Zweedse bibliotheek censureert boeken; maar draait besluit terug

Dit schreef ik in 2012.

Update: Na een storm van protest ziet het Kulturhuset af van het idee om de Kuifje-albums uit de bibliotheek te verwijderen. Het draait het besluit terug. Behrang Miri die met het idee kwam geeft toe dat het verkeerd is om boeken te verbieden. En kinderen zijn slim genoeg. Het Kulturhuset wil nu een debat over discriminatie. 

De jeugdbibliotheek van het Kulturhuset in Zweedse Stockholm verwijdert Kuifje-albums omdat ze te racistisch zouden zijn. Ze zijn uit de kasten verwijderd. De verantwoordelijke voor de jongerenafdeling Behrang Miri ziet het zo: ‘Het beeld dat de Kuifje albums van de Afrikanen geven is Afro-fobisch. Zo zijn Afrikanen een beetje dom, terwijl Arabieren op vliegende tapijten zitten en Turken waterpijpen roken‘.

Miri meent dat kinderen de stereotyperingen niet weten te onderscheiden. Miri gaat verder: ‘Het eenzijdige beeld is stigmatiserend. Kuifje biedt een karikatuur met een koloniaal perspectief.’ Het personeel van de jeugdbibliotheek in het Kulturhuset is nu bezig om alle boeken door te vlooien. Ook de bibliotheek voor volwassen kijkt wat niet door de beugel kan in verband met vrouwonvriendelijkheid, homofobie en racisme.

Het debat over het kolonialisme in Kuifje-albums is oud. De Britse commissaris voor Rassengelijkheid vroeg in 2007 om een verbod van ‘Kuifje in Afrika‘ wegens racistische vooroordelen. Ook in België kregen oudere Kuifje-albums herhaaldelijk kritiek. Vaak aangezwengeld door immigranten die hun gelijk wilden halen. De albums zijn de weerslag van een voorbij tijdperk. Daarom moeten ze beoordeeld worden in de historische context van de koloniale tijd.

De albums zijn een tijdscapsule. Dat debat speelt op allerlei terreinen waar koloniale geschiedenis opduikt. Ook bij de panelen op de Gouden Koets die slavernij aan zouden prijzen.

Volgens Miri hebben immigranten goede rolmodellen nodig. Maar hij censureert. Miri oordeelt in plaats van de lezers en onthoudt ze boeken die hij ongeschikt acht. Ook aan volwassenen.
Vermoedelijk handelt Miri niet op eigen houtje, maar heeft hij dekking van de leiding van het Kulturhuset. Zijn houding is bevoogdend en kleinerend richting immigranten die beschermd zouden moeten worden.  Ze zijn best in staat om te begrijpen wat de historische context van boeken is.

Miri hoort niet in een bibliotheek te werken. Immers een plek voor het vrije woord. Hoe ouderwets dat ook klinkt.

Foto: Uit Kuifje in Afrika (Tintin au Congo), 1946