Gedachten bij de foto ‘Food Administration: Making sauerkraut’ (1918). Door een Duits vijandbeeld wordt zuurkool Nederlands

Ook in Nederland wordt zuurkool niet geassocieerd met de Nederlandse keuken, maar eerder met de Duitse of Frans-Elzasische keuken. Sauerkraut dus. Of Choucroute. Maar tijdens oorlogen wordt alles anders.

Deze Amerikaanse foto ‘Food Administration: Making sauerkraut’ dateert uit (ongeveer) 1918. In de westerse pers waren de misdragingen van het Duitse leger van de Belgische bevolking breed uitgemeten. Grotendeels propaganda. De Krauts waren niet populair in de VS, en Sauerkraut moest eronder lijden. Toch is zuurkool gezond en is het gewenst dat de bevolking het eet. Ook in verband met het verschepen van voedsel naar het Europese oorlogsgebied. Maar zoals gezegd, de associatie met Duitsland zit dat in de weg. Het tijdens de Eerste Wereldoorlog neutrale Nederland biedt de oplossing. Sauerkraut wordt door de Amerikaanse overheid in de pers omschreven als Nederlands. Zodat de Amerikanen weer zuurkool gaan eten. Vaderlandsliefde gaat door de maag. En het image van de Nederlandse keuken wordt beter door een leugentje om bestwil.

Foto’s: Schermafbeeldingen uit artikel ‘Liberty Cabbage: 1918’ op Shorpy.

College Noord-Brabant heeft zich in de nesten gewerkt met neptitel ‘Europese Regio van de Gastronomie 2018’.

De statenfractie Noord-Brabant van de Partij voor de Dieren (PvdD) dient op 16 december 2016 een motie in ‘om geld bestemd voor gastronomie naar cultuur te verschuiven.’ Uit onderzoek van het Brabants Dagblad bleek dat de titel ‘Europese Regio van de Gastronomie 2018’ waartoe Noord-Brabant uitverkozen zou zijn niet het gevolg was van een echte wedstrijd. Het was een onderonsje tussen negen regio’s die elk de titel winnen. Een nepwedstrijd dus. De partij vindt het niet te verteren dat de provincie hieraan 7 miljoen euro uitgeeft.

Wat opvalt is dat het provinciebestuur er niet open is over geweest. Het BD: ‘Deze zomer maakte de provincie met veel tromgeroffel bekend dat zij Europese Regio van de Gastronomie 2018 geworden was. Daarbij werd de schijn gewekt dat er een hele wedstrijd aan ten grondslag lag. In een persbericht werd gesproken over een ‘prestigieuze titel’ en een ‘award’ die door gedeputeerde Anne-Marie Spierings en haar Brabantse delegatie in ontvangst werd genomen.’ Achteraf geeft het provinciebestuur toe ‘dat er van een echte verkiezing geen sprake is’ en het ‘niet goed gecommuniceerd’ is. De hamvraag is echter of het hier goed beleid betreft.

Verwijzing naar slechte communicatie is geen voldoende verklaring voor het handelen van het college. Publiek en media zijn bewust voorgelogen over de titel. Hoewel het persbericht van 17 maart 2016 op twee gedachten hinkt en informatie, marketing en zelfpromotie vermengt. Het zegt dat Brabant de titel in de wacht wil slepen en het bidbook voor de kandidatuur van de titel aan een internationale jury wordt aangeboden, maar gaat er vervolgens al geheel van uit dat die titel ook gewonnen wordt. Een neppersbericht dus over een nepwedstrijd.

Het bidbook bevat de begroting van 7 miljoen euro waarvan de PvdD met haar motie nu voorstelt om er 1,5 miljoen euro van te besteden aan culturele instellingen die op omvallen staan doordat de provinciesubsidie wegvalt. Waarschijnlijk is de PvdD evenmin enthousiast over de privaat-publieke samenwerking van het samenwerkingsverband AgriFood Capital van ondernemers, overheden en onderwijsinstellingen met de provincie. Ze hebben samen het bidbook opgesteld en zo hun belangen vermengd. AgriFood pleit onder meer voor industriële biologische varkenshouderij waarvan het de vraag is hoe dat past bij dierenwelzijn waar de PvdD voor pleit. Op de site van AgriFood Capital is een bericht erover niet meer terug te vinden, elders wel.

