar buiten te brengen. Volgens velen kostte Comey’s inmenging haar het presidentschap.

Terwijl in 2016 de Amerikaanse politieke klasse min of meer overvallen werd door de Russische inmenging, was dat in 2020 niet het geval. Ze waren gewaarschuwd en kunnen zich nu niet verschuilen achter een gespeelde houding dat ze het niet wisten. Overheidsdiensten op het gebied van inlichtingen of cyberveiligheid bleven onder Trump goed functioneren, hoewel ze wel beperkt werden in wat ze publiekelijk konden zeggen. Carrièrefunctionarissen als directeur Chris Wray (FBI) of Chris Krebs (CISA) zorgden ervoor dat de Russische inmenging geen tsunami werd die de Amerikaanse politiek wegspoelde. Onder mogelijke omstandigheden met de vijand als chef hebben ze op de winkel gepast.

Op de achtergrond spelen de tussentijdse verkiezingen van 2022. Die verklaren de haast waarmee president Biden zijn hervormingen op het gebied van economie. gezondheidszorg, infrastructuur en sociale cohesie wil doorvoeren. In normale omstandigheden heeft de oppositie goede kansen om die tussentijdse verkiezingen te winnen. Het Democratische overwicht is flinterdun.

Dubbel belangrijk zijn daarom de wetsvoorstellen, zoals de For the People Act (S. 1) voor de hervorming van de democratie, het neutraliseren van kiezersonderdrukking en het tegengaan van raciale ongelijkheid. In de nasleep van Trumps nederlaag en het verlies van de Senaat hebben Republikeinen in verschillende staten wetten aangenomen om de toegang tot de stembus te beperken. Afro-Amerikaanse en andere minderheden zijn ervan het doelwit.

Zo is de cirkel rond. Trump en zijn waterdragers als Rudy Giuliani en senator Ron Johnson gokten op winst zodat ze voor hun daden die grenzen aan landverraad niet ter verantwoording geroepen konden worden. Want als Trump zijn presidentschap in 2020 had voortgezet dan had hij zowel de controle gehouden over het ministerie van Justitie dat hij gepolitiseerd had als over overheidsdiensten als de FBI waarvoor hij voortdurend minachting liet blijken en die hij vermoedelijk verder afgebroken had in zijn tweede termijn.

Ook president Biden gokt, hoewel niet zoals Trump deed door samenspanning met een buitenlandse tegenstander als de Russische Federatie, maar door zijn hoop op samenwerking met het Amerikaanse electoraat. Noem het een sociaal contact zoals president Roosevelt in 1932 met zijn New Deal allerlei maatschappelijke groepen aansprak. Over het hoofd van de Republikeinse partij heen die nog steeds onder invloed van Trump staat en niet uit zijn schaduw kan treden probeert president Biden met zijn grootste plannen de kiezer aan te spreken.

De paradox is dat door Trumps voortdurende bemoeienis met de Republikeinse partij die leidt tot radicalisering het daarmee het bedrijfsleven, het maatschappelijke middenveld en de centrumkiezer kan verliezen. Vandaar ook de recente waarschuwing op Vox van de Democratische strateeg James Carville tegen de wokeness, cancelcultuur en de in zijn ogen contraproductieve acties van de links-radicale factie binnen de Democratische partij die haaks staat op Bidens electorale strategie om de Republikeinse centrumkiezer binnen te halen.

Wanneer wist Amerikaanse overheid van samenwerking van Trump met Kremlin?

In 2019 verscheen het rapport van speciale aanklager Robert Mueller over de relatie van toenmalig president Trump met de Russische Federatie. De vraag was of er sprake was van georkestreerde samenwerking (‘collusion’) of samenzwering (‘conspiracy’).

