Evaluatie bevestigt opnieuw mislukking van F35-programma. Agendeert GroenLinks deze kritiek in informatiebesprekingen?

Aan de hand van het laatste jaarrapport van de inmiddels gepensioneerde Michael Gilmore, als Director of Operational Test and Evaluation zet Dan Grazier voor War is Boring in een overzicht de kwaliteiten van de JSF (F-35) op een rijtje. Hij concludeert dat het F-35-programma een nationale ramp is die nodig grondig moet worden geëvalueerd. Vragen moeten niet aan generaals of bestuurders gesteld worden omdat ze er belang bij hebben dat het programma wordt voortgezet. Ze hebben geen prikkel om de harde waarheid over de mislukking te openbaren (‘no incentive to tell the hard truth because they have a vested financial interest in making sure the program survives — regardless of capability’). Het debat over de F-35 moet breder en opener.

De politiek moet op zoek naar tegengeluid zodat het hele verhaal wordt verteld. In Nederland kan GroenLinks ervoor zorgen dat niet de pro-JSF lobby van VVD en CDA -vertegenwoordigd door communicatieadviesbureau Hill & Knowlton- alleen bepaalt hoe het defensiebudget wordt besteed. In september 2013 kwam toenmalig leider Bram van Ojik van GroenLinks met een petitie die ‘nee‘ tegen de JSF zei. Als de partij dat nog steeds vindt -en durft!- kan het dit standpunt in de besprekingen met informateur Edith Schippers agenderen.

Het is absurd dat in tijden waarin de Russische krijgsmacht als bedreigend wordt ervaren zo onverantwoord wordt omgesprongen met het defensiebudget. De JSF is te weinig waar voor te veel geld. En nog steeds een met veel onduidelijkheden omgeven eindproduct. Hoewel uitgaven aan de Amerikaanse wapenindustrie het Witte Huis tevreden zal stellen. Maar dat aspect gaat voorbij aan de beste verdediging van Nederland en West-Europa tegen Russische agressie. In november 2015 zei toenmalig presidentskandidaat Donald Trump in een verwarrend interview dat hij twijfels over de F-35 had. In 2013 maakte minister Hennis van Defensie bekend dat Nederland 37 JSF-toestellen aanschaft voor 14,6 miljard euro. Ondanks een meerderheid in de Tweede Kamer die in 2012 in een motie een streep door de JSF zette. CDA-minister en JSF-voorstander Hans Hillen manipuleerde in dat jaar de Algemene Rekenkamer met het door hem ‘bestelde’ rapport ‘Uitstapkosten Joint Strike Fighter’. In 2019 volgt een eindrapport met conclusies. De omgekeerde wereld van de wapenindustrie.

Donald Trump is niet voor de F-35. Of weet hij niet waarover hij praat?

De Republikeinse kandidaat voor het presidentschap van de VS die het het beste doet in de peilingen is Donald Trump. Hij zoekt continu de publiciteit, maar of hij verstand van zaken heeft is de vraag. Zijn antwoord op een vraag in de radioshow van Hugh Hewitt maakt van alles duidelijk (video na 4’34’’). Steve Guest zet het op een rijtje voor The Daily Caller. Trump die zich op de borst klopt verstand van militaire zaken te hebben haalt de B-3 lange afstandsbommenwerper en het gevechtsvliegtuig F-35 (JSF) door elkaar. Trump houdt vol en zegt over de F-35: ‘But what bothers me tremendously is the fact that I heard test pilots saying that the old planes maneuver better, work better, and they like them better. That bothers me.’

War Is Boring besteedt in een artikel aandacht aan Trump die meent dat de F-35 niet deugt. Onder verwijzing naar een eerder artikel dat stelt dat de F-35 waardeloos is in het dogfight. Het brengt Aeschwin in een reactie zelfs tot de conclusie dat Trump moet oppassen omdat het hem kan vergaan zoals het Pim Fortuyn in 2002 overkwam. Een theorie is dat Fortuyn werd vermoord omdat hij tegen de aanschaf van de F-35 was.

Ondanks alle misverstanden en complottheorieën geeft de opstelling van frontrunner Donald Trump aan dat het lot van de F-35 nog lang niet zeker is. In maart 2015 zijn door de regering ‘de volgende 8 F-35’s voor Nederland besteld’. In 2019 volgt het eindrapport met de conclusies. Een hoogst merkwaardige volgorde.