Turkije-politiek van DENK leidt tot uitsluiting van deze partij door VVD Deventer. Waarom zwijgen niet-Turkse kaderleden van DENK?

De VVD Deventer wil niet met DENK in debat. In een bericht op de website met de veelzeggende titel ‘Geef het Erdoganistische gif van DENK geen kans in Deventer’ kwalificeert fractievoorzitter Daan Ledeboer DENK als ‘Een regelrechte aanval op onze waarden en onze democratie.’ Dit naar aanleiding van de oproep van DENK-leider Tunahan Kuzu om Turks-Nederlandse kamerleden en bestuurders te bevragen over hun stellingname in de Armeense kwestie. In een opvallende reactie noemde hij kamerleden die de Armeense genocide erkenden landverraders. De vraag die Kuzu ongenoemd laat is welk land ze volgens hem zouden verraden. Noorwegen? Thailand? Japan? België? Honduras? Het enige relevante land is Nederland omdat de kamerleden en raadsleden Nederlandse staatsburgers zijn die een controlerende en wetgevende rol in de Nederlandse politiek hebben.

Met zijn fanatisme, gespeelde onbegrip en onnozelheid neemt Kuzu met zijn partij afstand van Nederland en doet hij zich kennen als vijfde colonne in Nederland voor de politiek van de Turkse leider Recep Erdogan. Valt zo’n opstelling van de pro-Erdogan Kuzu nog enigszins te begrijpen, vraag is wat niet-Turkse kaderleden van DENK die als vanouds zo’n duidelijke pro-Erdogan opstelling missen binnen DENK te zoeken te hebben. Want de Turkije-politiek van DENK zoals Kuzu die verwoordt trekt deze partij naar de marges van het politieke spectrum. Dat is ook van invloed op kandidaat-raadsleden in Deventer, Rotterdam, Utrecht of Amsterdam die door deze pro-Erdogan politiek van DENK straks belemmerd kunnen worden in hun raadswerk. Kunnen ze zich vereenzelvigen met Kuzu’s Turkije-politiek die de andere programmapunten van DENK marginaliseert?

Hoelang nog blijven niet-Turkse kaderleden van DENK zwijgen en wanneer nemen ze afstand van de Turkije-politiek van DENK die de partij verwijdert van de redelijkheid, de Nederlandse democratie en een solide plek tussen andere partijen in Tweede Kamer en gemeenteraden? Of kent DENK net als Forum voor Democratie geen interne partijdemocratie, met als gevolg dat grieven van de basis genegeerd worden en niet in openheid en zonder dwang van de partijtop op een ledenvergadering besproken kunnen worden? Het lijkt er sterk op.

Foto: Eigen tweet in antwoord op een tweet van DENK, 24 februari 2018.

IOC buigt voor druk Russische Federatie. Geen uitsluiting van Rio

Het IOC durft een algemene uitsluiting van de Russische Federatie niet aan. Afzonderlijk sportbonden mogen daarover beslissen zo luidt de uitslag van een teleconferentie. Deze houding sluit aan bij de Westerse opstelling tegenover de Russische Federatie die omschreven kan worden als gebrek aan zelfvertrouwen en angsthazerij. Gebrek aan ruggengraat. De wereldantidopingorganisatie WADA drong sinds december 2015 op uitsluiting aan nadat het zelf jarenlang signalen van systematisch dopinggebruik in de Russische Federatie had genegeerd. Internationale sportorganisaties falen in commissie. Hun opereren is lachwekkend.

Niemand in de sportwereld heeft blijkbaar zin om de confrontatie met het Kremlin aan te gaan. Men buigt voor de straatvechter en geeft voeding aan de beeldvorming van een verweesd en laf Westen dat niet voor de eigen waarden durft uit te komen. Of dat nou bij de Russische invasie van de Krim was toen de VS en het Verenigd Koninkrijk de veiligheidsgaranties voor Oekraïne van het Boedapester Memorandum niet wilden nakomen of bij de inmenging van Russische militairen in Oost-Oekraïne. Het Westen kijkt weg en geeft niet aan wat de grenzen van aanvaardbaar handelen zijn. Zodat het Kremlin de grenzen vervolgens kan verleggen.