Toenmalig justitieminister Willam Barr bespeelde de media door in zijn misleidende samenvatting van het Mueller-rapport een bewust verkeerde interpretatie van de conclusies te geven in die zin dat de aard van de samenwerking werd afgezwakt. Goedwillende Amerikaanse en internationale media trapten er massaal in. Na enkele dagen kwamen ze erop terug toen ze doorkregen dat ze zich hadden laten misleiden, maar toen was Trump uit de gevarenzone doordat de angel uit het rapport was gehaald. Aanklager Mueller stelde zich volgens critici te afstandelijk op. Rechtse media hielden vast aan de ingekleurde Barr-versie van het Mueller-rapport en herhaalden dat er geen samenwerking tussen Trump en het Kremlin was geweest. Ofwel, Trump had volledig op eigen kracht zonder hulp van de Russen Hillary Clinton verslagen. Met de ombudsman van NRC had ik een uitwisseling van gedachten over de berichtgeving.

In augustus 2020 verscheen deel 5 (Counterintelligence Threats and Vulnerabilities) van de Senate Intelligence Committee over de samenwerking van Trump met het Kremlin in 2016 (Bipartisan Russia Report). Opvallend is dat het de bevindingen van het Mueller rapport over de samenwerking met het Kremlin bevestigt en zelfs nog verder gaat. Muellers rapport had als invalshoek het zoeken naar crimineel gedrag, terwijl dit rapport journalistieker van opzet is. Daarom hoeft de lat minder hoog gelegd te worden omdat daartoe geen juridische noodzaak is. Zodat er twee rapporten waren die onder voorzitterschap van Republikeinen zijn geschreven die de samenwerking van Trump met het Kremlin in de campagne van 2016 ondubbelzinnig bevestigden.

Dat het Senaats-rapport of dat van Mueller tot de conclusie samenwerking of collusion kwam zou te maken kunnen hebben met twee factoren. 1) Trumps campagnemanager Paul Manafort werkte via zijn rechterhand Rick Gates samen met de Russische geheime agent Konstantin Kilimnik van de militaire inlichtingendienst GRU en voorzag hem van gedetailleerde data. Maar wat Kilimnik hier vervolgens mee deed werd niet geopenbaard door de Amerikaanse overheid. Bereikte het het Kremlin? Beide rapporten legden de obstructie bloot van president Trump, Manafort en adviseur Roger Stone die logen over hun samenwerking met het Kremlin en de onderzoeken bewust hebben gedwarsboomd. 2) Trumps obstructie had tot gevolg dat de inlichtingendiensten niet volledig konden meewerken aan beide rapporten omdat Trump dit blokkeerde. Er was dus wel degelijk sprake van samenwerking van Trump met het Kremlin in de campagne van 2016, maar omdat de data erover niet werden vrijgegeven kon dat in beide rapporten niet hardgemaakt worden.

Onder de regering Biden is nieuwe informatie naar buiten gekomen die verband houdt met nieuwe sancties tegen de Russische Federatie en de rol van Kilimnik. Een persbericht van 15 april 2021 van het Amerikaanse ministerie van Financiën zegt: ‘Konstantin Kilimnik (Kilimnik) is a Russian and Ukrainian political consultant and known Russian Intelligence Services agent implementing influence operations on their behalf. During the 2016 U.S. presidential election campaign, Kilimnik provided the Russian Intelligence Services with sensitive information on polling and campaign strategy. Additionally, Kilimnik sought to promote the narrative that Ukraine, not Russia, had interfered in the 2016 U.S. presidential election. Melding van het feit dat Kilimnik, zoals overigens verwacht, de informatie doorspeelde aan het Kremlin is de missende schakel in de ketting Trump-Manafort-Gates-Kilimnik-GRU-Poetin. Inderdaad was er sprake van een direct contact tussen Trump en het Kremlin om samen te werken.

