Twee foto’s van two nonnen van Nathan Lerner (1913-1997). Deze industriële ontwerper en fotograaf kwam van oorsprong uit een Joods-Oekraïense familie. Hij was vooral verbonden aan Chicago.
Lerner is ook bekend om zijn betrokkenheid bij de zeer katholieke outsider kunstenaar Henry Darger die in een huis van hem naast zijn eigen huis woonde. Ze zagen elkaar dagelijks. Hilarisch en melancholisch is wat Lerners weduwe Kiyoko daarover vertelt. Zelfs de zo in China geïnteresseerde kunstenaar Pedro Bakker schreef een artikel over Darger door wie hij zich liet inspireren.
Hoe zit het met de foto van de twee nonnen die Lerner in 1943 in New York maakte toen hij daar in opdracht van de regering gestationeerd was en werkte aan camouflage en verlichting voor de marine? Ze zijn verschillend afgedrukt.
De bovenste foto kan als officiële versie beschouwd worden omdat die gepubliceerd is op de site Nathan Lerner waaraan Kiyoko Lerner verbonden is. De onderste foto is in 2009 door haar geschonken aan het Parijse Musée d’art et d’histoire du Judaïsme (mahJ) en sinds kort digitaal oproepbaar.
De onderste foto kent meer contrast in de lichte en minder in de donkere vlakken dan de bovenste foto. De onderste foto is warmer. Daarnaast is de uitsnede anders. Op de onderste foto is links, rechts en aan de bovenkant een deel van de afbeelding afgesneden. Daarom staan we bij de onderste foto dichter bij het onderwerp. Is het zinvol om te vragen wat de betere en meer geautoriseerde versie van Two Nuns is? Ze bestaan naast elkaar. De omgeving van de bovenste foto is ingewisseld voor de versterking van het thema van de twee nonnen. Wordt de foto in de collectie van het mahJ er ‘krachtiger’ op?
Wie de foto voor het eerst ziet zal wellicht op het eerste gezicht denken dat het een beeld uit Irak is van twee islamitische vrouwen die gehuld zijn in een boerka. Bij nader inzien blijkt uit de details dat die inschatting niet klopt. Deze illusie en dit dwaalspoor geeft extra lading aan deze foto die Nathan Lerner zich in 1943 niet had kunnen voorstellen.
George Knight 