Consensus zie ik in de discussie over de Nijmeegse kunstveiling en het cultuurbeleid. Ondanks meningsverschillen die altijd bestaan. Allerlei soorten kunstenaars, niet-kunstenaars, personen werkzaam in de kunstsector en kunst-theoretici kunnen en mogen daarover meepraten. Geen enkele categorie heeft het laatste woord. Dat er voor degenen die er hun brood mee verdienen meer op het spel staat ligt voor de hand. Daarom past begrip dat kunstenaars zich hartstochtelijk en gedreven weren.
Minder is zeker onvoldoende in een politiek klimaat dat voor cultuur minachting toont. En wat uiteindelijk nog moeilijker verteerbaar is, de functie van kunst in onze samenleving niet erkent. Consensus ontstaat niet uit de kunstenaars tegen de rest. De consensus ontstaat door degenen die kunst als een onmisbare vormende en aanscherpende waarde in het leven zien. En de rest die dat weigert te zien of tot wie het besef van dit onderscheid niet eens doordringt. Trouwens een teken dat in het onderwijs nog heel wat te winnen valt.
Consensus bestaat dat een gemeente als Nijmegen de cultuur in de marge heeft gedrongen. Als Utrechter denk ik met weemoed terug aan sociaal-democratische cultuurwethouders als Pot en Van der Linden die nog maar 30 jaar geleden cultuur vanzelfsprekende dekking gaven vanuit het idee van verheffing van de eigen stadsbewoners. En dat gold voor vele steden met allerlei wethouders. Het idee is geenszins versleten, maar telt niet meer. Het type betrokken wethouders is ingewisseld voor managers die de politiek als loopbaan zien.
In Nijmegen komen de ontwikkelingen samen. Geen partij heeft nog een hart voor cultuur. Wethouders zijn inwisselbare procesmanagers die denken in procedures, planning en contracten. Hun ambtenaren opereren binnen kaders die de cultuur niet langer serieus nemen. Zij zien kunstenaars niet als burgers die mede de samenleving vormen. Gevolg van een en ander is dat de cultuur geen politieke steun meer heeft en wegspoelt als een zandkasteel op het strand bij springvloed. Waarbij camera’s geweigerd worden om het te openbaren.
Dat alles was de reden dat ik deze discussie opstartte over de kunstveilingen. Elementen zoals ik die hier schets zijn op dit blog herhaaldelijk in verschillende gedaanten gepasseerd. Aarzelend en zoekend, soms plots met enig inzicht. Mijn gesprek met Paul Klemann afgelopen zondag in de ruimte van zijn Tielse atelier annex galerie was een moment dat me de aanleiding gaf om bovengenoemde elementen te actualiseren.
Welnu, deze posting lijkt een actuele focus te bieden. Daar ben ik blij mee. In de vele reacties vormen die van de kunstminnenden de overgrote meerderheid. Feit dat vele beeldende kunstenaars de moeite nemen om hun gedachten te formuleren is positief en vind ik belangrijk. Maar naast hun betrokkenheid en liefde voor hun vak proef ik ook onzekerheid. Niet eens zozeer over hun eigen beroepspraktijk, maar meer over de talentontwikkeling. Over de afnemende maatschappelijke en politieke status van kunst. Over de collega’s die hun atelier al ontruimd hebben. Kortom, over het vervolg. Hoe gaat het verder met ons allen?
Deze veelheid aan aspecten is de breedte die nodig is. Het gaat over kunst en kunstenaars en over alles dat niet genoemd kan worden. Je kunt van kunstenaars zeggen wat je wilt, maar hartstochtelijk en gedreven zijn ze. Soms schieten woorden tekort waar beelden spreken. Of een zaal vol werk van Jan Schoonhoven dat idee nou tempert of juist aanwakkert. Ongrijpbaarheid is goed en hoeft niet altijd verklaard te worden.
