The New York Times en de journalistiek: de waarheid is …

Media doen er verstandig aan om in het openbaar te antwoorden op aanvallen van populisten. Deze hebben er een handje van om media nep te noemen en van te beschuldigen vooringenomen te zijn. Zelfs om het idee van de waarheid te betwijfelen. Maar er past een onderscheid. Journalisten zijn vaak -maar zeker niet altijd- links. Media zijn echter doorgaans -maar evenmin altijd- rechts. Ze zijn immers onderdeel van concerns met grote economische belangen die tegen de zittende macht aanleunen. Mediaconcerns verdedigen daarom per definitie de gevestigde orde. Dus zijn het de rechtse contouren (mediaconcern) of de linkse schijnbewegingen (journalisten) die doorslaggevend zijn? Het verschilt per land, maar deze tweedeling is overal zichtbaar.

Media winnen aan belang als de persvrijheid onder druk wordt gezet. Mits ze de urgentie van de dreiging beseffen en zich goed en krachtig weten te organiseren. Zoals nu sinds een maand door het aantreden van Donald Trump als president in de VS gebeurt. In autoritaire landen als Turkije, China of de Russische Federatie is het al te laat. Daar zijn de media gelijkgeschakeld en tot spreekbuizen van het zittende regime gemaakt. Ze zijn hun bewegingsvrijheid kwijt. Dat schrikbeeld wapent media in westerse landen waar populisten in opkomst zijn om het niet zover te laten komen. Dat is de achtergrond van de actie van The New York Times.

In Nederland zijn media akelig stil. Tot nu toe zien ze voor zichzelf geen rol weggelegd om het publieke debat van feiten te voorzien. Waar blijven NRC, Volkskrant, Parool, Trouw, NOS, RTL Nieuws of De Groene om gezamenlijk de alternatieve feiten van populisten van PVV, VNL, FvD, 50Plus of DENK kritisch tegen het licht te houden? Het publieke debat vraagt om nuancering die media kunnen bieden over de grenzen van hun eigen achterban heen. Maar ze zwijgen en beseffen onvoldoende de urgentie dat ze zich in moeten spannen omdat hun eigen functioneren op het spel staat. Wilders dreigt met zijn PVV de grootste partij te worden. Hoewel de PVV geen schijn van kans maakt om in de regering te komen zijn z’n volgers daar absoluut niet van overtuigd.

Advertentie

Frank van Hemert en de druipverf van Schmincke. Een rechtszaak

Kunstenaar Frank van Hemert zal het niet eens zijn met de claim van Schmincke dat het een kwaliteitsmerk is dat voldoet aan de Duitse standaard. Wat dat trouwens na het gesjoemel van Volkswagen nog waard is. De carrière van Frank van Hemert heeft geleden onder het gebruik van de vleeskleurige verf ‘Fleischfarbe’, zoals Yannick Verberckmoes in een artikel voor de Volkskrant uitlegt. De verf op zijn doeken is gaan druipen. ‘Deze verf is 23 jaar oud en loopt nog steeds’, zegt Van Hemert.  Hij probeert in een kort geding 4 ton te krijgen van Schmincke. Als voorschot van een schadeloosstelling die op kan lopen tot 1,5 miljoen euro. Uitspraak van de rechtbank in Alkmaar is op 8 december. Ik hoorde eerder van deze zaak toen kunstenaar en schrijver Pam Emmerik me vertelde dat ‘we hier iets aan moesten doen’. Maar ze stierf onverwachts op 3 juli 2015.

Foto: Frank van Hemert, “Nature Mort”, 100 x 107 cm olie op doek 2014. Courtesy: galerie Dom’arte.

