Met een betoog waarin veel namen van filosofen vallen stelt de Filosofische Faculteit van de Universiteit van Rostock in het voormalige Oost-Duitsland voor om Edward Snowden een eredoctoraat te geven. Ach, wat is het waard en ‘waarom niet?‘ Is Snowden van dezelfde orde als Rosa Parks, Nelson Mandela of Martin Luther King? Of in Nederland Harry Mulisch, Cees Nooteboom, Kees Fens, Salman Rushdie,V.S. Naipaul, Gerrit Komrij, Albert Heijn, Wim Kok, Bill Gates, Winnie Mandela, Gerrit Zalm, Kofi Annan, Natarajan Chandrasekaran, Al Gore, Joop van den Ende, Ruud Lubbers of prinses Beatrix die allen een eredoctoraat ontvingen.
André Klukhuhn, in 1998 hoofd van het Studium Generale van de Universiteit Utrecht was het met Piet Vroon niet eens over de toekenning van een eredoctoraat door de managementsopleiding Nijenrode aan Albert Heijn. Dat als tegenprestatie voor het optuigen van een leerstoel: ‘Maar waarom, zo vroegen wij ons af, zou een goede managementopleiding aan een goede kruidenier een doctoraat uitreiken, want een managementopleiding is geen universiteit en een kruidenier is geen wetenschappelijke onderzoeker. En waarom toch zou een goede kruidenier een doctoraat wíllen hebben, want zo’n branchevervaging is noch in het belang van de universiteit, noch van de managementopleiding, noch van het grootwinkelbedrijf.’ Zo zijn er meer eredoctoraten waarbij vraagtekens gezet kunnen worden. Winnie Mandela? Joop van den Ende? Wim Kok?
De toekenning van eredoctoraten heeft vaak niets met academische prestaties te maken. Een universiteit of een zich ‘universiteit‘ noemende managementsopleiding of business school gebruikt het in veel gevallen als tegenprestatie voor een bezoek, financiering, als interne promotie van een medewerker of faculteitsprofessor of als middel om de eigen instelling extra in het zonnetje te zetten. Iemand als zakenman en ICT-er Natarajan Chandrasekaran een eredoctoraat geven voor ‘zakelijke en maatschappelijke inspanningen‘ komt vergezocht over. Het is een neerwaartse publicitaire rat race tussen universiteiten en opgepimpte HBO-opleidingen.
In welke categorie valt Edward Snowden? Hij verdient een eredoctoraat zoals alle andere genoemden een eredoctoraat niet verdienen. Universiteiten zouden er wijs aan doen om het eredoctoraat voortaan te reserveren voor ‘amateurs‘ die tot excellente academische prestaties komen. Vooral om de waardigheid van het eigen instituut te beschermen. Universiteiten zouden er goed aan doen zelf eens aan zelfstudie te doen.
Foto: Schermafbeelding van motivatie van de Universiteit van Rostock om eredoctoraat aan Edward Snowden te verlenen. 18 november 2013.
George Knight 
Eredoctoraten zijn inderdaad rare blijken van iets wat niet goed gedefinieerd is. Er is vaak discussie over, maar na deze interne/externe discussie is het geven van een eredoctoraat altijd iets waarbij de wetenschappelijke community een zichtbare publieke blijk van waardering geeft aan een in de ogen van deze community belangrijke persoon.
Edward Snowden kan al deze waarderingen erg goed gebruiken. Dank aan Rusland, maar Edward zou (mocht hij dat willen) eigenlijk als relevante klokkenluider binnen de ‘westerse kerk’ kerkasiel moeten kunnen krijgen totdat hij weer normaal in de VS kan rondlopen.
