Geert Wilders neemt via een omweg de islam in bescherming

In het commentaarWilders doet er nog een schepje bovenop: ‘Verbied de islam en diens uitingen!’’ voor DDS doet Tim Engelbart er zelf ook een behoorlijk schepje bovenop. Het past in het patroon van DDS om van paard te wisselen en de PVV in te wisselen voor het sexyer Forum voor Democratie (FvD) van Thierry Baudet. Zoals voorheen Wilders en de PVV de hemel in werden geschreven gebeurt dat nu met FvD. Paradox is dat Wilders minder ongelijk heeft dan het lijkt, maar hij door zijn ondoelmatigheid en radicalisme het omgekeerde bereikt van wat hij nastreeft. Gesteld dat dat wat anders is dan het handhaven van zijn eigen positie. Mijn reactie:

Wat Geert Wilders er allemaal aan vastknoopt is een onderwerp op zichzelf. Maar zijn standpunt dat de islam ‘een extremistische politieke ideologie’ is wijkt in de kern niet principieel af van wat de onlangs overleden protestante theoloog Harry Kuitert zei: ‘religie is een potentieel gevaarlijke ideologie’. Kuitert had het overigens over alle religies.

Wat Nederland nodig heeft is een breed maatschappelijk debat over de rol van religie. Met vragen als ‘wat is religie?’, ‘wat wil religie bereiken?’, ‘wat is de rol van religie in het onderwijs?’ en ‘wat is het maatschappelijk nut van religie?’.

Zo’n debat zou twee vliegen in één klap slaan. Het geeft antwoord op de vraag die Wilders over de islam stelt, maar die hij door het naar zich toe te trekken zo geïsoleerd en gepolitiseerd heeft dat hij feitelijk het debat erover mee blokkeert. En het doet aan achterstallig onderhoud dat door de sleutelpositie van de drie christelijke partijen SGP, CU en CDA en de maatschappelijke positie van het christelijk middenveld jaar op jaar uitgesteld wordt.

Het falen van de Nederlands partijpolitiek is dat vrijzinnige partijen als de VVD, D66, PvdA, GroenLinks, SP en PVV met een grote meerderheid in de Tweede Kamer van 109 van de 150 zetels zich laten verdelen. En elkaar niet weten te vinden. Maar de patstelling zoals die tussen confessionelen en ‘links’ (liberalen en socialisten) in de jaren ’20 van de vorige eeuw bestond en uitmondde in de gelijkstelling van openbaar en bijzonder (dus: religieus) onderwijs is allang voorbij. De christelijke politiek heeft nauwelijks nog een machtsbasis. Het lijkt alsof dat besef nog nauwelijks tot het Binnenhof is doorgedrongen.

Hoewel christelijke politieke partijen en organisaties niet als doelstelling hebben om de islam of islamitische organisaties te verdedigen doen ze dat wel omdat de islam hun uiterste verdedigingswal is. Door op te komen voor de islam komen christelijke organisaties op voor zichzelf. Of liever gezegd, hopen ze ermee de afbraak van hun traditionele voorkeurspositie te vertragen. Dat die pragmatische opstelling van de confessionelen soms zelfs samengaat met een afkeer van de islam maakt het er extra schijnheilig op. Dat is het duidelijkst in de SGP.

Nederland is qua bevolkingssamenstelling een land met een kleine meerderheid van iets meer dan 50% die zich niet laat inspireren door religie. Dat blijkt uit onderzoek van het CBS. De verschillende religies vormen minderheden. Bijvoorbeeld, rooms-katholieken 23% en islam 4-5%. De verwachting is overigens dat de groei van de islam stabiliseert en rond genoemd percentage zal blijven schommelen. Een en ander rechtvaardigt in politiek noch in samenleving een sleutelpositie voor religie en religieuze organisaties.

