Posts Tagged ‘Viktor Orban’
Putin, Orban en Wilders kapen het christendom. Kerkleiders moeten hun godsdienst uit handen van radicaal-rechtse politici redden
Hoewel de hitte van dat debat wat lijkt afgenomen, werd kort geleden steevast opgemerkt dat de islam wordt gekaapt door radicalen en ‘gematigde moslims’ zich daar niet of onvoldoende tegen verzetten. Geestelijke leiders zouden zelfs vuile zaak doen met politieke leiders. Zodat de islam radicaliseert en politiseert, en verder van de gelovigen komt af te staan. Dat mechanisme zou onder meer te maken hebben met het begrip van de wereldgemeenschap van moslims, de ummah. Vanwege de broederschap behoren moslims elkaar niet af te vallen: ‘De moslims zijn door Allah uitgeroepen tot broeders in het geloof. En eenieder dient te weten dat alle overige banden ondergeschikt zijn aan de band die een moslim met zijn broeder heeft, zelfs de familiebanden.’ Deze interpretatie houdt in dat de redelijkheid wordt geneutraliseerd en de islam een vrijbrief voor radicalisering en politiek gebruik in zich verborgen houdt. De brutaalste opportunisten en hardste schreeuwers kapen een godsdienst uit handen van gelovigen die het machteloos zien gebeuren. Kritiek uit niet-islamitische kring was dat hiermee de hele islam gecorrumpeerd werd en daardoor ongeloofwaardig was geworden. Volgens sommigen zelfs geen godsdienst meer was, maar een politieke ideologie.
Religiekritiek is nodig om religieuze organisaties met de beide voeten op de grond te houden. Die kritiek moet wel naar alle kanten even sterk klinken om geloofwaardig te zijn. Dat is nu niet het geval. In Europa klinkt nauwelijks kritiek op het christendom zoals dat op de islam klinkt. Namelijk als het om politieke redenen door radicalen gekaapt wordt, ze zich op hun christelijke inborst beroepen en de kerkleiders de kaping van hun godsdienst kritiekloos laten gebeuren. Want het is een vals beroep. Het komt niet voort uit overtuiging, maar uit machtspolitiek. Dat verschil in benadering van de islam en het christendom is opvallend.
Politieke leiders als de Russische president Vladimir Putin of de Hongaarse premier Viktor Orban kapen het christendom zonder dat in Europa een maatschappelijk debat met fundamentele kritiek hierop ontstaat. Waar zijn de ‘gematigde christenen’ die zich ertegen verzetten dat hun godsdienst wordt gekaapt? Waarom zwijgen ze? Orban zegt dat het de christelijke plicht is om Europa te behoeden voor de toevloed van islamitische vluchtelingen uit het Midden-Oosten. Dat is berekening en politiek opportunisme. Dat heeft niet alleen niets met naastenliefde te maken dat een groot goed van het christendom is, maar staat er zelfs haaks op.
In de VS is het president Trump die financiële oplichting en omgang met porno-actrices en fotomodellen combineert met een beroep op het christendom. Hij krijgt hiervoor steun van conservatieve kerkleiders in een Faustiaanse verkoop van de ziel van hun godsdienst. Valse lof en profeten die op zoek zijn naar winst zijn niet nieuws, maar hebben zich voor het eerst in de kern van de macht genesteld. Hoewel ook daar weer een reactie op komt. Een recente ontwikkeling is dat christelijke gelovigen zich afkeren van hun godsdienst omdat de hypocrisie te groot is geworden in twee jaar Trump. De conclusie van een artikel in Salon omschrijft waar het om gaat: ‘Als christelijke hypocrisie niet wordt aangepakt, zal de georganiseerde religie niet standhouden.’
Paus Franciscus van Rome lijkt het gevaar te beseffen dat het christendom wordt gekaapt door rechtse politieke leiders die ermee op de loop gaan en het voor eigen gewin naar de afgrond voeren. De hypocrisie wordt voor ‘gematigde christenen’ te groot als ze dit zien gebeuren en tevens bespeuren dat hun kerkleiders zich er onvoldoende tegen verzetten en het initiatief over hun eigen godsdienst uit handen geven aan politici. Om hun eigen geloofwaardigheid te behouden en hun godsdienst te redden is het de hoogste tijd dat Europese kerkleiders hard stelling nemen tegen Putin, Orban, Wilders of Trump met hun vertekening van de werkelijkheid en de rol van het christendom daarin en aan gelovigen en andersdenkenden uitleggen waar hun kritiek uit voorkomt. De associatie met politiek rechts beschadigt het christendom. Immigratie naar Europa is een onderwerp dat een evenwichtig beleid verdient met als uitgangspunten compassie en haalbaarheid.
