De 24 uurs-nieuwscyclus van de VS wordt voor even gedomineerd door het boek ‘The Room Where It Happened: A White House Memoir’ van Trumps voormalige nationale veiligheidsadviseur John Bolton. Het verschijnt dinsdag 23 juni 2020. De publiciteitscampagne is gestart en nieuwsmedia publiceren nu al samenvattingen om het publiek op te warmen. Hoewel Bolton president Trump frontaal aanvalt en doorzaagt krijgt hij kritiek van Democraten. Want Bolton wilde voorjaar 2020 niet getuigen in de impeachment-hoorzittingen en maakt nu Democraten achteraf het verwijt dat hun aanklacht tegen Trump te beperkt was tot Oekraïne. Bolton wordt gezien als de opportunist met dollartekens in de ogen die alle ideeën over Trumps incompetentie en eigenbelang bevestigt. Nog niet alle details uit het boek zijn in de media besproken, maar een afweging voor Boltons weigering om te getuigen in genoemde hoorzitting zou wel eens eerder een juridische dan een commerciële reden kunnen zijn. Ook Bolton werd door Trump het moeras ingetrokken en medeplichtig gemaakt aan illegaal handelen. Geen aantrekkelijke uitgangspositie om daar in de Senaat onder ede over te worden gehoord. Aan ABC News geeft Bolton zijn enige televisieoptreden tot nu toe hierover.
Cenk Uygur is een progressieve journalist en oprichter van TYT die zich als Democratische kandidaat heeft aangemeld voor de speciale verkiezing van Californië’s 25ste congressionele district op 3 maart 2020. Vanwege beschuldigingen van seksueel wangedrag kondigde de huidige Democratische vertegenwoordiger Katie Hill in oktober 2019 haar vertrek aan. Uygur zit in het kamp van Bernie Sanders, maar in december 2019 trok laatstgenoemde na één dag zijn goedkeuring van Uygur in omdat die beledigende opmerkingen over vrouwen, joden, moslims en andere minderheidsgroepen heeft gemaakt. Als reactie beweerde Uygur geen ‘endorsements’ meer te accepteren, maar de aanbeveling van Sanders viel daarmee niet meer ongedaan te maken. De kans bestaat dat als twee kandidaten op 3 maart minder dan 50% behalen Uygur het in de tweede ronde op moet nemen tegen de Democratische kandidaat Christy Smith die kansrijker lijkt.
Het is niet ongewoon dat journalisten de overstap maken naar de politiek, en omgekeerd. Het is echter ongewoon dat politiek en journalistiek tegelijkertijd wordt gecombineerd. Dat geeft vermenging van belangen. Hoe stelt Uygur of zijn netwerk TYT zich op tegenover de kandidatuur van Sanders in de voorverkiezingen? Aanstaande maandag 3 februari 2020 wordt het primary-seizoen geopend in Iowa. De radicale Sanders lijkt met de gematigde Joe Biden gewikkeld in de strijd om de winst. Maar hoe kan Uygur verwachten dat wij denken dat hij daar als verklaard aanhanger van Sanders objectief verslag van doet? Van de andere kant stelt Uygur zich open op en windt geen doekjes over zijn politiek voorkeur. Dat is eerlijker dan vele journalisten die er een geheime agenda op na houden en feitelijk geen journalist, maar politieke activist zijn.
Nu de Republikeinse partij schaamteloos president Trump in bescherming heeft genomen en er geen eerlijk proces in de Senaat heeft kunnen plaatsvinden waarbij nieuwe getuigen worden opgeroepen en nieuwe documenten worden toegevoegd aan het dossier, klinkt de roep van progressieve Democraten én van Never Trump conservatieven dat de Democratische partij harder en meedogenlozer moet zijn om Trump met succes te kunnen bestrijden. Het moet vuile tactiek beantwoorden met vuile tactiek. Een weerwoord daarop is dat door de gematigde strategie van Huisvoorzitter Pelosi de Democraten in november 2018 een verpletterende overwinning van zo’n 40 zetels boekten in het Huis. Daar kan weer tegen ingebracht worden dat anderhalf jaar later Trump nog onberekender en geïsoleerder is. Volwassenen die Trump moesten inperken en die zich nu grotendeels tegen hem keren, hebben inmiddels de kamer verlaten. Trump zet niet alleen alle middelen in om zijn presidentschap te behouden, maar ook om zijn onderneming en zijn vrijheid te behouden. Want zonder de bescherming van zijn functie zullen de rechtszaken tegen hem in alle hevigheid losbarsten.