Nederland zou tot beter besef moeten komen over haar zelfbeeld. Merkwaardigerwijze zouden twee ontwikkelingen ermee samengebracht kunnen worden en elkaar versterken. Als onderdeel van de blauwdruk voor de toekomst van Nederland waar zo’n behoefte aan is.
1. Nederland is een seculiere samenleving wat inhoudt dat alle religies en levensovertuigingen volgens de wet en met de garantie van de overheid op gelijke mate worden behandeld. In praktijk betekent dit dat de nu bestaande voorkeurspositie van christelijke organisaties en instellingen niet langer wordt gesteund en gefaciliteerd door de overheid. Niet formeel en niet informeel.
2. Nederland is een immigratieland dat migranten opneemt. Dat betekent dat het een immigratiepolitiek moet ontwikkelen die inhoudt dat het enkel en alleen zelf bepaalt welke soort migranten het opneemt en welke eisen aan hen gesteld worden. Daarnaast kunnen om humanitaire redenen vluchtelingen uit oorlogsgebieden binnengelaten worden volgens de kenmerken van het Vluchtelingengedrag van 1951. Dat houdt overigens in dat vluchtelingen niet zelf bepalen naar welk land ze reizen. Het zijn enkel en alleen de opnemende landen die daarover beslissen.

Geert Wilders is een gevangene van zijn eigen opstelling geworden. Door druk te zetten op het onderwerp islam duwt hij het in de praktische politiek een andere kant uit dan hij bedoelt. De paradox is dat als Wilders en de PVV de politiek zouden verlaten dit onderwerp naar verwachting hoger op de agenda zou komen te staan. De PVV blokkeert het overleg tussen de vrijzinnige partijen om de voorkeurspositie van het christendom terug te brengen tot een eerlijk deel waar het recht op heeft. En omdat via de genoemde omweg christelijke organisaties de islam in bescherming nemen om zichzelf te dienen neemt Geert Wilders via een omweg de islam in bescherming.

Foto: Schermafbeelding van deel commentaarWilders doet er nog een schepje bovenop: ‘Verbied de islam en diens uitingen!’’’ voor DDS door Tim Engelbart, 16 september 2017.

Jan van de Beek bestrijdt standpunt Lubbers dat vluchtelingen een economisch belang voor Nederland hebben. Onderzoek gevraagd

In de NRC is een polemiek ontstaan tussen oud-premier Ruud Lubbers en emeritus hoogleraar Paul van Seters en onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam Jan van de Beek over het economisch belang van migratie voor Nederland. Lubbers plaatste samen met Van Seters een opinie-artikel op 7 augustus waarin zij niet alleen betoogden dat het volgens het Vluchtelingenverdrag van 1951 de plicht is voor een land om vluchtelingen op te nemen, maar ook dat het een noodzakelijk economisch belang voor Nederland is. In een reactie weerlegt Van de Beek stuk voor stuk de argumenten van Lubbers en Van Seters en zet vraagtekens bij hun motivatie.

Oud-ondernemer Lubbers krijgt van Van der Beek lik op stuk: ‘Gastarbeid heeft Nederland miljarden gekost. De gastarbeiders werden naar Nederland gehaald omdat de overheid destijds arbeidsmarktkrapte creëerde door de lonen kunstmatig laag te houden. Voor veel niet-innovatieve bedrijven een uitkomst. Ze profiteerden van de lage lonen en hoefden niet te investeren in kennis en machines.’ Het waren bedrijven zoals Hoogovens die in de jaren ’60 wegens arbeidskrapte werknemers wierven in Zuid-Europa of Marokko in plaats van te innoveren. De rekening van de werving van de laaggeschoolde werknemers werd later bij de belastingbetaler gelegd. Niet bij de bedrijven die de werknemers naar Nederland hadden gehaald. Het is opvallend dat Lubbers die mede aan de basis van deze scheefgroei stond nu twee carrières verder (politiek CDA, Hoge Commissaris Vluchtelingen VN) het moreel goede voorbeeld probeert te geven en daarbij zijn eigen verleden vergeet.

Een en ander is des te kwalijker omdat zoals Van de Beek aantoont dat in de jaren ’60 al bekend was. Het zou geen onwetendheid of naïviteit, maar een bewuste uitruil van belangen voor het aldus begunstigde bedrijfsleven zijn geweest: ‘Maar na de eerste en zeker na de tweede oliecrisis gingen veel van die bedrijven failliet of verplaatsten ze de productie alsnog naar lagelonenlanden. Dat was niet geheel onvoorzien: zoals ik in mijn proefschrift beschrijf had de directeur van de afdeling economische zaken van het ministerie van Sociale Zaken – het latere PvdA-kamerlid Berg – in 1967 al voor dit scenario gewaarschuwd.’