Debat over onderzoek naar onregelmatigheden bij Wereldmuseum

Aldus in een tweet Ruud van der Velden die in Rotterdam de Partij voor de Dieren in de Commissie Zorg, Onderwijs, Cultuur en Sport vertegenwoordigt. In een raadsoverleg werd vanochtend een zogenaamde actualiteit over het onderwerp ‘Derde onderzoek Wereldmuseum’ behandeld dat was ingediend door de oppositiepartijen PvdD, PvdA, SP en GroenLinks. Aanleiding was een bericht in de Volkskrant van 16 februari waarin een woordvoeder van de gemeente repte over ‘geruchten dat het depot niet op orde zou zijn’. Dat zette critici op scherp en leidde tot de actualiteit. Leefbaar Rotterdam vond bij monde van Anton Molenaar alle aandacht voor de vermeende chaos bij van het Wereldmuseum wat overdreven. Niemand steunde hem daarin.

Wethouder Adriaan Visser antwoordde dat het derde onderzoek bij het Wereldmuseum feitelijk geen derde onderzoek was, maar het tweede deel van het tweede onderzoek door het Bureau LawsonLuiten. Voer voor bestuurlijke fijnproevers. Het eerste onderzoek is dat van de Rekenkamer. Op voorstel van onderzoeker Gitta Luiten is op 22 januari de Erfgoedgoedinspectie ingeschakeld om na te gaan of, hoe en waar objecten in het museumdepot zijn terug te vinden. Het Wereldmuseum werkt in de registratie met inventarisnummers, de vraag is of die op orde is. Mede gezien de gesneefde ontzamelplannen. Twijfels hierover kon wethouder Visser niet wegnemen. Over twee weken komt Luiten met een conceptrapportage aan de wethouder.

Hier is het videoverslag van het raadsoverleg te zien; klik door naar ‘3b. Derde onderzoek Wereldmuseum, actualiteit aangevraagd door de leden Van der Lee, Engberts, Van Dijk en Bokhove‘.

Foto: Schermafbeelding van tweet van Ruud van der Velden (PvdD), 19 februari 2015.

Yournalism daagt uit met platform voor onderzoeksjournalistiek

Yournalism noemt zich ‘het eerste platform voor onderzoeksjournalistiek waar jij bepaalt waar onderzoek naar gedaan moet worden.’ Vanaf 30 september 2014 is het operationeel. Mede-oprichter Huub Schuijn vertelt. Yournalism is een startend initiatief en won dit jaar The Challenge voor vernieuwende journalistiek van het Stimuleringsfonds voor de Pers samen met Correlations en POST-IT.nu (nu: De Schrijftafel). Noodlot van initiatieven die zich in het Nederlands binnen Nederland op Nederlandse onderwerpen richten is dat de initiatiefnemers menen dat hun initiatieven meerwaarde krijgen door Engelstalige termen te gebruiken. Of dit niet het gebrek aan ambitie van de Nederlandse journalistiek symboliseert en in stand houdt is de vraag.

Yournalism maakt de analyse dat het in Nederland schort aan diepgravende journalistiek en daar iets aan wil veranderen met ‘het uiteindelijke doel om stukken te publiceren over misstanden in de eigen winkelstraat, tot het doen van onderzoek naar de Europese lobby’s in Brussel’. Het meent dat vooral op regionaal niveau en Europees niveau het aantal journalisten beperkt is. Er is gekozen voor vijf thema’s: Gezondheid & Zorg, Politiek & Economie, Burgervrijheden & Privacy, Duurzaamheid & Innovatie en Media & Cultuur. Burgers kunnen een onderzoeksvoorstel indienen of met een donatie ondersteunen. Zodat initiatieven van onderop worden gefinancierd en een beweging van betrokken burgers ontstaat die zich rond een onderwerp verzamelt.

Om een idee te geven hoe dat werkt, het voorstel Hoe ver reikt de machtige arm van de zorgverzekeraar? gaat van start met een budget van 3000 euro. Een journalist wordt gedurende een maand -of twee maanden in deeltijd- op het onderwerp gezet, zoekt uit en doet er verslag van in een verhaal. Dit gebrek aan lange adem is het enige punt van kritiek op dit initiatief. Moeilijk valt in te zien hoe complexe onderzoeken door slechts een journalist in een maand uitgevoerd, afgerond en opgeschreven kunnen worden. Onderzoeksjournalistiek die voor doorbraken zorgt wordt doorgaans uitgevoerd door teams van specialisten -met ondersteuning van juristen, administratie en nieuwe media– die elkaar aanvullen en maandenlang op een onderwerp zitten.