De 19de eeuw is voorbij en de kunstenaar is geen priester meer. Soms kun je dagdromen dat die gedateerde scheidslijnen verkieselijker zijn dan de hedendaagse vaagheid waarachter openbaar bestuur en ambtenarij zich verschuilen. Ze zijn niet tegen te spreken omdat ze hun machtspositie hebben opgebouwd door wegduiken en ontlopen van verantwoordelijkheden. De tijd lijkt aangebroken dat het preciseren en vergroten van tegenstellingen te verkiezen valt boven de nieuwe gelijkheid. Tegen dat laatste is iedereen machteloos.
Foto: Nijmeegse kunstveiling van start, 2011
George Knight 
citaat; De 19de eeuw is voorbij en de kunstenaar is geen priester meer.
In het jaar 2000 hing ik nog te pronken bij een top 5 galerie. Momenteel is mijn vakmanschap teruggevallen tot onder het niveau van de huisvrouwen kunst; afgemeten aan de huidige waardering en aandacht. Nadien werd ik regelmatig geconfronteerd met kunstenaars die logen over hun prestaties en verkopen. Vroeger kon tien procent zich aardig redden van de kunst, nu een tot twee procent.
Ik heb honderden kunstenaars voorbij zien trekken langs de galerie waar ik vrijwillig werkzaam was. Onlangs nog een topper waar veel koude kak en een heel netwerk van mensen op af kwamen. Wederom nauwelijks verkoop; alleen wat goedkope prentjes. De beeldende kunst ligt al jaren op zijn gat, maar wordt door subsidies, liegende kunstenaars en een klein toplaagje van nog wel verkopende kunstenaars overeind gehouden. De sub top is ook aanzienlijk geslonken.
Op de Rijksacademie te Amsterdam werd altijd gezegd dat die opleiding gelijk stond aan succes, maar ook hier is nog maar een kleine gedeelte die het redt.
Als ik over kunst schrijf dan krijg ik altijd van die lieve reacties dat het om je eigen plezier en ontwikkeling gaat enzovoort. Kunst is vrijheid en ontwikkeling. Goede kunst kost echter veel tijd en energie en doorzettingsvermogen; het staat gelijk aan een zware baan.
Op een gegeven moment werd ik zo moe van al de liegende kunstenaars met hun economische perspectieven en slappe gezeik, dat ik me genoodzaakt voelde als een soort priester om die leugens aan de kaak te stellen en heb me verdiept in de economie en met name de wereldeconomie.
De kunstenaar en de burger worden binnenkort bevrijd van al die slimme managers en al die onzinnige economische perspectieven waarin je nuttig moet zijn en dergelijke onbetrokkenheid en onwetendheid.
Het heeft geen enkele zin om de beeldende kunst momenteel te steunen; het zal net als het gehele economische landschap eerst terug naar af moeten. Pas als de reset knop ingedrukt wordt en we met een schone lei weer opnieuw kunnen opbouwen, is er weer groei in de kunst en alle andere lagen van de maatschappij mogelijk.
Mijn blogbijdragen met Hyperinflatie wordpress worden vaak gezien als angstmakerij, paranoia en een bezeten gestoordheid die nergens op gebouwd is.
Mijn blogbijdragen hebben echter een priesterlijk karakter; ik wil de mensen verlossen van de onnodige bagage die ze voortdurend moeten meeslepen en met name kunstenaars die vaak volledig verblind zijn door de valse economie.
Het is deze valse economie die alle facetten van de cultuur en maatschappij in gijzeling houden. Als priester en visionair kunstenaar wil ik de mens verlossen van deze geseling. Op de achtergrond en in mijn dagelijkse bloggedrag speelt dat altijd -diep in mij- een sterke rol.
De Hyperinflatie Priester.
LikeLike
@hyperinflatie
We zijn het erover eens dat kunst gewoon een vak is. Dat betaald zou moeten worden. Maar zelfs serieuze musea zien de fee voor de kunstenaar vaak als een sluitpost. Terwijl alle andere betrokkenen op de loonlijst staan. Is het vervolgens eerlijk om het een kunstenaar te verwijten dat-ie onder een minimum zakt? Ik vind van niet.