Behalve de PvdD hebben ook anderen kritiek op de wedstrijd en de verkeerde voorstelling van zaken erover. En dan vooral door de verantwoordelijke gedeputeerde Agrarische ontwikkeling Anne-Marie Spierings (D66). Wat erachter zit is een politieke cultuur van zaken doen buiten de politiek om. Jan Heijman van Lokaal Brabant stelt schriftelijke statenvragen en vraagt het college onder meer of het ‘dit project gaat stopzetten’. Paula Anguita besteedt in een artikel voor Tilburgers aandacht aan de kwestie en de voorgestelde verschuiving van 1,5 miljoen euro van gastronomie ‘om economische redenen’ naar cultuur. Ze trekt het door naar de kritiek op kenniscentrum BKKC waar provincie of BKKC zelf niet op reageren, zoals blijkt uit een overzicht van Toine van Corven. De BKKC ligt door een afwachtende houding, het gebrek aan onafhankelijkheid, de vermenging van vier kernfuncties en de volgens onder meer Anton Dautzenberg te dure en ondoelmatige bedrijfsvoering onder vuur. De motie van de PvdD combineert de losse Brabantse politieke cultuur met cultuurbezuinigingen.

Foto 1: Schermafbeelding van motie ‘Zet geld voor nepprijs in voor echte cultuur’ van de Partij voor de Dieren in de Provinciale staten van Noord-Brabant, 25 november 2016.

Foto 2: Schermafbeelding van het budget van 7 miljoen euro uit het bidbook van de provincie Noord-Brabant voor de titel ‘Europese Regio van de Gastronomie 2018’. 

Nederland in Dialoog experimenteert met vorm. Erg vernieuwend

‘We zeggen met z’n allen: er is crisis. Er moeten nieuwe vormen van samenwerken komen. We vinden het ontzettend moeilijk om dat handen en voeten te geven. (..) Focus je niet alleen op de thema’s en het oplossen van wereldissues als (..) voedsel en klimaat. Maar heb ook het lef om te experimenteren met vorm. Met de dialoog. Met het feit dat je experimenteert omdat het mag mislukken is dat je ook de ruimte neemt in een heel erg vernieuwend partnerschap om te zeggen, we gaan het proberen. En we weten niet of het lukt. Dat is een manier om uit de vastzittende systemen ruimte te creëren om nieuwe dingen in de wereld te zetten die eerlijker zijn, duurzamer zijn en echt over mensen gaan’.

Aldus Olga Plokhooij van Nederland in Dialoog en World = U jongerendialoog die alles handen geeft. Een project voor jongeren tussen 16 en 22 jaar. Nederland in Dialoog zegt dat er crisis is, en dat het de crisis wil oplossen met nieuwe vormen van samenwerken. Maar da’s lastig. Nieuwe vormen kunnen ruimte bieden voor een oplossing van de inhoud. Zoeken van nieuwe vormen biedt een wereld die beter is en van de mensen is.

De taal van Olga Plokhooij is het register van de zachte sector. De massage door middel van therapie en opbouw. Met veel woorden wordt een vergezicht geschetst. Onder het motto: ‘Het lukt als het lukt‘. Bij Nederland in Dialoog volgt de inhoud uit de vorm. Het probleem is dat de systemen vastzitten. Begrijpt u?

Man en paardenvlees noemen: fraude, geen risico gezondheid

Geruchten over paardenvlees in kant-en klaarmaaltijden gaan niet over voedselveiligheid. Die is niet in gevaar. Dat paardenvlees doorgaat voor rundvlees is fraude en niet-naleving van contractuele bepalingen. Meer niet. Blijkbaar geldt er een taboe op eten van paardenvlees. Dat voedt het schandaal. Daarom trokken retailers producten terug die paardenvlees bevatten. Voor anderen geldt weer een taboe op eten van varkensvlees, rundvlees of vlees zonder meer. Hoe paardenvlees als rundvlees in diepvriesproducten terecht komt heeft te maken met de vele (dochter)ondernemingen, tussenhandelaren, belangen, en het gebrek aan controle.