Uygur gaat makkelijk voorbij aan de problemen die het gaf om getuigen te dagvaarden in de impeachment hoorzittingen in het Huis. Die overigens nog niet officieel zijn afgesloten en weer opgepakt kunnen worden. De dagvaardingen werden betwist door het Witte Huis en hadden kunnen leiden tot een juridische strijd van maanden. Het Democratische leiderschap redeneerde dat door Russische inmenging de integriteit van de presidentsverkiezingen in november 2020 op het spel staat en het nu urgent is om de impeachment van Trump zo snel mogelijk ter discussie te stellen. Daarnaast is de overweging dat kiezers de sociaal-economische ‘keukentafel’-onderwerpen als gezondheid, banen en huizen belangrijker vinden. Nu de Republikeinen het impeachment proces in de Senaat tot een schijnproces hebben gemaakt ontstaat er een nieuwe situatie die om een nieuwe strategie van de Democraten vraagt. Notabene zo’n 75% van de bevolking wilde een eerlijk proces in de Senaat dat er door de doofpot-strategie van de Republikeinen niet is gekomen.
Het valt lastig in te zien waar Uygurs verontwaardiging over de Republikeinse inbreuken op de parlementaire gedragsregels en de Constitutie overgaat in de politieke profilering van zijn eigen kandidatuur voor de Californische zetel en zijn steun voor Bernie Sanders en de radicaal-progressieve vleugel van de Democratische partij. De Democraten hebben eind 2019 vanwege tijdsdruk gekozen voor een impeachment strategie die focuste op enkele hoofdzaken en de criminele activiteiten van Trump en zijn bedrijf buiten de aanklachten liet. Nogmaals, omdat Trump de juridische en politieke middelen oprekt en hij het overleggen van documenten en het optreden van getuigen blokkeert. Omdat echter het tijdsaspect is weggevallen en naar verwachting het impeachment proces in de Senaat op woensdag 5 februari wordt afgesloten ontstaat er een nieuwe situatie. Het is nog negen maanden tot de verkiezingen in november 2020. De strijd zal smerig zijn, mede omdat in de Republikeinse partij de gematigde krachten tot zwijgen zijn gebracht. Of het radicalisme van Uygur en Sanders het antwoord is valt te bezien. Wellicht wel in toon en hartstocht, maar niet in strategie.
Gisteren, 15 januari 2020 zond de Rachel Maddow Show een interview uit met Lev Parnas. Hij is een Oekraïens-Amerikaanse handlanger van Rudy Giuliani in Oekraïnegate. Het interview wordt als belangrijk gezien vanwege de onthullingen die laten zien dat medewerkers van Trump, zoals vice-president Pence en Justitieminister Barr in het complot zaten en onwettig en niet in het nationaal belang hebben gehandeld. Door de getuigenis van Parnas wordt bevestigd wat al vermoed wordt. Hij verbindt alle bekende punten tot een beeld van bedrog, leugens, onwettig handelen, schaduwbeleid en obstructie van de democratische instituties.
De onderliggende zaak betreft het door president Trump en zijn medewerkers en handlangers op onwettige wijze graven naar belastende informatie in Oekraïne over Trumps belangrijkste Democratische mededinger voor het presidentschap in 2020 Joe Biden en zijn zoon Hunter én het om partijpolitieke redenen blokkeren door president Trump van hulp aan Oekraïne die alleen kon worden gedeblokkeerd op voorwaarde dat de Oekraïense regering zou meewerken aan het in een kwaad daglicht stellen van de Bidens. Deze kwestie is door de Democraten aangewezen als doorslaggevende reden voor de impeachment van Trump die deze week van het Huis naar de Senaat wordt gestuurd. In de Senaat begint volgende week het impeachment-proces.