De internationale sportwereld maakt zich niet ongeloofwaardig door dit besluit omdat het al ongeloofwaardig was. Zoals de politiek door niet passend op het Kremlin te reageren zich allang niet meer ongeloofwaardig maakt omdat het sinds februari 2014 al ongeloofwaardig is. Een laf besluit op een beschamende dag. De internationale sportwereld gooit het laatste restje ethiek dat het nog had uit het raam. Flying Down To Rio. 

Foto: Tweet van AP, 24 juli 2016.

Holman en Moorman botsen in Amsterdam over de vrijheid van meningsuiting. En het recht om de islam te mogen bestrijden

Twee tegenovergestelde meningen: Parool-columnist en humanist Theodor Holman die gaat voor volledige vrijheid van meningsuiting die niet door fatsoensnormen of gewenst gedrag wordt beperkt, maar alleen door de grenzen die de wet stelt. En de Amsterdamse PvdA-politica Marjolein Moorman die de vrijheid van meningsuiting beperkter opvat. In de pers reageren ze op elkaar op iets wat op een polemiek begint te lijken.

Het standpunt van Holman is verdedigbaar. Discrimineren is het maken van onderscheid beredeneerd vanuit de groep waartoe men behoort. Dat kan functioneel zijn om de groep waarvan men deel uitmaakt positief te onderscheiden door zich af te zetten tegen andere groepen. Holman is zo kies daarvoor kenmerken uit te sluiten waarvoor mensen niet kunnen kiezen, zoals leeftijd, handicap of onveranderlijke lichaamskenmerken (huidskleur, rood haar, klein). Het begrip ras waaruit racisme volgt is een ideologisch-sociale constructie waarop iemand niet definitief vast te pinnen is. Holman kiest ervoor discriminatie te beperken tot religieuze of politieke voorkeuren waarvoor men uit overtuiging kiest. Naargelang de eigen groepering waarvan men deel uitmaakt kan iedereen daarin een individuele selectie maken. Verplicht is dat niet, maar verboden evenmin.

Holman is het te doen om het geloof van de islamieten dat hij niet ziet zitten. Hierover zei hij in een column van 18 december waarop Marjolein Moorman en Sofyan Mbarki vier dagen later reageerden (zie hieronder): ‘Want ik hou zo van mijn vrijheid./ Ben je islamiet en woon je hier,/ geniet – ik zal je geen haar krenken, /maar je wel van je geloof af redeneren. // Mijn wapens zijn de logica en rationaliteit./ Ik zal je vragen mijn ongelijk te bewijzen./ Ik zal niet schelden, maar ik zal de draak moeten steken/ met je god en je godsdienst.‘

Marjolein Moorman maakt het er in haar antwoord behoorlijk ondoorzichtig op. Want ze bedoelt het voor de islamieten op te nemen, maar zegt: ‘Maar liever geen uitsluiting’. Gelijk heeft ze. Alleen, religie is per definitie uitsluiting en het apart zetten van gelovigen binnen hun religieus kader. Dus feitelijk bedoelt ze hetzelfde als Holman, maar weet daarvoor niet de juiste woorden te vinden. Als zij en Mbarki besluiten: ‘Omdat wij het samen moeten oplossen./ Tegen de angst./Voor de liefde./ Voor de stad.’ dan geeft ze nog steeds geen antwoord op de Holmans aanklacht en probeert ze dat te versluieren door te komen met begrippen als liefde en samen. Maar daar gaat dit debat niet over. Het gaat over de ruimte die we vanzelfsprekend mogen nemen in het publieke debat zonder buitengesloten te worden vanwege onze motivatie. En niet op onze standpunten.

Foto 1: Schermafbeelding deel column in Het Parool ‘Je kunt rustig zeggen: weg met de PVV, de islamieten en de katholieken’ van Theodor Holman, 30 december 2015.

Foto 2: Schermafbeelding van ‘Geef ons 60.000 moslims, maar liever geen racisme’ in Het Parool van PvdA-raadslid Sofyan Mbarki en fractievoorzitter Marjolein Moorman in reactie op Theodor Holman, 22 december 2015.

