Voorstel voor een herstelfonds voor Oekraïne. Met confiscatie van Russisch privé- en staatsbezit

Screenshot of a video posted by AP’s Francesca Ebel on Twitter
 Francesca Ebel via Twitter

Pluk ze! Het klinkt logisch en simpel. Namelijk het in beslag nemen van banktegoeden en bezittingen in westerse landen van Russische oligarchen (plus hun familieleden), ‘vrienden’ van Poetin en Russisch staatsbezit. Daar kunnen nu de voorbereidingen voor genomen worden zodat er geen tijd verloren gaat en duidelijk wordt dat het een haalbaar perspectief is met een voldoende juridische basis dat allerlei losse initiatieven bundelt en legitimatie geeft.

De rekening van de opbouw van Oekraïne zou idealiter via herstelbetalingen betaald moeten worden door de agressor, te weten de Russische Federatie. Maar die heeft te weinig geld en staat door sancties en slecht beleid aan de rand van de economische ineenstorting. Daarom kan geprobeerd worden om een deel van de in het Westen gestalde en bevroren bezittingen (valuta, tegoeden, goud) van de Russische staat in beslag te nemen en ook in het herstelfonds voor Oekraïne te stoppen.

Russische oligarchen en partners van Poetin zijn niet eerlijk aan hun vermogen gekomen dat sinds de jaren 1990 door frauduleuze handelingen is gestolen uit de staatskas van de Russische Federatie. Ze hebben er geen recht op. Westerse landen hadden het terugklauwen al zeker acht jaar geleden in gang moeten zetten. Ze kunnen nu goedmaken wat ze hebben nagelaten.

Nu is er een directe aanleiding om tot actie over te gaan. Namelijk de illegale Russische invasie in Oekraïne plus de grootschalige schendingen van de mensenrechten door de Russische krijgsmacht en de vernietiging van burgerdoelen.

Het kost veel geld om Oekraïne straks weer op te bouwen. Woonwijken en essentiële infrastructuur worden vernietigd door het Russische leger. Het gaat honderden miljarden euro’s kosten om dat weer te herstellen. Daar kan het in beslag genomen bezit van Russische oligarchen en schurken en dieven uit de entourage van Poetin, en het Russische staatsbezit voor dienen.

De juridische basis kan vergelijkbaar zijn met de Amerikaanse wetgeving inzake het in beslag nemen van bezittingen van criminele organisaties, de zogenaamde RICO-wet. Het bezit van een criminele organisatie kan via strafrechtelijke sancties en civiele rechtsvordering in beslag worden genomen.

De logica voor de aanpak is dat het machtscentrum in het Kremlin met Poetin en zijn huidige en voormalige partners die zich over de wereld hebben verspreid wordt beschouwd als een criminele organisatie. Deze dieven en schurken hadden bewust als doel om met elkaar te stelen uit de Russische staatskas of staatsbezit goedkoop in bezit te krijgen. In de jaarlijkse Corruption Index 2021 van Transparency International staat de Russische Federatie op plek 136 van 180 landen.

Westerse banktegoeden en de opbrengst van verkoop van bezittingen (jachten, villa’s, huizen, kunst, goud, juwelen ed.) van Poetin en zijn vrienden kunnen dan in het herstelfonds gestopt worden dat dient voor de opbouw van Oekraïne. Samen met in beslag genomen tegoeden van de Russische staat.

Landen als Turkije, Duitsland, Polen, de VS, het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Spanje en Frankrijk kunnen betrokken worden bij de heropbouw van Oekraïne. Dat kan gerealiseerd worden door Oekraïne deels te voorzien van leningen en deels te betalen uit het herstelfonds.

Details over aannemers, partners, de juridische aanpak en de verdeling van de kosten van de heropbouw kunnen gaandeweg ingevuld worden. Cruciaal is dat het herstelfonds zo snel mogelijk in de steigers wordt gezet. Het geeft ook een signaal af van hoop en vertrouwen in de toekomst.