Van de Beek betwijfelt aan de hand van onderliggende cijfers dat de huidige migranten het beter doen dan de toenmalige gastarbeiders: ‘Ook de asielmigranten die wel werken dragen vaak niet of nauwelijks bij. Velen van hen zijn ongeschoold of laaggeschoold en degenen die wel goed geschoold zijn functioneren vaak onder hun niveau. Dat komt omdat menselijk kapitaal – zoals scholing en werkervaring – nu eenmaal moeilijk is mee te nemen naar een ander land. Daardoor verdienen ze weinig en mensen die weinig verdienen zijn vanwege onze uitgebreide verzorggingsstaat niet zelden netto-ontvangers.’ Hij oordeelt hard over Lubbers en Van Seters: ‘Ik vind de keuzes van Ruud Lubbers en Paul van Seters tegenover de zwaksten in onze samenleving immoreel. Je kunt het natuurlijk met hen eens zijn, maar wees dan wel geïnformeerd en eerlijk over de feiten. Zodat de Nederlandse burger weet waar hij of zij aan toe is.’ Hij verwijt ze oneerlijkheid en manipulatie van de feiten.

Van de Beek wijst op een open zenuw van de Nederlandse politiek met betrekking tot de kosten en baten van immigratie: ‘Vanuit mainstream politiek Den Haag bestond en bestaat hoegenaamd geen behoefte aan deze kennis.’ Voor de goede verstaander: toenmalig premier Ruud Lubbers (1982-1994) had zowel tijdens zijn premierschap als in zijn latere carrière (Vluchtelingen, duurzaamheid) geen boodschap aan de kennis over immigratie. Kortom, het kan op ethische of politieke gronden gewenst zijn om asielmigranten op te nemen. Maar de mening van Lubbers dat er een bijkomend economisch voordeel is wordt door Van de Beek weerlegd. Dat economisch belang bestaat niet en heeft in de recente Nederlandse geschiedenis nooit bestaan.

Van de Beek staat niet alleen in zijn kritiek, maar geeft er wel geloofwaardigheid aan. De vraag naar de kosten en baten van immigratie is een terugkerende stijlfiguur van de PVV, Pieter Lakeman constateerde in zijn boek Binnen zonder Kloppen (1999) dat de immigratie van niet-westerse allochtonen naar Nederland de staat sinds 1974 naar schatting ten minste zeventig miljard gulden heeft gekost en toenmalig CPB-directeur en PvdA’er Coen Teulings beweerde in 2010 dat Nederland ‘de slechte immigranten kreeg’. Nog steeds is niet goed uitgezocht waarom dat zo was en welke beslissingen daaraan ten grondslag lagen. Nog steeds hangen de suggesties van de PVV uit 2010 boven het publieke debat dat de immigratie ons land jaarlijks 7 miljard euro kost. Dit als uitkomst van een onderzoek van Nyfer. Het kabinet Balkenende IV wenste het niet uit te zoeken. Een politiek-economisch onderzoek naar de immigratie sinds de late jaren ’50 (vdve) kan Nederland en de PVV eindelijk antwoord geven op deze terugkerende vragen die maar niet afdoende beantwoord worden.

Foto: Buitenlandse werknemers in Hilversum, 1960-1970.

Zakkenrollende asielzoekers in Groningen leggen falende uitzettingsprocedure bloot

In Groningen zorgen zakkenrollende asielzoekers ‘uit veilige landen’ voor problemen. Staatssecretaris Klaas Dijkhoff reageert: ‘hij ergert zich kapot‘. Dat is nogal een apolitieke reactie die verantwoordelijkheid afschuift. In gesprek met RTV Noord zegt burgemeester Peter den Oudsten dat de zakkenrollende asielzoekers voor een deel uit Noord-Afrikaanse landen zoals Marokko komen, maar ook uit Georgië. Over hoeveel zakkenrollende asielzoekers uit veilige landen het gaat is vooralsnog niet duidelijk. Hoe dan ook staat het buiten kijf dat het Vluchtelingenverdrag niet geldt voor criminelen die met dat doel naar Nederland komen. Niet elke asielzoeker is vluchteling. Dijkhoff en de landelijke politiek zijn er schuldig aan dat er nu niet passend wordt opgetreden.

