De foto’s van de Amerikaanse militair Robert L. Eichelberger uit 1918-1920 zijn interessant omdat ze een beeld geven van een episode in de vroeg 20ste eeuwse geschiedenis die in het historisch geheugen is weggezakt. De parallellen met het heden maken het actueel.
Eichelberger maakte deel uit van de American Expeditionary Force, Siberia, ofwel AEF in Siberia die met 8.000 man sterk van 1918 tot 1920 operabel was en in grote lijnen drie doelen had. Het opereerde in vergelijking met westerse bondgenoten als Frankrijk en Engeland terughoudend. De interventie kwam op gang toen de strijd aan het Westelijke front in Europa begon af te lopen. Het was vanuit Westers perspectief een oorlog te veel en geen succes.
De doelen waren: 1) Het veiligstellen van voorraden en rollend spoorweg materiaal die door de Amerikanen aan het Tsaristische leger waren geschonken, maar na de revolutie in handen van de bolsjewieken dreigden te vallen; 2) Het assisteren bij de evacuatie van het Tsjecho-Slowaaks Legioen dat tegen de bolsjewieken vocht en door hen een vrijgeleide was beloofd naar Frankrijk via Vladivostok. Maar Tsjechen en Slowaken moesten zich een weg naar het oosten vechten. 3) De opzet om de strategische belangrijke Transsiberische spoorweg uit handen van de bolsjewieken te houden en delen van Oost-Siberië uit handen van bondgenoot Japan en ongeregelde Russische troepen. De interventie viel samen met de strijd aan het Westelijke front
Door deze interventie hebben in de 20ste eeuw Amerikaanse troepen op Russische bodem gevochten. Het is trouwens onjuist zoals de toenmalige Russische leider Nikita Chroestjov in 1959 beweerde dat er nooit Russische troepen op Amerikaanse bodem zijn geweest. Toen in 1867 het Tsaristische Rusland Alaska verkocht aan de VS, waren er na de overdracht Russische troepen op Amerikaanse bodem die kort daarna werden gerepatrieerd. Dat was weliswaar een bijzondere situatie, maar de burgeroorlog tussen de Roden en Witten die na 1917 losbrandde was dat ook.
Interventies van buitenlandse troepen op bodem van andere landen ligt gevoelig. Dat toont het voorbeeld van troepen van de Russische Federatie in Oost-Oekraïne sinds 2014 aan. Het Kremlin geeft dat niet publiekelijk toe omdat die troepen er volgens internationale verdragen niet mogen zijn.
Daarom zijn de interventies vaak geheime operaties die verborgen moeten blijven voor de publieke opinie. Het bijzondere aan de AEF in Siberia is het omgekeerde. Robert L. Eichelberger maakt foto’s van parades in Vladivostok van Amerikaanse troepen, toont zonder terughoudendheid de aldaar opererende internationale troepenmacht met Wit Russen, Italianen, Japanners, Fransen, Engelsen, Amerikanen en het Tsjecho-Slowaakse Legioen. Men kan zich alleen maar afvragen wat er sindsdien veranderd is in de beeldvorming over buitenlandse interventies.
George Knight 