Al tientallen jaren verbaas ik me over de huilerige en paternalistische filmpjes van organisaties over zielige en hongerende zwarte kinderen in ontwikkelingslanden. Het is valse sentimentaliteit, klagerigheid, neo-kolonialisme, witte suprematie en onecht handelen van een Goede Doelen-industrie die het vooral te doen is om eigen inkomsten. Hun overhead kosten zijn groot en het toezicht daarop is ondoorzichtig. Neem dit bevoogdende filmpje van UNICEF Nederland uit 2017. Het witte perspectief is de focus. Een gevolg van de opkomst van de anti-racisme beweging is dat deze campagnefilmpjes als onwaarachtig te kijk worden gezet.
Het zou gewenst zijn als de Goede Doelen-industrie zelf tot het besef komt dat dit niet meer kan. Het verdient overweging om deze oude filmpjes uit hun archief of van de eigen sociale media te verwijderen. De samenleving voelt al jaren dat dit valse marketing is, maar de Goede Doelen-industrie kan blijkbaar moeilijk afscheid nemen van een achterhaald verdienmodel. Zie voor een overzicht het artikel ‘WAAROM DEZE ONTWIKKELINGSCAMPAGNES ECHT NIET MEER KUNNEN’ van Emiel Martens en Wouter Oomen op One World.
Het is onduidelijk voor wie deze YouTube-video bedoeld is. De toelichting zegt: ‘Anne Kuik vertelt over haar inzet op #SDG5 en #SDG16’. Deze toelichting zal voor de gemiddelde nieuwsconsument meer vragen oproepen dan verklaringen geven. Want wie is Anne Kuik van het CDA? Maar vooral wat is in hemelsnaam ‘#SDG5′ en ‘#SDG16’? Worden we verondersteld dat te weten? Hebben we als nieuwsconsument iets gemist? Worden we geacht te weten wat #SDG1 tot en met #SDGveel is? Het wordt er allemaal niet duidelijker op met de slogan ‘Building Change; Global Goals at home and abroad’ die in de rechterbovenhoek staat. Die slogan betekent alles en niets. Het kan overal op slaan en slaat dus nergens op. Deze video spreekt in raadsels.
De tekst over Building Change op Partos.nl maakt niet helder wat SDG is. Building Change houdt van mystificatie en omtrekkende bewegingen: ‘De SDGs zijn de breedst gedragen mondiale agenda voor duurzame ontwikkeling’. Drie organisaties (Partos, Foundation Max van der Stoel en Woord en Daad) werken sinds 2014 intensief samen ‘om beleidscoherentie voor ontwikkeling in Nederland stevig op de kaart te zetten’, zo zegt dit bericht. Dat stevig op de kaart zetten is dan vermoedelijk bij een poging gebleven. Nog een verklaring: ‘Met ‘Building Change’ werken we verder aan het verwezenlijken van deze visie: een eerlijke en ambitieuze uitvoering van de SDGs, onder leiding van een positieve, stimulerende overheid.’ Het zal wel.
SDG is het Engelse acroniem van ‘Sustainable Development Goals’ dat in het Nederland vertaald ‘Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen’ betekent. Ze zijn door de VN zijn vastgesteld als ‘nieuwe mondiale duurzame ontwikkelingsagenda voor 2030’ zo zegt Wikipedia. Er zijn 17 SDGs. De Nederlandstalige site SDG Nederland geeft bijzonderheden. Om het nog onoverzichtelijker te maken is er ook nog een nieuwe stichting, het SDG Charter ‘die voorkomt uit het Sustainable Development Goals (SDG) Charter. Het Charter is opgezet om in Nederland een ambitieuze, positieve agenda rondom de SDGs te ontwikkelen. De SDGs zijn een absolute kans voor Nederland, als we in staat zijn om in partnerschap op te trekken. Het Charter trekt veel belangstelling en is tot nu toe ondertekend door 80 bedrijven, NGOs, kennisinstellingen en anderen, die samen willen werken aan de Sustainable Development Goals. De Stichting zal deze samenwerking stimuleren en faciliteren. Stichting SDG Charter wordt gedragen door een stuurgroep bestaande uit de volgende leden: ministerie van Buitenlandse Zaken, Global Compact Nederland, Partos, MVO Nederland, VNG-I, IUCN NL, NWO-WOTRO en de Maatschappelijke Alliantie. Initiatiefnemers van het SDG Charter zijn: TruePrice, DSM en de Worldconnectors.’ Overzichtelijkheid en focus sneuvelen in veelheid, ambities, vergezichten en bestuurlijke kortsluiting.
De publiciteit van Building Change, One World, SDG Nederland en SDG Charter is nodeloos ingewikkeld en doet het belangrijkste beginsel van marketing geweld aan. Namelijk dat het geen zin heeft om reclame voor een product te maken waarvan de naam bij de doelgroep nagenoeg onbekend is. Onbegrijpelijk is waarom de op een Nederlandstalig publiek gerichte publiciteit gebruikt maakt van een niet ingeburgerde Engelstalige afkorting zonder die te verklaren of te vertalen met het Nederlandse ‘Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen’. De publiciteit lijkt zich met het hermetische jargon vooral te richten op de beleidsmakers, politici en leden van de stuurgroepen zelf die als enigen ingeburgerd zijn en in eigen kring ronddraaien. Dat is jammer omdat het doel ervan goed is, aandacht verdient en de bewustwording over duurzaamheid kan vergroten. Het is niet te hopen dat de tekortschietende campagne over SDGs in Nederland betekent dat de inhoud de vorm volgt.
Foto: Schermafbeelding van deel van column ‘Beeld en taal ook SDG-proof’ van Hugo von Meijenfeldt op SDG Nederland, 10 september 2018.
George Knight 