Het is merkwaardig dat er nog geen procedure is ontwikkeld en in werking is getreden om dit type criminele asielzoekers versneld uit te zetten. Dat is om vier redenen gewenst. 1) Het Vluchtelingenverdrag is er niet voor bedoeld. 2) Bij de bevolking neemt het draagvlak voor opvang van vluchtelingen volgens de definitie van het Vluchtelingenverdrag erdoor af. 3) Het zorgt voor onrust waar rechts-extremistische partijen van profiteren. 4) Het zorgt voor afnemend vertrouwen in de overheid door deze aanpak die veel te wensen overlaat.

Logisch is dat de EU kiest voor federalisme. Maar het zit er nu niet in

1324502956_hamburg-amerika-line

Het is hier vaker gezegd. Secularisten dachten zo’n 25 jaar geleden dat de politieke macht van religie voorgoed was teruggedrongen tot achter de achterdeur. Dat zeiden ze niet genoegzaam, maar vanuit hun idee van emancipatie dat ze uit de loop der gebeurtenissen afleidden. Francis Fukuyama meende in zijn boek The End of history and the Last Man (1992) dat na het einde van de Koude Oorlog en de val van het ijzeren gordijn de strijd tussen ideologieën voorbij was en de Westerse liberale democratie het pleit gewonnen had.

Maar er kwam geen eind aan de geschiedenis of de machtsvorming van religie. In West-Europa verbijten vele leden van de zwijgende meerderheid  zich over machten die als opdringend en exotisch worden gezien. En hier niet thuis zouden horen. Zoals de islam of het autocratische bewind van Putin of Erdogan dat afstand neemt van Europa maar tegelijkertijd niets anders doet dan zich volop met Europa bemoeien. En dan zijn er de rechts-populisten die terug naar de natiestaat willen en de nationale regeringen die niet voluit durven kiezen voor een Verenigd Europa. Het is vaak geconstateerd, Europa is verdeeld en verkeert in crisis.

De klok terugdraaien kan alleen ten koste van grote offers. De Britse Brexit toont aan dat wat verknoopt is niet zomaar ontstrengeld kan worden. Dat is een proces van jaren dat Europa nog verder afleidt van de aanpak van de hoofdzaak. Terwijl in de tussentijd Nederland steeds weer opgezadeld wordt met incidenten. Nu is er weer het gekissebis tussen de ene groep Turkse islamistische conservatief-nationalisten (Erdogan) met de andere groep Turkse islamitische conservatief-nationalisten (Gülen). Dat hindert en ontstemt Nederland nog verder. Deze met elkaar vechtende groepen het land uitknikkeren kan praktisch en rechtsstatelijk niet.

Het is verleidelijk om te denken aan een nationaal kabinet dat vanuit het algemeen belang overeenstemming vindt om Nederland op orde te brengen. En zo het landsbelang optimaal behartigt. Maar dat is onwerkbaar omdat Nederland allang niet meer het laatste woord over Nederland heeft en politieke partijen niet autonoom opereren en gestuurd worden door de marktwerking, de economie of supranationale organisatios. In Brussel, New York of Londen wordt beslist over de bandbreedte waarbinnen landen kunnen opereren. De logische stap is om de landen van de EU op een lijn te brengen, verantwoordelijkheid terug te laten pakken en zo een sterk bastion te maken tegenover andere machtsblokken. De EU onderschat zichzelf. Als het wil is het  economisch en militair machtiger dan respectievelijk de VS en de Russische Federatie. Maar De EU laat zich verdelen tussen centrum (Brussel) en de nationale staten die in een voortdurende competentiestrijd gewikkeld zijn.

Zo modderen we in de EU voort. Onderscheid tussen eigenheid en verandering die volgt uit de loop van de geschiedenis wordt niet meer gemaakt. Europa kwijnt weg in nostalgie naar een tijdperk toen het almachtig was en weet geen stip op de horizon van de toekomst te zetten. Geschiedenis is niet voorbij, maar ontwikkelt zich verder. Vanuit de Zuid- en Oostgrens van de EU dringen exoten zich op, zo vat een meerderheid aan Europeanen dat op. Ook nog eens aangejaagd door een foute interpretatie van het Vluchtelingenverdrag door nationale regeringen en vluchtelingenorganisaties. Binnen de EU doen velen vuile zaak met de vijand. Of dat nu de Russische militaire ketelmuziek, het opdringend Amerikaanse cultureel imperialisme of de Chinese stille kracht is. Federalisme is de vloek die de EU kan redden. Maar niemand durft dat nog volmondig te opperen.