Waarom claimt Koert van der Velde dat mindfulness religieus is?

Theoloog Koert van der Velde meent in een artikel in Trouw dat mindfulness hartstikke religieus is. Vorige maand verschenen zijn boek over mindfulness ‘Geen gezweef!’ dat losjes aanhaakt bij een debat over het wezen van religie en de grenzen eraan. Hij claimt dat mindfulness een religieuze oorsprong heeft die om redenen van marketing door de ontwikkelaar van de westerse variant van mindfulness Jon Kabat-Zinn wordt verhuld om de populariteit ervan niet in de weg te staan. Want religie heeft tegenwoordig een slechte pers, zeker in de seculariserende westerse samenleving waar uitsluiting, groepsvorming en machtsvorming die religie per definitie nou eenmaal met zich meebrengt andersdenkenden tegen de haren in strijken. Van der Velde formuleert niet wat hij met religie bedoelt. Zodat de beweringen uit zijn artikel in de lucht komen te hangen. Wat hij zegt is waar maar geldt alleen in zijn eigen interpretatie. Wat we er mee moeten is de vraag.

Het betoog van Van der Velde is weinig specifiek. Hij orakelt en induceert in algemeenheden van het type ‘zeggen beoefenaars’ of ‘men brengt naar buiten‘. Zo’n bewering is altijd waar, maar wat de geldigheid ervan is blijft onduidelijk. Neem de volgende passage over trainers van mindfulness: ‘De religieuze kant van mindfulle meditatie en leven houdt hen bezig. Ze zien in hun beoefening van meditatie een spiritueel pad om het leven zin te geven en zich op levensbeschouwelijk gebied te ontwikkelen.’  En: ‘Wie zich verder in mindfulness verdiept, kan bijna niet om de religieuze kant heen. Dat komt doordat mindfulness in het hart religieus is (..)’ . Wat dat religieuze is en hoe dat aannemelijk is te maken legt Van der Velde niet uit. Hij praat in cirkels. Het tekort van z’n betoog is niet alleen dat zijn beweringen niet geverifieerd kunnen worden zoals wel vaker in sociale wetenschappen voorkomt, maar dat hij geen begin van een begripsdefinitie geeft.

Het gaat Van der Velde om de herwaardering van religie. Grote godsdiensten kalven af of zijn bezoedeld door schijnheiligheid, onverdraagzaamheid, politisering en dogmatiek. Godsdiensten hebben de vanzelfsprekende aantrekkingskracht van eeuwen verloren. Omdat het de emancipatie van mensen niet meer dient, maar remt.

Steeds meer gelovigen gaan hun eigen gang. Een meerderheid van de Nederlanders vindt zich voor het eerst in de moderne geschiedenis niet meer behoren tot een godsdienstige groepering. In 2014 was dat volgen het CBS nog 50,8%. De reactie op dat proces ligt voor de hand zoals laatst ook kardinaal Wim Eijk deed in een lezing voor ABN-Amro: het claimen van niet gelovigen als gelovigen. Alleen zo kan religie weer politiek en maatschappelijk belangrijk worden gemaakt, of de neergang ervan worden vertraagd. Het artikel van Van der Velde past in een patroon van een defensieve strijd over religie. Hij claimt mindfulness als religieus, maar heeft daar niet meer argumenten voor dan zijn eigen mening. Eigenlijk best zielig zo’n achterhoedegevecht.

Foto 1: Mindfulness.

Foto 2: Omslag van Koert van der Velde, ‘Geen gezweef!; Mindfulness zonder dat het mindfoolness wordt’. Budel, 2015. Uitgeverij Damon.