Afgewacht moet worden of de formule zich in de praktijk bewijst en mogelijk aangepast moet worden. Succes ervan zal een schaalvergroting dichterbij brengen. Daarnaast valt te hopen dat Yournalism onafhankelijk blijft en afstand houdt tot gevestigde media (NRC, Volkskrant, De Groene, NPS, VPRO) om het risico op inkapseling en besmetting door de macht te voorkomen. De grootste kracht van Yournalism is de ongebondenheid en onafhankelijkheid. Hopelijk gebruiken de initiatiefnemers het niet als hun opstapje naar de gevestigde media.

VVD kiest niet voor veiligheid van burger. Of voor liberalisme

Thomas von der Dunk verwoordt het treffend in z’n Volkskrant -column waarin-ie een standbeeld opricht voor Edward Snowden: ‘Van de VVD zal hij dat standbeeld niet krijgen. Het is opvallend hoe weinig de Nederlandse ‘liberalen’ met deze staatsal­macht blijken te zitten. Hun spreekbuis, het weekblad Elsevier, ziet totaal geen probleem: dat afluiste­ren is allemaal voor onze veiligheid, dus is het goed. Staatssecre­taris Teeven is de grootste veiligheidsfanatiekeling van allen.’ Voor het gemak vergeet Von der Dunk minister Opstelten.

Vorige maand schreef ik woorden van gelijke strekking: ‘Het standpunt over privacy oogt bizar voor iemand die de afgelopen jaren het nieuws heeft gevolgd. Precies het beleidsterrein van de VVD-bewindslieden Opstelten en Teeven. De Watt en Halfwattvan de harde opstelling die de burgerrechten steeds meer inperken. Dezelfde VVD pocht dat het opkomt voor de persoonlijke levenssfeer van burgers. Niets is minder waar. Het wordt hilarisch, maar pijnlijk als de VVD stelt: ‘Te vaak moeten we maar uitgaan van de goede bedoelingen van de overheid en grote bedrijven, zonder dat voldoende garanties en waarborgen tegen misbruik worden geboden.‘ Goede bedoelingen van welke overheid? Alsof de VVD-ers premier Rutte en minister Opstelten buitenstaanders zijn die geen enkele invloed op het overheidsbeleid hebben. Welke overheid bewaakt de vrijheid en beschermt de burger tegen willekeur?‘

In alle reacties op de onthullingen naar aanleiding van de documenten van Snowden valt steeds weer op dat de VVD niet kiest voor de veiligheid van de burger, maar voor de veiligheid van de nationale staat. Ofwel de veiligheidsindustrie. Wat voor burgervrijheid is dat? Bij m’n pogingen een jaar geleden om te bewerkstelligen dat Nederland bemiddelde in de kwestie Assange merkte ik een afwijzende reactie uit de VVD-fractie die in elk geval de burgerrechten niet centraal stelde. Een medewerker van kamerlid Mark Verheijen stelde me teleur door zonder kennis van zaken te proberen me allerlei onwaarheden op de mouw te willen spellen over Zweden, Assange en de rechtsstaat. Op dezelfde manier waarop de verdedigers van president Obama nu stellen dat Snowden zich had moeten aangeven. Richting levenslange opsluiting, doofpot en wegkijken.