De Republikeinse meerderheidsleider in de Senaat Mitch McConnell heeft echter aangekondigd een showproces te willen waar getuigen zoals de ontslagen nationale veiligheidsadviseur John Bolton of chefstaf van het Witte Huis Mick Mulvaney niet worden gehoord en de belastende informatie over Trump en zijn helpers niet wordt gewogen. De getuigenis van de overgelopen Parnas die uit veiligheidsredenen met deze informatie naar buiten komt maakt het er voor de Republikeinen lastiger op om het af te doen in een gericht waarvan de uitkomst vooraf wordt vastgesteld, ofwel een kangaroo court. Het is nog steeds onduidelijk of er in de Senaat een echt proces komt of niet. Het lijkt dat er nu drie of meer Republikeinse senatoren zijn die de 47 Democraten en Onafhankelijke senatoren aan 50 stemmen kunnen helpen voor een voorstel voor een eerlijk proces. Het is de voorzitter van het Hooggerechtshof John Roberts die bij deze gelegenheid het proces voorzit en de procedure bewaakt. De verwachting is dat hij de doorslag geeft richting een eerlijk, open proces.
Allerlei brisante ontwikkelingen komen deze en de volgende week samen: nieuwe onthullingen over het gemarchandeer in de Oekraïne-kwestie door de Trump getrouwen, nieuwe onthullingen over de vermenging van officiële en officieuze medewerkers dat onder meer leidde tot de bedreiging en het ontslag van de Amerikaanse ambassadeur in Kiev, nieuwe onthullingen over de obstructie van het onderzoek daarnaar en de onvermijdbare conclusie dat Trump en zijn naaste hoogste medewerkers als Pence, Barr en buitenlandminister Mike Pompeo er diep bij betrokken zijn. Nogmaals, dat tegen de achtergrond van een impeachment-proces in de Senaat waar de Republikeinse meerderheid dat op partijpolitieke redenen naast zich neer dreigt te leggen.
De referentie die presidentiële historici nu al gebruiken is hoe de geschiedenis over deze kwestie en de hoofdpersonen erin over 20 jaar zal oordelen. Zoals de geschiedenis 45 jaar later over Watergate en president Nixon oordeelt. Of het beroep op de hoofdpersonen over hun eigen rol in de geschiedschrijving helpt, hangt ervan af hoe autonoom ze nu kunnen opereren en of ze de vrijheid, durf en geestelijke souplesse in zich hebben om hun geweten te volgen en het belang van hun land te stellen boven de trouw aan een president die er ernstig van verdacht wordt te hebben gesjoemeld. De komende maanden zullen duidelijk maken of er voldoende Republikein zijn die die verantwoordelijkheid en hun trouw aan de grondwet serieus nemen.
MSNBC geeft een overzicht van commentaren in haar programma’s van 28 oktober 2019. Het geeft de stand van zaken weer in het impeachment onderzoek van president Trump. Hoewel het procedureel niet nodig is brengt Huisvoorzitter Nancy Pelosi op 31 oktober om politieke redenen het onderzoek in stemming. Republikeinen suggereerden ten onrechte dat Democraten in het geheim en zonder mandaat handelden in de hoorzittingen. Met die talking points gingen de meest Trumpgezinde Republikeinen de media af. Een formele stemming neemt dat bezwaar weg. Omdat de Democraten in de meerderheid zijn zal dit aangenomen worden.
Het idee was dat een stemming Democratische afgevaardigden in Republikeins leunende districten kwetsbaar maakte, maar de laatste weken was het bewijs van onrechtmatig handelen door Trump door getuigenissen van Kurt Volker, Bill Taylor, Fiona Hill en naar verwachting vandaag Alexander Vindman zo overweldigend dat deze Democratische afgevaardigden niet echt meer in de gevarenzone zitten. Het zijn nu de Republikeinen die voor het blok worden gezet. Blijven ze het onrechtmatig, onconstitutioneel en chaotisch handelen van Trump goedkeuren met het risico dat ze met hem de dieperik ingetrokken worden, richten ze zich op het behoud van Republikeinse posities in Huis en Senaat of steunen ze actief de oppositie binnen de Republikeinse partij tegen Trump? Die nu voorzichtig van gematigde Senatoren als Romney, Sasse, Collins en Murkowski komt.