Kardinaal Eijk claimt in een verloren strijd niet-gelovigen als religieus

‘Het feit dat religieuze fantoompijn epidemische vormen heeft aangenomen, bewijst dat óók de 21ste eeuwse mens ongeneeslijk religieus is. Zo kunnen mensen buiten de kaders van een georganiseerd geloof moeilijk zonder rituelen.’ aldus Kardinaal Wim Eijk in de slotlezing van de Religieuze Jaardag ABN-AMRO die plaatsvond op 26 november in Amsterdam. Religieuze fantoompijn omschrijft kardinaal Eijk zo: ’Mensen voelen geregeld gelovige activiteit in hun ziel, maar omdat ze zijn losgesneden van hun christelijke wortels voelt dit als onrust of pijn.’ Eijk stipt aan dat Nederland meer atheïsten telt dan gelovigen. Hij verwijst naar Trouw en concludeert: ‘Ruim 25 procent noemt zich atheïst, slechts 17 procent van de Nederlanders zegt in een persoonlijke God te geloven. Die gelovigen gaan bovendien steeds minder naar de kerk.’

Gezien de getallen vecht kardinaal Eijk dus een verloren strijd. Naar verwachting zijn er in 2030 ‘nog slechts 60.000 katholieken die op een gemiddelde zondag naar de kerk gaan.’ Dat ware er in 2013 nog 214.000. Het maatschappelijk belang van religie neemt af omdat er steeds minder gelovigen komen. Tekenend is het digitaal platform ToekomstReligieusErfgoed dat op 25 november 2015 werd gelanceerd. Het denkt op een interactieve manier na en claimt bij uitstek het platform te zijn voor de herbestemming van kerkgebouwen.

Omdat kardinaal Eijk door afnemende aantrekkingskracht en belangstelling het niet meer kan winnen met zijn religie wacht hem een defensieve strijd. Het enige wat hem rest is niet-gelovigen te claimen als gelovigen. Een noodgreep. Alleen zo kan hij religie weer belangrijk maken. Of de teloorgang ervan verhullen en uitstellen. In zijn functie moet hij immers leiding en richting geven. Ter rechtvaardiging haalt hij het begrip ‘religieuze fantoompijn’ van stal. Eijk maakt de fout dat hij stelt dat rituelen voorbehouden zijn aan religie. Wie wel eens een theatervoorstelling bijwoont, een rechtbank bezoekt of de opening van de Staten-Generaal op Prinsjesdag gadeslaat weet echter dat rituelen niet voorbehouden zijn aan religie en overal in de samenleving voorkomen.

Het kan dat de 21ste-eeuwse mens hunkert naar zingeving in een wereld die het als fragmentarisch en zinloos ervaart. Het kan ook dat sommigen zich daartoe laten inspireren door religie en daarin zin vinden. Of die zin vinden in kunst, de eigen omgeving of buurt, of in andere activiteiten. Maar steeds meer mensen gaan ervan uit dat het leven geen zin heeft en zoeken niet verder. Religie is voor steeds meer mensen die steeds hoger zijn opgeleid en breed georiënteerd uitgewerkt. Religie had ooit een politieke en maatschappelijke functie om focus te geven aan gemeenschappen door de concentratie van macht, en insluiting en uitsluiting van mensen. Nu rest religie een steeds legere huls en het verlangen naar een functie die verloren is gegaan.

Foto: De Grote Kerk van Schermerhorn. Credits: Stadsherstel Amsterdam / Aart Jan van Mossel.

Belevingsbus tegen de achtergrond van ‘de oorlog in Azië’. Zinvol?

Een belevingsbus op een Amstelveense basisschool als wapen tegen discriminatie en uitsluiting. Zo wordt de leerlingen een sociale code aangeleerd. ‘Tegen de achtergrond van de oorlog in Azië en ook een beetje in Europa‘, aldus projectleider Edu Dumasy van Wereld Express. Dat klinkt niet al te concreet en zelfs onnodig verhullend. Het is een initiatief van het Indisch Herinneringscentrum in Bronbeek dat met de 12 meter lange trailer door het land toert. Achtergrond is de Indische geschiedenis die niet zozeer dient om het recente verleden inzichtelijk te maken, maar te vertellen dat discriminatie niet mag. Geschiedenis als lifestyle.