Foto: Oost-Europese landverhuizers naar de VS, begin 20ste eeuw.

Het heldere en het duistere land. Column bij de tentoonstelling ‘Moving Realities’

berenice

De Utrechtse advocaat en dichter Hendrik Marsman hield in 1933 kantoor in de Domstraat. Vlak naast de Dom. Hier, naar links  160 stappen van deze plek verwijderd. In mei 1940 verbleef hij in Zuid-Frankrijk toen de Duitsers dat land binnenvielen. Op de vlucht naar Engeland vanuit Bordeaux werd op 21 juni de kleine vrachtboot de Berenice in de vroege ochtend door een Duitse U-Boot getorpedeerd. De echtgenote van Marsman die juist op het dek was overleefde het. De dichter niet. In totaal vonden 39 mensen de dood.

De voorspellende waarde van Marsmans gedicht De Overtocht uit 1926 is treffend en vaak opgemerkt. Het is alsof de dichter naar zijn eigen dood toeleefde. Het gedicht begint zo: ‘De eenzame zwarte boot // vaart in het holst van den nacht // door een duisternis, woest en groot // den dood, den dood tegemoet. \ik lig diep in het kreunende ruim, // koud en beangst en alleen // en ik ween om het heldere land, // dat achter den einder verdween // en ik ween om het duistere land, // dat flauw aan den einder verscheen.

Is iedereen die het heldere land verlaat en op weg gaat naar het duistere land een vluchteling? Als het niet in juridische zin is volgens het Vluchtelingenverdrag dan toch in ieder geval in praktische zin? Het doet er niet toe. Marsman zou nu een economische migrant genoemd worden, maar ging met zijn vrouw op de vlucht als vluchteling. Zijn vrienden Edgar du Perron en Menno ter Braak stierven op 14 mei 1940. Ter Braak pleegde zelfmoord en Du Perron stierf door een hartkwaal aan een hartaanval vanwege de opwinding over de Nederlandse capitulatie. Is iemand die kiest voor de dood ook een vluchteling uit het eigen leven?

Er bestaat dus begripsverwarring over wat een vluchteling is. Het is in Europa een politiek begrip geworden. De interpretatie ervan bepaalt iemands levenshouding. Wie de grenzen voor ontheemden af wil sluiten redeneert vooral vanuit het heldere land. Wie de grenzen voor ontheemden open wil stellen redeneert vanuit het duistere land. Het onbekende is vergeleken bij het bekende een stap in het ongewisse. De twee komen niet samen, hoewel in het debat steeds meer grijstinten ontstaan die de twee posities trachten te verbinden.

Maar het politieke debat hoe het moet met een onsje meer of minder is niet waar het de kunstenaar om gaat. Het is te plat. De schijnconstructie van het politieke gelegenheidsargument gaat voorbij aan het vormgeven van een eeuwige waarheid. Want dat is de pretentie van de kunstenaar.

Het is lastig in woorden te vangen waarom iemand het heldere land verlaat. Dat leert de Nieuwsbrief van Galerie Sanaa met de getuigenissen van de kunstenaars die op deze tentoonstelling te zien zijn. Is het wel onder woorden te brengen wat het verschil is met de nostalgie van allen die gewoon levenslang thuis zijn gebleven en hun leven leiden? Die uit zelfbehoud het eigen verleden romantiseren door het sepia te kleuren.

Een verplaatsing in ruimte vraagt vanzelfsprekend tijd. Dat duurt. Maar het omgekeerde geldt voor ieder mens omdat dat het leven zelf is. Verandering in tijd wordt voor allen noodgedwongen verandering in ruimte. Tot in de dood. Soms van de Domstraat tot op de bodem van de Noordzee. Zo groeien ontheemden en thuisblijvers met hun levens naar elkaar toe. En worden de verhalen van vluchtelingen minder uniek.