De Rijksakademie is geen garantie voor succes. Maar nou moet ik zeggen dat de Open Ateliers van een paar weken terug me niet vrolijk maakten. Veel werk was nog in ontwikkeling en half af. Terwijl sommigen er toch twee jaar zitten. Niet meer dan drie namen maakten indruk op me. En de Rijksakademie dreigt door de kaalslag onder de post-academische opleidingen gesloten te worden. Ik kan me de paniek voorstellen die dat daar veroorzaakt, maar vind ook de kritiek op het functioneren niet onterecht. Ofwel, ik weet niet of de ontwikkeling bij de Rijksakademie niet op zichzelf staat.
Ik denk dat hervorming van de basisinfrastructuur van kunstsector nodig is. Dat vraagt energie en investering. Terug naar af is een riskante gok omdat in dat proces veel kapotgemaakt zal worden. De tactiek van de verschroeide aarde is daarom onwerkbaar. Willen we ook zo redeneren over Defensie of de Zorg? Nee, toch?
Een schone lei bestaat overigens niet omdat kunstenaars altijd op de schouders van de oudere generaties staan. Zelfs als ze schoppen. Maar we zijn het er denk ik over eens dat er hervormd moet worden. Wat nu ogenschijnlijk ontbreekt is zorgvuldigheid. Daarop kunnen we de overheden aanspreken.
LikeLike
Er bestaat onduidelijkheid over de commissieleden die de ontzameling van de Nijmeegse gemeentecollectie begeleiden en bewaken. De Notitie ontzameling moderne kunst geeft onder ‘Advisering en begeleiding’ op p.4 de volgende namen van leden die zitting nemen in een begeleidingscommissie. Onduidelijk is of deze personen ook werkelijk zitting hebben genomen in deze commissie:
-Jan Wieger van den Berg , Nijmeegse beeldend kunstenaar, lid van de commissie Beeldkwaliteit, heeft zich bij de voorbereiding al in het proces verdiept en kent de Nijmeegse/Gelderse scene uitstekend;
-Korrie Besems, fotografe uit Amsterdam
-Andrée van de Kerckhove, beeldend kunstenaar uit Ravenstein, tentoonstellingsmaker en onderzoeker, theoriedocent verbonden aan ArtEZ
-Henk van den Bosch, kunstschilder te Amersfoort
http://www2.nijmegen.nl/wonen/vrije_tijd__cultuur/beeldende_kunst/kunstontzameling
Tevens zegt de notitie dat medewerkers van Museum Het Valkhof ‘hun expertise gedurende de hele procedure in blijven zetten‘. Deze formulering maakt niet duidelijk welke medewerkers het betreft, welke expertise het betreft en hoe die expertise vervolgens is ingezet.
Vanwege alle onduidelijkheid en speculaties over de kunstveilingen lijkt het gewenst dat de gemeente Nijmegen volledige openheid van zaken geeft over de resultaten van de veiling. Zodat misverstanden kunnen worden weerlegd, en eventuele tekortkomingen kunnen worden besproken in de openbaarheid. Aan de hand van de veilingresultaten kan getoetst worden of de veilingen volgens de uitgangspunten van de ambtelijke Notitie zijn verlopen.
Om deze redenen zal ik de interne organisatie van de ontzameling verzoeken of het de catalogus van alle veilingresultaten op het net zet. Zodat dit onderdeel van de discussie kan worden. Als er niets te verbergen valt en er geen formele bezwaren tegen openbaarmaking zijn, dan kan de organisatie daar geen bezwaren tegen hebben. Juist omdat deze openbaarheid een maatschappelijk nut dient. Wordt vervolgd.
LikeLike
Defensie en zorg zijn van een andere orde.
Er valt veel te discussieren, maar het gelieg en de valse perspectieven die op de gewone academies gepreekt worden kent maar één oplossing.
Hetzelfde geld voor de slimme geldmanagers en het corrupte systeem. Eerst helemaal afbranden en dan opnieuw optuigen. Gecontroleerd afbouwen is een illusie.