Zo’n benadering die aan de oppervlakte blijft toont overeenkomsten met mindfulness. Symptoombestrijding. Paulien Derwort schreef er in de NRC van 31 mei een tegen de mode ingaand artikel over onder de titel ‘Ga toch weg met je mindfulness’: ‘Maar wie alleen leeft in het hier en nu, trekt geen lessen uit het verleden en bekommert zich niet om de toekomst. Als we onze eigen issues al niet onder ogen durven zien, hoe kunnen we dan de grote problemen in onze maatschappij als geheel adresseren? Onze korte termijnvisie en focus op de buitenkant weerhoudt ons van een kritische blik naar binnen. We plakken liever pleisters. Zo creëren we een kudde struisvogels: allemaal staan we met ons hoofd ingegraven helemaal mindful te zijn.’ De beleving in het onderwijs van Nederland, weer eens wat anders dan begripsvorming en kennis van achtergronden.

Hoe geloofwaardig is waarschuwing van korpschef Bouman over discriminatie bij politie?

Korpschef van de politie Gerard Bouman maakt zich zorgen over de cultuur bij de politie: ‘Uitsluiting, kleineren en respectloos behandelen van islamitische agenten, maar ook van islamitische burgers.‘ Dat blijkt uit een interne blog die verscheen op 16 februari 2015. Vraag is in welke mate deze vorm van discriminatie voorkomt. Want het is van tweeën een: of het is kleinschalig of grootschalig. In het laatste geval is het merkwaardig waarom de politieleiding niet eerder opgetreden is in het aanpakken van de discriminatie. Want Bouman beweert dat leidinggevenden en teamleiders bij de politie ook discrimineren. Wie timmert Bouman met z’n aanklacht vast: de politie-organisatie, gewone politie-agenten, de politie-leiding of vooral zichzelf?

Zweedse priester: homoseksuelen zijn te genezen. Religie benadrukt eigen overbodigheid

Daar is er weer een, zo’n uitspraak van een vertegenwoordiger van een religieuze organisatie die zegt dat homoseksuelen van hun psychische stoornis genezen kunnen worden. Wat homoseksualiteit zou zijn. Deze keer is het de Zweedse priester Ingvar Fogelqvist die zich uitspreekt in Smålandposten, overgenomen door Local.se. Mag deze katholieke priester dit zomaar zeggen? In elk geval past het in het patroon van religies die uitsluitend kunnen bestaan door zich te isoleren en af te sluiten voor andersdenkenden.

Religie ontstond ooit vanuit de behoefte van mensen om zich met elkaar te verenigen. Het is een prima middel om groepen mensen te binden, en onder de duim te houden. Zo’n groep moet vanwege de claim op de macht niet te klein, maar vanwege dreigende verdeeldheid ook niet te groot zijn. Homoseksuelen vallen erbuiten. Ze passen niet bij religie. Onverdraagzame priesters uiteraard wel. Da’s al vele eeuwen duidelijk. De remedie?

Geef religie wat het toekomt en zelf oproept: overbodigheid. Voor mensen van nu is religie niet langer noodzakelijk. Mensen kunnen zonder. Vraag is of onverdraagzame priesters de eigen overbodigheid beseffen en daarom zulke flinke uitspraken doen om dat nog eens extra te benadrukken. Ach, ze zijn niet te genezen.

Foto: Schermafbeelding van ‘Swedish priest: Gay people can be ‘cured’’ in Local.se, 7 april 2015.

De Telegraaf tart mediacode door privacy Oranjes te respecteren

Vanwege de publicatie zaterdag van deze foto van een skiënde prinses Beatrix in Lech was De Telegraaf ‘vanmorgen niet welkom bij het traditionele fotomoment van de koning en de koningin en hun kinderen in het Oostenrijkse ski-oord’, aldus De Volkskrant. Het zou hiermee de zogenaamde mediacode overtreden hebben die de Rijksvoorlichtingsdienst de Nederlandse media eenzijdig oplegt. De Telegraaf laat zich niet kennen en plaatst liefst 18 ANP-foto’s van het traditionele fotomoment met de toevoeging: ‘De Telegraaf plaatste zaterdag al foto’s van een skiënde prinses Beatrix’. Sjuul Paradijs twitterde ‘Mooi beeld van de oud-vorstin’.

