Cultuur in Almere: Woestijn in de polder. Een kwestie van proces

Vraag die een politicus zich stelt is: ‘waar staan we in het proces‘ en ‘hoe kunnen we er meer grip op krijgen‘. Wie weet immers het best wat er in de stad speelt door de geluiden die daar zijn ‘opgehaald‘? Bijkomende vraag is of dat ‘een goed onderdeel van het proces‘ is. Natuurlijk kijkt de politicus ‘puur naar de feiten‘. Stel je voor dat een politicus niet puur naar de feiten kijkt. De ramp zou niet te overzien zijn. Want hoe je het ook draait of keert, de lokale politicus komt altijd weer uit bij de vraag: ‘waar staan we in het proces‘. Trouwens, het is ‘geen makkelijk proces‘. Bewijs is dat ‘daar van tevoren voor gewaarschuwd is‘. Het is een ‘proces van vallen en opstaan‘. Op koers en met een stip op de horizon in gedachten lukt het om het proces af te ronden.

Antwoord gaat over de ‘Hectare Cultuur‘ van Almere. In stadspromotietaal: ‘een unieke combinatie van beeldende kunst, architectuur en podiumkunsten voor een breed publiek.’ Voor minder dan uniek gaat Almere niet. Op 1 september 2013 sloot Almere het ‘Museum De Paviljoens‘. Gastheer Guus Döll is er niet over te spreken: ‘Maar Döll heeft geen goed woord over voor het stadsbestuur dat naar zijn mening de ene na de andere blunder maakt. “Met straatstenen in het centrum die te zacht zijn, een rioolstelsel dat miljoenen kost. Ik zag al toen het de grond inging dat het niet goed ligt. Ik, een leek. Kijk het Stedelijk gaat open, veel tam tam, het Rijks heropent, veel tam tam. En hier? Ze hebben er niets voor over, denken dat het niets wordt met cultuur in de polder, maar wel een Floriade die alleen maar kost.’ Het zal wel een kwestie van proces zijn.

57169-624-414

Foto: ‘Museum De Paviljoens tijdens Martin Creed, Work No. 1562. Half the Air in a Given Space (2013) – 21 – 30 juni 2013 – © Museum De Paviljoens.’ Sinds 1 september 2013 is het Museum De Paviljoens gesloten. 

11 gedachten over “Cultuur in Almere: Woestijn in de polder. Een kwestie van proces

  1. Ik kan daar totaal geen chocola van maken, van wat die meneer Döll probeert te zeggen. Die zit duidelijk niet in het proces … en kan dan ook niet de vinger leggen op wat de gemeente precies verkeerd doet.

    Waar het mij sterk aan doet denken is het Muzinq-debâcle* van nog geen 10 jaar geleden. Blijkbaar zit er niemand meer wiens geheugen zo ver teruggaat.
    *) http://3voor12.vpro.nl/nieuws/2007/april/muzinq-was-bij-voorbaat-kansloos.html

    Like

  2. @Joke
    Ik ken die meneer Döll niet. Wat hij zegt over de culturele ambities van Almere komt op mij zinnig en relevant over. Hoe het met hardheid van de straatstenen en het rioolstelsel in Almere zit is mij een raadsel. Dat meneer Döll niet in het proces zit is duidelijk.

    Like

  3. Maar wàt zegt hij dan precies? Hij klaagt wat over miljoenen en (andere) organisaties waar alleen maar ‘geld naartoe gaat’. Meent hij dan dat het voor minder kan – was De Paviljoens dan soms zelfbedruipend? Er zijn 1000 bezwaren tegen zo’n bombastische constructie te bedenken, maar dhr. Döll noemt er niet 1 mbt dit specifieke geval.

    Het schijnt trouwens dat in Utrecht Tivoli en Vredenburg alsnog gefuseerd zijn. Dus er is hoop, zeg maar, de wonderen zijn de wereld nog niet uit. Nou alleen dat ‘paleis’ nog… (aan de snelheid te oordelen wordt het meer een kathedraal).

    Like

  4. @Joke
    Vergeleek de culturele voorzieningen met steden die ongeveer evenveel inwoners als Almere hebben. Zoals Tilburg en Groningen. Dan vind ik de kritiek van meneer Döll helemaal niet zo gek. Waarom moest Museum De Paviljoens dicht?

    Het bundelen en stapelen van culturele instellingen in een ‘architectonisch bijzonder’ gebouw is wat projectontwikkelaars en wethouders graag doen. De laatsten vaak van GroenLinks of D66. Hun naam wordt ermee gevestigd. Maar de bouwkosten vreten een deel van de exploitatie op. Of door verhoogde huren of door bezuinigingen op het jaarbudget voor kunst.

    We hebben het hier vaak besproken, zo wordt cultuurbeleid tot vastgoedbeleid. Noem maar op: Leiden, Arnhem, Den Haag, Utrecht. De kunst wordt door de politiek ondergeschikt gemaakt aan de stenen en de stadspromotie. Ofwel: een dom proces van mensen die zo ontzettend vlot zijn omdat ze helemaal in het proces zitten. Diep tot aan hun nek.

    Maar ik zie liever duizend bloemen groeien. Want kunst is per definitie dwars,moet schuren en zeker niet opgesloten worden in glazen paleizen. Of laat ik het detailleren. Niet alle kunst moet in glazen paleizen opgesloten worden. Ik vind het absurd en getuigen van onbegrip om (een deel van) Museum De Paviljoens op te laten gaan in een Hectare Cultuur. Dat gaat volledig voorbij aan wat het karakter van De Paviljoens was. Nog los van het feit dat die Hectare straks wellicht alleen bedekt wordt door de schouwburg.