Daar komt bij dat er teveel halve kunstenaars zijn. Ik heb me in Amsterdam toendertijd voldoende kunnen onderscheiden van de halve kunstenaars en zat bij een top galerie. Door pech kwam ik niet bij Fons Welters terecht -de echte top- anders had ik het misschien wel gemaakt, zoals dat heet.
In Groningen is onlangs weer met geld gesmeten voor het ombouwen van een geliefd natuurmuseum tot een soort dependance van de Minerva-kunstacademie. Ze worden daar opgeleid tot solliciteren in Amsterdam en als er eentje verdwaalt in een galerie van de stad, dan weten ze vaak niet dat een werkje ook een simpel ophangsysteem nodig heeft en dergelijke klunzigheden. Vervolgens gaan ze prijzen vragen die onze galerie al meer dan tien jaar niet ontvangen heeft.
Nauwelijks realiteits besef en laf gedrag.
Als de baantjeslikkers in de kunstwereld moeten kiezen voor het opgeven van een subsidie -zodat ze bij de thuiszorg wat extra hulp kunnen krijgen- dan weet ik wat ze kiezen. Ze kiezen voor hun vreselijke grote ego’s en zijn totaal niet geinteresseerd in het maatschappelijk belang.
Echte kunst is scheppen en vernietigen.
Echte kunst is ook opoffering. Te beginnen bij zichzelf.
Als kunstenaar wordt ik er doodziek van om -oneindig lang- door huismoedertjes de les gelezen te worden. En andere amateurs die het allemaal beter weten. En dan de vele vrouwtjes die een camera van een paar duizend euro krijgen en ook kunstenares zijn en de vrouw van Elco Brinkman die bloemetjes schildert en de hond van de buren kan ook zo leuk schilderen..
Er zijn gewoon teveel beeldende kunstenaars. Alles mag ongestoord kunst genoemd worden; vooral als je er een sticker met kunst opplakt. Zelfs een hondendrol met een vlaggetje is kunst. Alles afbreken in de beeldende kunst tot op de bodem en de autodidacten staan vanzelf weer op.
Gelukkig valt die euro binnenkort om en dan is het snel voorbij met al dat kunstzinnige gezeik. De echte kunstenaars komen vanzelf weer boven drijven als gouden bloemetjes in de verschroeide aarde.
…..
LikeLike
@hyperinflatie
Waarom Defensie en Zorg van een andere orde dan kunst zijn ontgaat me. Dat staat juist ter discussie. De rest volgt eruit. Of niet.
Over de instroom van kunststudenten verschillen de meningen. De overheid wil het aantal terugschroeven. Billijk als het een werkelijke hervorming van de sector beoogt, maar onbillijk als het dient als indirecte bezuinigingsmaatregel. Opnieuw staat daarbij dus de status van de kunst centraal.
Kunst erkent geen grenzen. Juist in het onbegrensde kan kunst groeien. Want hokjes die afschermen worden de muren die inperken. Omsluiten is beter. Vreet maar op met affectie. De goeien zijn niet bang voor concurrentie, maar genereus voor kansen van anderen. Hoewel ze steeds zichzelf in relatie tot de ander zien.
LikeLike
Wat een gewauwel opeens en genereus zijn voor anderen ben ik verleerd en terecht.
Door gebrek aan trots en ego is het niet mogelijk om mij te beoordelen.
Mijn kunst is kut en kloten en de rest is gewoon beter.
En nu weer terug naar de economie die alle lagen van onze cultuur in gijzeling houdt.
LikeLike
@hyperinflatie
?
LikeLike
En omdat het leuk is om te zien wie in het jaar 2000 nog te pronken hing bij een top 5 galerie, wiens vakmanschap momenteel is teruggevallen tot onder het niveau van de huisvrouwen kunst:
http://www.keeswiersema.nl/
LikeLike
Pingback: Nijmegen gevraagd om openheid over kunstveilingen « George Knight
De discussie wordt voortgezet op:
LikeLike