Europarlement wil alle pornografie op internet verbieden. En daarna? Actie gevraagd

Volgende week dinsdag 11 maart debatteert het Europarlement over het rapport ‘over de uitbanning van genderstereotypen in de EU‘. Waarschijnlijk een dag later wordt erover gestemd. De Europarlementariër voor de Zweedse Piratenpartij Christian Engström komt in het geweer. Hij ruikt onraad. Juist omdat uitbanning van genderstereotypen een prijzenswaardige doelstelling is, verwacht-ie goedkeuring ervan. Mogelijk met een grote meerderheid. Maar de duivel zit in de details. Ik geef de argumenten van Engström weer.

Artikel 17 van het rapport zegt: ‘verzoekt de EU en de lidstaten concrete invulling te geven aan zijn resolutie van 16 september 1997 over discriminatie van vrouwen in de reclame, waarin het oproept tot een verbod op alle vormen van pornografie in de media alsook op reclame voor sekstoerisme.‘ Die resolutie van 16 september 1997 zegt: ‘dringt aan op wettelijke maatregelen die alle vormen van pornografie in de media en de reclame verbieden en op een verbod van reclame voor pornografische producten en sekstoerisme.’

Engström merkt op dat de exacte betekenis van dit verbod op pornografie onduidelijk is, want de resolutie uit 1997 noch het rapport waarover volgende week gestemd wordt bevatten een definitie van wat bedoeld wordt met ‘in de media‘. Velen zullen tijdschriften en televisie eronder verstaan, maar ook internet? Zonder definitie van wat ‘media’ zijn kan niet bij voorbaat uitgesloten worden dat internet er niet onder valt.

Artikel 14 van het rapport zegt iets over internet: ‘onderstreept dat in het kader van beleid voor het wegnemen van stereotypen in de media, maatregelen op digitaal gebied moet worden genomen; is in dit verband van mening dat op Europees niveau gecoördineerde acties op touw moeten worden gezet om een echte cultuur van gelijkheid op het internet te scheppen; verzoekt de Commissie om in samenwerking met de betrokken belanghebbenden een handvest op te stellen waarbij alle internetproviders zullen worden gevraagd zich aan te sluiten‘.

Engström ziet in de laatste zin een oproep aan internetproviders om burgers op internet te gaan controleren. En dan niet door wettelijke maatregelen, maar door zelfregulering. Juist dat is een ernstige bedreiging voor de informatievrijheid. De Zweedse piraat verwijst naar de brochure ‘Het hellend vlak van zelfregulering naar censuur door bedrijven’ (‘The slide from “self-regulation” to corporate censorship‘) uit 2011 van de digitale burgerrechtenbeweging EDRI. Die zegt dat zelfregulering neerkomt op het door dwang inperken van de internetconsumenten zonder passende regelgeving. In de strijd tegen het ACTA-verdrag was dit aspect van zelfregulering een van de zwaarwegende argumenten voor de uiteindelijke afwijzing.

Engström ziet in zelfregulering een poging om het artikel over informatievrijheid in het Europees Verdrag voor de rechten van de Mens te omzeilen. Dat zegt over de vrijheid van meningsuiting (artikel 10): ‘Een ieder heeft recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid een mening te koesteren en de vrijheid om inlichtingen of denkbeelden te ontvangen of te verstrekken, zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen.‘

De resolutie is een eigen initiatief rapport van het parlement. Dit houdt in dat het niet automatisch wet wordt. Ook niet als het wordt aangenomen. Het is een manier voor het Europarlement om haar mening te geven. Zo’n eigen initiatief rapport kan als basis dienen voor de Europese Commissie als het met wetsvoorstellen komt. Aanname versterkt dan de positie van de Commissie als het verschillende regelingen over zelfregulering wil inpassen. Hoewel Engström zegt voor uitbanning van genderstereotypen te zijn, stemt-ie tegen de resolutie.

Wat nu? Internetactivist en oprichter van de Zweedse Piratenpartij Rick Falkvinge roept op zijn site op tot actie. Hij vindt het onaanvaardbaar dat volwassenen die daarin toestemmen geen erotisch materiaal, zoals plaatjes, tekst, geluid of beelden meer via internet naar elkaar zouden mogen sturen. Hij roept op Europarlementariërs een e-mail te sturen. Wellicht kan de Nederlandse Piratenpartij dit initiatief vanuit Nederland coördineren en enkele e-mails maken. De informatievrijheid staat op het spel. Precies dat gebeurt in dictaturen, namelijk onder het mom van pornografie trekt het de macht op internet naar zich toe. Europa kan wijzer zijn.

Foto: Controle en internet.