Rommelt Trump een oorlog in met Iran? Dan is niet Iran, maar de VS de agressor. Iran brengt de strijdkrachten juist in een defensieve positie. Er klinken gemengde signalen. Zo verkondigt president Trump dat hij geen oorlog wil. Dat klopt waarschijnlijk omdat Trump niet verantwoordelijk wil zijn voor een duur, grootscheeps en onoverzichtelijk overzees avontuur dat hij niet in de hand heeft. Er wordt gedreigd met de inzet van 120.000 militairen. Maar tegelijk is het niet uitgesloten dat Trump de oorlogsdreiging uitsluitend gebruikt om binnenlandse berichten over het Mueller-rapport of de obstructie door minister van Financiën Steve Mnuchin om Trumps belastingaangiften naar een huiscommissie te sturen in de nieuwscyclus naar de achtergrond te duwen. Omdat zoals gast Frank Figliuzzi opmerkt Trump niet luistert naar bondgenoten zoals Duitsland of het VK of de eigen inlichtingendiensten, maar zich verlaat op de gefilterde berichtgeving van de haviken nationale veiligheidsadviseur John Bolton en buitenlandminister Mike Pompeo ontstaat het gevaar dat Trump bewust verkeerd wordt geïnformeerd. Dan gaat de VS niet slaapwandelend, maar presidentfluisterend de oorlog in.
President Trump heeft besloten om de 2000 personen sterke Amerikaanse troepenmacht binnen 30 dagen terug te trekken uit Syrië. Volgens Trump is IS verslagen en kunnen daarom de Amerikaanse commando’s Syrië verlaten. Op deze beslissing komt van vele kanten kritiek. Het ministerie van Defensie en Buitenlandse Zaken, en de hoogste militairen zijn niet geconsulteerd door Trump en werden onaangenaam verrast door dit besluit. Vooral omdat IS weliswaar verslagen is, maar nog niet geëlimineerd, zoals ook Danny Yatom het voormalige hoofd van de Israëlische Mossad zegt. Assad, Putin, Erdogan en de Iraanse ayatollahs profiteren.
Het is een raadsel met wie Trump dit besproken heeft. Hij levert Syrië over aan de Russische Federatie en zijn vijand Iran. Hoe bizar is het om het uitschakelen van de ene vijand (IS) over te laten aan de andere vijand (Iran)? Het besluit beschadigt het vertrouwen in de VS. Bij de Koerdische bondgenoten die samen met de Amerikaanse troepen vechten in Noord-Syrië, bij de Franse en Britse strijdkrachten ter plekke en bij Israël dat ziet dat aartsvijand Iran vrij op kan rukken in Syrië door het vacuüm dat Amerikanen zullen achterlaten.
Er is maar één plausibele verklaring voor Trumps besluit, namelijk het zoeken van een afleiding voor zijn binnenlandse problemen en het creëeren van chaos. De vraag die dit besluit afroept is wat er nog meer voor nodig is om Trump af te zetten omdat hij een immens gevaar vormt voor de nationale veiligheid van zijn land. Mogelijk kan het door druk van de Senaat nog worden afgezwakt. Die keurt dit in overgrote meerderheid af.
Het panel van Morning Joe constateert dat er in de VS op dit moment twee regeringen naar buiten treden. Het zijn aan de ene kant deskundigen van de inlichtingendiensten, zoals de directeuren van FBI, CIA, NSA of DNI, nationale veiligheidsadviseur John Bolton, stafchef John Kelly of ministers als Mattis (Defensie) of Binnenlandse Veiligheid (Nielsen) en aan de andere kant president Trump. Actueel door de geconstateerde Russische inmenging in de campagne voor de tussentijdse verkiezingen van november 2018. Deskundigen constateren het, maar Trump ontkent en zet dat niet om in beleid dat het electorale systeem beschermt. Hij herhaalt in steeds hoger tempo zijn vaste tirades (‘rants‘) tegen de media, het Rusland-onderzoek van speciale aanklager Robert Mueller of zijn eigen regering (Justitieminister Jeff Sessions). Het is ongehoord wat Trump zegt op publieksbijeenkomsten en niet te verklaren uit het beleid of zelfs zijn electorale strategie voor 2018 of 2020.