Christendom of islam verdienen het niet om in die controverse vermalen te worden als een halffabrikaat voor radicaal-rechtse politici. Om dat te verhinderen moeten de kerkleiders zich wel duidelijk gaan uitspreken en ontworstelen aan de macht van de wereldse leiders over hun godsdienst. Paus Franciscus kraakt kritische noten in de op 9 april gepubliceerde apostolische vermaning ‘GAUDETE ET EXSULTATE’ (‘Vrolijk en verblijd zijn’) over het onderwerp heiligheid. Zijn probleem is dat de bandbreedte voor een religieus leider klein is en het vooralsnog moet blijven bij indirecte en omfloerste kritiek. Het is de taak voor (christelijke) media om de kritiek van de paus en Europese protestante kerkleiders op te pakken en te vertalen naar een breed publiek.
Foto 1: Schermafbeelding van paragraaf 103 over de vreemdeling in de apostolische vermaning ‘GAUDETE ET EXSULTATE’ van Paus Franciscus, 9 april 2018.
Foto 2: Schermafbeelding van illustratie in artikel ‘Hungary’s leader says he’s defending Christian Europe. The pope disagrees.’ in The Washington Post, 10 april 2018.
Waarom laten Nederlandse media Baudet kritiekloos aan het woord?
Het is in grote lijnen zo duidelijk, maar het wordt vaak zo nodeloos ingewikkeld gemaakt. Er zijn op dit moment drie totalitaire ideologieën die vijandig staan tegenover de democratie zoals we die in Nederland kennen. Het zijn het uit de 20ste eeuw beruchte fascisme met autoritair nationalistische, antidemocratische en antiparlementaire tendenzen en het bolsjewistisch communisme dat zoveel onheil heeft gebracht over Europa. Sinds het eind van de 20ste eeuw is daar het islamisme -ofwel: de politieke islam- bijgekomen dat de islam als een geloof boven alle geloven stelt en die andere geloven zelfs geen plek gunt. Fascisme, communisme en islamisme en de vertegenwoordigers ervan dienen ondubbelzinnig en in harde bewoordingen afgewezen te worden. Ze gaan uit van een gesloten wereldbeeld dat vrijheden inperkt en alle adem uit de samenleving haalt.
Opvallend is dat deze ideologieën door degenen in het centrum van de politiek van wie je het zou verwachten niet in alle gevallen worden afgewezen. Dat gaat onder het mom om het ergste kwaad met het mindere kwaad te bestrijden. Maar dat is een hellend vlak dat vanuit een slecht oordeel de eigen moraliteit aantast. Wie die neergaande weg opgaat verliest vanwege verloren normbesef het recht van spreken en mist de autoriteit om de vertegenwoordigers van de drie ideologieën te corrigeren en met overtuiging tot de orde te roepen. Kiezen voor de ene verkeerde ideologie om de andere verkeerde ideologie te bestrijden is een valkuil. De keuze is niet tussen de drie ideologieën, maar tegen de drie ideologieën. Dit besef wordt onvoldoende begrepen.
Complicatie is dat de drie ideologieën veelzijdig op elkaar inwerken. Als het ene rookgordijn onttrekken ze het andere rookgordijn aan het zicht. Historisch is de wisselwerking tussen fascisme en communisme bekend. Tot op de dag van vandaag is het fascisme spookbeeld, schrikbeeld en bliksemafleider voor het communisme. Uit een combinatie van nostalgie en nestgeur, en praktische politiek wordt als motief een type bolsjewistische propaganda tot op dit moment gebruikt door de machthebbers in de Russische Federatie. Bijvoorbeeld als in de Oekraïense-Russische oorlog (2014 – nu) de tegenstander wordt gekenschetst als fascistisch.
Sinds een kleine 20 jaar is daar het islamisme bijgekomen als spookbeeld, schrikbeeld en bliksemafleider voor het fascisme. Waterscheiding waren de aanslagen op de Twin Towers op 9 september 2001 door overwegend Saoedisch-soennitische islamisten. De voorbeelden van politieke leiders die ‘waarschuwen’ voor het islamisme -of kortweg: de islam- en de afslag naar het fascisme nemen is aangegroeid tot een fikse lijst: Geert Wilders, Nigel Farrage, Marine Le Pen, Christoph Blocher, Viktor Orbán, Donald Trump, en sinds kort Thierry Baudet. Opvallend is dat deze radicaal-rechtse politici zich extremer opstellen dan traditioneel gematigd rechts zoals dat door het liberalisme of de christen-democratie wordt vertegenwoordigd en extreem-rechts inspireren. Opvallend op zijn beurt is dat het opgekalefaterde retro-communisme van Putin deze radicaal-rechtse leiders inspireert. Hoewel dat een inblazing is die met steekpenningen gekocht wordt door het Kremlin.
