Handelsunie. Wat te zetten tegenover minachting van EU-elite?

Photo-Jakob-Montrasio-creative-commons-628x356

Doorgaans ben ik het oneens met de conservatieve jurist en historicus Thierry Baudet. Zijn continue inzet is dat supranationale instellingen zoals de EU minder democratisch zijn dan nationale staten. Ze zouden zelfs onverenigbaar zijn met de democratische rechtsstaat, aldus Baudet op z’n blog. Kritiek daarop was dat dat op z’n beurt tot eng nationalisme leidde. Hij is criticus van de EU die hij niet als houdbaar acht en is een van de initiatiefnemers van het BurgerforumEU.nl. Paradox is dat de EU in het wegvangen van kritiek en het zoeken van zondebokken als natiestaat fungeert en de tegenstellingen daarvan ‘ontscherpt’ zoals Joep Leerssen zegt.

Het beeld van de EU is gemengd zodat iedereen naar goeddunken kritiekpunten bij elkaar kan sprokkelen. Comfortabel met gelijkgezinden in het eigen reservaat pro of contra. De vlakke conclusie is dat er wat voor en wat tegen de EU te zeggen is. Maar zult u zeggen ‘zo schiet het niet op‘, want onduidelijkheid geeft anti-democraten de marge om voort te rommelen. Da’s precies de kritiek van Baudet die dit met Bastiaan Rijpkema aantoont aan de hand van het in de stijgers staande vrijhandelsverdrag TTIP tussen de EU en de VS. Zie hier een posting over de achtergrond. Het absurde is dat de anti-democraten in de Europese Commissie zitten.

In een volwassen democratie zou er een voortdurend publiek debat moeten zijn over een verdrag waarin intellectueel eigendom en economische politiek worden geregeld. En ‘derde’ landen door de EU en VS buiten de deur worden gehouden. Dat debat is er niet omdat het door de Brusselse macht angstvallig vermeden wordt. Nationale parlementen worden opzijgeschoven door belangengroepen en Europese politici die achter gesloten deuren zonder raadpleging van burgers of nationale parlementen hun gang gaan om een alomvattende handelsunie met de VS te sluiten. Formeel rekken ze hun mandaat daartoe oneigenlijk op.

Het idee dat de oplossing voor te weinig Europa meer Europa moet zijn is de uitleg uit het reservaat pro van de voorstanders van de EU. Dat zijn de gevestigde politieke ‘families’ die al jaren onder elkaar de Europese macht verdelen. De meest Europese partij van Nederland D66 zegt in haar Europa-programma: ‘Europa moet democratischer, transparanter en slagvaardiger.‘ Het blijft merkwaardig dat een EU die in een andere vorm al sinds 1958 functioneert na 55 jaar nog niet volwassen is en nog steeds democratischer, transparanter en slagvaardiger moet worden. Hoe zal dit democratisch tekort zo makkelijk omslaan in het tegendeel?

Het idee dat de oplossing voor te veel Europa minder Europa is leeft in het reservaat contra. Daar verzamelen nationalisten, links-populisten en ‘verontwaardigden‘ die naast de welvaart grijpen zich om uit onmacht, woede of berekening de Europese bureaucratie af te breken. Als lid van de Piratenpartij ben ik het volmondig eens met de kritiek van Baudet en Rijpkema. Nieuw is dat de flanken van de politiek samen optrekken. Progressief en conservatief verzetten zich tegen de Europese macht ten koste van burger, machtsdeling en vrijheden. Probleem is alleen dat het nog niet zo simpel is om een anti-Europese partij te vinden die dezelfde redeneertrant gebruikt als de partijen uit het reservaat pro, maar tot een tegengestelde conclusie komt. Bauder en Rijpkema doen een goede poging, maar zijn geen vertegenwoordigers van een politieke partij.

Foto: Economy and culture, same fight?