René ten Bos over marktdenken, managers en gestisch handelen. Stop Resultatitis

Filosoof en organisatiedeskundige René ten Bos houdt een voordracht over resultaat gericht werken dat het procesmatig werken heeft verdrongen. Met als gevolg dat de managers die zouden moeten sturen geen idee meer hebben hoe het proces in elkaar zit. Ze zijn ervan vervreemd. Deze ontwikkeling begon volgens Bos in 1989 toen Margaret Thatcher de ideologie dood verklaarde. De politiek ging onder het mom van no nonsense de burger als klant zien die bediend moest worden met resultaten. Op het proces had de burger geen invloed meer. Tegenover resultaatgericht werken staat het gestisch handelen waarvan Ten Bos vele voorbeelden geeft.

In gesprek met Yvonne Jansen voor Binnenlands Bestuur vindt Ten Bos dat alle ambtenaren weigerambtenaar moeten worden om ‘af te rekenen met een teveel aan regels en bureaucratie’. Dat kan alleen door ermee te breken: ‘Dat begint met ze ter discussie te stellen. Rapporteer niet meer, stop met controleren, doe zoals een weigerambtenaar.’ Hij ziet managers als een tragische kaste: ‘Ze dromen ervan dat ze uit het moeras van het bureaucratische ontsnappen. Daar spreekt een zekere wanhoop uit, omdat het altijd aanmodderen is en nooit perfect. Maar perfectie kan helemaal niet in overheidsorganisaties. Je hebt altijd te maken hebt met countervailing powers, tegenmacht van mensen die het niet met je eens zijn.’ Ten Bos heeft het gehad met een bureaucratie die zichzelf opklopt met ‘al die schreeuwerige goeroetoestanden’ terwijl ambtenaren gewoon dienstbaar en neutraal moeten zijn. Aanbevolen voor leidinggevenden die zweren bij resultaatgericht werken.