Het feit dat iets er niet is, wil niet zeggen dat iets er is. Daarnaast zegt het niet wat dat dat iets dat er niet is dan werkelijk is. De definitie ontbreekt om het te toetsen.
De uitspraak ‘God is dood’ is een verhullende en normatieve uitspraak. Want het accentueert door het actuele bestaan van de entiteit te erkennen toch dat ‘God’ ooit was. Maar juist dat staat ter discussie. De uitspraak ‘God is dood’ is een dubbelzinnige uitspraak die tegelijk bevestigt en ontkent. Dat schept geen duidelijkheid, maar verwarring.
Theoloog Harry Kuitert zei ooit: ‘Alle spreken over Boven komt van beneden, ook het spreken dat beweert van Boven te komen’. Ofwel, ‘God’ is mensenwerk. ‘God’ is een constructie van mensen. Daar is veel voor te zeggen omdat het bewijs voor het bestaan van ‘God’ nooit onafhankelijk is aangetoond. Het bestaan van ‘God’ is een kwestie van geloof. Niets meer en niets minder dan dat.
De uitspraak die ‘God’ pas echt laat verdwijnen is daarom ‘God is mensenwerk’. Dit maakt de uitspraak ‘God is dood’ onheus. De redenering van Gerko Tempelman die in het ontbreken het bestaan suggereert is geen geldige argumentatie. Het is een schijnredenering. Hij maakt het gecompliceerd omdat hij geen argumenten heeft om het bestaan van ‘God’ aan te tonen. Tempelman zoekt de afleiding.
Waarom gelovigen niet volstaan met de overtuiging dat hun geloof in ‘God’ rotsvast en deugdelijk is blijft een raadsel. Geloven is achtenswaardig en rechtschapen. Buiten dat geloof bestaat ‘God’ echter niet. En is ‘God’ dood noch levend.
Waarom predikers als Gerko Tempelman verwarring zaaien over het bestaan van ‘God’ is begrijpelijk. Daarmee willen ze de draagwijdte van ‘God’ uitbreiden naar degenen die zich niet laten inspireren door ‘God’. Het groter maken van ‘God’ buiten hun geloof om is een kwestie van macht. Die willen ze ook uitoefenen over degenen die hun geloof niet delen. Dat is onrechtmatige inlijving. Maar ook een inlijving die steeds potsierlijker wordt in een samenleving waar de meerderheid zich niet door ‘God’ laat inspireren.
Het gebrek van gelovigen als Gerko Tempelman die de polemiek zoeken is dat ze niet tevreden zijn met hun geloof en overtuiging en meer dan dat willen. Tot en met de inlijving van de zogenaamde ‘niet-gelovigen’. Dat is de tragiek van gelovigen die niet genoeg hebben aan hun geloof en overtuiging. Ze zeggen het ene en bedoelen het andere. Ze doen uitspraken over hun geloof die erop neerkomen dat ze zich iets toe-eigenen dat niet van hen is, terwijl ze zouden kunnen volstaan met het belijden van hun geloof.
George Knight 
‘Hoe God verdween uit onze wereld’ is gejat van Geert Maks boek ‘Hoe God verdween uit Jorwerd’. Of had Mak dat ook weer van iemand anders?
En die Tempelman komt over als iemand die wanhopig een lijntje uitgooit naar de buitenwereld in de hoop dat ie daar iets vangt dat het afbrokkelen van zijn geloof kan stoppen. Ongeneeslijk religieus? Nou nee, eerder het voortschrijdend inzicht als angstbeeld.
LikeLike
reacties bij de YouTube-video:
Gerko Tempelman:
Hey George, dank voor je weloverwogen reactie!
Volgens mij kan ik je goed volgen. En ik ben het ook met je eens eigenlijk.
Volgens mij begrijp je me niet overal even scherp. Je stelt ‘De redenering van Gerko Tempelman die in het ontbreken het bestaan suggereert…’ Maar dat doe ik toch niet? Ik stel dat nergens. Ik zeg alleen dat ‘God is dood’ niet wil zeggen dat het niet meer over hem hebben. Net als jij en ik nu. Toch, of zie ik iets over het hoofd?