Het betreft zes Franse supermarktketens Auchan, Casino, Carrefour, Cora, Monoprix en Picard die producten verkopen van de merken Findus en Cogimel. Système U die geen deel uitmaakt van de samenwerking tussen de zes retailers trok ook producten van Findus terug. Evenals de supermarkten Leclerc en Intermarché.

Findus voelt zich op z’n beurt belazerd door Cogimel en kondigt aan een klacht in te dienen. Uit voorlopig onderzoek blijkt al een schuldige. Het betrokken vlees zou afkomstig zijn uit Roemenië. Via het Franse bedrijf Spanghero zou het aan het Luxemburgse Cogimel geleverd zijn. Een Cypriotische handelaar zou de opdracht aan een Nederlandse handelaar hebben uitbesteed die bij een Roemeense slachthuis en uitsnijderij van vlees terechtkwam. De Roemenen kaatsen de bal terug naar Spanghero dat geweten moet hebben wat het kocht.

Voorzitter Dragos Frumosu van de Roemeense vakbond van de voedingsindustrie FSIA stelt dat de handelaar de kwaliteit moet controleren. Als-ie bij ontvangst niet protesteerde dat het rundvlees paardenvlees was dan is Spanghero of medeplichtig of veranderde het achteraf het label. Een onsmakelijke affaire met een staartje.

Foto: Producten van Findus uit de handel genomen omdat het paardenvlees bevat. Credits: LP/Delphine Goldszteijn

EU versoepelt invoer voedsel uit omgeving Fukushima, terwijl de straling niet afneemt

Bijna ongemerkt is het op 19 oktober gepasseerd. De Europese Commissie heeft de import van diervoeders en levensmiddelen uit prefecturen die aan Fukushima grenzen versoepeld. Import van voedsel uit de Fukushima prefectuur naar de EU blijft nog verboden. Op 11 maart 2011 werden vier kernreactoren in de gemeente Okuma zwaar beschadigd, in drie reactoren vond kernsmelting plaats. De radioactieve straling die vrijkwam bereikte niveau 7, dat overeen kwam met de ramp in de kernreactor van  het Oekraïnse Tsjernobyl in 1986.

De EU spreekt haar vertrouwen uit in de informatie over de radioactieve besmetting van voedsel in het betreffend gebied die de Japanse autoriteiten aanleveren. Voor de EU is het aanleiding om in bepaalde gevallen niet langer om de analyse via monsters van diervoeders en levensmiddelen te vragen. Voor de aangrenzende prefecturen Gunma, Ibaraki, Tochigi, Miyagi, Saitama, Tokyo, Iwate, Chiba en Kanagawa worden nog uitsluitend analyse van champignons, thee, visserijproducten, bepaalde eetbare wilde planten, bepaalde groenten, bepaalde vruchten, rijst en sojabonen en de verwerkte en afgeleide producten daarvan geeist.

Toch is het de vraag of de Japanse autoriteiten voldoende overzicht hebben om het Standing Committee on the Food Chain and Animal Health; Afdeling: Toxicological safety of the food chain van de EU adequaat voor te kunnen lichten. Volgens Wikipedia werd nog in april 2012 in de prefectuur Gunma met cesium besmet vlees gevonden. En volgens eigenaar TEPCO is de straling in kernreactor 3 in Fukushima nu zelfs hoger dan een jaar geleden. Volgens Arnie Gundersen van Fair Winds wordt de besmetting eerder groter dan kleiner. Dit treft de voedselketen. Ook zoetwatervis als forel raakt besmet. Aan de versoepeling van de voedselimport uit de omgeving van Fukushima is geen politiek debat, maar een technisch-administratieve toetsing voorafgegaan.

Foto: Kaart van prefecturen in West-Japan, omgeving prefectuur Fukushima