De vlucht verschilt wel in thematiek. Het biedt een krachtige verhaallijn waaraan al het andere ondergeschikt kan worden gemaakt. Zonder dat het onwaarschijnlijk en saai wordt. Dat werd goed begrepen in Hollywood omdat de vluchteling die op het nippertje aan het onheil ontkomt per definitie spanning biedt. Uiteraard in de geromantiseerde versie van de droomfabriek omdat echte oorlog, genocide, hongersnood of natuurramp die samengaat met pijn, leed, verdriet en ontberingen te schrijnend is. En toch niet invoelbaar. En als het al invoelbaar was niet gebruikt kon worden omdat het het volgen van de verhaallijn in de weg zou zitten.

Het was dus een dramatische kunstvorm als het toneel of de film die de juiste dosering, en de gepaste afstand en ernst wist te vinden om het verteerbaar te maken. De abstractie van de beeldende kunst maakt het voor een niet-dramatische kunst die niet tussentijds kan bijsturen op twee manieren lastig. Het maakt geen gebruik van tijdsverloop en kan er daarom niet op rekenen dat het onderscheid van de vluchteling met de thuisgebleven sterveling gezien wordt. En de zwaarte van het thema maakt de kans dat het loodzwaar wordt levensgroot omdat de afwisseling ontbreekt.

De Overtocht van Marsman gaat niet alleen over het leven dat eindigt in de dood, maar ook om de angst om wat er na de dood komt. Beeldende kunst die u hier ziet onttrekt zich per definitie aan het leven en wint het daarom uiteindelijk van kunstvormen die de tijd voor hun karretje willen spannen. Beeldende kunst heeft het moeilijk, maar reikt ook hoger. Dat is de tegenprestatie. Hoe de verschillende kunstenaars hun afweging maken kunt u hier zien. Dank u voor uw aandacht.

gs

Foto 1: Koopvaardijschip Berenice. Credits kroonvaarders.com.

Foto 2: Schermafbeelding van deel Nieuwsbrief met aankondiging tentoonstelling ‘Moving Realities’ van Galerie Sanaa in Utrecht.

Politie gaat dom en ‘politiek’ met sociale media om. Dat moet anders

pol

Een tweet van de Politie Nederland over de komst van ‘vluchtelingen’ en de constatering dat dat niet tot meer criminaliteit zou leiden. Dit is zo onzorgvuldig en slordig geformuleerd dat het vooral vragen oproept over het niveau van de Nederlandse politie. Door herstructureringen en bezuinigingen presteert de Nederlandse politie ondergemiddeld. Niet alleen in de opsporing en organisatie, maar ook intellectueel zoals deze tweet bevestigt.

De tweet heeft het over ‘vluchtelingen’ waar het asielzoekers bedoelt. Pas in de asielprocedure wordt bepaald of een asielzoeker valt onder het Vluchtelingenverdrag. Zo’n asielzoeker krijgt de status van vluchteling. Daarnaast is de claim dat de komst van ‘vluchtelingen’ niet leidt tot meer criminaliteit onjuist en wordt notabene in de tweet zelf weerlegd. Want er staat dat ‘vluchtelingen’ de afgelopen 3 maanden een beperkt aantal vooral lichte vergrijpen pleegden. Dat kan logischerwijs niet anders inhouden dan dat de criminaliteit in Nederland in absolute zin is toegenomen. Mogelijk niet in relatieve zin als ‘vluchtelingen’ gemiddeld minder vergrijpen pleegden dan andere inwoners van Nederland, maar die nuancering brengt de tweet niet aan.

Waarom moet de politie een tweet met politieke inhoud naar buiten brengen? Wat is de noodzaak daartoe? De politie moet boeven vangen -wat het onvoldoende doet- en zich niet met onzorgvuldige en onjuiste tweets die vooral de domheid van de politie benadrukken in het publieke debat begeven. De geloofwaardigheid van de Nederlandse politie is niet hoog en wordt er met een campagne van politieke interventies nog minder op.

Publiciste Linda Duits schetst in een artikel voor NRC met de veelzeggende titel ‘Agent, u twittert zelf ook dom’ de wijze waarop de politie sociale media gebruikt. Duits constateert dat de politie maar wat aanrotzooit: ‘De politie heeft een algemeen twitteraccount en iedere politieregio heeft een eigen twitterkanaal. Daarnaast is er een wildgroei aan lokale accounts. Ze voeren meestal het logo van de politie en in de bio staat vaak vermeld dat het een officieel account betreft. Wijkagenten of -bureaus informeren burgers over van alles en nog wat via zulke kanalen. Ze schrijven over bijzondere gebeurtenissen, geven anti-inbraaktips of laten hun mening horen. Er lijkt daarbij geen enkele sturing of controle van bovenaf te zijn. Het aantal feitelijk onjuiste of ethisch discutabele berichten is inmiddels zo hoog dat er niet meer van incidenten gesproken kan worden.