Karin Spaink schreef op 16 augustus naar aanleiding van het optreden van extreem-rechts in Charlottesville en de reactie daarop van rechts-nationalistische politici als Trump een column in Het Parool die ze aldus besluit: ‘Lees je terug met welk canaille Thierry Baudet zich omgeeft, kijk je met wie hij goedlachs op de foto is gegaan en van welke ontmoetingen hij trots zijn selfies heeft gepost, inventariseer je waar hij naartoe gaat om te spreken en welke gasten of sprekers hij op zijn partijbijeenkomsten uitnodigt (van de NVU tot aan de IJzerwake, van Erkenbrand tot Kalergi), haal je je zijn uitspraken voor de geest over ‘de homeopathische verdunning van het volk’ tot ‘de omvolking van Europa’, lees je hoe hij de ‘volkswil’ systematisch boven recht en ratio stelt, en dat je dan tot op het bot huivert… Dan schrik je je rot hoe vaak en hoe kritiekloos de Nederlandse pers het FvD aan het woord laat. Het zijn zulke leuke jongens, met zo’n fris geluid!’
Baudet typeert de frisheid van de beerput. Democratisch gekozen speelt hij een rol binnen de Nederlandse parlementaire democratie. Maar dat betekent niet dat hij kritiekloos moet worden bejegend en de media zich niet telkens moeten afvragen wat hij representeert. Het is een raadsel waarom Baudet zoveel krediet van de Nederlandse media krijgt. Hij is iemand die zich in extreem-rechtse kringen begeeft en daarbij ook een anti-modernist is. Ofwel, hij is iemand met ouderwetse en ‘gesloten’ denkbeelden op het gebied van cultuur. Naast het extremistische gedachtengoed dat hij deelt. Journalisten laten zich om de tuin leiden door de vorm die Baudet hanteert. In de inhoud propageert hij echter ondubbelzinnig het extremistische gedachtengoed. De acceptatie van Baudet is ongewenst en ongepast. Nederland schiet er niks mee op. De Nederlandse media zouden beter na moeten denken voordat ze hem een platform bieden. Waarom bekritiseerden ze Hans Janmaat en Joop Glimmerveen, maar laten ze dat grotendeels na bij Thierry Baudet die geen haar beter is?
De verklaring waarom niet alleen radicaal-rechtse journalisten van het type Wierd Duk in hun afkeer van het islamisme bewust of onbewust de overstap naar het ultranationalisme van het fascisme maken, maar ook de establishment journalisten van het oppervlakkige type heb ik hierboven beredeneerd. Deels komt het voort uit onkunde en lui denken. En deels uit de twijfel dat vanuit een politieke homeopathie het islamisme met het fascisme bestreden kan worden. Met zo’n houding verliest de journalistiek zonder politiek-filosofisch kompas en zonder omlijnd idee over het kwaad van de drie ideologieën haar morele positie. En kan Baudet ongestoord zijn kunstjes vertonen. Journalisten willen niet anders zien dan een fris ogende politicus omdat zo iemand aansluit bij hun idee van de wereld als realityshow. Zo is de weg vrij voor een nationalistische politicus die aanschurkt tegen het rechts-extremisme om de media met keurige, hapklare brokjes te voeren en zijn echte gedachten voor zowel journalisten als supporters verborgen te houden. Alsof geen hond het echt interesseert.
Foto: The Militia, Charlottesville, 12 augustus 2017.
Antwoord aan Jaap Plaisier: Viktor Orbán bedient zich van antisemitisch jargon
Hier is er weer één. Een reactie op een artikel op een van de rechtse sites die Nederland telt. Dit keer het gematigd-radicale TPO. Blogger Jaap Plaisier heeft het niet zo op de Volkskrant-columnist en ‘charlatan’ Arnon Grunberg en relativeert het antisemitisme van politici als Viktor Orbán, Marine Le Pen en Geert Wilders. Maar dat is niet het hele verhaal. Vorm en inhoud vallen niet altijd zo samen als we vermoeden. Het antwoord:
Het kan best dat premier Viktor Orbán geen antisemiet is, maar hij bedient zich wel van hedendaags antisemitisch jargon. Dat is omcirkelend taalgebruik. Orbán is slim genoeg om zich niet expliciet antisemitisch uit te laten, maar of daaruit geconcludeerd te worden dat hij geen antisemitische agenda volgt -zoals Plaisier doet- is te kort door de bocht. Het gaat erom wat Orbán met zijn verwijzingen naar George Soros, de financiële, speculatieve wereld of multinationale kringen precies beoogt. Hij hint ergens op zonder het voluit te zeggen. Orbán laat het bewust in de lucht hangen, en wast zijn handen in onschuld. Zo denkt hij.