Verder heb ik de indruk dat je me in de schoenen schuift dat ik deze redenering gebruik om niet-gelovigen gelovig te doen worden. Wat is de reden dat je dat denkt? Ik heb er namelijk niet zoveel last van. Overigens krijg ik dit verwijt regelmatig als ik een cursus geef over islamitische filosofie. Volgens mij zegt het vooral dit: moderne mensen zijn slecht in staat om op een open manier over religie na te denken. Vind je het terecht als ik dat zeg?
George Knight:
@Gerko Tempelman Ik zou niet weten of ‘moderne mensen’ slecht in staat zijn om op een open manier over religie na te denken. Ik vermoed eerder dat door maatschappelijke ontwikkelingen religie een onderwerp is dat buiten de belevingswereld van de hedendaagse mensen valt. Kortom, ze komen aan dat nadenken niet meer toe. Waarbij men zich kan afvragen wat de ‘standaard’ situatie is, die van nu of van het verleden toen dat denken van bovenaf door wereldse en geestelijke machten werd opgelegd.
Het uitgangspunt van de video luidt in de toelichting ‘een reden waarom religie maar niet wil verdwijnen’. Dat is toch iets meer, dan het niet meer over God hebben? Dat bracht me tot mijn observatie dat je ‘in het ontbreken het bestaan suggereert’. Maar het kan zeker dat ik het verkeerd begrijp. Het probleem dat ik zie is dat een onderwerp dat typisch is voor de interne dimensie van een godsdienst wordt verbreed en losjes en impliciet over de schouder van alle mensen wordt gelegd.
Ik constateer in talloze uitspraken van vertegenwoordigers van religieuze organisaties dat ze degenen die zich niet laten inspireren door een godsdienst vaak willen annexeren. Dan noemen ze bijvoorbeeld het atheïsme een godsdienst met de kanttekening dat de atheïsten dat zelf niet begrijpen. Of stellen ze dat degenen die zich niet laten inspireren door een godsdienst in feite ‘gelovigen’ zijn zonder dat zelf ten volle te beseffen.
Ik vind die houding onverstandig en moreel onaanvaardbaar. Het is de ultieme betutteling waarmee naar mijn idee de religieuze organisaties hun marginalisering en vervreemding van de moderne mens extra bespoedigen. Ik ben een aanhanger van het secularisme dat als politieke filosofie zegt dat alle levensovertuigingen en godsdiensten voor de wet gelijk gegarandeerd zijn. Iedere burger heeft de vrijheid om uit eigen vrije wil te kiezen. Of niet te kiezen.
Het probleem dat bij dat secularisme opdoemt is van traditionele aard. Typisch voor een overgangssituatie waarbij het een niet meer bestaat en het ander nog niet breed gevestigd is. Dat betreft de religieuze zending, ofwel de verspreiden van een geloof over de eigen grenzen heen in een andere cultuur. In dit geval een levensovertuiging of ander geloof. Wie de vele video’s op YouTube van vooral christelijke en islamitische predikers of amateur-predikers in ogenschouw neemt ziet een wereld vol religieuze marketing, commerciële ondernemingen en grensgevechten. Dat kan haaks komen te staan op de vrije wil van de moderne mens die uit zichzelf en voor zichzelf een levensovertuiging, godsdienst of niet-gekozen nihilisme kiest. Hoe dan ook kan religieuze propaganda de vrije wil van de moderne mens onder druk zetten.
De uiterste consequentie van een redenering volgens deze lijnen is dat het plaatsen van je video op YouTube met de titel ‘Waarom religie maar niet wil verdwijnen’ kan opgevat worden als een uiting die over een grens gaat omdat die de moderne mens een specifieke richting op wil sturen. Namelijk die van de religie. Ik kom slechts tot een voorlopige conclusie omdat ik niet bestudeerd heb hoe pluriform je video’s zijn en wat ze in hun veelheid beogen. Maar wellicht kun je begrijpen dat ik dat als een probleem opvat en kun je zo mijn eerste reactie (nog) beter begrijpen.
LikeLike
Pingback: Gerko Tempelman meent dat complottheorieën niet leiden tot actie, maar waarom vergeet hij de godsdiensten de dat wel doen? | George Knight