Op 20 januari bracht NRC het bericht dat ‘twitterende tegenstanders van azc’s rekening moeten houden met een bezoekje van de politie’. NRC: ‘Met die huisbezoeken probeert de politie de burger ervan te doordringen „welk effect een post of tweet op internet kan hebben”, zegt een woordvoerder van de Nationale Politie. Met tien ‘realtime intelligence-eenheden’, groepjes digitale rechercheurs verspreid over het hele land, worden Facebook-pagina’s en Twitter-accounts in de gaten gehouden. Er wordt gelet op posts die „te ver” gaan.’ Dit optreden gaat de verdedigers van de vrijheid van meningsuiting weer te ver. Een burger kan aangesproken worden bij een oproep tot geweld of aanzet tot haat op Facebook of Twitter. Omdat iemand zich zo buiten de grenzen van de rechtsstaat begeeft. Als dat niet aan de orde is moet iedere Nederlander zich vrij uit kunnen spreken over politieke onderwerpen. Ook tegen de komst van migranten of de vestiging van een azc.

Het is de hoogste tijd dat op aanwijzing van het ministerie van Veiligheid en Justitie de top van de Nationale Politie wordt verplicht richtlijnen te ontwikkelen en als de bliksem in te voeren voor het gebruik van sociale media in alle geledingen binnen de politie-organisatie. Dat betreft zowel het eigen gebruik van sociale media als het toezicht op en corrigerend optreden van burgers in hun gebruik van sociale media. Doordat dit beleid klaarblijkelijk ontbreekt heeft de politie te veel ruimte gekregen om maar wat aan te rotzooien. De politie treedt incidenteel zelfs in strijd met de grondwet op. Volgens Duits is bij de politie ‘het aantal feitelijk onjuiste of ethisch discutabele berichten inmiddels zo hoog dat er niet meer van incidenten gesproken kan worden’.

Foto: Schermafbeelding van tweet van de Nationale Politie van 11 december 2015 met reactie.

Asielzoekers Enkhuizen: gemeente bouwt draagvlak door kuil voor zichzelf te graven

Burgemeester Jan Baas (PvdA) van Enkhuizen lijkt duidelijk. Enkhuizers die al op een woning wachten zullen niet langer op een woning moeten wachten omdat er anderen, zoals asielzoekers gehuisvest moeten worden. Of dit ook betekent of jongeren uit Enkhuizen of andere Noord-Hollandse gemeenten die nu nog niet op een lijst voor een huurwoning staan evenmin langer moeten wachten als anders het geval was geweest is de vraag.

Het antwoord is simpel. Jan Baas draait om de hete brei heen. Reken maar na. Enkhuizen kan geen woningen uit de lucht toveren, maar toch komen er meer woningen voor asielzoekers met een status beschikbaar. Dat kan alleen ten koste gaan van de mensen die nu of straks op de lijst voor een huurwoning staan. Jan Baas sust voor nu de gemoederen met kletspraatjes waarvan iedereen kan aanvoelen dat ze niet kloppen. Dat belooft wat voor de toekomst. Zo bouwt het openbaar bestuur draagvlak op door een kuil voor zichzelf te graven.

Kabinet neemt onvoldoende regie in asielbeleid. Noodopvang Woerden belaagd

In Woerden heeft een groep van 20 mensen met bivakmutsen vrijdagavond de tijdelijke noodopvang voor asielzoekers (vluchtelingen en migranten) bestormd. Volgens een bericht van Woerden.tv werden hierbij hekken omver geduwd, eieren gegooid en vier vuurwerkbommen tot ontploffing gebracht. De belagers zijn niet binnen geweest. Burgemeester Victor Molkenboer (PvdA) keurt de actie af. Hij noemt het een zieke groep.