De VVD van nu is de nieuwe PvdA die ooit wegkeek voor de fouten van de multiculturele samenleving. En daar na 2002 jarenlang kritiek mee oogstte. En aan prestige en zelfvertrouwen verloor. De VVD kijkt op dit moment weg voor de fouten van de controlestaat in opbouw. Het wil niet erkennen dat de veiligheidsstaat die de waarborgen voor de burgerrechten oprekt de Nederlandse burger totaal niet dient. Het is korte termijn denken van de VVD om zo te redeneren. Of het denken op vakantie te sturen. De wal zal straks het schip keren. De VVD zou er verstandiger aan doen om nu al afstand te nemen van haar huidige veiligheidsbeleid dat niet alleen niets met de individuele vrijheden van het liberalisme heeft, maar er zelfs haaks op staat.

Foto: Schermafbeelding van Privacy-paragraaf op VVD-site, 22 december 2013.

Wijbenga: verwijten aan radicale moslimjongeren en AIVD

Een gesprek tussen Volkskrant-redacteur Henk Müller en CDA-raadslid Ibrahim Wijbenga gaat over radicale, onwetende moslimjongeren. Wijbenga wordt er gek van: ‘Vroeger volgde je onderwijs voordat je imam kon worden en bouwde je gezag op. Deze jongeren hebben voor niemand ontzag en gewone moslims en imams zijn verbijsterd. Wat kunnen ze doen? Ik ken veel van die jongens. Het is ontluisterend hoe dom en onwetend ze zijn. Veel van hen hebben psychische problemen of zijn autistisch. Maar ze hebben boerenslimheid en ontspringen de dans als justitie en AIVD niet veel meer inzet tonen.’ Wijbenga geeft aan dat de Nederlandse moslimgemeenschap onvoldoende vat krijgt op deze domme en nihilistische moslimjongeren: ‘Ze volgen geen onderwijs, doen geen tentamens in islamitisch recht of theologie. Ik ben verbijsterd over hun lage niveau.‘

Wijbenga verwijt de AIVD laksheid in het aanpakken van de jihadistische jongeren. Naar zijn idee krijgen ze van de geheime diensten te veel ruimte. Hij meent dat de infiltratie van de AIVD op jihadistische internetfora mislukt. Zijn opvattingen staan in contrast met de uitspraken van minister Plasterk en de commissie-Dessens die het toekennen van meer bevoegdheden als voorwaarde zien om de gegevens van radicale groepen op internetfora ‘op te zuigen‘. Wijbenga meent dat de AIVD niks bereikt en er onvoldoende kennis voor heeft.

Er zijn volgens Wijbenga honderden ‘Syriëgangers en hun sympathisanten‘. Hij zegt dat er uit gemeenten als Zoetermeer en Arnhem ‘tientallen jihadisten zijn vertrokken‘ naar Syrië. Dat moet het totaal voor Nederland op honderden brengen. Hij meent dat de radicale moslimjongeren ‘de moslimgemeenschap splijten met verbaal en fysiek geweld. Ze willen de macht overnemen. Daarbij krijgen ze steun uit het buitenland.’ Welk buitenland is onduidelijk. Uit het gesprek blijven twee verwijten hangen. De AIVD reageert niet alert op de radicaliserende moslimjongeren en de Nederlandse moslimgemeenschap is zwak, passief en machteloos.

Een terugkerende aanname is dat de radicale moslimjongeren die naar Syrië gaan om te vechten dat niet zouden mogen doen. Maar ik begrijp de ophef niet waarom deze jongeren deze beslissing niet zouden mogen nemen. Aangenomen dat ze zelf tot dit besluit komen. Nederland kende in de jaren ’30 strijders die naar Spanje trokken om tegen Franco te strijden. Vooral links-radicalen en communisten. Als gevolg daarvan verloren deze Spanjestrijders hun Nederlanderschap ‘wegens krijgsdienst voor een vreemde mogendheid’. Dat werd later als onrecht gezien en hersteld. Hetzelfde recht hebben de moslimradicalen die naar Syrië trekken. Daar is niks mis mee. Het gaat om iets anders. Wat eraan schort is dat er geen krachtige en geloofwaardige Nederlandse moslimgemeenschap is die deze radicale jongeren bij terugkomst adequaat kan opvangen.

Foto: Syriëganger.

