Op 5 oktober 2023 kwam de museumvereniging met het nieuwsbericht ‘Toegankelijkheid musea onder druk door achterblijvende overheidssubsidies‘. De kop dekt de lading niet geheel want uit het bericht blijkt dat oplopende kosten voor energie en een inflatie voor consumentengoederen- en diensten van 10% in 2022 voor stijgende lasten zorgen. Dát zet de toegankelijkheid onder druk. Volgens de museumvereniging had 49% van de vooral middelkleine musea in 2022 een negatief bedrijfsresultaat.
Wat een middelklein, klein of middelgroot museum is blijkt niet uit het bericht.
De museumvereniging pleit ervoor dat overheidssubsidies meestijgen met de inflatie. Zoals de museumvereniging in het bericht zegt, het is ‘financiële ruk‘. De inflatie is in 2022 voor consumentengoederen en -diensten dan wel met 10% gestegen, maar in 2023 is de inflatie gemiddeld 5,6%. De verwachting is dat de inflatie in 2024 daalt tot 3,8%. Over de verwachte inflatie bestaat onder economen trouwens geen eenduidigheid.
De museumvereniging als branchevereniging van de museumsector pleit voor generieke maatregelen. Die op alle grote, middelgrote, middekleine en kleine museum van toepassing zijn. De museumvereniging kan ook niet anders dan opkomen voor de museumsector als totaal. Maar dat gaat wel voorbij aan een kwaliteitstoets die zegt welke musea wel en welke niet de moeite waard zijn om financieel te ondersteunen.
Bij oplopende lasten van vooral middelkleine musea en teruglopende bezoekcijfers zou men hopen dat er een instantie is die de afweging maakt welke musea de moeite waard zijn om door overheden gesteund te worden en welke musea niet. Maar die instantie is er niet.
Er zijn in Nederland veel musea. Te veel volgens sommigen. De spoeling wordt dun. Dat bemoeilijkt de financiering van de musea die de moeite waard zijn. Stel dat 20% van de musea die nu door overheden worden gefinancierd verdwijnt, dan geeft dat ruimte om overblijvende musea financieel beter te ondersteunen. Maar het is in de museumsector een taboe om het daar over te hebben. Zo’n debat lijkt echter wel nodig bij stijgende lasten van musea en het vooruitzicht dat de subsidies door overheden de komende jaren niet veel zullen stijgen.
George Knight 