De wetenschappelijke community heeft als eerste het internet als massamedium, maar ook massazoekmachines als Google en sociale massamedia als FaceBook genursed en grootgebracht. Zonder zich al teveel te bekommeren over allerlei zaken waar we nu door Edward Snowden wel van wakker liggen. Het doet mij sterk denken aan Alfred Nobel na de ontdekking van dynamiet en Albert Einstein na zijn deelname aan het Manhattem-project, eigenlijk aan het steeds terugkerende dilemma van een wetenschappelijke community die zo graag speelt met vuur. Maar Nobel en Einstein voelden zich wel verantwoordelijk en droegen bij aan het verminderen van de gevolgen van hun wetenschappelijk werk.
Juist de wetenschappelijke wereld heeft dus een verantwoordelijkheid naar de bescherming van Edward Snowden. Ik hoop dat de actie van de Universiteit van Rostock een sneeuwbaleffect heeft. Ik hoop dat vele universiteiten nog zullen volgen, en Edward honderden eredoctoraten zal verwerven. Over minder dan een jaar zal blijken dat hij die steun hard nodig heeft. Ik hoop ook dat CERN (internet), Stanford University (Google) en Harvard University (FaceBook) de guts hebben zo’n eredoctoraat te geven (onder verwijzing naar de Constitution!), want de Frankensteins waaraan zij geboorte hebben gegeven doen dat vast niet.
De vrijheid die de wetenschappelijke wereld heeft geproefd, is historisch gezien mogelijk van korte duur geweest. Ergens beseft de universitaire wereld dat. Niets is sinds 1990 hetzelfde gebleven, niets zal in de komende 20 jaar hetzelfde blijven. Omdat wij verbonden willen blijven, en omdat de sterksten in dat net dat zullen willen gebruiken. Edward Snowden beseft dat zeker en verdient in elk land een eredoctoraat.
LikeLike
@Milly
Ik onderschrijf je betoog dat de verdiensten van Edward Snowden opsomt. Hij verdient onze steun. En ja, hij kan die steun goed gebruiken. De regering Obama heeft z’n burgerrechten geschonden door eenzijdig z’n paspoort in te trekken. De Amerikaanse regering had daarop zelfs het lef om Snowden te verwijten dat-ie in Rusland verzeild was geraakt, terwijl dat notabene het directe gevolg was van de intrekking van het paspoort.
Maar ik vind niet dat het geven van een eredoctoraat aan Snowden het passende middel is om hem te eren en te steunen. Dat kan naar mijn idee passender door hem een Nobelprijs voor de Vrede, de Sam Adams Award voor klokkenluiders of een prijs op het gebied van burgerrechten of nationale veiligheid te geven.
Dat Nederland of een ander westers land hem asiel zou moeten geven ben ik volledig met je eens. Maar westerse landen zijn blijkbaar te zeer met Amerikaanse belangen verknoopt dat ze nog onafhankelijk kunnen handelen. Op 10 juni stuurde ik 16 kamerleden van commissies buitenland en justitie de volgende mail:
‘Op mijn blog George Knight opper ik het idee om door vragen aan de regering een procedure in gang zetten om klokkenluider Edward Snowden in Nederland asiel aan te bieden. Dit naar aanleiding van zijn onthullingen over de opbouw van de controlestaat door de Amerikaanse overheid. In een kamerdebat kunnen partijen hun standpunten verduidelijken over de principes die samenhangen met de opbouw van de controlestaat. En de grenzen eraan.’ Tevergeefs.
https://georgeknightlang.wordpress.com/2013/06/10/kamerdebat-over-asielaanvraag-edward-snowden-gevraagd/
LikeLike
Ik ondersteun je ideeën helemaal, maar het is niet nodig andere ideeën minder goed te vinden. Dat zal de toekomst wel uitwijzen. Ik zou overigens verbaasd zijn als er veel Nobelprijswinnaars zijn die nog geen eredoctoraat hadden. Je begrijpt nav mijn vergelijking met Alfred Nobel dat ik inderdaad een statement vanuit Noorwegen wel heel krachtig zou vinden, maar ja ..
Ik vind echt dat de academische wereld een speciale verantwoordelijkheid hebben op het onderwerp en daarom vind ik eredoctoraten zeer passend (en het genereert draagvlak voor door jou genoemde prijzen).
LikeLike