In een hoofdcommentaar zegt De Telegraaf: ‘Dat de Oranjes de dagelijkse praktijk proberen te reguleren via een mediacode is hun goed recht, maar dat ontslaat Nederlandse media niet van hun verantwoordelijkheid om binnen de journalistieke vrijheid, met in achtneming van Europese jurisprudentie, steeds een verstandige afweging te maken over publicatie van woord en beeld’. Het ziet de foto’s van de skiënde prinses Beatrix als een ‘onschuldige publicatie‘ en een ‘warm eerbetoon’. De Telegraaf opereert slim door de Oranjes royaal in te halen en zich tegelijk niet te laten intimideren door de Rijksvoorlichtingsdienst. Nieuwsmedia hebben immers hun eigen afweging. De mediacode is net zo ouderwets als een monarchie die niet met z’n tijd meegaat.

Foto 1: Op zaterdag 21 februari 2015 door De Telegraaf geplaatste foto buiten de mediacode om van een in Lech skiënde prinses Beatrix. Tweet van hoofdredacteur Sjuul Paradijs

Foto 2 : Foto van koning Willem-Alexander van het vandaag geënsceneerde fotomoment van de Oranjes in Lech voor de pers. Credits: ANP.

Media: Religieus of levensbeschouwelijk manifest in Rotterdam?

Er is iets opmerkelijks aan de hand met de presentatie van het Rotterdamse manifest tegen uitsluiting en haat. In de media klinken verschillende geluiden. Soms wordt uitgemeten dat het breed is ondertekend door ‘tientallen leiders en vertegenwoordigers van de diverse religieuze en levensbeschouwelijke gemeenschappen in Rotterdam’ (Christelijk Nieuws). Soms wordt uitsluitend naar religieuze instellingen gewezen: ‘een manifest dat dinsdag door tientallen religieuze leiders in de stad is ondertekend’ (Nederlands Dagblad) of ‘Een breed scala aan geloofsgemeenschappen, waaronder de Joodse Gemeente, heeft gisteren een manifest getekend’ (NIK) . En soms staat er in de kop ‘Religieuze groepen in Rotterdam keren zich tegen haat’ wat anders dan in de tekst ‘Tientallen vertegenwoordigers van religieuze en levensbeschouwelijke gemeenschappen’ (RD).

Zo resteert een tegenstrijdig beeld  over de achtergrond van het manifest. Maar die verwarring is begrijpelijk, want behalve het Humanistisch Verbond betreft het uitsluitend religieuze organisaties. De ondertekenaars zijn 29 religieus geïnspireerde instellingen tegenover die ene ‘levensbeschouwelijke’ instelling. Zodat het de vraag is of er wel gesproken kan worden van ‘levensbeschouwelijke gemeenschappen’ als alleen het Humanistisch Verbond betrokken is, en andere levensbeschouwelijke gemeenschappen ontbreken.

Da’s niet alleen een gemiste, maar ook een wat overbodige kans in een land dat meer atheïsten dan gelovigen telt, zoals blijkt uit een recent onderzoek van Ipsos, politicoloog André Krouwel en godsdienstpsycholoog Joke van Saane van de Vrije Universiteit in opdracht van Trouw. Niet te verwachten valt dat dat in Rotterdam anders is. En 63 procent overigens denkt dat religie meer kwaad dan goeds brengt. Het is goed mogelijk dat genoemde religieuze organisaties dat ook van zichzelf denken en daarom het manifest hebben opgesteld.

Omdat ze vinden dat ze zelf voor de meeste problemen zorgen en het nodig achten om hun gelovigen via het manifest nogmaals te wijzen op de werking van de rechtsstaat. Wie namens wie spreekt maakt het complex. Voor de duidelijkheid was het beter geweest als het Humanistisch Verbond z’n naam er niet aan had geleend.

Foto 1: Schermafbeelding van manifest en ondertekenaars uit Christelijke Nieuws, 21 januari 2015.

Foto 2: Artikel ‘Ongelovigen halen de gelovigen in’ met grafiek in Trouw, 16 januari 2015.