Job Cohen: Dat moet en dat kan anders. Maar hoe dan?

Op het PvdA-congres heeft Job Cohen premier Rutte opgeroepen af te treden: Tegen Mark Rutte zeg ik: als onder jouw verantwoordelijkheid dagelijks ruim 200 mensen werkloos worden, dan wordt het tijd dat je zelf ontslag neemt. Volgens Cohen biedt de PvdA een alternatief: Wij willen strijden voor een samenleving waarin zoveel mogelijk mensen mee kunnen doen en waarin we tegenstellingen overbruggen. Want onzekerheid bestrijden we met verbondenheid, met de zekerheid dat je er niet alleen voor staat als je pech hebt.

Sinds de geforceerde breuk over Afghanistan gaat het niet goed met de PvdA. Niet in de peilingen, niet in de partij, niet in de kamer, niet in het programma en niet met de partijleider. In een NRC-onderzoek dat een vergelijking maakt met de SP, zeggen deze laatsten dat met de PvdA eigenlijk geen zaken te doen valt omdat de partij onzeker is. Als partijleider verkiest het PvdA-kader Lodewijk Asscher boven Cohen. Partijvoorzitter Ploumen is vervroegd opgestapt, vanaf de basis klinkt de roep om vernieuwing of verbreding.

In de Kerdijk-lezing van 18 november 2011 kondigde Cohen een koerswijziging naar links aan. Een echo van Ed Milibands afscheid van het neoliberalisme op het Labour congres van september 2011. Cohen probeert het onverzoenlijke te verzoenen als-ie zegt: ‘de staat moet zodanig te werk gaan, dat mensen worden aangemoedigd om hun verantwoordelijkheid te nemen’. Hij combineert individualisme (verantwoordelijkheid nemen) met paternalisme (de staat gaat te werk). Het valt nauwelijks in te zien hoe dat in de praktijk moet werken. VVD en SP hebben het makkelijker omdat ze respectievelijk voor individualisme of de staat kiezen.

De sociaal-democratie mag trots zijn op wat bereikt is voor zoveel mensen, zegt Job Cohen. Daarin heeft-ie gelijk. Maar da’s een verdienste uit het verleden die een valkuil is geworden. Een andere valkuil is de pretentie van brede volkspartij. Het wil allerlei doelgroepen erbij houden. Daarbij hebben VVD en SP het makkelijker als ze kiezen voor respectievelijk het vrije initiatief of de verzorgingsstaat. Ook hier twijfelt de PvdA.

De neergang van de PvdA valt niet uitsluitend te wijten aan Cohen. Hij heeft alleen de vernieuwing niet op de rails weten te zetten. Die in de marges van de partij wordt voorbereid, zoals bij de Wiardi Beckman Stichting. Onder Cohen is de anderhalf jaar in de oppositie slecht benut. Het heeft weinig zin voor de PvdA om een SP light-versie te worden. De PvdA heeft de strategische fout gemaakt een grote socialistische partij op links te laten ontstaan. Daar helpt geen wending naar links of verkiezing van Hans Spekman tot voorzitter meer aan.

Wat te doen? Daarop bestaat geen duidelijk antwoord, anders had het PvdA-kader dat zelf gevonden en naar buiten gebracht. De PvdA staat aan het einde van haar houdbaarheid in huidige vorm. Het moet faliekant veranderen om hetzelfde te blijven. Partijvernieuwing en herschikking met anderen is het antwoord. Het meest logisch is het loslaten van de pretentie van volkspartij en een splitsing in een SP- en een GroenLinks-versie van de partij. Het bestaan van de PvdA is ondergeschikt aan het voortbestaan van de sociaal-democratie.

Foto: GVB actie tegen bezuinigingen. Emile Roemer (SP) en Job Cohen (PvdA), 2011. Credits: Jos van Zetten

20 gedachten over “Job Cohen: Dat moet en dat kan anders. Maar hoe dan?