Trumps onverklaarbare gedrag accentueert opnieuw de twijfel over zijn geestelijke gezondheid. Door stress en de onderzoeken die hem steeds meer in het nauw brengen zou hij zichzelf niet meer in de hand hebben.
Dat verklaart de tirades voor zijn trouwe aanhangers die hem door dik en dun steunen als gehersenspoelde gelovigen in een religie of cult. Maar ze vormen een minderheid van 35%. Aan hen klampt Trump zich vast. En de Republikeinse partij zwijgt, treedt onvoldoende op en ziet dat het samen met Trump richting afgrond gaat.
Wat nu in Washington gebeurt lijkt de schets voor een spannende politieke thriller. De president ligt al twee jaar onder vuur en weigert zijn belastingopgaven te openbaren, opsporingsdiensten doen een inval bij diens persoonlijke advocaat en nemen documenten in beslag die kunnen dienen als doorslaggevend belastend bewijsmateriaal in de zaak tegen de president en vervolgens zoekt die de afleiding van zijn juridische en politieke problemen in een vlucht vooruit door escalatie te zoeken in een oorlog ver weg. Met als detail dat een van de tegenstanders in betreffende oorlog de Russische Federatie is die in de binnenlandse zaak een medestander van de president is. Een ander detail is dat de nieuwe nationale veiligheidsadviseur die bekend staat als havik zijn reputatie als houwdegen moet bewijzen in het Witte Huis. Een complicatie is dat zoals Phyllis Bennis voor Democracy Now! opmerkt het volgens de grondwet niet de president, maar het congres is dat een ander land de oorlog kan verklaren. Het ziet er niet naar uit dat dat gebeurt. Hoeveel wetten worden er geschonden door de president voordat de president geen president meer is? Angstaanjagende misleiding.
Zijn we in gevaarlijke tijden aangeland die vergelijkbaar zijn met die van oktober 1962? Tijdens de Cuba-crisis stonden de VS en de toenmalige Sovjet-Unie aan de rand van een kernoorlog. Nu is er president Trump die zich steeds meer omringt met haviken, zoals de gisteren benoemde Nationale Veiligheidsadviseur John Bolton. Een neoconservatieve, gevaarlijke gek die niet te remmen valt. Daarnaast zijn er de beschuldigingen door pornoactrices en Playboy-modellen dat ze geïntimideerd zijn door media en mensen uit de omgeving van Trump om te zwijgen over hun relatie met Trump. Maar ze zoeken hun recht in de openbaarheid en dat vormt een bedreiging voor Trump. Er is ook de chaos in het Witte Huis. En er is het Rusland-onderzoek van speciale aanklager Robert Mueller die steeds dichterbij komt en concrete aanwijzingen voor de samenwerking van Team Trump met het Kremlin in 2016 vindt. Het gevaar dat dreigt is het Wag the Dog-scenario. Een oorlog als afleiding voor interne problemen. Deze keer niet een oorlog met Albanië, maar met Iran of Noord-Korea.
Aanstaande zondag zendt CBS het interview van de voormalige pornoactrice Stormy Daniels uit die in 2006 en 2007 een affaire met Trump had. Het wordt Stormy Sunday genoemd. Hoe gaat Trump deze slechte publiciteit neutraliseren? Met het ontslag van stafchef John Kelly? Ruzie met de leiding van de Republikeinse partij over het budget? Een handelsoorlog met China? Ontslag van onderminister van Justitie Rod Rosenstein dat de weg vrijmaakt voor Muellers ontslag? Of een oorlogsdaad volgens het Wag the Dog-scenario? Gevaarlijke gekken in het Witte Huis maken de wereld onveilig. Vijanden van de VS zoals China en de Russische Federatie worden op hun wenken bediend door een verzwakt, chaotisch en in paniek geraakt Amerikaans leiderschap. Met een gecorrumpeerde Republikeinse partij die elk moreel leiderschap heeft verspeeld. Het zijn gevaarlijke tijden.