Verhullend taalgebruik dat uit rechts-populistische of rechts-nationalistische kringen opklinkt is verwarrend omdat degenen die er aanstoot aan nemen er wat anders uit afleiden dan degenen die er geen aanstoot aan nemen. Het is precies voldoende duidelijk om er Orbáns navolgers mee te motiveren in hun nationalisme of antisemitisme en precies niet duidelijk genoeg om Orbán van virulent antisemitisme te betichten.
Plaisier relativeert in zijn betoog alles weg. Dat is van eenzelfde soort verwarring die hij Arnon Grunberg verwijt. En inderdaad Grunberg geeft zijn opinie over dit onderwerp, zoals Plaisier dat ook doet. Voor de sekte van Volkskrant-lezers kan Grunberg belangrijk zijn, zoals voor een sekte van TPO-lezers Plaisier belangrijk kan zijn. Maar in de publieke opinie zijn ze uiteindelijk onbelangrijke uitingen. Dat is een relativering die Plaisier hopelijk kan waarderen.
Is Grunberg een charlatan? In elk geval slaat de vergelijking van Plaisier van Grunberg met Bas Heijne naar mijn idee de plank mis, en gooit Plaisier de mogelijkheid weg om te onderscheiden. Heijne is een essayist met analyses die weloverwogen en doordacht zijn. Of men het er politiek nou mee eens is of niet. Grunberg is meer een literator die zich bezondigt aan het verkondigen van meningen over kunst op politiek die op een impressionistische wijze tot stand komen. Daarom valt er heel wat op af te dingen en is het de vraag wat het allemaal waard is. Laatst hees Grunberg in NRC de Utrechtse kunstenaar Jeroen Hermkens op het schild. Dat werd door kunstliefhebbers hoofdschuddend en als onbegrijpelijk aangezien en riep de vraag op of Grunberg eigenlijk verstand heeft van beeldende kunst. Zoals nu Plaisier doet met de politieke Grunberg.
Het is jammer dat Plaisier niet ronduit wil toegeven dat er antisemitische tendenzen aanwezig zijn in de achterbannen van rechts-nationalisten als Marine Le Pen, Viktor Orbán of Geert Wilders. Het doet zich alleen in een andere vorm voor dan het traditionele antisemitisme zoals we dat kennen uit de recente geschiedenis. Los daarvan valt het te hopen dat Plaisier door zijn relativeringen niet het beeld oproept -bij degenen die hij inspireert en die slechter dan hem hun geschiedenis kennen- dat het allemaal wel meevalt met het hedendaagse, verhullende antisemitsche jargon.
Het valt niet mee wat er op dit moment in Hongarije gebeurt waar Orbán de radicaal-rechtse partij Jobbik de wind uit de zeilen probeert te nemen door voorzichtig aan te haken bij het antisemitisme dat in de Hongaarse samenleving bestaat. De opdracht voor een premier is echter een andere. Namelijk om bevolkingsgroepen te verbinden en niet het omgekeerde te doen door bepaalde bevolkingsgroepen uit te sluiten. Of dat direct of indirect, ondubbezlzinnig of dubbelzinnig, onverbloemd of verhullend gebeurt is ondergeschikt en niet de hoofdzaak. De intentie van Orbán telt, niet zijn jargon.
Foto: Schermafbeelding van deel opinie-artikel ‘Geert Wilders antisemiet? Arnon Grunberg charlatan; ‘Een charlatan kan trouwens, mits getalenteerd, buitengewoon waardevol zijn’’ van Jaap Plaisier voor TPO, 13 mei 2017.
VN Hoge Commissaris Mensenrechten al-Hussein waarschuwt voor Wilders en andere populisten. Maar wat is de tegenstrategie?