  1. George,
    Je hebt het weer eens mooi onder woorden gebracht.

    De fout van de PvdA is inderdaad mee te gaan in het (neo) Liberalisme,een fout die GL ook maakt.
    het CDA ziet nu ook in dat hun koers met de VVD en de PVV(als gedoger)alleen maar onvrede opleverd.
    De rechtlijnigheid van de SP en de VVD zal ook niet de gewenste resultaten opleveren.
    Nu zie ik de winst van de SP natuurlijk met een blij gevoel aan,en zal dan ook blij zijn dat het in de nabije toekomst niet zonder SP kan,maar het eerste wat ze zouden moeten doen ,is de macht bij het volk leggen.
    Zodat het beleid er niet uitziet als een kanaal,maar als een rivier.
    Roberto

    Like

  2. @Roberto
    Ik zeg niet dat het (neo)-liberalisme de top is. Maar als je ervoor kiest, wat een legitieme keuze is, doe het dan duidelijk en onomwonden. Dat laatste valt de PvdA te verwijten. Met als neveneffect dat de tegenkrachten ook in verwarring raken. Want hoe kun je je afzetten tegen een partij die zelf niet weet wat het wilt?

    De macht bij het volk? Mijn idee. Maar hoe realiseer je dat? In elk geval door de politieke partijen hun monopolie op de macht af te nemen. Ze hoeven en kunnen niet weg omdat het redelijke instrumenten zijn om de macht te verdelen, maar hun eigen idee dat ze alleenzaligmakend zijn lijkt me onhoudbaar.

    Geleidelijke ruimte voor en machtsdeling met zowel burgerinitiatieven als inspraak van individuele burgers buiten de politieke partijen om moet realiseerbaar zijn. Het relativeert ook het belang van peilingen en partijleiders. Zo belangrijk zijn ze niet, hoewel zij en de media dat denken. Dan komt opnieuw de vraag aan de orde: Maar hoe dan?

    Zoals je soms in kunstinstellingen een afgeschotte ruimte hebt voor experimentele programma’s die nergens op lijken en hun waarde nog niet hebben bewezen, zou dat in ons politieke systeem ook mogelijk moeten zijn. Nederland gidsland van burgerparticipatie. Dan wel het experiment dat niet het conservatisme of de progressiviteit van een vorige generatie imiteert, maar iets compleet nieuws door twintigers en dertigers laat onderzoeken. Met de techniek van nu. Met de mentaliteit van nu, die veel betrokkener en maatschappelijker is dan uit de beeldvorming blijkt. Met de ambitie en brutaliteit van nu zonder ontzag voor regenten en anti-regenten.

    Maar waarom gebeurt zelfs zoiets kleinschaligs niet? Da’s simpel. De politieke partijen willen hun macht niet opgeven. Of ze nou links of rechts zijn. Ze vechten tegen elkaar, maar als kaste ook samen met elkaar. Ze willen bij elke activiteit of project hun vinger in de pap houden. En dat smaakt naar meer: meer functies en meer macht. Daarom houden ze directe inspraak tegen. Daarom houden ze vormen van directe democratie tegen. Daarom staan ze op de rem. Daarom zullen we nog honderden commentaartjes mogen schrijven omdat er niks verandert, Roberto. Da’s de waarheid. Hoop drijft ons voort.

    Like

  3. Wel George,
    Wij zitten in ieder geval grotendeels op 1 lijn,mijn sympathie voor de SP gaat ook niet verder,dan mijn hoop dat ze de directe democratie in zullen voeren.
    Daarmede zal het beleid niet meer rechtlijnig zijn (kanaal) maar dan linksom en dan weer rechtsom(rivier).

    Want elke stroming heeft goede en slechte punten,het zou verstandig zijn van de SP om nu al kenbaar te maken wat zij met hun macht willen gaan doen.
    Ik acht het Nederlandse volk wel instaat om goede afwegingen te maken.
    Maar 1 vraag komt toch naar voren:
    Hoe bewaakt men de ontstane “Democratie”, de tegenkrachten van de “oude Democratie? “,zullen hun verloren macht niet zomaar prijsgeven.
    Roberto

    Like

  4. @ Roberto
    Een in Nederland wonende Zwitser vroeg ik een paar jaar geleden hoe ze dat deden. Met die democratie en de hand opsteken op het dorpsplein. Zo stelde ik me dat voor. Nou, dat was niet zo. Sinds vrouwen kiesrecht hadden gekregen was het dorpsplein sowieso te klein geworden. En in de steden was er al helemaal geen beginnen aan. Kortom, een zekere mate van representatie is nodig om de stem van grote aantallen burgers te laten doorklinken. Vragen stellen bij de huidige vanzelfsprekendheid dat dat alleen via politieke partijen kan is het begin van de verandering.