Fractievoorzitter Zijlstra pleit in een interview met het AD voor een sobere opvang van vluchtelingen. Dat moet het minder aantrekkelijk maken om in Nederland asiel aan te vragen. Halbe Zijlstra wil daartoe zelfs de Vreemdelingenwet aanpassen ‘om er een einde aan te maken dat asielzoekers met een tijdelijke verblijfsvergunning dezelfde voorzieningen krijgen als degenen met een permanente.’ Het is onduidelijk of dit voorstel van de VVD een parlementaire meerderheid heeft en het meer is dan symboolpolitiek om electorale redenen. De VVD is in de peilingen door de PVV voorbijgestreefd. De negatieve blik van Zijlstra is opvallend. Compassie met vluchtelingen en nog minder met economische migranten ontbreekt in zijn perspectief.

Nederland laat zich met de aanpak van het asielbeleid van haar slechte kant zien. Burgers en het openbaar bestuur van Oranje werden door het kabinet gepasseerd. En geschoffeerd. Zodat het vertrouwen in de landelijke politiek onnodig beschaamd werd. Relschoppers zien hierin een aanleiding en legitimatie om op te harde manier te protesteren bij een noodopvang. Het kabinet zette zichzelf klem doordat het procedures heeft laten vastlopen en te laat in actie is gekomen. Het heeft afgelopen zomer de urgentie niet onderkend.

Theoretisch is de oplossing simpel. Wie volgens het Vluchtelingenverdrag recht heeft op asiel moet snel een status krijgen, en migranten die geen recht hebben op die status moeten uitgewezen worden zodat de druk op de voorzieningen afneemt. Onduidelijk is welk percentage van de asielzoekers dat Nederland binnenkomt ‘echte vluchteling‘ is. Door de chaos in de registratie en de snelle instroom ontbreken harde cijfers over de asielzoekers. Een indicatie is de schatting voor Duitsland dat 40% van de asielzoekers Syrische vluchteling is.

Laten we beseffen wat de actuele Vluchtelingensituatie precies omvat

Het venijn zit ‘m in het begin: ‘migrants en refugees’. Ook de benadering en terminologie van de UNHCR die een onderscheid maakt tussen economische migranten en oorlogsvluchtelingen. Categorieën migranten zijn door de complexiteit en de chaos in onder meer Macedonië, Hongarije en Oostenrijk lastig te onderscheiden.

Er zijn vluchtelingen van wie op dit moment het merendeel uit Syrië komt. Volgens het Vluchtelingenverdrag hebben ze vanwege vervolging in hun land van herkomst recht op asiel en mogen niet worden teruggestuurd. Daar tornt onderhand geen enkele EU-lidstaat meer serieus aan, hoewel Centraal-Europese landen blijven tegensputteren. En er zijn economische migranten die in de omvangrijke stroom migranten richting Duitsland een kans zien om ook de EU binnen te komen. Ze komen uit een veilig land, worden niet vervolgd, kunnen geen recht doen gelden op het Vluchtelingenverdrag en hebben geen recht op asiel. Ze verkleinen op dit moment het draagvlak voor de opvang in de EU-lidstaten van echte vluchtelingen. Vandaar de stellingname van de UNHCR. Daarnaast zijn er nog migranten uit bijvoorbeeld Irak of Afghanistan die zich uitgeven voor Syrische vluchtelingen. Ook zij kunnen geen recht doen gelden op het Vluchtelingenverdrag en hebben geen recht op asiel. Economische migranten worden wel uitgefilterd, maar onduidelijk is in welke mate dat gebeurt.

Het vluchtelingenprobleem wordt gepolitiseerd. Partijen, organisaties en zelfs landen nemen posities in niet omdat ze voor of tegen de vluchtelingen zijn, maar omdat ze met hun stellingname politiek bedrijven en hun kans ruiken hun positie te versterken. Tekenend is onderstaande video van een protest in Turkije tegen de EU aan de hand van het gestorven Koerdisch-Syrische jongetje Aylan. Het spandoek zegt dat het protest mede wordt georganiseerd door IHH, volgens Wikipedia ‘een islamistische organisatie met banden met Hamas, Al Qaida en de Taliban’. En naar verluidt pakt de Turkse regering van president Erdogan de sympathisanten van IS minder hard aan dat de Koerden die binnen Turkije nu hard vervolgd worden. Hoe gemeend maakt dat dit protest in Turkije? Laten we daarom goed beseffen wat de actuele Vluchtelingensituatie precies omvat.