Tijdens de campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen werd vaak de opmerking gemaakt dat Hillary Clinton terug wilde naar de jaren ’90 en Donald Trump naar de jaren ’50 van de vorige eeuw. Dat was hun toekomstvisie. Het tijdperk van respectievelijk de Democratische Bill Clinton en de Republikeinse Dwight Eisenhower. Er zit een kern van waarheid in deze constatering. Trump wil terug naar de culturele hegemonie van de VS van de jaren ’50 dat toen een overwegend wit, Angelsaksisch, protestant georiënteerd land was.
Het verschil is dat Trump en niet Eisenhower president is. De oud-generaal kwam in zijn afscheidstoespraak met een waarschuwing tegen de macht van het militair-industrieel complex en de bedreiging ervan voor de democratie: ‘In the councils of government, we must guard against the acquisition of unwarranted influence, whether sought or unsought, by the military-industrial complex. The potential for the disastrous rise of misplaced power exists and will persist. We must never let the weight of this combination endanger our liberties or democratic processes. We should take nothing for granted. Only an alert and knowledgeable citizenry can compel the proper meshing of the huge industrial and military machinery of defense with our peaceful methods and goals, so that security and liberty may prosper together.’ De jaren ’50 waren ook het tijdperk van Joe McCarthy, de hoorzittingen in het congres en de heksenjacht op communisten. Onder Trump kunnen de commies zomaar ingewisseld worden voor Mexicanen, moslims en progressieve journalisten.
Zoals het er nu op lijkt wil Trump terug naar de jaren ’50 met het doel precies dat te doen waar Eisenhower voor waarschuwde. Namelijk de macht van het militair-industrieel complex op peil houden en zelfs vergroten. Trump wil het Defensiebudget opschroeven. Daar duiden ook de namen van de kabinetsleden op die rouleren: oorlogshitsers die vanaf de heup schieten als Newt Gingrich, Bob Corker of John Bolton op Buitenlandse Zaken. Deels is dat in strijd met het beeld van isolationisme dat Trump in zijn campagne uitdroeg en van de andere kant is het ook in strijd met de afwijzing door het militair-industrieel complex van Trump. Lobbyist en oud NSA- en CIA-directeur Michael Hayden zei in februari 2016 in de show van Bill Maher dat de krijgsmacht president Trump zou negeren. Achteraf dat valt op te vatten als waarschuwing aan Trump om zich te voegen in de neoconservatieve agenda. Die omslag heeft inmiddels plaatsgevonden, want Trump moest zich voegen om niet alleen te staan. Oorlogshitsers zullen in de regering van Trump de macht hebben. De moeizame relatie met Iran die president Obama opbouwde zal snel afgebroken worden. En mogelijk tot oorlog leiden.
Het Kremlin zal niet blij zijn met deze ontwikkelingen. Niet alleen vanwege de onzekerheden van de komende Trump-regering waar het niet op kan anticiperen, maar ook vanwege de verandering in beleid. Zo steunen Newt Gingrich en Bob Corker de levering van letale wapens aan Oekraïne, zo merkt Reuters op in een bericht. Een doorbraak, omdat Obama die levering jarenlang blokkeerde. De liefde tussen president Putin en Trump zal snel over zijn als het behartigen van Amerikaanse belangen door Trump in strijd komt met de Russische belangen. Vooral in Oekraïne en het Midden-Oosten. Daarbij zal Trump buitenlandse oorlogen gebruiken als afleiding voor binnenlandse problemen die naar verwachting immens zullen zijn. Het ligt er dus maar net aan hoeveel macht de neoconservatieven in de nieuwe regering Trump kunnen nemen en in welke mate het geloof in de maakbare democratie van de regeringen Bush zal worden gerestaureerd. Hoe dan ook: Te Wapen!