Hoe het niet moet toonde gisteren in reactie op de dodelijke aanslag bij Charlie Hebdo in RTL Boulevard misdaadjournalist Peter R. de Vries aan. Mediacourant zet het op een rijtje. Er is kritiek gekomen op zijn ongelukkige uitspraken die niet ondubbelzinnig de vrijheid van meningsuiting verdedigen. Onbegrijpelijk voor iemand die zich journalist noemt. Maar De Vries grossiert ook in denkfouten en gebrek aan kennis van zaken.
Hij maakt om te beginnen de denkfout dat een niet-moslim de leerstellingen en verboden van de islam moet volgen. Een tamelijk bizar en onhaalbaar standpunt. Want religies kennen vele verboden, zoals een simpel voorbeeld verduidelijkt. Verschillende religies verbieden het eten van varkensvlees (islam), van rundvlees of van elk vlees of vis (hindoeïsme), maar dat betekent niet dat andersdenkenden deze verboden moeten opvolgen. Zo heeft een niet-moslim geen enkele verplichting om de dogma’s van de islam te volgen.
Daarbij komt dat de interpretatie van De Vries over het verbod om de profeet af te beelden minder absoluut is dan hij meent. Islamist Umar Ryad analyseerde dat begin 2013 naar aanleiding van de Deense spotprenten: ‘Niet alle islamitische stromingen handhaven een strikt verbod op het afbeelden van de profeet’. Verwijzend naar de uitspraak van de Iraanse rechtsgeleerde Taha Jabir al-Alwani over de afbeelding van de profeet op een fries in de VS: ‘Al-Alwani stelt dat elke beschaving zijn eigen middelen heeft voor zelfexpressie. Een islamitische beschaving uit zich door de kracht van het ‘woord’. Westerse beschavingen zijn juist geneigd zich te manifesteren door het tastbare, concrete ‘beeld’. De conclusie legitimeert het cultuurverschil: ‘Het beeld kan worden gezien als symbool voor de positie van de islam als integraal onderdeel van het pluriforme karakter van de Amerikaanse samenleving’. Hetzelfde kan gezegd worden van de West-Europese samenleving.
Wat De Vries precies suggereert met de opmerking over de afbeelding van de profeet is onduidelijk: ‘Op het moment dat je dat toch doet en je beeldt hem zelfs af in compromitterende situaties, zelfs naakt, dan roept dat heftige situaties op’. Is de verwachting van een heftige reactie reden om iets na te laten? De Vries vliegt volledig uit de bocht met de opmerking ‘Het publiceren van dit soort spotprenten ervaren veel mensen die het moslimgeloof aanhangen, óók als een aanslag.’ Alsof het maken van een tekening en het uitvoeren van een aanslag waarbij 12 mensen worden gedood ook maar op enige wijze vergelijkbaar zouden zijn. De Vries laat zich kennen als een pseudo-journalist die zowel de vrijheid van meningsuiting als de islam niet begrijpt.
Foto: Schermafbeelding van artikel ‘Peter R. begrijpt woede om cartoons Charlie Hebdo’ voor Mediacourant.
George Knight 