Update 20 mei 2014: Naar verluidt komen er fitness en appartementen in het voormalige Molukse Museum aan de Utrechtse Bilstraat. Een particuliere belegger heeft het voormalige museumgebouw in 2013 gekocht. Zo verrommelt de stad en verschrompelt de openbare ruimte. Komende donderdag 22 mei wordt oud-cultuurwethouder (GroenLinks) Frits Lintmeijer uitgeluid. Lof zal z’n deel zijn. Gezegd zal worden dat hij het fantastisch gedaan heeft voor de gemeente Utrecht. Voor wie kijkt naar het halfvolle glas op zo’n receptie zal dat zeker gelden. Ik zie niet anders dan een reeks gemiste kansen van deze oud-cultuurwethouder.
Het aan de Biltstraat in de stad Utrecht gelegen Moluks Museum gaat per 1 oktober 2012 dicht. In een verklaring geeft het als oorzaak voor sluiting de financiële situatie. Dit werd al lang verwacht. Hoewel het museum in de stad geen scherp profiel had en in zichzelf gekeerd was is sluiting een aderlating voor de Utrechtse museumsector. Daarnaast dreigt in de provincie Utrecht om financiële redenen de sluiting van het Geldmuseum en Huis Doorn. Vervelend met het oog op de kandidatuur van Utrecht Culturele Hoofdstad 2018.
Het bestuur van Museum Maluku zegt dat het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde in Leiden ‘in principe bereid [is] gevonden om de unieke archiefcollectie van het museum over te nemen en te beheren. En ‘het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem [ziet] mogelijkheden om objecten uit de collectie op te nemen voor presentatie in de Molukse Barak en de nog te ontwikkelen Canon van Nederland. Daarnaast onderzoekt het bestuur de komende maanden ‘andere mogelijkheden om de missie van het museum levend te houden’. Op 9 juni komt het museumbestuur met een nadere nadere toelichting over de ontstane situatie.
Op een centrale plek aan de Utrechtse Biltstraat met goed openbaar vervoer voor de deur komt per 1 oktober 2012 een kleinschalig museum met enkele zalen leeg. Musea beginnen om te vallen omdat ze de exploitatie niet meer rondkrijgen. Oorzaak is een combinatie van redenen. Terugtredende overheden korten op exploitatiesubsidies, kosten in de museumsector zijn bovenmatig gestegen, de groeiende museumsector maakt de spoeling aan inkomsten dunner, door de teruglopende economie zijn bedrijven terughoudend met structurele subsidies die langer dan 2 jaar lopen en het beroep op vermogensfondsen is vergroot. Terwijl een fonds als het VSB minder uitkeert omdat het door de crisis aanzienlijk op haar beleggingen heeft verloren.
Zelfs in deze kantelende markt zijn er nog steeds nieuwe initiatieven. Zoals het Caldic Museum in Wassenaar dat volledig met particulier geld van Joop van Caldenborgh wordt gefinancierd. Of het in het voormalige gemeentehuis van Gorssel door Hans Melchers op te richten museum met het grootste deel van de Scheringa collectie. Betrokkenheid van overheden stopt bij het verlenen van vergunningen en zorgen voor infrastructuur.
Naar verwachting stemt de Utrechtse raad in juni 2012 over een kredietaanvraag van 1,66 miljoen euro voor het beoogde Museum Oud-Amelisweerd. Vraag is of de raad deze verantwoording op zich kan nemen nu de positie van de museumsector zo snel verslechtert. Museum Oud-Amelisweerd is extra kwetsbaar door de excentrieke ligging en de hoge exploitatie in een rijksmonument. Bezoekcijfers van de landgoederen waarop het museum de exploitatieopzet baseert zijn onvolledig omdat de recreatievormen in kwantitatieve zin nooit afdoende zijn onderzocht. Schattingen uit 1968, 1974, 1979 zeggen niets over de bezoekcijfers nu of straks. Wat let wethouder Lintmeijer om komende maanden te onderzoeken of de Armando Collectie in het voormalig Moluks Museum gehuisvest kan worden? Met meeneming van 1 miljoen euro aan Amersfoortse bruidsschat.
Foto: Museum Maluku aan de Kruisstraat/ Biltstraat te Utrecht
George Knight 