    De geschiedenis van mensen en machten maakt duidelijk dat macht nooit vrijwillig wordt opgegeven. Anders gezegd, kunnen we de garantie krijgen dat politieke partijen niet infiltreren in burgerinitiatieven als we daarmee zouden experimenteren of achter de schermen steeds opnieuw weer als konijnen naar de lichtbak van de macht kruipen? Die garantie hebben we niet, maar kan in de voorwaarden van het experiment beperkt worden. Door dat experiment af te schotten. Dat kan door het zo kleinschalig, decentraal en afwijkend van het bekende te maken.

    Kleine stappen in de goede richting, da’s het hoogst haalbare. Het tempo komt later wel, als we maar eenmaal in beweging zijn. Nu staat elke politieke vernieuwing stil. En wordt de economische crisis aangewend om elke aspiratie op dat gebied te blokkeren.

    Like

  5. De gestage kentering van de PvdA is ingezet in 2006, er was alleen even een opleving tijdens de verkiezingen van ’10. De halfslachtige koers van Bos was dus ook al niet zo populair bij de achterban. Vergeet niet dat de ruimte op links heeft kunnen ontstaan doordat de partij eerst naar rechts was gedobberd. Is het wel eens in je opgekomen dat Ploumen degene is geweest die een wending naar links heeft gedwarsboomd? En vlak Hamer c.q. de Kamer niet uit (ook Asscher heeft toch niet bepaald een links profiel). Het is dus het partijkader zelf dat weigert te bewegen, en zich in het parlement gedraagt als een VVD-‘light’. De WBS lijkt met Cohen mee te willen werken – de JS daarentegen willen de andere kant uit.

    Ik snap niet wat er onverzoenlijk (of ook maar tegenstrijdig) zou zijn aan ‘de staat moet zodanig te werk gaan, dat mensen worden aangemoedigd om hun verantwoordelijkheid te nemen’. Ook het ‘rentmeesterschap’ van het CDA beoogt zoiets dergelijks. Cohen heeft bovendien eerdere lezingen gehouden waarin hij eenzelfde geluid liet horen, zoals de Van der Wielenlezing. De overheid als ‘pechdemper’ zou een paar jaar geleden misschien achterhaald hebben geklonken, maar sinds Rutte is het helaas weer zeer actueel.

    “Een andere valkuil is de pretentie van brede volkspartij.”
    Dáár sla je nou de spijker op z’n kop! Het CDA kampt nl. met precies hetzelfde probleem. Maar Cohen is er de man niet naar om dat los te laten, hij is nou eenmaal de ‘verbinder’ en geen individualistische leidersfiguur. Het zal een grote steun voor hem kunnen zijn Spekman naast zich te hebben, maar binnen de fractie krijgt hij never nooit de neuzen dezelfde kant op.

    Like

  6. @Roberto & @George: wat jullie discussie over directe democratie betreft: de checks & balances moeten goed zijn, die moeten optimaal de democratische waarden kunnen garanderen. De constructies van de rechtsstaat / de grondwet / mensenrechten e.d. zijn daarbij heel belangrijk. Kees Schuyt heeft een wat meer omvattend antwoord gegeven op wat ‘steunberen’ zijn: een eerlijk rechtsproces, onafhankelijke wetenschapsbeoefening, religieuze tolerantie en geweldloze conflictbeheersing (lees: burgerlijke ongehoorzaamheid). En het dient nog de sociale cohesie ook, wat wil je nog meer. Anyway, zo’n soort pakket zou moeten kunnen verhinderen dat er rare dingen gebeuren, zoals referenda die iets beogen wat in feite ondemocratisch is.

