Deel van de Nederlandse moslims viert deze maand ramadan. Gedurende de dag vasten ze. Niet iedereen echter. Zo doet eenderde van de van oorsprong Turkse moslims niet mee. Jonge kinderen, zieken, zwangere vrouwen, soldaten in de oorlog, reizigers en anderen voor wie het vasten een bedreiging vormt zijn dat niet verplicht. Aldus Wikipedia. Maar zelfs degenen die aan de ramadan meedoen zijn niet op voorhand belijdend moslim. Hetzelfde effect als ‘christenen’ die naar de kerstdienst gaan en het daar voor een jaar bij laten.
In de NRC ontstond een debatje tussen gelijkgezinden toen schrijver Hafid Bouazza reageerde op een open brief van vrijdenker Anton van Hooff. De laatste roept uit: ‘Stop ophef over de Ramadan‘. En: ‘Ik herinner me niet dat er indertijd zoveel aandacht voor de katholieke veertigdaagse vasten was. Roomsen liepen gewoon niet zo te koop met hun versterven, moslims doen dat wel.‘ Historisch hebben de moslims het vasten van de joden en christenen afgekeken. Van Hooff begrijpt dat toen moslims zich in Nederland vestigden er stil werd gestaan bij de Ramadan omdat het exotisch was. Maar: ‘nu is het zo gewoontjes dat het tijd is maar eens de spot te drijven met die hovaardige en soms schadelijke vorm van groepswaan.’ Bouazza onderschrijft dat en ziet in de reacties van de inheemse Nederlanders sentimentaliteit en verrukking over de heilige nobele wilden.
Van Hooff en Bouazza hebben sterke argumenten. Ze proberen een debat op gang te brengen. De in Marokko geboren Bouazza stelt uitdagend: ‘De moslims -en laten we eerlijk zijn: vooral Marokkanen zijn hieraan schuldig- hebben constant de behoefte, de uitzonderlijke, overheersende, onredelijke behoefte aan erkenning van onhebbelijkheden en tradities die zij zelf niet eens begrijpen.’ Bouazza begrijpt waarom de Nederlandse moslims zich in deze positie laten drukken: ‘in welk islamitisch land krijgt men subsidie voor een iftar?’
Tot wat voor misverstanden en onzinnige uitspraken de ramadan bij inheemse Europeanen leidt maakt een toespraak van de Britse premier David Cameron duidelijk. Hij ziet er spiritualiteit en humanisme in. En plakt moslims het etiket van hulpbehoevendheid, inertie en slachtofferschap op. Vrijheid van godsdienst geeft in Europa alle moslims de vrijheid om de ramadan te vieren. Zoals iedereen met een geloof of levensovertuiging zo’n vrijheid heeft. Da’s een kostbaar goed dat gekoesterd moet worden. Maar het is absurd dat van al deze groeperingen alleen degenen die aan ramadan doen daarvoor door de samenleving beloond moeten worden.
De niet-slijtende aandacht voor het exotisme van de ramadan is merkwaardig en wordt tot inheemse folklore als antwoord op uitheemse folkore. Nodig is emancipatie van niet-moslims die stoppen om die moslims die aan ramadan doen schouderklopjes te geven. Dat doet God wel. Pas dan kunnen moslims volwassen worden.
Foto: Pieter Bruegel (de Oude), Het gevecht tussen Carnaval en Vasten. 1559.
George Knight 