Onterechte arrestatie demonstranten op de Dam. Politie zwalkt

Op de Dam was vandaag ‘individueel protest’ toegestaan. Toch werden studente Joanna en Hans Maessen van het Nieuw Republikeins Genootschap (NRG) gearresteerd volgens de berichtgeving in De Volkskrant en Trouw. Sophie Vanlommel van De Volkskrant: ‘De twee kregen eerst een waarschuwing het plein te verlaten, maar ze beriepen zich tegen de agenten op het recht te demonstreren.’ Haar advocaat bevestigde even later de arrestatie tegen de NOS.’ Trouw-verslaggeefster Hanne Obbink stond naast haar toen rond 10 uur plotseling 10 agenten in uniform en ‘twee kleerkasten in burger’ opdoken. Obbink: ‘Ze gingen om haar heen staan en trokken haar richting een politiebusje. Vreemd, want voor zover ik kon zien deed ze niets verkeerd.‘

Eerst ontkende de politie dat Joanna was verwijderd. Nu heeft de politie haar excuus aangeboden: ‘Dit had niet mogen gebeuren‘. Omdat Joanna haar actie had aangekondigd is het merkwaardig dat de Amsterdamse politie niet voorbereid was op dit kleinschalige protest. Daar helpt geen excuus aan. Des te meer omdat in Utrecht in februari 2013 Joanna al eens eerder op het Jaarbeursplein onterecht werd weggevoerd door de Utrechtse politie bij een bezoek van koningin Beatrix. Daarover ontstond in de publiciteit een breed debat met als uitkomst dat Joanna in Utrecht nooit weggevoerd had mogen worden door de Utrechtse politie.

De arrestatie zet burgemeester Eberhard van der Laan te kijk. Afgelopen week beloofde hij in een gesprek met het NRG dat individuen die zich verspreid in de menigte ophielden mochten protesteren tijdens de balkonscène. Joanna en Hans Maessen leken aan dat profiel te voldoen, hoewel ze zich in elkaars buurt ophielden. Drie is het maximum voor samenscholingen die niet vallen onder het demonstratieverbod. Vraag is wat het woord van de Amsterdamse burgemeester waard is als-ie zijn garantie breekt die individueel protest buiten de protestzone toestaat. Vraag is ook hoe de Amsterdamse driehoek van burgemeester, korpschef en officier van justitie in de aanloop naar de troonswisseling heeft overlegd over taakverdeling en commando.

De arrestatie van enkele demonstranten lijkt niet meer dan een schoonheidsfoutje op een stralende dag, maar raakt aan het burgerrecht dat individuele vrijheid van het protest toelaat. Handhaving van de openbare orde is altijd een afweging tussen veiligheid en vrijheid. Het valt niet in te zien waarom de aanwezigheid van twee individuele demonstranten in de mensenmassa op de Dam als bedreigend werd ervaren door de politie.

Foto: Studente Joanna met haar protestbord in handen, 30 april 2013. Credits: ANP.

Antwoord over huur Museum Oud-Amelisweerd vertraagd

Hoe staat het eigenlijk met de levensvatbaarheid van Museum Oud-Amelisweerd? Op 21 juni 2012 gaf de Utrechtse raad onder strikte voorwaarden toestemming voor een krediet dat bedoeld is voor het herstel van het rijksmonument waarop Utrecht terecht trots is. Exploitant Stichting Museum Oud-Amelisweerd is daarom op eigen initiatieven aangewezen. Een zware opgave met de huidige economische tegenwind. Gerenommeerde culturele instellingen hebben geluk als ze gekort worden en mogen overwinteren. Utrecht stopt geen cent gemeenschapsgeld meer in het gebouw zo heeft de raad expliciet bedongen en de wethouder toegezegd. Alleen zo kon een meerderheid ontstaan waarbij ook de kritische VVD en D66 zich uiteindelijk voegden.