    Like

  7. @ Joke Mizée
    geweldloze conflictbeheersing (lees: burgerlijke ongehoorzaamheid)
    ———————————————
    Dat conflict kan alleen maar onstaan als een minderheid niet accepteerd wat de meerderheid wenst.
    Maar Democratie houdt ook in dat men rekening houd met de minderheid,maar dit zal men geval voor geval moeten bekijken.
    En inderdaad,een (nieuwe grondwet zou e.e.a. moeten garanderen.
    Roberto

    Like

  8. Joke,
    En wat je opmerkingen over de PvdA betreft,die zijn juist en heeft zich volgens mij ingezet in de jaren 70.

    wat de PvdA moet doen is schoonschip maken,en de koers op links aanhouden,en een referendum steunen als dit weer ter sprake komt.
    Het Ned. volk is niet achterlijk,hooguit een beetje dom.
    Roberto

    Like

  9. @Joke
    Het is wat je meet en hoe je meet. De neergang van de PvdA kun je ook in 1989 of 1994 dateren. Maar 2006 voegen we erbij. Over Wouter Bos verschillen we van mening. Ik zie hem als een socio-liberaal zoals Femke Halsema was. Maar hij heeft op die verdeelde partij nooit zijn stempel kunnen drukken. Zoals Cohen dat trouwens evenmin kan. En dan bedoel ik niet een eigen zin doordrijven, maar een consistent programma opstellen en uitvoeren. Maar natuurlijk is de fout ontstaan toen de partij te ver naar het centrum dobberde. En dat vind ik een prachtige omschrijving van je: dobberen. Het is gebeurd alsof een externe kracht het veroorzaakte. Een mythe. Alsof de oorzaak buiten de partij lag.

    Of Ploumen degene is die een teruggang naar links heeft tegengehouden zou kunnen. De opeenvolging van gebeurtenissen vanaf haar ontslag wijst daarop. Maar het kan ook zijn dat ze de partij die ze moest organiseren evenmin in beweging kreeg. Niet links, en niet rechts. Ik vond haar betogen altijd tamelijk vaag. Ze had een CDA-er kunnen zijn. Cohen trouwens ook in zijn gemeenschapsdenken en dat gepraat over binden.

    De opdracht om individualisme en gemeenschapsdenken/ solidariteit met elkaar te verzoenen lukt bij het CDA evenmin als bij de PvdA. Beide partijen worstelen met soortgelijke problemen. Dus dat het bij het CDA niet werkt wil niet zeggen dat het bij de PvdA wel werkt. Of andersom.

    Spekman en Cohen, ik hoop dat ze een goede draai weten te vinden. Het zijn capabele mensen. Maar de sociaal-democratie wens ik toch meer vernieuwing toe.

    Over de democratie. Mee eens over die steunberen. Da’s de minimumeis. Maar daarmee is nog steeds niet de slag naar inspraak en machtsdeling gemaakt. Als je het cynisch opvat zou je zelfs kunnen zeggen dat dit minimumpakket aan redelijke eisen het maximumpakket waarover Roberto en ik het hadden juist in de weg staat. Kortom, sprekend voor mezelf, ik bedoelde het anders.

    @Roberto
    Een beetje dom? Dat komt me bekend voor.

    Like

  10. @Roberto:
    “Maar Democratie houdt ook in dat men rekening houd met de minderheid,maar dit zal men geval voor geval moeten bekijken.”
    Ja, dat blijft het grootste probleem, de dictatuur van de meerderheid. Er moet een afweging van belangen blijven, en daarom zou ik het parlement ook niet zo gauw wegdoen. Het beste zou zijn een echte basisdemocratie dmv volksvergaderingen.
    Wij kennen geen bindend referendum, en ergens is dat ook wel fijn want dan hou je die afweging. Maar referenda zijn zo plat: je kan alleen op een knopje drukken en argumenten doen er helemaal niet toe.