    Like

  5. “Waarom moest Museum De Paviljoens dicht?”
    Om er een (nagenoeg) kostendekkend plaatje* van te maken natuurlijk (zie http://www.almere.nl/fileadmin/files/almere/ontspannen/Hectare_Cultuur_LR_enkel.pdf, p. 28-29). Hun subsidie vervalt aan de beeldende kunstpoot van het nieuwe project, terwijl eigenlijk alleen de boekencollectie daar naartoe gaat.

    ’t Is inderdaad karig in Almere ohgb cultuur. Dat poppodium werd toen ook niks, dat is toen een discotheek geworden. (En dat terwijl een derde van de bevolking onder de 22 jaar is.)

    Like

  6. Uit die verkenning over de kunsthal:
    De kern van het programma bestaat uit thematentoonstellingen die worden samengesteld uit Nederlandse topcollecties, zoals het Stedelijk Museum Amsterdam, Boijmans van Beuningen, het Nederlands fotomuseum, het Groninger Museum en de Rijksdienst Cultureel Erfgoed.

    De tentoonstellingen kennen, passend bij Almere, een focus op de twintigste en eenentwintigste eeuw, met ruime aandacht voor niet-traditionele terreinen zoals videokunst, games en street culture. De Kunsthal van de Hectare Cultuur durft populair, laagdrempelig en aantrekkelijk te programmeren zonder daarbij aan kwaliteit in te boeten. De tentoonstellingen worden voorbereid in nauwe samenwerking met, en veelal samengesteld door, een curator van de partnermusea.

    Directeuren van verschillende musea en rijkscollecties hebben hun belangstelling en bereidheid voor een dergelijke samenwerking met Almere geuit. Voorbeelden van thema’s:
    • de hipste videoclips;
    • naakt in de Nederlandse fotografie;
    • street fashion;
    • tijdgenoten van Picasso en Matisse uit de
    collectie van het Stedelijk Museum;
    • de beste designstoelen van 1900 tot 2014;
    • graffitikunst.

    Hip, naakt, straatmode, graffiti, populaire schilderkunst. Die kant gaat het op met het tentoonstellingsprogramma in Almere als het aan de verkenners ligt. Het lijkt wel een blauwdruk voor al dit soort verkenningen die dit soort zoekende steden laten maken. Hip, naakt, populair: Hectare Cultuur.

    Door te leunen op anderen gooit Almere de eigen ambities uit het raam. Want de Rotterdammers, Amsterdammers, Groningers en anderen betalen de rekening die Almere zelf niet wil betalen. Stel je voor dat alle gemeenten zo denken en de kosten bij andere gemeenten neerleggen? De gotspe ‘De Kunsthal van de Hectare Cultuur durft populair, laagdrempelig en aantrekkelijk te programmeren zonder daarbij aan kwaliteit in te boeten‘ lijkt een klap in het gezicht van De Paviljoens maar is bij nader inzien grootspraak van een gemeente die angstig fluit in het donker. Het schieten in eigen voet wordt in cultureel Almere tot grote hoogte gevoerd. De clichés om dat te verbeelden en te verwoorden zijn niet aan te dragen in lokale politiek en deze verkenning.

    Like

  7. En die armoedige ‘visie’ is dan ook nog eens aangedragen door de ex-directeur van het hoofdstedelijke Stedelijk (Patrick van Mil) …

    Er is trouwens nog een andere reden waarom raadsleden zo raar praten in termen van ‘het proces dit en dat’: sinds de invoering van het duale stelsel voor lokale overheden mogen zij alleen nog ‘sturen op hoofdlijnen’, zoals dat heet. Daarom zullen ze liever hun tong afbijten dan ergens een inhoudelijke opmerking over maken.

    Like

  8. @Joke
    Bij mijn weten is de reden voor het weggaan van zakelijk leider Patrick van Mil bij het Stedelijk nooit naar buiten gebracht. Het zal wel over karakters en onverenigbaarheid gaan. Zoals vaak.

    Altijd loert het gevaar dat er in zo’n advies gegoocheld wordt met standaardoplossingen die in varianten het hele land afreizen. Van groot naar klein. Zeker als het onvermijdelijke Berenschot meedoet. Zoals ook in Almere weer. Kunst en Berenschot is een nog vastere combinatie dan frites met mayonaise. Zo vallen overal de adviesklodders op de kunst. Arme kunst.

    ‘Sturen op hoofdlijnen’ brengt onvermijdelijk met zich mee dat er af en toe een lokale politicus uit de bocht vliegt. Inhoudelijke opmerkingen zijn niks voor de politiek. Zeker niet bij die heikele en moeilijke kunst. In hemelsnaam, wat is kunst? Toch wel wat lastiger dan sport. Dat begint en eindigt. Bij kunst weet je zelfs dat nooit. Natuurlijk gaat het om het proces, Joke. Daar moet je als politicus inzitten. De rest is bijzaak.

    Like

  9. Dat geldt uiteraard alleen voor raadsleden – niet voor bestuurders. De raad is nl. verteld dat zij het ‘hoogste orgaan’ vormen, en dat houdt kennelijk in dat je je – als de fase van het ‘kaders stellen’ eenmaal achter de rug is – niet met de handen en voeten mag bemoeien. Als die mevrouw van de oppositie inhoudelijke kritiek zou ventileren, zou ze het verwijt krijgen zich niet aan de spelregels te houden en dus amateuristisch bezig te zijn, maar in feite heeft men zich op een chique manier buitenspel laten zetten.

    Like

  10. Pingback: Almere heeft wereldrecord brainstormen. I-vent boven i-deeën? | George Knight

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.