Na de tijdelijke tentoonstelling ‘Het Gebouw‘ van 7 september tot 7 oktober 2012 met medewerking van de Utrechtse galerist en ondernemer Jaap Sleper werd het weer stil in het bos van Oud-Amelisweerd. Maar er ligt nog de motie 2012/M055 die vraagt om zorgvuldig beheer en een heldere huurprijs. Want dat laatste ontbrak in juni 2012. Wethouder Lintmeijer compliceerde het debat over de WOZ-waarden en huurwaarden van land- en koetshuis. Mede door schuivende bedrijfsplannen die als communicerende vaten op elkaar in werken.

Op 7 september 2012 begreep ik van de verantwoordelijke ambtenaar dat er reeds een second opinion was gevraagd en dat de antwoorden naar verwachting in de eerste week van oktober naar de raad gestuurd zouden worden. Technische informatie was dus al in september beschikbaar. Maar drie maanden later is er nog steeds niets gestuurd. In de planning staat dat uiterlijk in het vierde kwartaal van 2012 de raad het antwoord van het College over de huur had moeten ontvangen. Met een verdeling tussen land- en koetshuis. Da’s niet gebeurd. Ook die termijn is gepasseerd. Het is volop gissen naar de reden van het oponthoud.

Foto 1: Schermafbeelding Stand van zaken op 7 januari 2012 van de commissie Mens en Samenleving op de site van de gemeente Utrecht.

Foto 2: Tekst van de aangenomen motie 2012/M055 van 21 juni 2012.

Terughacken door overheid beperkt privacy en cybersecurity

Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie wil dat de overheid terug gaat hacken. Daartoe wil hij meer opsporingsbevoegdheden. Hij licht zijn voorstellen toe in een brief aan de Tweede Kamer. Ze moeten begin 2013 leiden tot een conceptwetsvoorstel. ‘Er is een inhaalslag nodig om de opsporing en vervolging van cybercrime te versterken.’ Een en ander betekent dat de overheid computers, maar ook mobiele telefoons binnendringt en er zelfs spyware plaatst. De voorstellen kunnen nog bijgesteld worden door de politiek.

Ze zijn in lijn met wat Ronald Prins van Fox-IT zegt. Webwereld noemde het al in 2010 zijn stokpaardje: De overheid moet terug kunnen hacken. Omdat het nu over het randje van het toelaatbare gebeurt doordat het in strijd met de mensenrechten is, dient blijkbaar de wet aangepast te worden. De overheid is de grootste opdrachtgever van Fox-IT zodat dit bedrijf belang heeft bij de uitbreiding van de opsporingsbevoegdheden.

Directeur Ot van Daalen van digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom noemt in De Volkskrant de voorstellen schokkend. Hij ziet in terughacken door de overheid geen oplossing, maar juist een risico voor de cybersecurity. Want een lek dat de politie gebruikt wordt niet gerepareerd, maar biedt cybercriminelen of China de mogelijkheid om in te breken. Terughacken maakt systemen kwetsbaar, is lastig binnen de perken te houden, heeft een internationale dimensie met onvoorziene gevolgen, kan tot misbruik in de opsporing leiden en raakt ook aan de privacy van burgers die deel van een onderzoek worden. Het voorstel is slecht doordacht.

Foto: Sworup Nhasiju

Groen licht voor Museum Oud-Amelisweerd ondanks bezwaren

Update 28 juni: Geen besluit zonder spin. De slag in de publiciteit gaat niet over gelijk hebben, maar over gelijk krijgen. Op radio 1 (26 juni: 7.20/8.20/9.20) claimt de beoogd directeur van Museum Oud-Amelisweerd haar gelijk, samen met wethouder Lintmeijer die niet over de inhoud gaat, maar wel over de inhoud praat. Oud-hoofdconservator en vriend van Armando Rini Dippel ziet de combinatie Armando en Oud-Amelisweerd als ongelukkig. Hier geven raadsleden en fractiemedewerkers van PvdA-Utrecht, GroenRechts-Utrecht en Trots-A’foort hun mening. Ieder denkt het zijne of hare. Het gelijk bestaat niet. Gelijk krijgen blijkbaar wel. 