    @George:
    Ik noem 2006 speciaal omdat ze aan het begin van dat jaar op hun top zaten (ttv de GR-verkiezingen) en een aantal maanden later (bij landelijk) flink gekelderd bleken te zijn. Het zal de pensioendiscussie geweest zijn, ik weet het niet precies, maar het was heel opmerkelijk. En in 2005 hadden ze nog een prima links-vrijzinnig manifest uitgebracht, waar onder Balk IV weinig van overeind bleef. Bos had ook nooit in de regering moeten gaan zitten (maar in de Kamer blijven) maar het schijnt dat JPB dat afdwong. Ze zijn voortdurend opgeschoven richting de vrije markt, maar de blijverdjes binnen de fractie gelóven daar ook heilig in. Ook o.h.g.v. sociale zekerheid nemen ze vaak een rechts of zeer gematigd standpunt in, zoals met het pensioenakkoord. En het lukt Cohen niet tegen die tegenwind in te gaan. Laatst was het wéér het pensioenoverleg waarvan iedereen dacht: ‘is dit nou de oppositie?’
    Ik vind niet dat de partijvoorzitter de partij teveel moet bestieren, maar meer een spreekbuis ervan dient te zijn. Anders wordt het nooit bottom-up. Ploumen en Hamer waren als handen op 1 buik.

    “De opdracht om individualisme en gemeenschapsdenken/ solidariteit met elkaar te verzoenen lukt bij het CDA evenmin als bij de PvdA. Beide partijen worstelen met soortgelijke problemen.” Dat is omdat ze het marktdenken niet los kunnen/willen laten.

    “Over de democratie. Mee eens over die steunberen. Da’s de minimumeis. Maar daarmee is nog steeds niet de slag naar inspraak en machtsdeling gemaakt.”
    Dat sowieso natuurlijk, maar ik dacht dat het inmiddels ging om de vraag hoe dat zou functioneren. En ik zou nog wel het parlement willen handhaven, maar dan volkomen evenredig gepresenteerd in de regering (dus zonder regeringscoalitie).

    Like

  11. @Joke
    Klinkt aannemelijk wat je over 2006 zegt. Het is dan een laatste fase van het afschudden van die ideologische veren. In dit verband is het interessant om te zien hoe SP-voorman Marijnissen dit ziet:
    http://www.sp.nl/opinies/De_veren_van_Wim_Kok.html

    Een partijvoorzitter heeft als taak de organisatie van de partij. Uiteraard bepaalt en verwoordt de partijleider grotendeels de politieke koers, maar de rol van de voorzitter is bepalend waar het om de middelen en het gebruik ervan gaat. Kritiek die Ploumen na haar vervroegd vertrek kreeg was dat ze kritiek had op Cohen, maar dat zij te weinig had gedaan om de partij te vernieuwen en te democratiseren. Wat Cohen had kunnen helpen in zijn strijd met de stroperigheid. Wellicht zijn de redenen waarom dat niet lukte nog onduidelijk, maar dat ze haar taak onvoldoende heeft uitgevoerd lijkt me duidelijk. Daarom was het goed dat ze opstapte.

    En is de uitspraak: ‘de staat moet zodanig te werk gaan, dat mensen worden aangemoedigd om hun verantwoordelijkheid te nemen’ onbruikbaar en nietszeggend. Cohen probeert tegenstellingen te verbinden zonder te kiezen. Dat was mijn kritiek.

    Ok, over de democratie. Ik pleit ook voor handhaving van het parlement. Des te meer omdat het een verband legt tussen de democratische instituties. Aan de vraag hoe het zou functioneren waren we nog niet toe. Wel hoe inspraak van en de machtsdeling met de burger verbeterd kunnen worden zonder over te blijven met het los zand van parlement en instituties.

    Een afspiegelingsregering lijkt me een slecht idee. Dan is er geen oppositie meer en wordt de politieke strijd nog voorspelbaarder. De stem van de kiezer die nu toch al weinig weegt, weegt dan nog minder. Altijd zullen dezelfde gezichten terugkomen. En de programma’s bieden nog meer mogelijkheden om niet fundamenteel te kiezen en compromissen te sluiten. Maar je maakt ermee een mooie verwijzing naar Zwitserland met haar basisdemocratie waar ik eerder over sprak. Daar lijkt de strijd tussen links en rechts feller dan in Nederland. Dus wat je voorstelt kan misschien toch anders uitpakken dan ik het oppik.