Talkhost Rachel Maddow vraagt in het fragment aan onderzoeksjournalist Michael Schmidt, de Washington correspondent voor de New York Times, wanneer de Amerikaanse inlichtingendiensten wisten dat Kilimnik de gevoelige informatie over de campagne van 2016 aan de Russische inlichtingendiensten had gegeven. Dat is de kernvraag. Het is onwaarschijnlijk dat de Amerikaanse inlichtingendiensten in de betrekkelijk korte periode van drie maanden dat Biden president is deze informatie naar boven hebben gehaald. Het is waarschijnlijk bekende informatie die door druk van toenmalig president Trump de inlichtingendiensten niet mochten geven aan zowel het onderzoeksteam van speciale aanklager Mueller als de Senaatscommissie Inlichtingen. Het bestaande vermoeden dat Mueller en zijn team via onderminister Rod Rosenstein waren gewaarschuwd om niet door te bijten met zijn onderzoek omdat in dat geval Trump hem had ontslagen verklaart deels waarom deze informatie over de ketting Trump-Manafort-Gates-Kilimnik-GRU-Poetin enkele jaren verborgen kon blijven.

Kan het Westen het leven van Navalny redden door te dreigen met sancties?

De Russische oppositieleider Alexei Navalny is op oneigenlijke gronden veroordeeld en door de Russische leiders in een strafkamp gestopt. Waar tuberculose heerst. Daar wordt hem medische verzorging onthouden. Navlany is in hongerstaking gegaan en valt elke dag een kilo af. Dat kan hij niet lang volhouden.

De voormalige Amerikaanse ambassadeur in Moskou Michael McFaul meent dat de positie van president Poetin minder sterk is dan het lijkt. Aan het eind van het interview met MSNBC zinspeelt hij op nieuwe sancties die de VS en zijn westerse bondgenoten kunnen instellen als Navalny het niet overleeft.

Maar het is de vraag hoever Duitsland en Frankrijk mee willen gaan met de VS dat voor harde sancties pleit. Er is minder westerse eensgezindheid dan McFaul suggereert. De economische betrekkingen van de Europese landen met de Russische Federatie zijn ook hechter dan die van de VS.

Te denken valt aan het definitieve afblazen van de aanleg van gaspijplijn Nord Stream II, het blokkeren in het Westen van tegoeden en bezittingen van Russische pro-Poetin oligarchen en ‘vrienden’ van Poetin, en het volledig isoleren van de Russische energie- en financiële sector.

Als westerse landen het leven van Alexei Navalny willen redden, dan moeten ze via diplomatieke landen het Kremlin nu laten weten hoe de sancties fors uitgebreid zullen worden als hij overlijdt in de gevangenis. Dat wordt er des te overtuigender op als de Europese landen de harde houding van de Amerikaanse president Joe Biden steunen. Maar zoals gezegd, het is de vraag of landen als Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Nederland zich met meer dan symbolische mooie woorden die economisch niets kosten in willen spannen voor Navalny.

Uit Den Haag klinkt in het openbaar tot nu toe geen enkel kritisch geluid in de richting van het Kremlin. De Nederlandse politiek is vooral met zichzelf bezig in een opperste oefening in narcisme en navelstaren.

Zo blijkt uit een brief van minister Blok en minister Van ’t Wout van 2 april 2021 aan de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken bij de beantwoording van kamervragen van D66 en GroenLinks dat deze ministers Nord Stream II beschouwen ‘als een commercieel project, waarbij het zich rekenschap geeft van de geopolitieke aspecten’. Zelfs belabberde uitlegkunde kan deze onrealistische houding niet goedpraten. Het is vluchtgedrag van een Nederlandse regering die neutraal zegt te zijn, maar dat door haar steun aan bedrijven als Shell en de Gasunie die zich actief opstellen als verlengstukken van de energiepolitiek van de Russische Federatie niet is.

Het is wachten op een minister van Buitenlandse Zaken van D66 om deze selectieve blindheid te beëindigen. Voor Navalny komt deze regeringswissel in Den Haag waarschijnlijk te laat. Als Den Haag al verder kan kijken dan de eigen navel.