In Kassel heeft de organisatie van de internationale kunstmanifestatie Documenta het eens in de vijf jaar voor het zeggen. Sinds 1955. Op 9 juni barst het artistieke geweld van kunstenaars, kunsthandel, galeristen, kunstcritici, commercie, bezoekers en bestuurders goed los. En vibreert het provinciale Kassel gedurende 100 dagen in haar voegen tijdens de 13de Documenta. Maar al in de aanloop wordt het beeld van eensgezindheid verstoord, dat overigens overduidelijk schone schijn is gezien alle belangen. Zie ook: Trendbeheer.com.
Twee kerken die buiten de manifestatie om kunst willen tonen worden door curator Carolyn Christov-Bakargiev tegengewerkt. Zij doet alsof ze het alleenrecht heeft over de totale openbare ruimte in Kassel. Vergelijkbaar met sportmanifestaties die in de buurt van een stadion contractueel alleenrecht voor sponsors eisen. Maar bij de Documenta lijkt het om ongeschreven regels te gaan. Deze keer gaat religie voor vrijheid en gedraagt een kunstinstelling zich zoals religie doorgaans doet. Onverdraagzaam en beschamend.
De Duitse kunstenaar Gregor Schneider wilde zowel binnen als op het voorplein van de Karlskirche zijn werk tonen. In Welt.de legt-ie uit door de kerk al in voorjaar 2011 uigenodigd te zijn. De kerk wilde overleggen met de Documenta, maar deze zocht het hogerop en benaderde de bisschop om het plan te stoppen. Het werk van Schneider zou voor verwarring zorgen. Hij was bereid om alleen binnen te exposeren. Maar de leiding van de Documenta zocht niet eens contact met hem. Het ging om resten van zijn werk ‘It’s all Rheydt’. Een 30-meter lange Duitse straat van bamboe, hout, touw, stro, klei en polystyreen die in het Indiase Kolkata in 2011 in een rituele processie in een zij-arm van de Ganges gegooid werd. Het project in de Karlskirche werd afgeblazen.
Carolyn Christov-Bakargiev grijpt het akkefietje met Schneider aan om een sculptuur van de in Kassel geboren Stephan Balkenhol in de toren van de katholieke Sankt-Elisabeth-Kirche aan de Friedrichsplatz te laten verwijderen. Ze voelt zich erdoor bedreigd. Het inbinden door de Karlskirche wordt de Elisabeth-kerk als positief voorbeeld gesteld. Zodat Gregor Schneider betrokken wordt in een controverse over een werk van Balkenhol waarin hij niet betrokken wilde worden. Hij vindt de houding van Christov-Bakargiev beschamend en autoritair. Het roept de vraag op of deze manifestaties nog te verenigen vallen met democratie.
Foto: IT’S ALL RHEYDT, Kolkata 2011, bamboos, wood, choir ropes, straw, clay, polystyrene, color (23×12,2x30m (LxWxH)), Kolkata, India 01.10.2011-08.10.2011. Credits: Gregor Schneider / Goethe Institut Max Mueller Bhavan / Germany and India 2011-2012 Infinite Opportunities / VG Bild-Kunst Bonn
George Knight 