    Like

  12. “Een partijvoorzitter heeft als taak de organisatie van de partij. Uiteraard bepaalt en verwoordt de partijleider grotendeels de politieke koers, maar de rol van de voorzitter is bepalend waar het om de middelen en het gebruik ervan gaat.”
    De partijvoorzitter is verantwoording verschuldigd aan de leden, terwijl de partijleider het parlementaire gedeelte (de fractie) vertegenwoordigt. Wat in de praktijk meestal gebeurt is dat het kader op 1 lijn gaat zitten en die lijn vervolgens aan de leden oplegt. Er is kortom een gebrek aan dualisme binnen de partijen.

    Op de Leidse P-site staat een ingezonden verslag van het congres van afgelopen weekend. Dhr. Simonis (een kritisch lid in de meest positieve zin des woords) zegt daarin een aantal rake dingen, zoals: “Om te beginnen zou je de partij- en de fractievoorzitter willen verwisselen, dat zou al een heel stuk helpen. Maar dan nog blijf je met een fractie zitten die denken dat ze mee moeten sturen in de Kamer terwijl je daar juist politiek moet willen maken.”

    En wat dacht je hiervan:
    “… De visie van het PB werd verdedigd door Jeroen Dijsselbloem met een volslagen technisch verhaal, alsof hij zelf directeur van een pensioenfonds was i.p.v. een politicus die opkomt voor de slachtoffers van de crisis.

    Dit zette kwaad bloed, met name bij Bram Stemerdink die in de pauze Dijsselbloem de oren waste op een manier die de bijeenkomst van de oude socialisten van vorig jaar in de herinnering riep. JD was hoogst verontwaardigd, maar vanochtend gaf de Volkskrant zeer verkort weer wat BS ervan vond: “De pensioenkwestie is voor miljoenen mensen een probleem. Het PvdA-verhaal is dat de rekenrente is aangepast. Maar de fractievoorzitter van de PvdA moet dat probleem naar zich toe trekken, zeggen dat dit onacceptabel is. Dat gebeurt niet, daarom kalft de PvdA zo af. De PvdA neigt van nature naar het midden, maar moet zich op vitale issues links van het midden uiten. De PvdA wil in alles het ultieme midden zijn.” Even later kreeg Diederik Samsom een soortgelijke behandeling en die kon er al evenmin tegen. Rooie koppen, verwijzingen naar de SP, eigenlijk zou je dat op het podium willen zien, maar daar bleef het nogal tam.”
    (http://www.leiden.pvda.nl/nieuws/nieuws_item/t/congres_faalt)

    Je herhaalt je standpunt: “En is de uitspraak: ‘de staat moet zodanig te werk gaan, dat mensen worden aangemoedigd om hun verantwoordelijkheid te nemen’ onbruikbaar en nietszeggend.” Ik zie nog steeds niet in waarom dan niet. Je kan toch hier of daar een vangnet hebben en op andere plekken niet? Partijen die kiezen voor alleen individualisme of alleen gemeenschapszin bieden juist een te mager pakket aan, want er is aan allebei behoefte.

    “Een afspiegelingsregering lijkt me een slecht idee. Dan is er geen oppositie meer en wordt de politieke strijd nog voorspelbaarder.”
    Er is juist wèl oppositie, want je hebt wisselende meerderheden. Nu gebeurt het vaak dat partijen met een groot aantal zetels buiten de regering worden gehouden, waarin een aantal partijen met elkaar hebben afgesproken elkaar aan een meerderheid te helpen vwb een aantal onderwerpen. Dan krijg je dus dat een PvdA die in de regering zit de zorg privatiseert, terwijl in het ledenmanifest stond dat ze daar tegen waren. En ook nu, als de oppositie echt oppositie gaat voeren, krijg je een situatie waarin de voltallige oppositie een blok vormt tegenover dat van de coalitie – wat schiet je daarmee op? Bij afspiegeling kan de oppositie tenminste nog aan een meerderheid komen, en kunnen partijen trouw aan hun eigen beginselen blijven.