De Utrechtse gemeenteraad heeft gisteravond met een onverwachts grote meerderheid ingestemd met de kredietaanvraag Oud-Amelisweerd. Ter elfder ure voegden VVD en D66 zich bij een meerderheid die mogelijk werd door het CDA. Omdat cultuurwethouder Frits Lintmeijer de restauratie van dit rijksmonument koppelde aan de Stichting Museum Oud-Amelisweerd wordt aan deze de exploitatie gegund. Maar er bestaan in de raad twijfels over de onderbouwing van het ondernemingsplan, de concurrentiekracht en dus de levensvatbaarheid van dit museum. VVD en D66 legden dit in moties vast die door de wethouder werden overgenomen. Hij zegt toe dat Utrecht via de huur of steun geen cent aan de exploitatie zal bijdragen. Ook niet bij een faillissement.

Het nieuwe museum is een voortzetting van het Armando Museum dat in 2007 na de brand in de Elleboogkerk uit Amersfoort moest verdwijnen omdat een nieuw college om economische redenen eenzijdig een contract uit 1998 met Armando, zijn ex-echtgenote Tony de Meijere en de Stichting Armando verbrak. Toenmalig cultuurwethouder van Amersfoort Mirjam Barendregt belde wethouder Lintmeijer om hem over een alternatieve locatie te polsen. Ervoor en erna waren er allerlei sondaties, intenties, plannen en onderzoeken van een stevige lobby die parallel liep aan de besluitvorming van de Utrechtse raad. En deze feitelijk verving.

In het slotdebat hadden raadsleden de mond vol over ‘cultureel ondernemerschap‘ van een exploitant op afstand. Het CDA vergeleek het met een snackbar waarover de gemeente ook niets te zeggen heeft. Een rare vergelijking omdat Utrecht geen snackbars in eigendom heeft en Oud-Amelisweerd een rijksmonument is met zeldzaam 18de-eeuws behang. Het mooiste wat Utrecht te bieden heeft. De verwijzing naar ‘cultureel ondernemerschap‘ is dubbelzinnig omdat de raad er bij de wethouder nooit op heeft aangedrongen om actief ondernemers te interesseren. Vanaf eind 2010 was duidelijk dat het Armando Museum het moest worden.

De debatten over Oud-Amelisweerd hebben de kunstenaar Armando beschadigd. Hoewel betrokken bestuurders het ongetwijfeld goed bedoelden hadden ze zich zijn positie beter moeten beseffen toen ze met elkaar hun plannen bespraken. Er was sprake van een dubbele gijzeling. Armando werd gegijzeld door het Armando Museum en had geen behoefte om na Amersfoort nog een nieuwe stap te zetten. Tony de Meijere haalde in 2011 haar eigen collectie weg bij het Armando Museum en gaf het in bruikleen bij het Kröller-Müller Museum. Zijn ongenoegen liep zo hoog op dat Armando voorjaar 2011 ook zijn collectie weghaalde bij het Armando Museum. Dat betekende het einde aan alle plannen. Armando ging na druk uiteindelijk overstag. Vanuit die positie kon het Armando Museum als enige kandidaat de gemeente Utrecht gijzelen.

Kranten als NRC en de Volkskrant hebben nauwelijks aandacht besteed aan de huisvesting van de Armando Collectie. Toch een interessant cultuurpolitiek onderwerp. Alleen toen het om de poppetjes ging besteedde de Volkskrant aandacht aan de belangenverstrengeling tussen twee hoofdrolspelers en partners. Edwin Jacobs, de directeur van beheerder Centraal Museum en Yvonne Ploum, directeur Armando Museum. Het AD deed het beter door het te coveren vanuit het lokale nieuws. Het typeert waar het de politiek en media om gaat. Niet de zaak is van belang in publiciteit en gemeenteraad, maar de macht en de poppetjes. Cultuur is een bijzaak.

Foto: Armando (links) en Jan Cremer, 1960