Update 31 mei: Het besmeurde schilderij is van de presentatie in de Goodman Gallery verwijderd. Met medeweten van beide partijen. In ruil voor het intrekken van een procedure door het ANC heeft de galerie dat besloten. Satire en vrijheid van expressie lijken zeldzaam in Zuid-Afrika. Maar kunst wordt serieus genomen.
Een controversieel schilderij The Spear van Brett Murray is besmeurd door zowel de blanke Barend la Grange als de zwarte Lowie Mabokela. De laatste werd hardhandig aangepakt. Juist op het moment dat de ANC via een gerechtelijke procedure een verbod eiste. Het toont een Lenineske pose van Jacob Zuma (1942), de president van Zuid-Afrika. De bravoure wordt verstoord door het geslacht dat uit zijn broek hangt. In de serie ‘Hail to the Thief‘ uit 2010 gebruikt Murray ook communistische symbolen voor zijn maatschappijkritiek.
Veel wijst erop dat het besmeuren van ‘The Spear’ in de prestigieuze Goodman Gallery te Johannesburg een publiciteitsstunt is. Een camerateam van eNews legt het met draaiende camera vast, galeriemedewerkers of beveiligers grijpen pas in nadat het schilderij besmeurd is en de reden die de blanke man als reden voor zijn daad geeft klinkt vergezocht. Zuid-Afrika zou in gevaar zijn. Het levert eNews veel publiciteit op. Maar reporter Iman Rappetti stelt dat gezien de politieke aandacht voor het schilderij de beveiliging onvoldoende was en er waarschijnlijk ontslagen volgen. En het acrylschilderij schijnt onherstelbaar beschadigd te zijn.
Zuma is polygaam en deed in het verleden stof opwaaien door zijn relatie met vrouwen. Zijn opmerking dat het voor een Zulu-man een misdaad is om een sexueel opgewonden vrouw onbevredigd achter te laten deed de vrouwenbeweging moord en brand schreeuwen. In zijn levenswandel geeft Zuma alle aanleiding voor de observatie dat-ie, plastisch gezegd, zijn lul achternaloopt. Hij bracht zijn land in een lastige positie en moest zich daarom fatsoeneren. De hernieuwde aandacht voor The Spear focust juist op Zuma’s slechte zeden.
Foto 1: Brett Murray, The Spear, Acryl op doek, 2012. Voor de beschadiging. Credits: Alexander Joe, AFP/Getty Images
Foto 2: Brett Murray, Cash is King (Jacob Zuma) uit de serie Hail to the Thief, 2010. Zeefdruk
George Knight 