    Basisdemocratie gaat verder dan referenda, participatie is veel méér dan alleen stemmen. In Zuid-Amerika is zelfbestuur sterk in opkomst: http://www.boublog.nl/08/11/2011/voorbij-de-verkiezingen-wat-is-democratie/. Wij kennen het fenomeen o.a. van de inspraakprocedures in de wijken e.d., maar probleem is dat burgers eigenlijk altijd aan het kortste eind trekken omdat ze geen zeggenschap hebben. Dat wordt zorgvuldig ingepolderd, net zoals de mening van de leden van politieke partijen.

    Like

  13. @Joke
    Een fruitmand aan onderwerpen. Ik kan je niet overal volgen als je me aanspreekt en tot een conclusie kom die weinig verschilt van de mijne. Bijvoorbeeld met de uitspraak van Cohen ‘de staat moet zodanig te werk gaan, dat mensen worden aangemoedigd om hun verantwoordelijkheid te nemen‘ bekritiseer ik niet zozeer het idee om een ‘tussenvorm’ of een nieuwe ‘derde weg’ te zoeken, maar bekritiseer ik de invulling ervan door de huidige PvdA. Die vind ik onbruikbaar en nietszeggend.

    Je hebt gelijk dat in ledenpartijen prioriteiten niet worden bepaald van beneden naar boven, maar van boven naar beneden. Da’s onjuist. Nu zijn politieke partijen applausmachines. Daarom vind ik het wijzen op de ontbrekende partijdemocratie van de PVV ook altijd tamelijk huichelachtig. Want geen enkele partij heeft dat. Dus als je dat niet kunt bieden, houd daarom ook niet de schijn op. In de commentaren over de partijcongressen van PvdA en CDA zag ik dat de nieuwe voorzitters het belang van partijdemocratie beseffen. Het idee van Spekman dat ook niet-leden kunnen meebeslissen is sympathiek. Het model van de Franse socialisten. Dan kom je tot een verdeling waarin de leden de grote lijn binnen kaders aangeven en de politieke leider daar vorm aan geeft. Idealiter.

    Ik begrijp niet wat de Leidse heer Simonis bedoelt met: ‘Maar dan nog blijf je met een fractie zitten die denken dat ze mee moeten sturen in de Kamer terwijl je daar juist politiek moet willen maken.’ Wat is er fout als de fractie een grote visionaire lijn aanhoudt en de regering controleert? Meebesturen als oppositie is natuurlijk een blunder. Maar logisch van al die ambitieuze staatssecretarissen in spe. Evenmin begrijp ik de kritiek van Stemerdink. Hans Spekman heeft in het openbaar onomwonden verklaard dat geen enkel PvdA-kaderlid in de toekomst nog kan zeggen iets niet te willen aanpakken of onmachtig te zijn iets aan te pakken. In de visie van Spekman loopt de PvdA voortaan voor geen enkel probleem weg. Dus geen wegduiken meer in onmacht zoals tot nu toe. Waarom zit Stemerdink dat met rood hoofd te herhalen? Wat is in hemelsnaam zijn functie?

    Ik begrijp je uitleg over een afspiegelingsregering niet. Waar doel je op? Wat bedoel je met wisselende meerderheden? Een meerderheid die regeert lijkt me de minst slechte optie binnen een gemankeerd systeem. Als je met Zuid-Afrika aankomt als voorbeeld voor democratisering dan lopen mijn ogen vol met tranen. Over de ontbrekende democratie daar. En corruptie en gemiste kansen.

    Like

  14. Ik denk dat dhr. Simonis doelt op de de-politisering van het poldermodel. Het partijkader komt met voorgebakken voorstellen naar de partij toe, je gaat al uit van een compromis. Dat is ook wat Stemerdink Dijsselbloem verwijt over de pensioenen. Je kan er niets meer aan doen dan bijschaven, maar hoe het moet uitpakken staat van tevoren al vast. Stemerdink is een lid die zich niet herkent in de partijkoers en van zijn lidmaatschap gebruik maakt om dat naar voren te brengen.

    Bij een afspiegelingscollege ga je met alle partijen om tafel zitten om een akkoord op hoofdlijnen te schrijven. Iedereen die wil kan in principe plaatsnemen in het college. Vervolgens zijn de meeste besluiten vrij, en kan een collegepartij gewoon meestemmen met de oppositie. Gevolg is een enorme winst o.h.g.v. machtsdeling en veel authentieker stemgedrag.

