Tegenacties Oekraïne: minderheden en militaire samenwerking

xk-8

Russische militaire troepen lijken zich geleidelijk van de Oekraïense grens terug te trekken, aldus AFP. De schattingen liepen uiteen over het aantal samengebrachte troepen. Dat zouden er 40.000 zijn, of mogelijk zelfs 100.000. Sowieso te weinig voor een militaire operatie in lastig terrein waar naar schatting 500.000 militairen voor nodig waren. Dat aantal krijgt Rusland niet binnen korte tijd op de been. Zelfs met kans op een guerrilla-oorlog. Militaire druk werd ingezet om de annexatie van de Krim door Rusland te verzilveren.

Over het hoofd van Oekraïne heen stemmen Rusland en de VS nu hun belangen op elkaar af. Met de EU in de bijwagen. Maar Oekraïne is niet onmachtig in dit conflict dat op talloze borden tegelijk wordt gespeeld. Asynchroon verloopt omdat ieder z’n eigen favoriete wapen kiest. Zo heeft Oekraïne in reactie op de annexatie door Rusland van de Krim de militaire samenwerking met Rusland opgeschort wat de Russen op korte termijn voor problemen stelt. Met name voor haar Strategische Nucleaire Strijdmacht met de RS-20B intercontinentale ballistische raketten is Rusland afhankelijk van Oekraïne. Een stok in het wiel daarvan is in het voordeel van de VS. Oekraïne kan dit dus uitonderhandelen tussen de VS en Rusland. Wie biedt het meest?

De Oekraïense regering is evenmin onmachtig als het gaat om de roep om regionalisering van Oekraïne door de Russen. Met als inzet van de Russen dat de regio’s met grote Russische minderheden meer autonomie krijgen, het centrale gezag uit Kiev verzwakt en Oekraïne in een neutrale positie kan worden gehouden. Met het referendum en de autonomie voor Russisch-sprekenden op de Krim heeft de Russische regering een doos van Pandorra geopend. Oekraïne springt daar nu op in door naar minderheden binnen Rusland te verwijzen. Want de Russische Federatie kent vele niet-Russische minderheden die zich door de Russen misdeeld en gediscrimineerd voelen. Er zijn 21 niet-Russische Republieken binnen de grenzen van de Russische Federatie.

De rechtlijnigheid is dat wat Moskou de Russen op de Krim geeft, het de eigen minderheden die naar meer autonomie of zelfs totale onafhankelijkheid streven niet kan onthouden. Denk aan het naar onafhankelijkheid strevende Tatarstan met een meerderheid aan Tataren, de autonome Duitse Volga republiek of de in de Kaukasus gelegen republieken als Tsjetsjenië of Dagastan. De Oekraïense centrale regering maakt tot nu toe in de uitvoering een zwakke indruk, maar heeft voldoende kaarten in handen om een sterk spel te spelen.

Foto: Protesten voor onafhankelijkheid van Tataren in Tatarstan.