Op een conferentie in Den Haag liet de Jordaanse Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties prins Zeid Ra’ad al-Hussein er gisteren in een toespraak geen misverstand over bestaan. Populisten als Geert Wilders of Donald Trump moeten aangepakt worden vanwege hun demagogie en politieke fantasie. Vooral Wilders meet al-Hussein ‘leugens, halve waarheden, manipulatie en oproepen van angst’ toe. Behalve over Wilders maakt hij een vergelijking van ‘Mr. Trump, Mr. Orban, Mr. Zeman, Mr. Hofer, Mr. Fico, Madame Le Pen, Mr. Farage‘ met IS dat dezelfde ‘angsttactiek’ zou hanteren. Opvallend is trouwens dat hij in dit verband niet de presidenten Erdogan en Putin noemt. Dat ontneemt geloofwaardigheid aan zijn beschuldiging.
Met een uitgewerkte aanpak van het populisme van Wilders, Trump en andere populisten komt al-Hussein niet. Dat is een gemiste kans en tekent het probleem om het populisme doelmatig aan te pakken. Hij wijst op het belang van de rechtsstaat, het ‘counteren’ van de populisten en de alertheid van het publiek om zich niet te laten misleiden en een rode lijn te trekken van wat aanvaardbaar is. Dat is de minimalistische aanpak.
Het wachten is op de uitwerking en invoering van een tegenstrategie om de leugens en ondermijnende impulsen van Wilders en andere populisten doelmatig aan te pakken. Om zo de democratie te redden. Al-Hussein geeft een schot voor de boeg en probeert bij te dragen aan de bewustwording van opinieleiders in de actie tegen het populisme. Dat speelt op het niveau van de weerbare democratie en het buiten de orde verklaren van populisten die de democratie aanvallen en te gronde richten. Dat is de maximalistische aanpak waarvan eerst aangetoond moet worden dat die proportioneel en noodzakelijk is. Een Hoge Commissaris voor de Mensenrechten kan dat niet voor zijn rekening nemen omdat het zijn mandaat te buiten gaat.
Foto: Schermafbeelding van deel bericht ‘UN human rights chief condemns Western ‘demagogues’’, 6 september 2016.
Trump laat zich kennen als racist in toespraak over immigratie. Wie hem goedpraat is zelf ook een racist
Donald Trump hield na zijn ontmoeting in Mexico met president Enrique Peña Nieto een toespraak in Phoenix Arizona over immigratie. Het werd een harde, onrealistische en onverhuld racistische toespraak. Niemand kan achteraf nog zeggen niet te hebben geweten wat zijn bedoelingen waren. Die zijn helder: de deportatie van de 11 tot 12 miljoen illegale immigranten naar hun landen van herkomst. Van wie 2 miljoen op de eerste dag dat Trump ‘in office’ is. Een onhaalbare heksenjacht die de hele VS in chaos zal storten en zekerheden onder de economie zal wegslaan. Trump criminaliseert onschuldigen. Tegelijk zwakt hij telkens zijn woorden af en lijkt hij elke dag weer wat anders te zeggen. Afhankelijk van de adviseur die hem als laatste iets influistert.
Zoals zo vaak gaat het deze rechts-populistische racisten niet om realisme en werkbare oplossingen, maar om het praten in abstracties en het maken van grote gebaren. De tegenpartij is wat het is: tegen. Het is duidelijk: iedereen die nu nog het beleid van Donald Trump goedpraat bekent zich een racist te zijn. Zoals Wilders, Orbán, Farage en Le Pen. En wie Trump en deze Europese meelopers van Trump volgt is zelf ook een racist.
Foto: Schermafbeelding van tweet Voice of Europe, 1 september 2016.
Toespraak Trump over buitenlandse politiek is een totale puinhoop
Donald Trump, Vladimir Putin, Viktor Orban, Geert Wilders of Marine Le Pen hebben iets gemeenschappelijks: ze zijn het contact met de realiteit kwijt en leven in hun eigen wereld. Dat wordt ook omschreven door te zeggen dat ze niet goed snik zijn. Trump weet dat niet te verbergen zoals zijn toespraak over buitenlandse politiek leert. TYT analyseren het en wijzen op tegenstrijdigheden. Het gaat niet om niks. Trump maakt kans op het presidentschap van de VS, zeker als de Republikeinse FBI-directeur James Comey zich partijpolitiek opstelt bij een aanklacht tegen de Democratische kandidaat Hillary Clinton. Dan kondigt zich het scenario aan dat aan de top van de twee oudste kernmachten de VS en Rusland twee extra-realisten staan. Ze boetseren met marketing feiten naar hun mening. Een schrikbeeld. Het zegt iets over het veiligheidsmechanisme van de wereld dat narcisten of intellectuele lichtgewichten kans lopen tot het hoogste ambt geroepen te worden.