    Wie heeft het over Zuid-Afrika?

    Like

  15. @Joke
    Sorry, er stond Zuid-Amerika. Dus niemand had het over Zuid-Afrika. Nou ja, op mij na dan. Ik snap jouw uitleg, maar die van dhr Simonis niet. Een afspiegelingsregering zoals je die schetst zie ik niet voor me. Want de basis zal net als nu een regeerakkoord zijn. Wat vervolgens heilig wordt verklaard. Zelfs als de omstandigheden wijzigen. Maar elk idee om oude vanzelfsprekendheden te doorbreken is uiteraard welkom. In een andere posting leg ik het accent buiten de politieke partijen:

    Turkije en Frankrijk botsen over Armeense genocide

    Like

  16. “Ik snap jouw uitleg, maar die van dhr Simonis niet.”
    Nou, de discussie loopt nog steeds en het wordt duidelijk(er).

    Wij hebben een afspiegelingscollege en dat gaat prima, het is een wereld van verschil (ook en vooral voor ons onderdanen). Op ieder onderwerp moet je naar een meerderheid op zoek voor je standpunt, zoals politiek bedoeld is. (De PvdA begrijpt het af en toe nog niet helemaal, die gaan bv. een collegepartij uitdagen tegen iets te stemmen waar ze zelf vóór zijn – maar dat kan dus gewoon tegenwoordig.)

    Wat trouwens ook een goede ‘check’ voor de politiek is is de Rekenkamer, een parlementair stuk gereedschap. Die zou je heel transparant (evt. ook verkiesbaar) in kunnen richten.

    Like

  17. @Joke
    Nu begrijp ik dat je praat over een afspiegelingscollege op lokaal niveau. Da’s zeker eerder geprobeerd. Maar valt dat te transformeren naar landelijk niveau? Ik heb mijn twijfels.

    Wat je zegt over de Rekenkamer is interessant. Maar de politiek moet wel de keuzes maken en de knopen doorhakken. Binnen ons systeem is hun die hoofdtaak toebedeeld. Die verantwoordelijkheid kan niet sluipenderwijze uitbesteed worden aan het CBS of Rekenkamer. Maar het zou kunnen helpen om de burger een stem in de besluitvorming te geven. Hoe zie ik nog niet voor me.

    Like

  18. “Maar valt dat te transformeren naar landelijk niveau?”
    Ik zou niet weten waarom niet. Voorstanders van het huidige coalitiesysteem zien graag een slagvaardig bestuur, maar het nadeel (dat er meerderheden worden gecreëerd die in feite helemaal niet bestaan) weegt toch wel heel zwaar.

    Als de publicaties van de Rekenkamer wat meer aandacht zouden krijgen, zou dat al heel veel schelen. Roel in ’t Veld was degene die hen aan rechtstreekse verkiezingen onderhevig wilde maken (met ook de mogelijkheid om gekozenen die niet bevallen weg te sturen), maar dat moet je m.i. juist niet doen met checks & balances, die moeten onafhankelijk zijn.
    Overigens staat er een interessant artikel van Brenninkmeijer over de scheiding der machten op Njblog: http://njblog.nl/2012/01/20/unitas-politica/.

    Like

  19. @Joke
    Ok, mee eens. Het artikel van Ed Nijpels en Jan Wolter Wabeke ‘De liberale rechtsstaat is aan het rafelen, door toedoen van de VVD‘ is ook interessant omdat het vanuit de VVD ingaat tegen de tendens om de rechtsstaat uit te kleden en het recht te vermarkten. Alsof het een doos zeep op een open markt is. We hadden daar bij een andere gelegenheid al kritiek op.
    http://liberalisme.weblog.nl/justitie/de-liberale-rechtsstaat-is-door-toedoen-van-de-vvd-aan-het-rafelen-zoals-ed-nijpels-en-jan-wolter-wabeke-terecht-schrijven/

    Like

  20. Pingback: PvdA beantwoordt domheid Wilders met eigen domheid. En emotie | George Knight

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.