Wat zegt de Amerikaanse educatieve film Children of Japan uit 1941? Hoe kan men met de kennis van wat Japan van 1942 tot 1945 te wachten staat dit filmpje lezen? Het gaat ogenschijnlijk over het dagelijkse leven van het gezin Yamada, met de kinderen Taro en Yukiko, de kersenbloesems, het bezoek aan de schrijn en het gezinsleven. Dit speelt voor de aanval op Pearl Harbor op 7 december 1941 door de Japanse marine. Een dag later verklaarden de VS Japan de oorlog en raakten ze actief betrokken bij de Tweede Wereldoorlog. Toen was het in de VS niet meer mogelijk zo’n filmpje te maken dat welwillend en mild positief naar de Japanners kijkt.
Dit jaar is het een eeuw geleden dat die andere Wereldoorlog uitbrak. Dat wordt volop herdacht. Op 28 juni 1914 vermoordde Gavrilo Princip de Oostenrijks-Hongaarse troonopvolger Franz Ferdinand. Dat zette een keten van gebeurtenissen in werking die niet meer te stoppen was. De vergelijkingen tussen toen en nu zijn niet van de lucht. Beleven we een stilte voor de storm? Is de wereld opnieuw op weg naar een periode van grootscheeps onheil? Of trekt de herdenking ons het ‘frame‘ in om het nu vanuit het perspectief van toen te zien? Als afweer wordt een bedreiging dan niet toegeschreven aan de ander, maar uit een dwanggedachte eigenen we ons de bedreiging van toen toe. De mindere kwaal die een eind maakt aan de onzekerheid van nu.
Foto: Menigte die rond vernielde eigendommen van de Serviërs is verzameld in Sarajevo. Op de dag na de moordaanslag op kroonprins Franz Ferdinand, 29 juni 1914.
Een kwestie voor een ieder hoe men -en voor welke doeleinden- aanknoopt aan de geschiedenis. Ook de dood van Karel de Grote, 1200 jaar geleden, wordt in 2014 herdacht. Jean-Claude Juncker vergeleek 2013 met 1913. Van Rompuy ontvangt dit jaar vijf dagen na de europese verkiezingen de “Karlspreis” in Aken op Hemelvaarstsdag, 29 mei.. Met veel aplomb reeds aangekondigd. Vele europese grootheden, “de euro” en ´het Volk van Luxemburg” gingen Van Rompuy voor.
De fascinatie voor mooie ronde jaartallen in combinatie met ingrijpende gebeurtenissen doet dan nu blijkbaar vergeten dat het imperialistische Verdrag van Versailles, uiteindelijk ondertekend in 1919 door 40 landen uit alle continenten én de Marshallwet in Amerika de toekomst van Europa ingrijpender bepaalden dan het Verdrag van Rome, dat een vierde Balkan Oorlog niet kon voorkomen, noch Noord- en Zuid Italie dichter bij elkaar kon brengen. Servie misschien in 2020 lid van de Europese Unie,
De gelegenheid maakt de opportunistische dief. Op z’n minst zou enige mate van zelfreflectie de hedendaagdse politieke leiders en bestuurders die de koers en de toekomst van Europa bepalen, niet misstaan. En leren tweezijdig te communiceren over de hoofden van aan macht inboetende lokale parlementsleden heen.
Twee boeken die in deze historische kaders in de internationale media ruimschoots aandacht krijgen en de geschiedenis van Europa kritisch kadreren. “The Sleepwalkers” van Christopher Clark, aangewakkerd door Merkel, die volgens een reconstructie van Le Monde, wapperde met dit boek op de recente top van regeringsleiders. En “Karl der Grosse, Gewalt und Macht” van Johannes Fried.
Daarnaast William T. Vollman die in zijn boek “Europe Central” Shostakovich laat ronddwalen in de monstrueuze jaren van de 20e eeuw in Rusland en Oost Europa en grootheidswaanzin in waanzin eindigde.
LikeLike
Hoe oorlogen ontstaan was gisteravond weer duidelijk zichtbaar toen ik ‘onze’ min. van Bu duidelijke ‘oorlogstaal’ t.a.v. Syrië hoorde ‘uitslaan’! Je realiseert je steeds meer hoe ‘gevaarlijk’ het leven is geworden sinds dergelijke malloten het, internationaal, voor het zeggen hebben.
LikeLike
Hoe oorlogen ontstaan … Geld?
LikeLike