Kijken in 2015 westerse media achter de façade van het Kremlin?

Anne Applebaum bespreekt voor de NY Times het boek ‘Putin’s Kleptocracy: Who Owns Russia?’ van Karen Dawisha. Er resteert een gitzwart beeld van Rusland dat door een KGB-elite onder leiding van Vladimir Putin is gekaapt. Ten koste van de Russen en Rusland. Dawisha reconstrueert een plan dat vanaf het eind van de jaren ’80 vorm kreeg om de rijkdom van Rusland in de eigen zakken te laten verdwijnen: ‘I conclude that from the beginning Putin and his circle sought to create an authoritarian regime ruled by a close-knit cabal…who used democracy for decoration rather than direction.’ Rusland wordt geregeerd door een gangsterbende inclusief verbindingen naar de bovenwereld om het een aanvaardbaar gezicht te geven. Maar in de kern is het verrot.

In de westerse publieke opinie is de laatste maanden een bewustwording zichtbaar over de ware aard van het Rusland van Putin die verdergaat dan de altijd al wantrouwende neo-conservatieve media. Aangejaagd door de inlijving van de Krim, de inzet van het Russische leger in Oost-Oekraïne en het eenzijdig opzeggen door Rusland van afspraken en verdragen zoals de Helsinki-akkoorden van 1975, het Boedapester Memorandum  (1994) en het recente Minsk-protocol. Putins regime krijgt niet langer het voordeel van de twijfel. Gedurende 2014 hielden gevestigde media Putin nog uit de wind door hun pijlen niet op hem te richten, maar nu wint het inzicht geleidelijk terrein dat het Putin-regime onberekenbaar is en een groot gevaar voor de Europese vrede.

Tekenend is de productie van het Canadese onderzoeksprogramma The Fifth Estate met Frontline van het non-commerciële Amerikaanse televisienetwerk PBS ‘Putin’s long shadow’ dat op 9 januari 2015 wordt uitgezonden. Journalistiek van het type BBC, The Guardian, Der Spiegel of The New York Times dat niet op voorhand Russophoob is. Of anti-Putin. Het heeft voorbereiding gekost om de desinformatie vanuit het Kremlin te doorzien en te beantwoorden, maar 2015 lijkt het jaar te worden dat westerse media achter de façade van het Kremlin kijken. Applebaum citeert Peter Pomerantsev en Michael Weiss in The Interpreter: ‘since at least 2008 Kremlin military and intelligence thinkers have been talking about information not in the familiar terms of “persuasion,” “public diplomacy” or even “propaganda,” but in weaponized terms, as a tool to confuse, blackmail, demoralize, subvert and paralyze.’ Westerse media komen nu eindelijk met een antwoord.